Morgunblaðið - 19.12.1990, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER 1990
53
mál og vandamál er varða okkur.
Þess vegna er staða okkar eins slæm
og hún er í dag. Menntamálaráð-
herra hefur sýnt okkur mikið traust
með því að sýna að hann viðurken'n-
ir að við erum fullkomlega hæf til
þess að ákvarða í eigin málum. Hann
hefur lýst yfir því að fulltrúi mennta-
málaráðuneytis og formaður stjórn-
ar Samskiptamiðstöðvar verði úr
röðum heyrnarlausra. Takk fyrír
Svavur!
Fyrir hönd Félags heyrnarlausra.
Berglind Stefánsdóttir
táknmálskcnimri og myndmennta-
kennnri.
Hnukur Vilhjálmsson, formaður
og framkvæmdastjóri Félags
heyrnarlausra.
Júlía G. Hreinsdóttir
táknmálskennari og þroskaþjálfi.
Sigurlín Margrét Sigurðardóttir,
félagsmálafulltrúi í Félagi
heyrnarlausra.
ÍSLENSKT SAM-
FÉLAG BATNAR
ALLIR tímar eru tímar breytinga.
Sumum finnst að við sem nú lifum
reynum meiri breytingar en nokkrar
aðrar kynslóðir. Sumir óttast breyt-
ingar, aðrir heimta sífelldar breyting-
ar.
Nú .eru í sjónmáli breytingar á
högum heyrnarlausra íslendinga sem
ýmsir fagna. Menntamálaráðhen-a
hefur lagt fyrir Alþingi frumvarp til
laga um Samskiptamiðstöð heyrnar-
lausra og heyrnarskerti-a. Þar verður
börnum og fullorðnum, foreldrum,
kennumm og öðrum sem áhuga hafa
á að læra kennt táknmál heyrnar-
lausra. Túlkar fyrir heyrnarlausa
verða menntaðir. Að nokkrum tíma
liðnum verða heyrnarlausir og heyrn-
arskertir ekki lengur mállausir út-
lendingar í eigin landi. Við breyting-
ar sem þessar batnar íslenskt samfé-
lag.
Mikil er gleði okkar sem Iátum
okkur málið varða. Mikil er ham-
ingja þess þings sem fær að sam-
þykkja lögin um Samskiptamiðstöð-
ina fyrir heyrnarlausa og heyrnar-
skerta. Mikil er gæfa menntamála-
ráðherra að bera þessi lög fram til
sigurs.
Með kveðjum og óskum um gleði-
leg jól.
Bryndís Víglundsdóttir skólastjóri
Þroskaþjálfaskóla íslands.
Samskiptamið-
stöð í sjónmáli
Þriðja Evrópuráðstefnan um
rannsóknir á táknmáli var haldin í
Hamborg 26.-29. júlí 1989. Fyrir
þessari alþjóðlegu málvísindaráð-
stefnu stóð International Sign
Linguistics Association (ISLA) og
hana sóttu um það bil 200 fagmenn
frá 21 landi.
í lok ráðstefnunnar sendu þátt-
takendur frá sér yfirlýsingu þar sem
fram kom að táknmál væru fullgild
mál og hefðu sama rétt og önnur
mál. Þar stóð einnig:
„Fordómar og viðhorf til tákn-
máls sem eiga sér rætur í hug-
myndafræði um uppeldi og kennslu
hafa haft mikil áhrif á líf og aðstæð-
ur heyrnarlausra aog möguleika
þeirra til þroska.
Á undanförnum árum hefur orðið
bylting í viðhorfum til táknmáls..
Vísindarannsóknir á mörgum þjóð-
artáknmálum síðastliðin 30 ár hafa
leitt í ljós að táknmál eru fullkomin,
fáguð og flókin málkerfi jafngild
töluðum málum bæði hvað varðar
notkun og uppbyggingu. Þessar
rannsóknir hafa sýnt að málfræði
táknmáls er flókin og það hefur
mikinn orðaforða.
Táknmál eru meira en bara mál-
kerfi. Rannsóknir í sálfræði, sál-
fræðilegum málvísindum og félags-
fræðilegum málvísindum hafa líka
sýnt fram á að notkun táknmáls
örvar tilfinningalegan, félagslegan
og andlegan þroska heyrnarlausra
barna. Það verður auðveldara fyrir
heyrnarlaus börn en ella að læra
hugtök ef snemma er byijað að nota
með þeim táknmál og leiðir það til
þess að þekkingarnám helst í hendur
við annan þroska, þau læra þjóðfé-
lagsleg gildi og viðmiðun í hegðun
og ná góðri alhliða samskiptahæfni.
Það hefur einnig verið sannað að
fái heyrnarlaus börn lært táknmál
frá byijun eiga þau auðveldara með
að læra talað og ritað mál. Almenn
niðurstaða er því að fái heyrnarlaus
börn að njóta táknmáls stöðugt frá
fæðingu verður nám þeirra árang-
ursríkara bæði í skóla og utan hans.“
Hér á íslandi hafa hvorki fjöl-
skyldur heyrnarlausra átt kost á
formlegri kennslu í táknmáli né held-
ur verið hægt að krefjast þess af
kennurum heyrnarlausra að þeir
kynnu táknmál. Túlkaþjónusta er
nánast ekki til enda er ekki boðið
upp á nám í túlkun á milli íslensks
táknmáls og íslensku.
Nú sjáum við heyrnarlausir fram
á betri tíína. Fyrir Alþingi liggur
frumvarp um Samskiptamiðstöð
heyrnarlausra og heyrnarskertra.
Hennar hlutverk á að vera að rann-
saka íslenska táknmálið en það er
forsenda þess að hægt sé að kenna
það. Samhliða rannsóknum á að
sinna kennslu táknmáls bæði fyrir
heyrnarlaust og heyrandi fólk. Þarna
er gert ráð fyrir að hafa túlkaþjón-
ustu í framtíðinni og aðra þjónustu
sem nánar á að kveða á um í reglu-
gerð. Auk þess á að undirbúa nám
í táknmáli og túlkun í samvinnu við
háskólastofnun en túlkanám er
a.m.k. 2-3 ára nám eftir stúdents-
próf.
Þetta er mikill sigur fyrir okkur
heyrnarlausa í baráttu okkar fyrir
því að fá að hafa áhrif í eigin málum
og breyta þeim viðhorfum sem hafa
ríkt til okkar og máls okkar. í um
hundrað ár hefur alltaf verið leitað
álits heyrandi sérfræðinga um öll
Mikid úrval af
hvenskóm
Stœrdir 36—42
Leður — rúskinn
oglakk
Sendum í póstkröfu
SKÓBÚÐIN
KEFLAVÍK HF
Hafnargötu 33,
. Keflavík, sími 92-11230. .

••
ALVORU FJALLAHJOL
OG
rnifia J P-'aA FYLGIHLUTIR
Til dæmis:
.iYIUíjjjy Y uJi & hjólatöskur og púðar
j'd UDJJY Y uJí ^5 vetrarhanskar
jYIU-UjJY 0uJí $ peysur og derhúfur
jYIUidluy YuJl 3 bakpokar
jYHUlUlUY Y-uUí 3 hjólagleraugu
og fleira og fleira
/192? \ OPIÐ
65 AR LAUGARDAG
V1990 7 TIL KL. 23.00
_ Reióhjolaverslunin ,-
I ORNINN
Siofnseti Spítalastíg 8 viö Óöinstorg, símar 14661 og 26888