Morgunblaðið - 23.08.1990, Page 26

26
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. ÁGÚST 1990
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. ÁGÚST 1990
27

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
HáraldurSveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122.
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuði innanlands. I lausasölu 90 kr. eintakið.
Þjóðarsátt í spegli
fj áiiagadæmisins
Samkvæmt lögum nr.
12/1986 skal Ríkisendur-
skoðun hafa á hendi eftirlit með
framkvæmd fjárlaga. Skýrsla
Ríkisendurskoðunar um þá
framkvæmd, frá 1. janúar til
30 júní í ár, er nýkomin í hend-
ur Ijölmiðla. Þar er m.a. lagt
mat á afkomu A-hluta ríkissjóðs
í árslok 1990 og gerður saman-
burður á launakostnaði og
starfsmannaijölda hjá stofnun-
um, sem falla undir A-hluta
ríkissjóðs. Skýrslan leiðir ótví-
rætt í ljós að ekki gildir það
sama um séra Jón og bara Jón,
það er um ríkisbúskapinn og
atvinnulífið eða ríkisstjórnina og
almenning, að því er varðar að-
hald, samdrátt og sparnað í
anda þjóðarsáttar.
Þau vinnubrögð íjármálaráð-
herrans að efna til sérstaks
blaðamannafundar um fram-
kvæmd íjárlaga á fyrri hluta
liðandi árs, þar sem ijárlagadæ-
mið er „matreitt“ fyrir fjölmiðla
og alþjóð að hans hætti, án þess
að minnast á skýrslu Ríkisend-
urskoðunar um sama efni, hefur
vakið nokkra athygli. En verkin
sýna merkin í þessu sem öðru.
Meginmarkmið ijárlaganna,
samanber skýringar í ijárlaga-
frumvarpi, voru þrjú: 1) Að
stuðla að óbreyttum viðskipta-
halla, þrátt fyrir samdrátt út-
flutningstekna og minnkandi
verðbólgu. 2) Að hækka ekki
skatta sem hlutfall af lands-
framleiðslu. Talað var um 1,5%
lækkun ríkissjóðstekna að raun-
gildi eða lækkun þeirra um
1.500 m.kr. 3) Að halli ríkissjóðs
yrði innan þeirra marka að hægt
væri að ijármagna hann með
innlendum Iántökum, án þess
þó að hækka vexti. Til þess að
ná þessum markmiðum var talið
nauðsynlegt, að því er fram kom
í frumvarpinu, að skera ríkisút-
gjöld niður um 4% eða um 4.000
m.kr. milli ára.
Frumvarp ijármálaráðherra
tók nokkram breytingum í með-
ferð Alþingis, þar sem stjórnar-
liðið réð ferð. Skatttekjur ríkis-
ins voru hækkaðar um 1.200
m.kr. og útgjöld um 2.000 m.kr.
Áætlaður ríkissjóðshalli óx sem
þessu nam. Þegar aðeins þrír
mánuðir fjárlagaárs voru liðnir
gerir Alþingi enn „bragarbót" á
ríkissjóðsdæminu með ijárauka-
lögum [nr. 72/1990], m.a. í
tengslum við kjarasamninga.
Að þeim breytingum gerðum var
ríkissjóðshallinn áætlaður 4.300
m.kr. í júnímánuði tekur dæmið
enn breytingum, að þessu sinni
til að hemja framfærsluvísitölu
innan hinna rauðu strika í þjóð-
arsáttinni. Að því loknu eru
áætluð ríkissjóðsútgjöld komin
4.600 m.kr. fram úr áætluðum
tekjum, að því sagt var.
Þegar niðurstöður úr skýrslu
Ríkisendurskoðunar um fram-
kvæmd ijárlaga á fyrri hluta
ársins 1990 eru skoðaðar í ljósi
þeirra fyrirheita um niðurskurð
í ríkisbúskapnum og lækkun
rauntekna ríkissjóðs, er ijár-
málaráðherra gaf í kynningu á
fjárlagafrumvarpi sínu, vekur
sitt hvað almennings athygli.
í fyrsta lagi að heildartekjur
A-hluta ríkissjóðs árið 1990 eru
nú áætlaðar 92.500 milljónir
króna, samanborið við 71.280
m.kr. árið 1988, samkvæmt
ríkisreikningi þess árs. Þær hafa
hækkað um 3.600 m.kr. frá fyrri
áætlunum ársins eða 4,1%, þar
af skatttekjur um 3.200 m.kr.
