Morgunblaðið - 12.08.1990, Qupperneq 40

MORGUNBLADID, AÐALSTRÆTI 6. 101 REYKJAVÍK
TELEX 2127, PÓSTFAX 6H18U, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
SUNNUDAGUR 12. ÁGÚST 1990
VERÐ í LAUSASÖLU 90 KR.
Ke flavíkur flugvöllur:
Lent á einum hreyfli
með 97 farþega
BOEING 767 þota frá bandaríska flugfélaginu Delta þurfti að
snúa af leið í fyrrinótt og lenda á einum hreyfli á Keflavíkurflug-
velli. 97 farþegar voru innanborðs og tókst lendingin að vonum.
Þotan var yfir
Atlantshafi
á leið frá Ohio til
Parísar þegar
flugstjórinn til-
kynnti kanadísku
flugumferðarþjónustunni um
hreyfilbilun.
Haft var samband við íslensku
flugumferðarþjónustuna, sem
veitti strax heimild til lendingar á
Keflavíkurflugvelli. ,
Venjulegur viðbúnaður var af
hálfu slökkviliðs á Keflavíkurflug-
velli og voru fjórir slökkvibílar
hafðir til taks við flugbrautina
þegar vélin lenti.
Framkvæmdir sveitarfélaga:
Sveitarfélögin vilja
fá virðisaukaskatt-
inn endurgreiddan
TEKJIJR ríkisins eru 800-1.000 milljónum hærri vegna álagningar
virðisaukaskatts á eigin not eða framkvæmdir á vegum sveitarfé-
^laga heldur en þær voru í söluskattskerfmu, að mati Sambands
íslenskra sveitarfélaga. Framkvæmdir sveitarfélaga eru almennt
ekki skattlagðar í Noregi og Danmörku. Þetta er niðurstaða nefnd-
ar sem skipuð er fulltrúum ríkis og sveitarfélaga og kannaði hvern-
ig þessum málum væri háttað í nágrannalöndunum.
Sveitarfélögin gera kröfu um
að fá þennan virðisaukaskatt
endurgreiddan og viðræður þar
um milli þeirra og ríkisins munu
væntanlega hefjast í haust. Með
eigin notum er átt við vinnu sem
unnin er af starfsmönnum sveitar-
félags við framkvæmdir á þess
vegum, en þegar hafa verið
ákveðnar endurgreiðslur á virðis-
aukaskatti til dæmis af snjó-
mokstri og vinnu sérfræðinga á
vegum sveitarfélaganna.
Ingimundur Sigurpálsson,
bæjarstjóri í Garðabæ, hefur
ásamt Eggerti Jónssyni, borgar-
hagfræðingi, verið skipaður í
nefnd af hálfu Sambands íslenskra
Skaut rebb-
anum ref
fyrir rass
Ólafsvík.
SVEINBJÖRN Hallsson refa-
skytta í Kolbeinsstaðahreppi
skaut nýlega hlaupadýr í
Barnaborgarhrauni. Það er
nú vart í frásögur færandi að
öðru leyti en því að Svein-
björn getur ekki krafið veiði-
launin með hefðbundnum
hætti, það er að segja framvís-
að skotti dýrsins.
Sú saga er til þess að Svein-
björn og félagi hans áttu í
erfiðleikum með að komast i
skotfæri við refinn. Varð Svein-
björn að lokum að skjóta af
löngu færi. Dýrið tók á sprett
en hélt illa stefnu og virtist öðru
hvoru reyna að skoða sig að
aftan eða bíta sig þar. Þess
vegna hlaut rebbi að verða fyrir
öðru skoti og var það afgerandi.
Við athugun kom í ljós að
ekkert skott var á refnum. Hafði
það orðið fyrir fyrra skotinu og
týnst svo rækilega að það er og
verður einn af földum fjársjóð-
um Barnaborgarhrauns.
