Morgunblaðið - 09.06.1991, Blaðsíða 24

Zá X
MORGUNBLAÐIÐ /MIN IVHWfíjftH ÍiIÍnIÍIaGUR'.Sí. 'JUNÍII9ÍJ1
hringdi Kalli í mig austur á Vopna-
fjörð og áttum við þá eitt af þessum
löngu og dásamlegu samtölum sem
hækkuðu meir en nokkuð annað
símreikningana og höfðum við það
oft að gamanmáli að sækja um rík-
isstyrk út af þessu. Og eins og svo
oft áður var það tónlist og aftur
tónlist sem áttu hugi okkar alla.
Við töluðum um og tímasettum
upptökur á fyrstu plötu Blús komp-
anísins sem var okkar hjartans mál
að yrði góð plata. Kalli sagði mér
frá utanlandsferð sem hann hlakk-
aði mikið til að takást á hendur.
Frá jörðinni sem hann og Sigríður
hans ætluðu að hafa sem sinn fram-
tíðarstað og við göntuðumst með
það að þar myndum við halda veg-
legan konsert þegar við yrðum
fimmtugir. Þegar ég svo talaði um
hvað mér þætti leitt að samstarf
okkar með Mannakornum hefði
ekki gengið upp þá kom svarið sem
lýsti þessum góða dreng með stóra
hjartað betur en nokkuð annað. „Ég
væri ekki sá maður sem ég álít
mig vera ef ég nennti að eyða tím-
anum í lítilsverð ágreiningsmál."
Þar með vissi ég að málið var búið
og við héldum áfram spjalli okkar
um tónlistina. Og samtalinu lauk á
sama hátt og svo oft áður: ,,Los
Organista kveður Maestro Basso
að sinni.“ Það var bjart yfir vini
mínum þennan dag og mér fannst
gott að vera til og eiga slíkan fé-
laga og samferðamann. En nú er
Kalli dáinn og kominn til guðsins
sem maður skilur ekki alltaf. Minn-
ingin um vin minn mun sefa sökn-
uðinn og hjálpa mér að verða betri
en ég er.
Elsku litla drenginn hans Kalla
sem var augasteinninn hans bið ég
guð að geyma. Sigríði konuna hans
sem hann elskaði svo heitt, Jonna
bróður hans sem hann virti og þótti
svo vænt um og alla aðra hans
nánustu sem eiga um sárt að binda,
bið ég almættið að styrkja í sorg-
inni.
Með söknuði en jafnframt þakk-
læti í hjarta kveð ég vin minn að
sinni.
Pálmi Gunnarsson
Nú er hann Kalli minn farinn í
langt ferðalag, það ferðalag sem
við öll förum einhverntíma. Það var
Kalla líkt að fara á undan, hann
fór yfirleitt fremstur í flokki og
sjaldan lognmolla í kringum hann.
En maður spyr sig, af hverju svona
snemma, af hverju hann, aðeins
fertugur. Það er sagt að þeir sem
guðirnir elska deyi ungir. Skyldi
Drottin hafa vantað organista fyrir
englakór sinn, þar fékk hann
- góðan mann.
Ég minnist þess er ég heyrði
Kalla spila á Hammondið í fyrsta
skipti, þá í hljómsveitinni Flowers.
Aldrei hafði ég heyrt annað eins,
síðan Trúbrot og áhuginn á orgelum
var kviknaður hjá litla stráknum
sem stóð agndofa fyrir framan svið-
ið og drakk í sig allt er frá Kalla
kom. í fyrsta skipti sem ég kynnt-
ist Kalla hafði hann nýlega fest
kaup á draumaorgelinu, Hammond
C-3. Hvílíkt hljóðfæri, hvílíkir tón-
ar, manni var öllum lokið. Það var
því engin smá uplifun hjá 13 ára
strák að fá að prófa hljóðfærið og
síðan aðstoða við að flytja það milli
húsa og tengja upp á nýtt. Karl
leiðbeindi stráknum og útskýrði á
föðurlegan máta innviði orgelsins.
