Morgunblaðið - 30.01.1992, Blaðsíða 23

22
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. JANÚAR 1992
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. JANÚAR 1992
23
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Viðreisn á
alþjóðavettvangi
Sl. laugardag komu fjármála-
ráðherra og seðlabanka-
stjórar 7 helztu iðnríkja heims
saman til fundar í New York.
Þessi hópur áhrifamestu fjár-
málamanna heims heldur reglu-
lega fundi, sem að jafnaði vekja
litla, sem enga athygli hér á
íslandi. Nú er hins vegar svo
komið, að full ástæða er til fyr-
ir okkur að huga að niðurstöðum
funda af þessu tagi. Efnahags-
þróun ríkja heims er orðin svo
samtvinnuð, að efnahagslægð í
einu ríki leiðir til hins sama hjá
öðrum og efnahagsleg upp-
sveifla getur þýtt uppsveiflu
annars staðar.
Þegar horft er til baka yfir
efnahagsþróun hér á íslandi
undanfarna áratugi verður ljóst,
að þeir öldudalir, sem við lendum
í stafa ekki bara af aflabresti
eða verðfalli á erlendum mörk-
uðum. Ástæðan fyrir efnahags-
lægð hér er líka sú, að okkar
litla efnahagskerfi endurspeglar
á margan hátt það, sem er að
gerast hjá stærri og öflugri þjóð-
um. Efnahagsiægðir hér á síð-
asta aldarfjórðungi hafa yfirleitt
komið á sama tíma og hjá hinum
stærri þjóðum á Vesturlöndum.
Það er augljóst, að hér er sam-
hengi á milli. Verði uppsveifla
þar getur hún orðið hér.
Á fundinum sl. laugardag
tóku fjármálamennirnir höndum
saman um að hleypa nýju lífi í
efnahagslíf þjóða heims. Þeir
bentu á að aðstæður væru að
mörgu leyti hagstæðar. Verð-
bólga hefur minnkað í flestum
ríkjum þ. á m. hjá okkur. Vext-
ir hafa lækkað sums staðar en
hækkað annars staðar. Oliuverð
er tiltölulega hagstætt. Af þess-
um sökum ríkti töluverð bjart-
sýni á fundi fjármálaráðherr-
anna. Þeir voru hins vegar sam-
mála um, að nauðsynlegt væri
að ýta undir efnahagslega upp-
sveiflu með aðgerðum stjórn-
valda.
Bandaríkjamenn hafa nú riðið
á vaðið með ræðu Bush Banda-
ríkjaforseta í fyrrinótt, þótt
vafalaust verði skiptar skoðanir
um þær aðgerðir, sem hann
hefur boðað. Þá skiptir líka
máli hvað gerist í Japan og í
Þýzkalandi á næstu mánuðum.
Þessi þrjú ríki geta ráðið úrslit-
um um það, hvort tekst að koma
efnahags- og atvinnulífí helztu
iðnríkja heims á nýtt skrið. Tak-
ist það mun það mjög fljótlega
hafa áhrif annars staðar m.a.
hér á íslandi.
í þessu felst ekki, að við ís-
lendingar getum setið auðum
höndum og beðið eftir því, að
viðreisn efnahagslífsins gerist
sjálfkrafa. En það er nauðsyn-
legt að við gerum okkur grein
fyrir því, að aðgerðir í öðrum
löndum munu hafa áhrif hér á
næstu mánuðum. Þessa stund-
ina er fremur ástæða til bjart-
sýni en svartsýni um framvindu
mála annars staðar. Það ætti
að verða til þess að hleypa nýjum
krafti í aðgerðir okkar sjálfra
hér heima fyrir.
Athygli fólks beinist mjög að
niðurskurðinum í opinbera kerf-
inu, eins og eðlilegt er. Það má
hins vegar ekki verða til þess,
að forystumenn í atvinnulífi
haldi að sér höndum. Ákvarðan-
ir þeirra geta ráðið miklu um
framhaldið. Samdráttarskeiðið
hefur nú þegar verið notað til
þess að bæta og efla rekstur
fjölmargra fyrirtækja. Því starfí
þarf að halda áfram.
Nauðsyn niðurskurðar fer
ekki á milli mála en það þarf
líka að efla atvinnulífið. Þetta
samdráttartímabil má ekki
verða til þess að forystumenn í
atvinnulífi missi kjarkinn og
hætti við eða slái á frest nýjung-
um og framkvæmdum. Að sumu
leyti hefur hið nýja ár byrjað
betur en margir áttu von á.
Kreppan hefur ekki sótt jafn
fast að og gera mátti ráð fyrir.
Auknar loðnuveiðar eiga þátt í
aukinni bjartsýni. Vonir um auk-
inn afla annarra físktegunda eru
líka til staðar. Það er ýmislegt
jákvætt að gerast í atvinnulífinu
þrátt fyrir allt.
Á næstu mánuðum og misser-
um þurfum við að gera okkur
betri grein fyrir áhrifum hinnar
alþjóðlegu efnahagsþróunar á
framþróun atvinnulífsins hér.
Við þurfum að miða ákvarðanir
okkar í ríkara mæli við þær
ákvarðanir sem teknar eru í
öðrum löndum. Víða er nú lögð
mikil áherzla á vaxtalækkun og
það var m.a. gert á fundinum
sl. laugardag, þótt Þjóðverjar
hafi sett strik í þann reikning
með vaxtahækkun í desember.
Hér er líka rætt mikið um nauð-
syn vaxtalækkunar þótt hægt
fari.
Umræður um vandamál efna-
hags- og atvinnumála hafa verið
of bundnar við íslenzkar aðstæð-
ur. Með því að tengja þær al-
þjóðlegum umræðum um efna-
hags- og atvinnumál öðlumst við
meiri yfirsýn yfir það, sem raun-
verulega er að gerast hjá okkur
sjálfum.
