Morgunblaðið - 07.04.1991, Blaðsíða 18
18 C,
MORGUNBLAÐIÐ FJÖLMIÐLAR SUMÍUDAGUR 7. APRÍL 1991
SAM-útgáfan kaup
ir „Bleikt og blátt“
SAM-útgáfan hefur keypt
tímaritiö „Bleikt og blátt" af
Erni Fr. Clausen og Hrafnhildi
Stefánsdóttur, sem starfað hafa
við blaðið nánast frá byrjun.
Aætlað er að Bleikt og blátt
komi út Qóruni til sex sinnum
á ári. SAM-útgáfan á og gefur
út þrjú blöð til viðbótar. Hús
og híbýli kemur út sex sinnura
á ári, Samúel mánaðarlega og
Vikan hálfsmánaðarlega.
Bleflrt og blátt kom fyrst ót
árið 1989 og var stQfnandi
þess og eigandá Sveinn Sveinssoru
Eamn gaf fyrstu þiýú blöðin Ét.
Þá táfctt' þan Öm og Hrafnhiidur
við og gáfu út fjórða toiubiaðið.
Þau hafa að undanfömu Leitað
samstarfsaðíLá eða kaupenda og
það varð úr að SAM-útgáfan hefur
keypt hlaðið
Óm kemur til með að starfa
áfram við blaðið sem augiýsinga-
stjóri og Hrafnhildur verður vænt-
anlega viðloðandi það eitthvað
áfram.
Útlit blaðsins verður eftir sem
áður svipað og verið hefur enda
segir Þórarinn Jón Magnússon,
ritstjóri SAM-útgáfunnar, ástæðu-
laust að breyta góðri formúlu.
„Við höfum hinsvegar hugsað
okkur að víkka efnissviðið eitthvað
- fara víðar i heilsufræðinni heM-
ur en að einblína á kynferðismálin
eingöngu.
Hingað til ' hefur undirtitill
blaðsins verið „blað um kynlíf“.
Sá undirtitiU feliur nú niður með
nýjum eiganda þó kynlíf verði eft-
ir sem áður stór þáttur í inntaki
blaðsins.
Við viljurn að efnistök nái imn
á flest það er varðar mannleg sam-
Þórarinn J. Magnússon
skipti.“
Þórarinn segir að á síðustu
þremur árum hafi SAM-útgáfunni
boðist ellefu til tólf tímarit og útg-
áfur til sölu.
„Þetta blað er hinsvegar það
eina á markaðnum, sem við þekkj-
um til að virkilega hafi selst vel.
Salan flaug upp í og yfir 15 þús-
und eintök sem teljast má mjög
gott.
Þessi vinsælustu íslensku tíma-
rit eru að seljast í þetta níu til
tólf þúsund eimtökum.
SAM-útgáfam hefur enga fast-
ráðna blaðamenn á sínum snær-
um, heldur byggir eingöngu á
„free-lance“ greinarhöfundum.
Auk þess er ætlunin að kalla
til sérfræðinga á hinum ýmsu svið-
um mannlegs eðlis.
Ekstra Bladet útbreiddast
Ekstra Bladet og B.T. hafa
lengi keppt um heiðurinn af þvi
að vera útbreiddasta dagblað
Danmerkur. í janúar 1991 hafði
Ekstra Bladet forystuna, en mun-
urinn á útbreiðslu blaðanna er
aðeins rúm 1.000 eintök. I janúar
seldnst 200.807 eintök af Eikstra
'Bladet, en 199.861 af B.T.
Utbreiðsla Ekstra Bladet hefer
hins vegar rýmað allveruiega
miðað við janúar 1990: Þá var dag-
legt uppiag blaðsins 256.741 eimtak
ogB.T. seldást þá í 208.450 eíntök-
um.