Síðan þá höfum við Kalli eytt mikl-
um tíma í umræður um Hammond-
orgel enda þau hljóðfæri honum
sérlega kær og það spilar enginn
eins og hann á slík verkfæri. Mér
er minnisstætt er ég keypti áðurn-
efnt orgel af honum, því leiðbein-
ingarnar sem fylgdu hljóðfærinu
og loforðin sem hann tók af mér
um umhirðu þess, voru eins og
hann væri að setja ungbarn í pöss-
un. Síðar varð ég þeirrar ánægju
aðnjótandi, að vinna með Kalla sem
kollegi og er mér minnisstætt er
við unnum að tónlist sem hann
samdi við kvikmyndina „Atómstöð-
ina“. Þar kynntist ég nákvæmnis-
manninum og eldhuganum betur
en áður. Hann vildi til dæmis nota
flygilinn í söngskólanum í eitt lag,
orgelið í Kristskirkju í annað og
orgelið í Þjóðkirkjunni í Hafnarfirði
í það þriðja, fá heilan sendibíl af
slagverkshljóðfærum, celestuna frá
sinfóníunni og svo mætti lengi telja.
Manni féllust hreinlega hendur, en
svona var Kalli, allt til að hafa það
fullkomið. Kalli var sérlega greið-
vikinn og góður drengur, alltaf fús
til að aðstoða. Ég man er hann
dvaldi í Bandaríkjunum við nám,
þegar hann með mikilli fyrirhöfn
og fjölda símtala til íslands þvæld-
ist um alla Boston og nágrenni til
að kaupa varahlut í hljóðfærið mitt.
Þó tónlistin hafi átt hug hans og
hjarta þá átti hann lítinn son sem
honum þótti afar vænt um, og unn-
ustu er var honum kær. Þegar við
hjónin hittum Kalla fyrir aðeins
nokkrum vikum hafði hann aftur
eignast draumaorgelið, sem hann
sýndi mér stoltur og skrúfaði í sund-
ur á miðjum dansleik, svo ég sæi
hversu góður gripurinn væri. Ég
var bæði upp með mér og glaður,
þegar hann bauðst að fyrra bragði
að lána mér orgelið einhvern tíma,
því Kalli Iánaði ekki orgelið sitt.
Síðan keyrðum við hann heim og
spjölluðum lengi um heima og
geima. Lokaorðin voru þau að hann
ætlaði að koma fljótlega í heimsókn
til okkar hjóna en það verður víst
okkar að heimsækja hann.
Um leið og ég þakka samfylgd-
ina, vináttuna og samvinnuna bið
ég guð um styrk elskulegum syni,
unnustu og fjölskyldu til handa á
erfiðri stund. Blessuð sé minning
Karls Sighvatssonar.
Pétur Hjaltested
í Orðskviðum hinnar helgu bókar
segir á einum stað: „Hugsýki beyg-
ir manninn, en vingjarnlegt orð
gleður hann.“
Mér komu í hug þessi orð er
stjúpsonur minn, Karl J. Sighvats-
son, lézt af slysförum. Atvikið var
óvænt og sárt.
Fjölmargir hafa mælt fögur og
vingjarnleg orð, sem að sjálfsögðu
milda sársaukann, en eftir situr
sjúkleiki hugans.
Því kemur mér í hug, þá er Egill
á Borg missti svipiega son sinn,
Böðvar, og hafði ekki löngu áður
misst hinn soninn, Gunnar. Hann
bognaði; lokaði sig inni, og það var
ekki fyrr en Þorgerður, dóttir hans,
bað hann ei syrgja svo sárt, heldur
yrkja sér til hugarhægðar. Egill
mælti til hennar: „Mikla ást hefur
þú sýnt mér.“
Egill orti síðan eitt fegursta
kvæði, sem enn lifir og er perla
íslenzkra bókmennta: Sonatorrek.
Yndislegt væri að geta á sama
hátt eytt sorg og hugarvíli.
Kalli kynntist á heimili foreldra
minna tveimur þjóðþekktum mönn-
um lítillega, þeim Davíð Stefánssyni
og Sigurði Nordal. Sá fyrrnefndi
skólabróðir föður míns; hinn bróðir
móður minnar. Þeir fengu strax
dálæti á þessum unga hressa og
glaðlynda manni.
Tónlistin heillaði og Kalli spilaði.
M.a. lék hann allmörg lög sem fað-
ir minn hefur samið; eitt við texta
sem Davíð orti fyrir hann og hefur
raunar aldrei birtzt og er svona:
Yfir höfunum,
yfir gröfunum
loga ljósanna raðir.
Himnarnir Ijóma,
hörpurnar óma
hugurinn leitar þin, faðir.
Lægðu byljina,
brúa hyljina,
lát oss lögmál þín skynja.
Örvita þjóðir,
illir og góðir,
undir krossinum stynja.