í annan stað að heildarútgjöld
A-hluta ríkissjóðs eru nú áætluð
97.900 m.kr., samanborið við
73.415 m.kr. samkvæmt ríkis-
reikningi 1988. Þetta er um
4.400 m.kr. hækkun frá fyrri
áætlunum ársins.
í þriðja lagi hefur reiknuðum
störfum hjá A-hluta ríkissjóðs
fjölgað um rúmlega fjögur
hundrað stöðugildi frá fyrri
hluta árs 1989, eða um 2,7%,
samanborið við 0,9% fjölgun frá
fyrri hluta árs 1988 til jafn-
lengdar 1989. Yfirvinna jókst
um rúmlega 90 stöðugildi, eða
um 3,8%, en dróst saman um
6,5% milli fyrri hluta áranna
1988 og 1989. Ríkisbúskapurinn
þenst út, þvert á hin stóru orðin
um niðurskurð.
Loks telur Ríkisendurskoðun
að „að öllu óbreyttu stefni í
tæplega 5,4 milljarða króna
rekstrarhalla á A-hluta ríkis-
sjóðs á árinu 1990“.
Það stefnir í þennan halla,
þrátt fyrir það að skorin hafa
verið niður framlög ríkissjóðs til
ýmissa opinberra sjóða — og
þrátt fyrir það að hann hefur
tekið til sín dijúga ijármuni af
mörkuðum tekjum til ýmissa
sérsviða. Og hver er staðan hjá
þeim þáttum ríkisbúskaparins,
sem falla utan A-hluta ríkis-
sjóðs?
Það gilda greinilega önnur
sparnaðar- og þjóðarsáttarvið-
horf í ríkisstjóminni en hjá
heimilunum í landinu eða at-
vinnuvegunum, þar sem verð-
mætin í þjóðarbúskapnum verða
til.
mm
Hulda Cathinca Guðmundsdóttir og Stefán H. Finnbogasson að Krosseyrarvegi 7,
Reynir Þórðarsson og Stefanía K. Sigurðardóttir að Glitvangi 3.
Hafnarfjörður:
Veittar viðurkenningar fyr
ir garða og snyrtimennsku
Fegrunarnefnd Hafnarfjarðar
garða, snyrtimennsku og fegrun
Athöfnin fór fram í Hafnarborg.
Níu garðar og lóðir hlutu viður-
kenningu að þessu sinni.
Ásta Lárusdóttir og Eyjólfur Ein-
arsson fengu viðurkenningu fyrir
garðinn að Þrastarhrauni 6. Garður-
inn er að sögn Eyjólfs tuttugu ára
gamall. í honum er mikill gróður,
blóm og tré, auk þess sem hraun er
áberandi. Eitt einkenni garðsins eru
blóm sem plantað hefur verið við
hraunið. Garðurinn er um það bil 100
fm að flatarmáli.
Eigendur Brekkuhvamms 9, Val-
gerður Jónsdóttir og Bjami Blomst-
erberg, fengu viðurkenningu fyrir
fallegan garð með fjölbreyttum
gróðri. Sonur hjónanna, Valur
Blomsteberg, tók við viðurkenning-
unni fyrir hönd foreldra sinna. Hann
sagði að garðinum hefði verið um-
bylt fyrir tveimur árum í þeim til-
gangi að auðvelda nauðsynlegt við-
hald. Auk fjölbreytts gróðurs eru í
honum garðhús og 36 fm gróðurhús.
í gróðurhúsinu er gosbrunnur og
stytta sem vatn er leitt um. í garðin-
un er auk þess stétt þar sem hægt
veitti viðurkenningar fyrir fallega
á vegum bæjarins, á fímmtudaginn.
er að grilla eða liggja í sólbaði. Þess
má geta að garðurinn að Brekku-
hvammi 9 var árið 1971 valinn feg-
ursti garður Hafnarfjarðarbæjar.
Gerður María Gunnarsdóttir og
Karl Birgir Júlíusson að Bröttukinn
31 fengu viðurkenningu fyrir sér-
stakan garð í gömlu hverfi. Gerður
María sagði í samtali við Morgun-
blaðið að garðurinn væri hannaður
sem útivistarsvæði fyrir fjölskylduna.
í honum er leiksvæði fyrir börn,
körfuboltakarfa, sólbaðsaðstaða og
jarðhús svo eitthvað sé nefnt. Að
auki eru þar ýmsir sjaldséðir munir.
Má þar nefna hákarlakrók, hvalbein,
hverfistein, hestakerru og orf og ljá.