Helgi
sveitarfélaga til að taka upp við-
ræður um þessi mál. Hann sagði
í samtali við Morgunblaðið að aðal-
atriðið væri að fá viðurkenndan
rétt sveitarfélaganna til endur-
greiðslu á þessum skatti, enda
hefði ekki verið stefnt að aukinni
skattlagningu með upptöku virðis-
aukaskatts heldur að einföldun,
betri skilum og minni undanskot-
um en í söluskattskerfinu. Hann
nefndi sem dæmi að virðisauka-
skattur af fyrirhuguðum sameig-
inlegum framkvæmdum sveitarfé-
laganna á höfuðborgarsvæðinu í
holræsamálum gæti numið
100-150 milljónum umfram það
sem þau hefðu þurft að greiða í
gamla söluskattskerfinu en sam-
tals er talið að framkvæmdirnar
kosti um 1.200 milljónir. Það skyti
auðvitað skökku við að hluti fram-
kvæmdafjár sveitarfélaganna,
sem væri af skornum skammti og
færi til mikilvægra framkvæmda
í almanna þágu, rynni í ríkissjóð.
*
I Húsdýragarðinum
Morgunblaðið/RAX
Stækkun flotans eyddi olíu-
spamaði af aukinni hitaveitu
FRÁ olíukreppunni 1973 hefur olíunotkun fiskiskipastólsins tvöfald-
ast. Arið 1972 var notkunin nálægt 130 milljónum lítra, en á síðasta
ári var hún um 265 milljón lítra. Aukin olíunotkun fiskiskipastólsins
hefur þurrkað út þann olíusparnað sem hlotist hefur af aukinni
nýtingu jarðvarma til húshitunar.
Samkvæmt upp-
■18
lýsingum olíu-
féiaganna fóru fyr-
ir 10 árum síðan
um 26% af gasol-
íunni til húshitun-
ar, en 44% til skipa. í fyrra fóru 6%
til húshitunar, en 58% til skipa.
Heildamotkun gasolíunnar er hins
vegar svipuð og var fyrir 10 árum.
Miðað við verðlag í dag er olíu-
kostriaður útgerðai'innar talinn vera
um 3 milljarðar króna, eða um
11-12% af tekjum. Hækkun olíuverðs
um 30-40% myndi auka kostnaðinn
um 900-1200 milljónir króna.
Útreikningar Fiskifélags Isiands
sýna að aukna olíunotkun má fyrst
og fremst rekja til stækkunnar flot-
ans og aukins vélarafls. Ennfremur
benda upplýsingar Fiskifélagsins til
þess að aflaverðmæti hafi aukist,
afli mældur í botnfiskígildum hafi
nær tvöfaldast frá árinu 1972.
Emil Ragnarsson hjá Fiskifélaginu
segir ljóst að sókn nú sé mun orku-
frekari en áður. Togskip hafa komið
í stað vertíðarbáta, en botnvöipu-
veiðar eru mun orkufrekari en línu-
og netaveiðar. Þá eru skipin stærri,
vélaraflið meira og sótt dýpra en
áður. En jafnhliða stækkun fiski-
skipastólsins og aukinnar olíunotk-
unar hefur ýmislegt verið gert til að
draga úr olíueyðslu. Sérstakt átak
var á árunum 1981-’84 og í fram-
haldi af því var t.d. skipt um skrúfur
í nokkrumfiskiskipum og tekin í
notkun tækjabúnaður til að fylgjast
betur með oiíunotkuninni. Emil segir
jafnframt að við byggingu nýrra
fiskiskipa hafi menn lagi aukna
áherslu á orkuþáttinn.
1 kjölfar hækkunar olíuverðs á
árinu 1979 varð mikii aukning í
brennslu svartolíu hjá skuttogurum.
Verð á svartolíunni var þá hagstætt
í hlutfalli við gasolíuverð, en á
síðustu árum hafa síðan margir þess-
ara togara skipt aftur yfir gasolíu.
Kristján Ragnarsson formaður LÍÚ
segir ekki sjálfgefið að svartolíu-
brennsla aukist í kjölfar hækkana
nú, því mjög skiptar skoðanir séu
meðal útgerðarmanna um að sá
sparnaður sem hljótist af vegi upp á
móti auknu viðhaldi véla.
Sjá Olían á verðbólguglæðum,
bls. 10 og Baksvið bls. 2