Lífsþrá bamanna
leitar stjamanna,
þótt vér þistlunum sáum.
Einn ert þú, faðir,
um alda raðir
allt sem vér þráum.
Amen
Kalli var ákaflega næmur og
átti auðvelt með að læra. En hann
var friðlaus; átti erfitt með að festa
sig við nám, en samt tókst mér að
fá hann til að fara í háskóla í Vínar-
borg í Austurríki og síðar í Mozart-
Teum í Salzburg, en á báðum þess-
um stöðum menntaðist hann og
þroskaðist. Síðar fór hann til Boston
í Bandaríkjunum og bætti við þekk-
ingu sína og tónsvið.
Árangurinn var ótrúlegur, en nú,
því miður, heillum horfinn.
Kalli var skapríkur. Það held ég
að allir góðir listamenn séu.
Sigurður Nordal segir í sinni
frægu ritgerð um Snorra:
„Þó Snorri kunni að hafa verið
örðugur í sambúð, vegna mislyndis
síns, hefur hann samt verið
skemmtilegur á heimili...“ Þetta
á vel við um Kalla. Glaðværð hans
og kátína var með eindæmum. Samt
samdi okkur ekki alltaf. Það er
önnur saga.
Ég hefði þó gjarnan vilja geta
sagt eins og Egill í upphafsorðun
Sonatorreks:
„Mjök erura tregt
tungu at hræra...
(og síðar)
síz, son minn
úr sóttarbrimi
heiftuglegur
úr heimi nam...“
Skömmu skeiði er lokið. Guð
blessi góðan dreng.
Ragnar Ingólfsson,
fósturfaðir
Það var þungbær fregnin um
dauða Kalla Sighvats, en svo var
hann jafnan nefndur. Karl Jóhann
Sighvatsson hét hann fullu nafni.
Ég varð þess heiðurs og ánægju
aðnjótandi að kynnast Kalla fyrir
um 23 árum í gegnum sameiginleg-
an vin okkar, Gunnar Jökul Hákon-
arson. Þetta var á þeim árum sem
mín kynslóð dýrkaði Bítlana og
Rolling Stones og hvað þeir nú heita
allir saman. Þessi kynslóð taldi sig
merkilega og tók sig hátíðlega. Hún
ætlaði sér hvorki meira né minna
en að frelsa heiminn. Ekki með
vopnum eða valdi heldur töfrum —
töfrum og mætti tónlistar og sam-
stöðu. Tónlistin var okkar baráttu-
tæki. Tákn þeirrar óbeisluðu orku,
sem bjó innra með okkur. Þessa
orku hugðumst við nota þjóð vorri
og mannkyni til blessunar. Kalli var
alla tíð tryggur hugsjóninni. Missti
aldrei sjónar af manngildismarkmið-
um. Kalli lagði ekki mikið uppúr
veraldarinnar gæðum. Hann helgaði
sig listagyðjunni fögru. En það var
ekki gert peninganna vegna. Leikur
hans með landsfrægum hljómsveit-
um á árum áður er flestum kunnur.
Flowers og Trúbrot bera þar hæst.
Þessar hljómsveitir báru höfuð og
heröar yfir aðrar danshljómsveitir á
árunum 1968 til 1972. Kalli fór
utan til frekari tónlistarnáms eftir
að hafa leikið með merkustu „popp-
hljómsveitum landsins". Stundaði
hann m.a. nám í Vínarborg og Bos-
ton. Hann var hálærður þegar heim
kom eftir margra ára námsdvöl.
Tónverkin sem hann samdi eru
mörg og merkileg. Hann samdi jafnt
kirkjulega tónlist sem og tónverk
fyrir kvikmyndir og dans. Slík var
fjölhæfni hans. Jafnframt útsetti
hann tónverk annarra tónskálda.
Færði í nýjan öflugan og sérstæðan
búning. Flest það sem Kalli lagði
hönd á var gert með fullkomnun í
huga. Hann þoldi ekki fljótfærni né
viðvaningshátt. Hjá honum var
markmiðið ætíð fullkomleikinn.
Hann lét sér ekki nægja minna.
Minningarnar með Kalla eru
margar og margvíslegar en allar
góðar og skemmtilegar. Ég minnist
„góðu gömlu áranna" í Ljósheimun-
um og ég minnist stundanna, sem
við áttum saman í Hveragerði.
