Morgunblaðið - 15.05.1991, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ MIBVIKUDAGUK 15. MAÍ 1991
27
FISKVERÐ A UPPBOÐSMORKUÐUM - HEIMA
14. maí.
FISKMARKAÐUR hf. í Hafnarfirði
Hæsta Lægsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð (lestir) verð (kr.)
Þorskur 102,00 91,00 98,18 9,340 917.016
Þorskur(óst) 74,00 74,00 74,00 1,781 131.867
Þorskurfst.) 94,00 94,00 94,00 0,071 6.674
Smáþorskur 86,00 86,00 86,00 0,465 39.990
Ýsa 112,00 60,00 106,55 11,523 1.227.875
Ýsa (ósl.) 93,00 78,00 82,87 4,105 340.170
Karfi 39,00 38,00 38,85 6,054 235.176
Ufsi 60,00 44,00 59,86 3,772 225.808
Ufsi (ósl.) 27,00 27,00 27,00 0,205 5.535
Smáufsi 20,00 20,00 20,00 0,128 2.560
Smáufsi 46,00 46,00 46,00 0,150 6.900
Steinbítur 41,00 41,00 41,00 0,142 5.822
Steinbíturfósl.) 44,00 43,00 43,54 3,573 155.565
Langa 60,00 60,00 60,00 0,830 49.800
Langa (ósl.) 42,00 42,00 42,00 0,059 2.478
Lúða 255,00 150,00 221,49 2,523 558.830
Keila 24,00 24,00 24,00 0,052 1.248
Hrogn 120,00 80,00 112,45 0,355 39.920
Skötuselur 175,00 170,00 174,51 0,081 14.135
Sólkoli 60,00 60,00 60,00 0,336 20.160
Skata 65,00 65,00 65,00 0,034 2.210
Samtals 87,53 45,580 3.989.739
FAXAMARKAÐUR hf. í Reykjavík
Þorskur (sl.) 100,00 97,00 98,79 2,676 264.372
Þorskur (ósl.) 77,00 63,00 68,48 1,096 75.054
Þorskur smár 84,00 84,00 84,00 2,134 179.256
Ýsa (sl.) 102,00 29,000 62,34 1,419 226.520
Ýsa 86,00 55,00 79,84 3,065 244.708
Karfi 39,00 38,00 38,31 33,130 1.269.289
Ufsi 54,00 54,00 54,00 0,160 8.640
Steinbítur 29,00 20,00 26,99 1,104 29.793
Skötuselur 165,00 165,00 165,00 0,012 1.980
Langa 51,00 51,00 51,00 0,687 35.037
Lúða 270,00 160,00 174,50 0,782 135.460
Skarkoli 46,00 46,00 46,00 0,195 8.970-
Rauðmagi 7,00 7,00 7,00 0,098 686
Keila 20,00 20,00 20,00 0,154 3.080
Hrogn 50,00 50,00 50,00 0,161 8.050
Blandað 10,00 10,00 10,00 0,032 920
Undirmál 65,00 29,00 62,34 1,419 88.455
Samtals 52,71 48,972 2.581.270
FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA hf.
Þorskur (ósl.) 89,00 69,00 79,47 2,216 176.106
Þorskur (sl.) 112,00 75,00 80,25 2,647 212.415
Ýsa (ósl.) 90,00 77,00 87,00 11,914 1.036.572
Ýsa (sl.) 100,00 72,00 97,28 1,819 176.944
Keila 28,00 28,00 28,00 0,063 1.764
Keila/Blandað 29,00 29,00 29,00 0,462 13.398
Langa 62,00 30,00 59,55 0,902 53.716
Hlýri 36,00 36,00 36,00 0,060 2.160
Háfur 10,00 10,00 10,00 0,239 2.390
Steinbítur 45,00 31,00 34,00 0,340 11.560
Lúða 180,00 140,00 166,72 0,241 40.180
Ufsi 39,00 23,00 30,92 3,339 103.244
Skarkoli 53,00 20,00 51,70 0,253 13.079
Skata 93,00 83,00 87,80 0,025 2.195
Karfi 40,00 33,00 35,52 0,064, 2.273
Blandað 15,00 15,00 15,00 0,031 465
Samtals 74,79 24,965 1.867.011
Selt var úr dagróðrabátum Á morgun verður selt úr Gnúpi, Stafnesi o.fl.