Af gróðri í garðinum má nefna háar
aspir og sumarblóm. Framan við
íbúðarhúsið eru hjólbörur, gosbrunn-
ur og stytta, tré og blóm.
Eigendur Glitvangs 3 fengu viður-
kenningu fyrir fallegan og hlýlegan
garð. Þau Stefanía K. Sigurðardóttir
og Reynir Þórðarsson sögðu að garð-
urinn krefðist enn sem komið væri
ekki mikils viðhalds enda væri hann
einungis fimm ára gamall. Reynir
sagði að Stanislas Bohic hefði teikn-
að garðinn. í honum er meðal ann-
ars garðhús og heitur pottur. Flötin
er fremur lítil en skemmtilega lýsing
setur svip á garðinn. Umhverfis
garðinn er há girðing sem skýlir
honum fyrir veðri og vindum.
Hulda Cathinca Guðmundsdóttir
og Stefán H. Finnbogason að Kross-
eyrarvegi 7 fengu viðurkenningu fyr-
ir fallegan garð unninn við erfið
ræktunarskilyrði. Hulda og Stefán
sögðu að garðurinn hefði orðið til
smám saman. I garðinum éru hraun-
hleðslur áberandi og lítill burstabær
og kirkja setja skemmtilegan svip
og heildina. Heiðurinn af þessum
dvergvöxnu byggingum á heimilsfað-
irinn Stefán sem er að sögn eignkonu
sinnar smiður af guðs náð. Þau sögðu
að töluverður tími færi í að hirða
garðinn en hann er rúmlega 700 fm
að flatarmáli. Sér til aðstoðar hafa
þau börnin sín sem eru að sögn for-
eldranna dugleg að hjálpa til.
Hjónin að Skjólvangi 6, Sigríður
Björg Eggertsdóttir og Guðmundur
G. Jónssson, fengu viðurkenningu
fyrir fallegan og gróskumikinn garð.
Sigríður og Guðmundur sögðust hafa
Guðmundur G. Jónsson og Sigríður Björg Eggertsdóttir að Skjólvangi 6.
|| >8^1 hí 1
|7_ fe L 4 íM 1 USm Iþj ^ I
Að Fagrahvammi 11
lagt áherslu á að halda hrauninu í
garðinum. í garðinum eru þau með
blóm og tré en yfir gjótu í hrauninu
hafa þau byggt brú. Framan við
húsið hafa þau í hyggju að gera
endurbætur á næstunni, plantað
kvistum og Ijölærum plöntum. Þau
sögðust eyða mörgum stundum í
garðinum og bættu við að garðyrkja
væri sameiginlegt áhugamál þeirra.
Lóa Sigrún Leósdóttir og Sigur-
mann Rafn Stefánsson fengu viður-
kenningu fyrir garðinn að Fagra-
hvammi 11. Lóa sagði að byrjað
hefði verið á garðinum fyrir fimm
árum en eftir það hefði eitthvað ver-
ið gert í garðinum á hveiju sumri.
Hún sagði að hjónin hefðu séð sjálfu
um alla vinnu í garðinum en eitt ein-
kenni hans væru trépallar sem Sigur-
mann hefði smíðað. í garðinum er
töluvert af tijám en ekki mikið af
fjölærum plöntum.
Fyrir snyrtimennsku við tvíbýli
fengu, Kristín Guðmundsdóttir og
Ólafur Veturliðason og Olga Sigurð-
ardóttir og Ármann Ólafsson, að
Blómvangi 18 viðurkenningú. Bæjar-
hraun 2 fékk viðurkenningu fyrir
snyrtilegt umhverfi iðnaðarhúsnæðis
og garðyrkjuflokkur Hafnarfjarðar
fékk viðurkenningu fyrir vinnu að
uppbyggingu og hleðslu gijótgarða
á Víðistaðasvæðinu. Tvö gömul hús
í Hafnarfirði hafa verið merkt með
nafni og byggingarári. Það eru Aust-
urgata 31 (Hagakot), sem er byggt
árið 1892, og Kirkjuvegur 15 (Illuga-
hús), sem er byggt árið 1902.
Glitvangur var valin stjörnugata
Hafnarfjarðar árið 1990
Bjarni Blomsterberg og Valgerður Jónsdóttir að Brekkuhvammi 9.