Margan morguninn áttum við
ánægjulegan í Sundlauginni Lauga-
skarði, en Kalli mætti þar manna
fyrstur. Hann lét sér sjaldan nægja
minna en að synda 1.000 metra
áður en til vinnu var haldið. En
hann gaf sér góðan tíma til að ræða
málin og spá í lífsgátuna. En tónlist-
in var líf hans og yndi og efst í
huga. Hann ræddi oft við mig um
framtíð sína og fyrirætlanir, og það
fór ekki á milli mála að hugur Kalla
stefndi hátt.
Mér er það mjög sárt að geta
ekki fylgt vini mínum Kalla Sig-
hvats til grafar. Það gerir dvöl mín
í útlöndum. En tæknin gerir mér
kleift að símsenda þessi fátæklegu
orð um góðan dreng og sannan vin,
ef þau mættu verða til huggunar.
Mikill er söknuðurinn. Mestur hjá
þeim sem stóðu Karli Sighvatssyni
næst, syni hans, unnustu, föður,
stjúpföður og bróður. Ég bið al-
mættið að styrkja þau í sorginni.
Róbert Árni Hreiðarsson
Vinur minn og fjölskyldu minnar,
Karl J. Sighvatsson, fórst í bílslysi
á sviplegan hátt. Lífskyndill hans
logaði svo heitt og skært fyrir ör-
fáum dögum að manni sýndist hann
líklegri til alls annars en að slokkna
á einu andartaki. En svona ótrygg
er sú skurn sem við göngum á.
Mér þykir mjög vænt um að Kalli
skyldi koma á heimili okkar nokkr-
um sinnum að undanförnu, staldra
við, spjalla og jafnvel gista. Það var
síður en svo nokkur kveðjublær yfir
þessum heimsóknum. Kalli var
bjartur og geislandi af lífsorku,
deildi með okkur áformum sínum
að flytjast á enn friðsælli sveitaslóð-
ir í góðri fylgd. Hann var líka ið-
andi af tilhlökkun vegna ferðar til
Frakklands og Ítalíu með hópi ís-
lenskra organista. Ég kom með
ábendingar um sitt af hveiju sem
hann gæti skoðað og gert í París
og skrifaði meðal annars niður nöfn
á jasskrám og kaffihúsum með útis-
kenkjum þar sem Kalli hugðist tylla
sér niður nú þessa dagana. Það var
sannarlega ekki að sjá á piltinum
neitt fararsnið úr þessum heimi.
Ég þekkti Kalla hátt á annan
áratug og var kunningsskapur okk-
ar náinn frá byijun. Samskiptin
voru mikil og á margvíslegum svið-
um. Við vorum um skeið nágrann-
ar, fórum eitt sinn saman í hópi,
vinir og fjölskyldur, í mikið ferðalag
til Grikklands og um Eyjahafið, átt-
um samstarf er hann gerði tónlist
við kvikmynd sem ég framleiddi og
svo mætti lengi telja. Aldrei bar
skugga á vináttu okkar og ég man
ekki til að okkur yrði nokkru sinni
sundurorða. Var þó ekki alltaf logn
í kringum okkur.
Karl J. Sighvatsson var mjög sér-
stakur maður. Hann hlóð kringum
sig mikilli spennu og það fór ekki
milli mála að hans svið var fyrst
og fremst tilfínningasviðið. Ég
Hulda er dáin. Því fær enginn
breytt og eitt sinn verða allir menn
að deyja eins og lagið sívinsæla
segir okkur. En þegar ung kona,
rétt liðlega tvítug, fellur frá getur
maður ekki stillt sig um að spyija:
Af hveiju hún? Af hveiju svona
snemma? Svör fáum við aldrei við
þessum spurningum. Hitt er víst að
björt framtíð blasti við Huldu. Hún
fór utan til starfa við hótel í eigu
íslensks frændfólks í Lúxemborg
svona til að víkka sjóndeildarhring-
inn og vera í námunda við föður
sinn, Birgi, sem býr þar og starfar
við iðn sína. Daginn fyrir slysið var
glatt á hjalla hjá þeim feðginum
enda átti Birgir afmæli og gleði
Huldu mikil að vera hjá pabba þann
dag. Þau Hulda voru afar samrýnd
og miklir vinir.
