Morgunblaðið - 17.03.1991, Blaðsíða 13

fppj.

17.
„Ég veit að ég hef þann veika blett, að
mér er afskaplega annt um vini mína og
mér verður meinilla við menn sem tala
illa um þá. Ef ég heyri einhvern tala illa
um mann sem mér þykir vænt um eða lít
á sem vin minn, tek ég oftast nær til
varna fyrir vin minn.“
skópu þennan flokk í byrjun og hafa staðið
vörð um hann, hafi fundið þennan stórkostlega
gullna meðalveg, sem við eigum að halda áfram
að feta.
Ég held að sjálfstæðismenn hafi verið heppn-
if með sína forystumenn og formenn alla, að
minnsta kosti fram til þess sjöunda, sem nú
er tekinn við! Allir höfðu þeir mikið til síns
ágætis, hver með sínum hætti, en það má
ekki gleyma því að tímarnir hafa mikið breyst
og eiga fjölmiðlarnir ekki minnstan þátt í því:
Meira að segja Ólafur Thors hefði varla verið
formaður Sjálfstæðisflokksins í áratugi í nú-
tímanum. Nálægðin og stöðug fjölmiðlaumfjöll-
un, að mínu viti allt of mikil, gerir það einfald-
lega að verkum að starfsævi stjórnmálamanns-
ins styttist. Það kemur ákveðin þreyta í þjóð-
ina á stjórnmálamönnum og þeir mega í dag
ekki gera ráð fyrir því að sitja of lengi — sama
hver á í hlut.“
Hætti þegar ég skynja að það sé betra
fyrir flokkinn
— Ertu með þessu að segja að Davíð Odds-
son hyggi ekki á áratuga setu í formannsstól
Sjálfstæðisflokksins?
„Ég er aðeins að segja, að um leið og ég
skynja að það kunni að vera betra fyrir flokk-
inn að ég fari, þá mun ég fara, en auðvitað
^get ég ekki nefnt nein tímamörk í því sam-
bandi.“
— Hvað með næstu vikurnar? Hvernig held-
ur þú að gangi að blása til sóknar fyrir kosn-
ingar?
„Ég skynja ákveðna gleði og baráttuvilja í
flokksmönnum. Það út af fyrir sig fylgir oft
breytingum. Ég held að það verði létt að tendra
virkan baráttuanda. Ég held að púðrið sé alls
staðar og það þurfi bara lítinn neista til þess
að logandi baráttueldar kvikni."
- Hvernig telur þú að þér muni ganga
að starfa með þeim forsvarsmönnum atvinn-
ulífsins sem eru virkir innan Sjálfstæðisfiokks-
ins og studdu Þorstein mjög einarðlega?
„Þeir hljóta að gera sér grein fyrir því að
þeir hljóta að þurfa að eiga góð samskipti við
mig eins og aðra forystumenn í landinu og ég
hef enga ástæðu til þess að ætla annað en
þeir vilji taka upp eðlileg samskipti, sem þeir
hafa raunar þegar gefið til kynna sumir hverj-
ir og ekki mun standa á mér. Samtök atvinnu-
rekenda eru mikilvæg samtök og mér ber auð-
vitað skylda til, sem formaður Sjálfstæðis-
flokksins, að eiga góð samskipti við þá. Með
sama hætti og ég er að halda því fram að það
eigi ekki verða nein eftirköst, þá mega ekki
heldur vera nein eftirköst hjá mér í garð þeirra
sem ekki töldu mitt framboð tímabært eða
höfðu andúð á því af öðrum ástæðum."
— Þú hefur ekki komið fram sem sérstakur
aðdáandi þjóðarsáttarinnar. Hvað mun gerast
á kjarabaráttuvellinum, í kjölfar kosninga, eigi
Sjálfstæðisflokkurinn aðild að ríkisstjórn?
„Ég ætla að geyma mér vangaveltur um
stjórnaraðild Sjálfstæðisflokksins og mögulega
samstarfsaðila, því ég tel þær ekki tímabærar.
Ég hef raunar verið mikill aðdáandi þjóðarsátt-
arinnar, að því leyti til að ég taldi hana sýna
geysilegan þroska af hálfu viðsemjendanna
beggja. Það sem ég hef gagnrýnt snýr fyrst
og fremst að ríkisstjórninni sem átti náttúrlega
sáralítinn þátt í þjóðarsáttinni. Ríkisstjórnin
hefur ekki notað .þennan góða tíma og það
svigrúm sem gafst, eins og henni bar. Þvert
á móti, hefur hún með sínum aðgerðum og
aðgerðaleysi gert það að verkum að þessi góði
grundvöllur sem þjóðarsáttin lagði getur tap-
ast.
Ég tel að höfuðkostur þjóðarsáttarinnar sé
sá, að með henni hefur orðið almennur skilning-
ur á því að kjör batna ekki með einhveijum
stórkostlegum prósentuhækkunum launa.“
— Nú heyrist mér sem þið Einar Oddur
séuð að tala sama tungumálið!
