Morgunblaðið - 18.08.1991, Blaðsíða 10

MOUGUKBLAÐH) SUNK'UÓÁGGR ‘ W ÁÖ'ÖST i<991
10
Kirsten Kruch
atferlislíffræð-
ingurfrá Þýska-
landi hefurrann-
sakaðtímalega
samhæfingu at-
ferlis þegarum
fyrstu kynni
karls og konu er
að ræða, og
benda niður-
stöðurtil þess
að það sé konan
sem ráði því
hvort um nánari
kynni verði að
ræða
Atferli paranna kvikmyndað gegnum spegil; Hjá þessu pari var spennan mögnuð og komu fram
flókin hegðunarmynstur hjá konunni .þegar hún reyndi að vekja áhuga mannsins á sér.
eftir Kristínu Marju Baldursdóttur / myndir: Kristjón Arngrímsson
ANDSTÆTT því sem menn ætla þá er það konan en ekki karlinn
sem ákveður hvort um nánari kynni verður að ræða eða ekki.
Sýni konan engan áhuga á samskiptum er það borin von fyrir
karlmanninn að vera með tilburði. Hins vegar hefur það lítil áhrif
á konuna hvort karlinn sýnir áhuga eða ekki. Þetta eru fyrstu
niðurstöður rannsókna Kirsten Kruch atferlislíffræðings frá
Þýskalandi, en hún hefur unnið úr rannsóknum sínum hér á landi
síðan í maí í samráði við Magnús S. Magnússon atferlissálfræðing
sem þróaði þær aðferðir sem hún beitir við rannsóknir sínar.
Kirsten Kruch starfar við eina fræg-
ustu rannsóknarstofnun Þýska-
lands, „Forschungstelle fiir Hum-
anitiologie in der Max Planck Ges-
ellschaft" sem er í nágrenni við
Miinchen, en það var sjálfur
Konrad Lorenz nóbelsverðlauna-
hafi, sem var frumkvöðull þeirrar
stofnunar. Þegar Kirsten hugðist
skrifa doktorsritgerð, var það leið-
beinandi hennar, prófessor Karl
Grammer í Vín, sem benti henni
á aðferðir þær sem Magnús S.
Magnússon hafði þróað í sambandi
við atferlisrannsóknir. Magnús var
í sex ár í París og var þar bæði
aðstoðarforstöðumaður mann-
fræðistofnunar og prófessor við
Parísarháskóla. Hann er nú for-
stöðumaður rannsóknarstofu í at-
ferlisfræði við Háskóla íslands.
Kirsten byggði síðan rannsóknir
sínar á aðferðum Magnúsar, sem
þá þegar höfðu verið notaðar í
Frakklandi og í Bandaríkjunum,
og var m.a. styrkt af þýska ríkinu
til að vinna hér á landi í samráði
við Magnús. Kirsten og Magnús
voru fús til að gefa lesendum
Morgunblaðsins nokkra innsýn í
rannsóknirnar og niðurstöður, en
þær hafa ekki verið birtar fjölmiðl-
um áður.
Hulin mynstur
Sú atferlisfræði sem Magnús
fæst við er sambland af „etholog-
iu“ og sálarfræði og á lítið skylt
við „behaviorisma“. Aðferðir þær
sem hann þróaði byggjast á því
að fínna hulin mynstur í mannlegu
atferli, sérstakt tjáskiptaatferli.
Er þá reynt að finna tengsl milli
þess sem fólk gerir og hvemig það
hefur áhrif hvert á annað.
„Aðallega er átt við hin ómál-
rænu boðskipti," segir Magnús,
„en málræn boðskipti koma einnig
inn í myndina, þótt farið sé öðru-
vísi að en í málfræði til dæmis.
Þetta er atferlisfræðileg nálgun,
en viðfangsefnið hefur reynst
mjög þverfaglegt. Margir hafa
fengist við sömu verkefnin innan
margra greina vísinda og nálgun
verið mjög svipuð. Þessar aðferðir
hafa verið notaðar af rannsóknar-
fólki á mismunandi sviðum, til
dæmis af sálfræðingum, geðlækn-
um, mannfræðingum, líffræðing-
um og málfræðingum.
Á grundvelli gagna sem safnað
er með myndbandstækni er atferli
greint í smáeiningar sem eru tíma-
settar. Kirsten er í þessu tilfelli