Að Bröttukinn 31
Veit ekki betur en
farið hafí verið eft-
ir settum reglum
-segir Pétur Guðmundsson flug'vallarstjóri
um nauðlendinguna á Reykjanesbraut
Pétur Guðmundsson, flugvallarstjóri á Keflavíkurvelli, segist ekki
vita betur en farið hafi verið eftir settum reglum þegar ferjuflug-
vél nauðlenti á Reykjanesbraut 5. ágúst.. Hann segir að flugvélin
hafi flogið yfir Ytri-Njarvík til lendingar á þriggja kílómtra langri
flugbraut sem liggi frá austri til vesturs og er notuð í autsan- og
vestanáttum eða ef aðalbrautin er lokuð. Yfirvöld í Njarðvík hafa
krafist skýringa vegn nauðlendingarinnar.
í samtali við Morgunblaðið sagði
Pétur að þijár flugbrautir væru á
vellinu. Aðalbrautin er þriggja kíló-
metra löng en að sögn Péturs er
reynt að beina sem mestri umferð
um hana. Þvert á hana liggur um-
rædd þriggja kílómetra braut frá
austri til vesturs. Aðflugslína braut-
arinnar til vesturs og brottflugslína
hennar til austurs fara yfir byggð
í Ytri-Njarðvík en að sögn Péturs
hefur því verið beint til flugmanna
í brottflugi að beygja vélunum frá
byggð ef aðstæður leyfa. Brautin
er að sögn Péturs aðeins notuð ef
loka þarf aðalbrautinni eða ef blæs
þvert á hana eins og daginn sem
feijuflugvélin nauðlenti á Reykja-
nesbraut. Þá sagði hann að upplýs-
ingar um lokun aðalbrautarinnar
mætti jafnan finna í staðarblaði
Njarvíkinga.
Miðlína þriðju brautarinnar, sem
er tveir kílómetrar að lengd og ligg-
ur frá norðaustri til suðvesture,
liggur yfir Keflavík en Pétur sagði
að sú braut væri ekki notuð nema
í aftkaveðri.
Hann sagði að á flugvellinum
væru til ítarlegar reglur um flest
sem varðaði flug að vellinum og
sagðist ekki vita til annars en þeim
hafi verið fylgt í einu og öllu þegar
slysið átti sér stað.
Neskaupstaður:
Nýr bátur í flotann
Neskaupstað.
HLÍFAR Pétur NK 15 bættist nýlega í flota Norðfirðinga. Báturinn,
sem er 63 lesta trébátur búinn 500 hestafla aðalvél, var smíðaður
árið 1955 en allur endurbyggður árið 1985. Hann var keyptur frá
Húsavík og hét þar Skálaberg.
Báturinn er útbúinn til línu, neta-
og togveiða og fylgir honum um
200 lesta þorskkvóti og 100 lesta
rækjukvóti, sem eigendur hyggjast
skipta yfir í þorskkvóta. Hinn nýi
eigandi Hlífars Péturs er fiskverk-
unarfyrirtækið Saltlaug hf., en
aðaleigendur þess eru bræðurnir
Höskuldur og Kristinn Guðmunds-
synir. Skipstjóri á Hlífari Pétri er
Á innfelldu myndinni eru bræð-
urnir Höskuldur og Kristinn Guð-
mundssynir um borð í bátnum.
Jón Ölver Magnússon. Báturinn fer
fljótlega á togveiðar.
- Ágúst
Morgunblaðið/Ágúst Blöndal
Hlífar Pétur er hann kemur i fyrsta sinn til heimahafnar.
Hofsós:
Hraðfrystihúsið leigt
Fiskiðju Sauðárkróks
STJÓRN Hraðfrystihússins iif. á Hofsósi hefur leigt Fiskiðju Sauðár-
króks hf. eignir félagsins frá og með 20. ágúst síðastliðnum og
hætt rekstri á meðan áfram er unnið að fjárhagslegri endurskipu-
lagningu fyrirtækisins.
Leigusamningurinn við Fiskiðju
Sauðarkróks hf. er gerður til að
tryggja atvinnu verkafólks við fisk-
vinnslu á Hofsósi, segir í frétt frá
stjórn Hraðfrystihússins hf. á Hofs-
ósi. Gert er ráð fyrir að öll áunnin
réttindi verkafólksins yfirfærist,
reksturinn verði öruggari og ekki
komi minni afli til vinnslu en hefði
orðið með eðlilegri starfsemi Hrað-
frystihússins hf. Næstu vikur verða
notaðar til að semja við lánveitend-
ur Hraðfrystihússins hf., fá kröfur
niðurfelldar og lán lengd, þannig
að greiðslubyrði verði viðráðanleg.