FISKMARKAÐURINN Í ÞORLÁKSHÖFN
Þorskur 90,00 49,00 79,17 5,482 433.983
Ýsa (sl.) 106,00 86,00 131,80 0,533 70.248
Ýsa (ósl.) 103,00 60,00 89,95 1,220 109.734
Karfi 30,00 20,00 29,63 0,054 1.600
Ufsi 25,00 25,00 25,00 0,088 2.200
Ufsi (ósl.) 20,00 20,00 20,00 0,188 3.760
Steinbítur 20,00 20,00 20,00 0,211 4.220
Langa 69,00 25,00 60,80 0,310 18.849
Lýsa 35,00 35,00 35,00 0,048 1.680
Skarkoli 20,00 20,00 20,00 0,050 1.000
Keila 20,00 20,00 20,00 0,110 2.200
Samtals 78,31 8,294 649.474
Al. MANNATRYGGINGAR. helstu bótafiokkar „
1. maí 1991 Mánaðargreiðslur
Elli / örorkulífeyrir (grunnlífeyrir) 11.819
’A hjónalífeyrir 10.637
Full tekjutrygging 21.746
Heimilisuppbót 7.392
Sérstök heimilisuppbót 5.084
Barnalífeyrirv/1 barns 7.239
Meðlag v/ 1 barns 7.239
Mæðralaun/feðralaun v/1 barns 4.536
Mæðralaun/feðralaun v/ 2ja barna 11.886
Mæðralaun/feðralaun v/ 3ja barna eða fleiri 21.081
Ekkjubætur/ekkilsbætur6 mánaða 14.809
Ekkjubætur / ekkilsbætur 12 mánaða 11.104
Fullur ekkjulífeyrir 11.819
Dánarbætur í 8 ár (v/slysa) 14.809
Fæðingarstyrkur 24.053
Vasapeningar vistmanna 7.287
Vasapeningarv/sjúkratrygginga 6.124 Daggreiðslur
Fullirfæðingardagpeningar 1.008,00
Sjúkradagpeningareinstaklings 504,40
Sjúkradagpeningarfyrir hvert barn á framfæri . 136,90
Slysadagpeningareinstaklings 638,20
Slysadagpeningarfyrirhvertbarn áframfæri .. 136,90
Yfirlýsing utanríkisráðherra á blaðamannafundi í Brussel:
Islendiiigum ætlað að
greiða kostnaðinn af
sjávarútvegsvanda EB
Jón Baldvin Hannibalsson ut-
anríkisráðherra efndi til blaða-
mannafundar í' Brussel í gær til
að kynna afstöðu Islendinga í við-
ræðunum um Evrópska efnahags-
svæðið. Ráðherra lét dreifa yfir-
lýsingu um málið á ensku meðal
viðstaddra og fer hún hér á eftir.
Frá upphafi þessara samningavið-
ræðna hefur íslendingum verið ljóst
að Evrópska efnahagssvæðið (EES)
gæti ekki einvörðungu byggst á
grundvelli hagsmuna háþróaðra iðn-
ríkja, ekki mætti eingöngu taka til-
lit til iðnvarnings og þjónustu og ég
hygg viðræðuaðilar okkar hjá Frí-
verslunarbandalagi Evrópu (EFTA)
og Evrópubandalaginu (EB) hafi
verið á sama máli. Allmörg ríki EB
hafa bent á að sökum veikburða iðn-
aðar þeirra muni hagnaður þeirra
af EES verða lítill. Þau hafa því
krafist þess að fá þetta bætt upp
með einum eða öðrum hætti. En það
hve íslendingar eru háðir útflutningi
á sjávarafurðum á sér enga hlið-
stæðu í löndum EES og hættan á
því að við látum meira í té en við
þiggjum í viðræðunum er í réttu
hlutfalli við þá staðreynd.
Það hefur orðið æ ljósara í viðræð-
unum að íslendingar munu ekki
geta hagnast jafn mikið á því að fá
aðgang að innri markaði EB og hin
EFTA-ríkin og flest aðildarríki EB.