En skyndilega rofnaði sjóndeild-
arhringur Huldu og aðvífandi bíll
ók á hana þar sem hún var að sópa
stéttina fyrir framan hótelið. Eftir
stöndum við hin, lömuð af undrun
og hi-yggð yfir því að missa frá
okkur þessa lífsglöðu og glaðlyndu
ungu konu sem var svo gefandi og
ætíð reiðubúin til þess að aðstoða
aðra ef þannig stóð á.
Hulda lauk stúdentsprófi fyrir ári
síðan. Með skólanum og eftir að
honum lauk starfaði hún nokkuð við
þjónustustörf, meðal annars í Þórsc-
afé og síðar nokkrum sinnum á
Hótel Örk. Hulda var söngelsk og
söng meðal annars inn á hljómplötu
með kór Flataskóla í Garðabæ og
er okkur hjónunum minnisstætt
þegar við keyptum þessa hljómplötu
af Huldu.
Hulda átti eina systur, Hrönn,
sem var árinu yngri en Hulda. Þær
systur voru afar samrýndar og nutu
hugsa að margir hafi talið hann
óglúrinn að koma sér áfram miðað
við þá stórkostlegu hæfileika sem
hann var búinn og ef til vill ódugleg-
an að koma festu á líf sitt. En ég
hef þá trú að hann hafi sjálfur val-
ið þær áherslur sem hentuðu til að
takast á við þau verkefni sem honum
voru ætluð í þessu lífi. Hann hafði
anr.að verðmætamat en viðtekin
kerfishugsun gerir ráð fýrir. Hann
var kröfuharðari en svo að hin vin-
sælu lífsgæði nægðu til að uppfylla
væntingar hans.
Hann sóttist ekki eftir öryggi, tók
gjarnan áhættu, reyndi á þanþol.
En ekki vantaði skarpskyggnina.
Hann hitti yfirleitt á kjarna hvers
máls sem hann hafði á annað borð
áhuga á að íjalla um. Þessi skarp-
skyggni hans kom mér oft á óvart
af því að hún byggði bersýnilega
ekki á tímafrekum athugunum.
Hann beitti innsæi til að komast að
snöggri niðurstöðu.
Að ýmsum ytri eiginleikum var
Kalli hinn klassíski skýjaglópur og
draumhugi: ævintýrahetjan, skáld-
mennið, skógarpúkinn, hringborðs-
riddarinn, farandsöngvarinn, Pétur
Pan. En hann var ekki síður dæmi-
gert barn eftirstríðsáranna sem
hlaut í vöggugjöf brostið traust á
góðu eðli mannskepnunnar, dauðan
guð og atómsprengju að leikfangi.
Þó var Kalli ekki dæmigert eitt eða
annað, hann var hvorki öpunargjarn
né tilgerðarlegur og áreiðanlega
ekki til nema í einu eintaki.
Ekki veit ég fyrir víst hvaða lex-
ía það var sem Kalli hafði einsett
sér að læra í þessari stuttu vist sinni
í hinum mikla skóla. En við lentum
saman í fáeinum tímum og satt að
segja datt mér ekki í hug að hann
útskrifaðist svona snemma. Mér er
efst í huga hvað okkur þótti gott
að hafa Kalla nálægt okkur og ég
er þakklátur fýrir að það skyldi
vera gagnkvæmt.
Við biðjum Guð að styrkja Orra,
soninn unga, á þessum erfíðu stund-
um. Sömuleiðis sendum við hlýjan
hug til annarra sem harmi og sökn-
uði eru slegnir, ekki síst til unn-
ustunnar, Sigríðar, og bróðurins,
Siguijóns, sem í annað sinn á
skömmum tíma verður fyrir óvænt-
um og sárurn missi.
Ornólfur Árnason
þess að eiga góðar stundir saman.
Hrönn lauk stúdentsprófi fáum dög-
um áður en áfallið dundi yfir og var
stödd í sólarlandaferð með félögum
sínum þegar hún fékk þessa harma-
fregn. Hennar er söknuðurinn stór
og skarðið seinfyllt.
Berglind dóttir okkar og Hulda
voru mestu mátar og áttu margar
góðar stundir saman, en nú er
skyndilega' höggvið skarð í frænd-
systkinahópinn.
Fyrir hönd fjölskyldu okkar send-
um við Sæunni, Birgi, Hrönn og
öðrum ættingjum og vinum, okkar
innilegustu samúðarkveðjur. Minn-
ingin um glaðværa stúlku mun
lifa.
Sigurður H. Tryggvason,
Guðbjörg H. Traustadóttir
Hulda Birgis-
dóttir - Kveðjuorð