Poikiíen er útbreiddasta rnorg-
unblaðið og selst í tæplega 152.000
eintökum. Jyllands-Posten kemur
næst með 145.000 eintök og síðan
Berlingske Tidende, sem er prentað
í rúmlega 131.000 eintökum sam-
kvæmt tölum frá janúar 1991.
Jyllands-Posten hefur ótvíræða
forystu á sunnudögum og selst í
236.000 eintökum um helgar. B.T.
Söndag er í öðru sæti með um
212.000 eintök. í þriðja sæti á
sunnudögum er Politiken, sem selst
þá í 198.500 eintökum, og helgarút-
gáfa Berlingske Tidende er í fjórða
sæti með tæplega 180.000 eintök
á sunnudögum. Ekstra Bladet
Söndag skipar fímmta sætið og
selst í 178.500 eintökum.
%
Hafa vörumerki
duldar merkingar?
. VIÐ LIFUM á þesskonar tímum
að það sem mest virðist um
vert er það sem sýnist. ímyndin
er að yfirbuga innihaldið. Æ
meiri gaumur er gefinn að
ímyndinni og eins og með svo
margt annað þá finnast margar
ólíkar leiðir til þess að skoða
þær og skilgreina. Ein aðferð,
sem hlýtur að teijast sjaldgæf,
er að fá rithandarsérfræðing
til þess að greina handskrifuð
einkennis- og vörumerki fyrir-
tækja. Breska tímaritið Campa-
ign fékk nýverið einn slíkan
sérfræðing, Erik Rees, til þess
að kíkja lauslega á nokkur
merki nokkurra breskra og al-
þjóðlegra fyrirtækja. Nú á
tímum þegar andaglös og krist-
alskúlur eru helstu tól almenn-
ings til að skilja tilveruna þá
hlýtur þpssi tilraun til að skilja
brot af henni að teljast þróuð
og því fullboðleg.
Því hefur verið baldið fram
að rithandarfræði hafi
hlotið viðurkenningu
vegna sögulegra tengsla við einn
elsta meið sálfræðinnar, sálgrein-
inguna sem margir tengja við Sig-
mund nokkum Freud. Sú rithand-
arfræði, sem hér verður stuðst
við, gengur út frá tilvist undir-
meðvitundar og virðist þraut hins
lærða meistara vera sú að tengja
rithöndina undirmeðvitund höf-
undar og lesenda.
FORD-merkið er sagt vera rit-
að með vandaðri og skrautlegri
hendi sem gefur tii kynna að sá
sem fjöður veldur leggi sig fram
við að vinna vel. Það sýnir einnig
að viðkomandi ber virðingu fyrir
hefðum. Á það er sérstaklega
bent að o-ið er haft opið og er
það talið vísbending um opinn hug
eiganda og
áhuga hans á að
tala.
COCA-COLA
er sagt vera
skrautlegt en
læailegt og gefi
Með því að
rýna í þess-
ar rúnir má
fá skarpari
línur í
ímynd við-
komandi
fyrirtækja,
að mati rit-
handarsér-
fræðinga
I Virðing fyrir
hefðum og
sjálfsdekur
eru dæmi um
það sem
breskur
rithandarsér-
fræðingur
telur að lesa
megiúr
sumum
vörumerkjum
sem líkja eftir
handskrift
um tilfinninganæmi en annars er
þetta merki talið vera útspekúlerað.
. ST. MICHA-
BAKSVID
eftirÁsgeir Fridgeirsson
EL-vörumerki
Marks og Spen-
cer-fyrirtækisins
breska er sagt
bera vott um
sköpunargáfu
tiffinningu fyrir hreyfmgu. Rit- sökum þess að M-ið er bogadreg-
handarsérfræðingurinn segir að
það minni á þriðja áratug þessar-
ar aldar, og leiði hugann að sum-
arleyfi við sjávarströnd, — að það
sé sveifla í því. Enginn stafanna
gengur niður fyrir Unu og sam-
kvæmt hefð þá ber það víst vott
ið. Þessi rithönd er sögð vera
hönd gáfumanna og fólks með
mikinn metnað. Þessir stafir eru
þéttir og hóflega skrautlegir líkt
og blómsveigur og gefur því
vísbendingu um að eigandinn sé
samvinnuþýður og vingjarnlegur.