„Já, það er alveg rétt, en ég tel að það sé
afskaplega mikill þungi í fólki vegna þess að
hlutur ríkisvaldsins í þessu dæmi hefur orðið
eftir. Ríkisstjórnin hefur ekki komið til móts
við fólkið sem tók á sig þjóðarsáttina, heldur
hefur hún þvert á móti ögrað því með skatta-
hækkunum.“
Vil gera vinnubrög'ð þingflokksins
markvissari
— Hvernig heldur þú að þér muni ganga
að stjórna þingflokki Sjálfstæðisflokksins, sem
að stórum hluta virðist hafa stutt Þorstein í
formannskjörinu?
„Þingflokkurinn mun breytast mikið eftir
kosningar og það koma margir nýir menn inn.
Ég hef átt mjög gott með að umgangast fólk,
bæði í mínum eigin flokki og öðrum, andstætt
því sem haldið hefur verið fram. Það er mikill
misskilningur ef menn halda að ég ætli að
koma þarna inn og fara að rembast við að
stjórna þingflokki Sjálfstæðisflokksins með
handafli. Mér dettur ekki í hug að reyna það
og mér dettur ekki i hug að það þurfi. Ég hef
gagnrýnt ákveðna hluti varðandi vinnubrögð
þingflokksins og hef ekki talið að starfið væri
nógu markvisst og umræður oft farið út um
víðan völl. Ég held að þingflokkurinn allur
hljóti að vinna að því að koma markvissari
skipan á störf þingflokksins. Það stendur alls
ekki til að minnka vægi hans eða vigt, því
hann er ákaflega þýðingarmikill — kannski
þýðingarmesta apparatið í stjórnkerfi Sjálf-
stæðisflokksins. Þess heldur er mikilvægt að
vinnubrögð verði eins markviss og kostur er
og mönnum verði gert að taka afstöðu til
niála, en tjái sig ekki í hálfkveðnum vísum.
Ég tel afskaplega mikilvægt að menn uni í
öllum meginatriðum niðurstöðum meirihlutans.
Ég hef alloft orðið undir í borgarstjórnarflokkn-
um og hef sætt mig við það, þannig að þess
hefur ekki orðið vart út á við.“
Þjóðin á skilið að hafa það betra
— Það er ljóst að kosningabarátta næstu
vikna verður stutt. Hvað mun Sjálfstæðisflokk-
urinn leggja megináherslu á í þeirri baráttu?
„Ég persónulega mun fara í öll kjördæmin,
og gefa fólki færi á því að spyija mig út úr,
þar sem ég er svo nýtekinn við. Kosningabar-
áttan sem slík verður auðvitað byggð á þeim
línum sem lagðar voru á nýafstöðnum lands-
fundi. Megininntakið held ég að hljóti að verða
það að menn vilji öðruvísi ríkisstjórn heldur
en nú er. Menn vilji annan ríkisstjórnargrund-
völl en þann hrossakaupagrundvöll sem nú er.
Við munum boða ábyrga stjórnarþátttöku
Sjálfstæðisflokksins í ríkisstjórn sem menn vita
að muni ganga nokkuð heilsteypt fram, en
ekki kaupa sér lif frá degi til dags. Megin-
áherslu leggjum við auðvitað á að þessi þjóð
eigi það skilið að hafa það betra og það eru
öll skilyrði til þess. Það verður verkefni nýrrar 7
ríkisstjórnar að þvælast ekki fyrir í þeim efn-
um, eins og þessi ríkisstjórn hefur gert. Með
því að þvælast ekki fyrir, mun ný ríkisstjórn
skápa skilyrði fyrir því að hér geti orðið sama
þróun og annars staðar. Ég held að það sé
vonlaust að gera út á einhveija þjóðarsáttar-
samninga ár eftir ár, eftir ár, ef þjóðin sér
ekkert i því fyrir sig.“
— Umfjöllun þín í ræðunni á laugardaginn
um samningaviðræður EFTA-EB þótti hóg-
vær. Hvernig ber að skilja afstöðu þína til EB?
„Einfaldlega á þann hátt að ég sé ekki að
við þurfum á þessu augnabliki að segja að við
þurfum annað hvort að hrökkva eða stökkva
— við höfum ekki verið seldir. Ég er ekkert
hræddur við að stökkva, ef þess þarf, en ég
tel ekki að málið sé þannig vaxið að við séum
að missa af neinu tækifæri ef við stökkvum
ekki núna. Ég vil að við förum í þessar viðræð-
ur sem við nú erum í og í tvíhliða viðræður í
framhaldi af því, ef það verður ofan á, með
því hugarfari að við erum að semja við aðila
til þess að ná fram okkar markmiðum, en
ekki endilega til þess að gerast þátttakendur
í einhvetjum heildarpakka. Mig vantar ennþá
sannfæringu fyrir því að þar séu hlutir sem
við komumst ekki af án.“
— Hvernig leggst framtíðin i nýkjörinn
formann Sjálfstæðisflokksins, sem nú er að
leiða flokkinn út í kosningabaráttu á landsvísu
í, fyrsta sinn?
„Það er öðrum þræði í mér kvíði, en heilmik-
il tilhlökkun einnig. Ég veit að það eru bundn-
ar við mig töluverðar væntingar og ég veit að
þeir sem mestar væntingarnar hafa, hljóta að
verða fyrir vonbrigðum. Ég vona hins vegar,
að þeir sem binda við mig skaplegar vænting-
ar, verði ekki fyrir vonbrigðum."