Öðru nær, fjölmörg ákvæði samn-
inganna munu verða til þess að fyrir-
tæki í öðrum löndum EES munu
geta haslað sér völl á íslandi en ís-
lensk fyrirtæki vegna smæðar sinnar
ekki geta fært út kvíamar erlendis,
að minnsta kosti ekki í nálægri fram-
tíð. Þess má geta að er ísland gekk
í EFTA árið 1970 og gerði fríversl-
unarsamning við EB 1972 var mark-
miðið að hægt yrði að renna fleiri
stoðum undir atvinnuvegi landsins,
minnka vægi sjávarútvegsins í út-
flutningi en nú, 20 árum síðar, hefur
þetta markmið aðeins náðst að mjög
takmörkuðu leyti.
Auk þessa er kostnaður við þátt-
tökuna í EES umtalsverður fyrir svo
litla þjóð. Þær skyldur sem við tök-
umst á herðar eru að miklu leyti
byggðar á brýnum efnahagslegum
hagsmunum samstarfsaðila okkar.
Utflutningur á fiski og öðrum
sjávarafurðum er geysilega mikil-
vægur fyrir okkur, hann er lífs-
grundvöllur þjóðarinnar. Það er þvi
ekki hægt að undanskilja viðskipti
með fisk og aðrar sjávarafurðir í
þessum samningum. Það væri úti-
lokað fyrir Islendinga að lúka svo
viðamiklum samningum, þar sem
íjallað er um öll svið efnahagslífs-
ins, ef undanskilja ætti-fisk. At-
vinnulíf okkar er einhæft og fisk-
veiðar er eina greinin þar sem við
erum samkeppnishæfir. Fiskur og
aðrar sjávarafurðir afla okkur 75%
- 80% af útflutningstekjum okkar.
Með þessum samningi verður iðn-
varningi, þjónustu og ýmsum land-
búnaðarafurðum frá samstarfsþjóð-
um okkar gert kleift að keppa á
Jón Baldvin Hannibalsson utan-
ríkisráðherra.
mörkuðum okkar. í öllum þessum
greinum eru tækifæri okkar til að
keppa á jafnréttisgrundvelli við aðr-
ar þjóðir EES hverfandi lítil.
Eigi svo umfangsmikill samningur
af þeirri gerð sem hér um ræðir og
fyrirhugaður er að verða á einhvern
hátt skynsamlegur fyrir ísland hljóta
samstarfsþjóðir okkar að sýna fullan
skilning á þessari sérstöðu, tryggja
að íslendingar öðlist óhindraðan að-
gang að mörkuðum þeirra fyrir af-
urðir sínar og innflutningstollar
verði afnumdir. Slíkra réttinda hafa
önnur ríki EES notið árum saman
eins og ekkert sé sjálfsagðara. í
þessum efnum eru engir mikilvægir
hagsmunir í veði fyrir EB. Tekjutap
bandalagsins yrði smávægilegt og
skiptir nánast engu þegar hafðir eru
í huga þeir hagsmunir sem fjallað
er um í EES-viðræðunum.
Upprunalega stefndi EFTA að
algerri fríverslun með fisk í EES en
við höfum nú slakað á þeirri kröfu
og förum aðeins fram á afnám inn-
flutningstolla og magntakmarkana.
Þetta hefði enga röskun á mörkuðum
EB í för með sér þar sem við getum
ekki aukið útflutning okkar á sjávar-
afurðum, það er einfaldlega ekki
nægilegur fiskur í sjónum til þess.
EB myndi halda réttinum til að lög-
bjóða viðmiðunarverð til að vernda
hagsmuni sjómanna sinna og einnig
gæti bandalagið haldið við miklu
styrkjakerfi sem ætlað er að treysta
sjávarútveginn í sessi.
Þau tengsl sem EB hefur ítrekað
að skuli vera milli aðgangs að auð-
lindum og aðgangs að mörkuðum
eru í grundvallaratriðum andstæð
þeim hugmyndum um fijáls við-
skipti sem EES-samningarnir byggj-
ast á. Með áðurnefnd forsendu um
tengsl í huga væri vel hægt að spyija
hvort tengja ætti olíuútflutning
Breta eða annarra þjóða EES við
aðgang að olíulindum umræddra
þjóða á sjávarbotni. Einnig spyrja
hvort aðeins ætti að veita Spánveij-
um leyfi til að selja appelsínur í
aðildarríkjunum ef tryggt væri að
Olíuverð á Rotterdam-markaði, síðustu tíu vikur, 4. mars -13. maí, dollarar hvert tonn
200-
175-
150-
125-
100-
75-
50-
25-
SVARTOLIA
70/
69
-H—I—I—I—I—I—I—I—I—H-
8.M 15. 22. 29. 5.A 12. 19. 26. 3M 10.
kaupendurnir mættu einnig tína
appelsínur að vild í ávaxtalundum
Spánar.