Haus MIRABELL-tímaritsins
er skrifaður með letri sem ber
vott um sköpunargáfu, þijósku
og sjálfsöryggi. Eigandi svona rit-
handar er lífsnautnamaður sem
nýtur hverrar sekúndu sem lífið
býður upp á. Þijóskuna má lesa
úr því að stafimir eru breíðari að
neðan en ofan. Að sögn rithand-
arsérfræðingsins er galli þessarar
handar sá að hún ber vitni um
sjálfsdekur og sjálfsþægingu eig-
anda.
Breska blaðið DAILY TELE-
GRAPH er með skrautlega ritað-
an haus. Ef marka má Rees, rit-
handarsérfræðing, þá staðfestir
þetta letur virðingu fyrir hinu
gamla og góða. Með því að nöta
það tengir blaðið sig við eigin
uppruna og aldur. Letur þessarar
tegundar gefur vísbendingu um
trú á hefð, erfðir og altæk gildi.
Það segir okkur að blaðið vilji
láta dæma sig með hliðsjón af
sögu og orðspori ekkert síður en
skrifum þess á líðandi stund.
Glöggir lesendur hafa ert.v. tekið
eftir því að letrið í haus blaðsins
er eins og hjá blaði allra lands-
manna hér upp á íslandi. Vafa-
laust yrði útkoman sú hin sama
ef rýnt yrði í .þær rúnir.
Af þessu má ijóst vera að ekki
er allt sem sýnist. Gamli góði
Fordinn, kókið og jafnvel sjálfur
Mogginn hafa samkvæmt þessu
leynt okkur mörgu og í öll þessi
ár staðið í makki við undirmeðvit-
undina að okkur forspurðum,
Framboðsfundi, takk...
vaid þeirra yfir frambjóðendL
egar þessi grein birtist
er tæpur hálfur mán-
uður til kosninga og
þess sér gjögg merki í fjöl-
miðluna*. Greinilegt er að
koar.mgaharátr.an núr.a verð-
ur stutt og snörp, í raun rétt
um þijár vikur. Svo er allt
búið og ijögur ár (vonandi)
í næsta slag.
Kosningabarátta hefur
breyst mikið hin síðari ár.
Fyrir nokkrum áratugum
hefðu það þótt mikil býsn að
pólitískir andstæðingar Sjálf-
stæðisfiokksins skrifuðu
greinar í Morgunblaðið eða
Vísi rétt fyrir kosningar. Nú
þykir ekkert sjálfsagðara en
að greinar eftir þá prýði síður
Mogga og DV, arftaka Vísis
gamla. Jafnvel í þeim blöð-
um, sem enn eru gefin út af
stjórnmálaflokkum, sjást
greinar eftir pólitíska and-
stæðinga á
„héannatímanum“.
Hlutur sjónvarpsins
Auðvitað á sjónvarpið sinn
þátt í þessu. Við tilkomu þess
urðu skoðanaskipti öðru vísi
em þau höfðu verið áður. En
ósköp var sjónvarpið nú samt
lemgj að átta sig á eigin mög-
uleikum í þessum efnum.
Lengst af hefur þótt sjálfsagt
að sjónvarpa ræðuhöldum í
sjónvarpssal, væntanlega til
þess að geta sýnt fleiri fram-
bjóðendur. Vonlausara sjón-
varpsefni getur þó varla.
Einu sinni var sá háttur tek-
inn upp að stjómmálamenn
voru látnir sitja fyrir svörum
spyrla, sem pólitískir and-
stæðingar völdu. Úr því varð
merkingarlaust skítkast á
báða bóga. Nú virðist sjón-
varpið vera nokkuð búið að
átta sig á þeím möguleikum
sem það hefer. Atvinnu-
menn, sem ekki verða fyrir-
fram vændír um pólitíska
hlutdrægni, eru látnir spyrja
og stjórna umrseðum. Allt
leiðir þetta um'i]öllunina nær
áhorfandanum, sem alltaf
var vitaskuld ætlunin að ná
til. _
Útvarpsstöðvar hafa svip-
aðan hátt á. Eðli málsins
samkvæmt eiga þær þó enn
áuðveldara með en sjónvarpið
að grípa stjórnmálamenn
hvar sem er og fylgjast með
stjórnmálabaráttunni á vett-
vangi.
Böggnll fylgir skammrifi
Allt er þetta af hinu góða.
En böggull fylgir hér skamm-
rifi eins og svo oft. Þessi
mikla umfjöllun ljósvaka-
miðla, og allt að því drottin-
um, hefur það í för með sér
að ötmur' tegund fjölmiðiunar
hefur mjög dregist ■saman..
Það eru sameiginlegir fundir
frambjóðenda, þar sem þeir
leiða saman hesta sína.
Auðvitað eiga ijósvaka-
miðlarnir þarna ekki einir
sök. Hin stóru kjördæmi gera
slík fundahöld eríiðari en þau
voru á meðan einmennings-
eða tvímenningskjördæmi
voru við lýði. Þó börðust
menn lengi vel gegn
straumnum í þeim kjördæm-
um sem erfiðust voru yfir-
ferðar. En nú virðist þessi
elsta fjölmiðlun stjómmál-
anna brátt heyra sögunni til
hérlendis. Mér fínnst það
miður.
-i stað litríkra ræðumanna
sem skutu föstum skotum
hver að öðrum, hentu skeyti
á lofti og sendu tfl baka,
koma yfirvegaðir, sminkaðir
og sléttgreiddir foringjar,
sem segja það sem sveif ráð-
gjafa og annarra hjálpar-
sveina hete'lagt blessuro sína
yfir. í stað hressiegra
frammíkaHa iitríkra karakt-
era utan úr sai reyna atvinn-
umennirnir að grípa fram í
fyrir foringjunum, svo þeir
komi ekki að öllum áróðrin-
um sem ráðgjafarnir hafa
sagt þeim að þeir yrðu að
gera. í stað förugra um-
ræðna fundargesta í fendar-
lok tínast menn syljaðir í
háttinn og lesa það í há-
stemmdum lesendabréfem,
skrifeðum á flokksskrifstof-
unum, hvemig einstakir for-
ingjar hafi staðið sig í um-
ræðunum. Satt best að segja
held ég að pólitík verði lit-
lausari, leiðinlegri og óábyrg-
ari við þessa breytingu. Var
þó síst þörf á því.
Gætu nú ekki Mraiir ágætu
ljósvakamiðlar reynt. að
breyta þessu. Með sífellt full-
komnari tækni og léttari og
meðfærilegri tækjabúnaði
ætti að vera unnt að senda
frá ósviknurr. sameiginlegum
framboðsfundum, til dæmis
einum í hveiju kjördæmi.
Ekki fendúm sem fjölmiðlar
stjórnuðu, heldur fundum
sem framfojóðendur settu upp
og réðu, rétt eins og áður
tíðkaðist. Stjórnmálamenn
myndu auðvitað eitthvað
múðra til að byija með, en
þeir verða að^ Mýða ijölmiðl-
um, eins og dæmin sanna.
Afleiðingin gæti orðið betri
pólitík, litríkari stjórnmála-
menn og skemmtilegra fjöl-
miðlaefni. Það er nú talsvert.
Vonandi sjá fjölmiðlar sér
fært að kanna þetta mál fyr-
ir næstu kosningar, því varla
er takmark þeirra að drepa
alla pólitíska umræðu utan
veggja sinna.
Magnús
Bjarnfreðs-
aon