Astæða þess að komið er upp
þrátefli í sjávarútvegsmálunum er
fyrst og fremst krafa EB um að
EFTA-ríki skuli einhliða veita öðrum
þjóðum fískveiðiheimildir. Það er að ■
verða æ ljósara að innri vandamál
í sjávai-útvegi EB, sem ekki voru
leyst þannig að öllum líkaði er Spánn
og Portúgal gengu í bandalagið,
koma á ný fram í dagsljósið í samn-
ingunum um EES. Lokaniðurstaðan
er að íslendingum, sem munu ekki
hljóta jafn augljósan ávinning af
EES-samningnum og aðrar þjóðir
samstarfsins, er ætlað að lagfæra
þetta ástand og þeir eru beðnir að
greiða sérstakan aðgangseyri að
EES með því að láta af hendi hluta^
náttúruauðlinda sinna.
Við gerum okkur grein fyrir því
að Evrópubandalagið þarf að kljást
við vandamál á borð við of mikla
veiðigetu, rányrkju og of litla veiði
en við eigum við sömu vandkvæði
að stríða og það er ekki hægt að
greiða úr fyrrnefndum málum á
kostnað okkar.
Talsmenn EB hafa aldrei svo mik-
ið sem leitt hugann að því að bjóða
sjómönnum EFTA-ríkjanna fisk-
veiðiheimildir í lögsögu EB-ríkja.
Kröfumar um veiðiheimildir hafa
ávallt verið settar þannig fram að
EFTA skuli bjóða einhliða tilslökun.
Sé þarna um svo viðkvæmt málefni
að ræða í EB, bandalagi þar sem
fiskveiðar eru aðeins örlítið brot af
þjóðarframleiðslunni, hljótið þið að
skilja að á íslandi, þar sem fískveið-
ar eru sjálf undirstaðan, er litið á
kröfurnar um fískveiðiheimildir sem
beina ógnun. Það er enginn fískur
til skiptanna á íslandsmiðum. Sér-
hvern afla sem aðrar þjóðir fengju
að veiða yrði að taka frá íslenskum
sjómönnum; þetta gæti kippt fótun-
um undan litlum fiskiþorpum við
strönd landsins.
Við skiljum vel að sumar þjóðir
EB telja að þær hagnist ekki eins-
mikið á samningnum um EES eins
og þeim beri og eru því tregari til
að láta undan í deilunni um sjávar-
útvegsmálin en ella. Hvað sem því
líður erum við fyrir okkar leyti reiðu-
búnir til einhliða tilslakana í sam-
bandi við viðskipti með landbúnaðar-
afurðir frá-Suður-Evrópu og viljum
ræða möguleikann á að leggja okkar
skerf til þróunarsjóðs ef viðunandi
samkomulag næst um innflutning
fisks og annarra sjávarafurða. Það
mun aldrei takast að ná sáttum ef
reynt verður að ná jöfnum skiptum
á hveiju einstöku sviði. Við verðum
að stefna að heildarsamkomulagi þar
sem enginn er afskiptur. Þetta
grundvallarsjónarmið hefur nú verið
samþykkt af fulltrúum beggja band-
alaganna í sameiginlegri yfirlýsingu
ráðherrafundarins 14. maí.
Takist okkur að lúka samningnum
um EES höfum við lagt hornsteininn
að nýju samfélagi Evrópuríkja. Mik-
ið er í veði. Ég vona í einlægni að
það sé ekki íhugað í alvöru að koma
í veg fyrir að ísland taki þátt í þessu
samfélagi með því að krafist verði
aðgangs að auðlindum þjóðarinnar.
Evrópubandalagið hefur verið afl-
stöð sameiningar Evrópu og I farar-
broddi í þeim efnum frá stofnun
bandalagsins. En þessi staðreynd
veitir því ekki rétt til að krefjast
aðgangseyris að Evrópska efnahags-
svæðinu. Margir starfsbræður mínir
í EB-ríkjunum hafa látið í ljós skiln-
ing á afstöðu íslendinga í þessum
viðræðum. Ég get aðeins vonað að
skilningur einstakra ráðherra muni
að lokum koma fram í því að Evrópu-
bandalagið verði fúsara til samn-
inga.