STARFSFOLK SJUKRAHUSANNA I REYKJAVIK UGGANDI UM SINN HAG
get ímyndað mér að þetta kerfi sem
við búum við sé mjög dýrt í rekstri."
Allir vilja spara en þetta
er ekki rétta leiðin
Þuríður Steinarsdóttir, deildar-
stjóri og meinatæknir, sagði að mikill
uggur væri í fólki og dökkt
framundan hjá meinatæknum. Sam-
dráttur og engar nýráðningar á
öðrum stofnunum. „Þetta er til-
tölulega afmarkað starfssvið og því
hætt við að þær okkar sem ekki fá
endurráðningu fái ekki störf við hæfi.
Það er ekki um neitt að velja í þessu
fagi,“ sagði Þuríður. „Við sem
vinnum við þetta sjáum ekki að
raunverulegur sparnaður felist í
þessum aðgerðum. Það þarf að
rannsaka sjúklinga hvort sem það
er gert hér eða annars staðar og
rannsóknirnar kosta ekki minna á
Landspítala eða Borgarspítala."
Þuríður sagði að fyllsta aðhalds
væri gætt á rannsóknarstofunni og
gömlu tækin látin duga auk þess sem
öðrum kostnaði væri haldið niðri. Á
sama tíma hafi rannsóknarstofan á
Landspítalanum flutt í nýtt húsnæði
og ný tæki voru keypt en nýlega
hafði komið fram að einungis væri
um bráðabirgðahúsnæði að ræða.
„Þetta horfir undarlega við á sama
tíma og talað er um að það sé sparn-
aður í að leggja okkur niður,“ sagði
hún. „Það verður auðvitað að spara
en ég eins og annað fjölskyldufólk
tel að heilsan verði að ganga fyrir.
Þegar þrengir að vill fólk frekar spara
fyrir dýrum lyfjum og bjarga heils-
unni í stað þess að kaupa bíla eða
leggja í dýrar fjárfestingar eins og
jarðgöng á Vestfjörðum þó svo að
þau séu lífæð einhvers fólks. Ég er
viss um að allir Islendingar vilji borga
fyrir heilbrigðiskerfið og ég er viss
um að það er hægt að spara en þetta
er ekki rétta leiðin.
Það þyrfti að leita eftir ábending-
um þeirra sem vinna á spítölunum
en ekki til einhverra í heilbrigðis-
ráðuneytinu. Þá er leitað langt yfir
skammt. Allir eru tilbúnir til að spara
og hafa hugmyndir um hvernig það
er hægt. Læknar gætu til dæmis
hugleitt að draga úr öllum þessum
rannsóknum sem beðið er um fyrir
sjúklingana, hafa þær færri í byijun
en bæta við eftir þörfum.“
Fólk heldur áfram að veikjast
Hjúkrunarfræðingarnir Hafdís Jó-
hannsdóttir, Hrefna Svavarsdóttir og
María Sverrisdóttir segja að hvað sem
öllum niðurskurði líður muni fólk
halda áfram að veikjast og ef dregið
séu úr þjónustu við það á spítölunum
muni álagið einungis aukast að sama
skapi í heimahjúkrun. „Annars vitum
við starfsfólkið lítið enn sem komið
er um sjálfa framkvæmdina á niður-
skurðinum annað en það sem við
höfum heyrt í fjölmiðlum um það,“
segja þær. „Það er auðvitað hægt
að spara á ákveðnum sviðum innan
heilbrigðiskerfisins en í því sambandi
verður einnig að taka tillit til þess
að íslendingar gera miklar kröfur til
þess hvers konar heilbrigðiskerfi þeir
vilja hafa. Ef við erum tilbúin að slaka
á þessum kröfum og sætta okkur við
minni þjónustu verður þeim sparnaði
náð. En slíkt kallar á hugarfarsbreyt-
ingu hjá þjóðinni gagnvart þessum
málaflokki."
Taka ber öðruvísi á málinu
Brynjólfur Mogensen yfirlæknir á
slysadeild segir að hann sé þeirrar
skoðunar að taka beri öðruvísi á
málinu er gert hefur verið. „Við eig-
um fyrst og fremst að spyija okkur
þeirrar spurningar hvað við viljum
veita góða þjónustu, hvað sú þjónusta
megi kosta okkur og hvernig ná eigi
settu marki,“ segir Brynjólfur. „Til
að ná sem bestri þjónustu á sem
hagkvæmastan hátt hér í Reykjavík
verður að auka sérhæfingu spítal-
anna og samvinnu þeirra á milli og
skipta á milli þeim verkefnum meira
en gert hefur verið. Og besta leiðin
til þess er að gera úttekt á hvernig
þessi verkaskipting er hagkvæmust
og láta svo skynsemina ráða. Þetta
skilar okkur eflaust meira en 5%
sparnaði."
Atvinnuleysi blasir við
Sóknarkonum
Sigþrúður Gunnarsdóttir og
Hjördís Einarsdóttir, Sóknarkonur,
sögðu að uppsagnirnar kæmu afar
illa við Sóknarkonur. Margar úr
þeirra hópi eiga langan starfsaldur
að baki og þó svo að einhveija vinnu
væri að fá annars staðar þá gengu
h'klega aðrar og yngri fyrir. Við þeim
blasti atvinnuleysi auk þess að missa
góðan vinnustað.
„Þetta eru rosaiega róttækar að-
gerðir," sagði Sigþrúður. „Ég á erfitt
með að skilja hvernig hægt er að
skera niður á Borgarspítalanum,
Landsspítalanum og hér. Auðvitað
er hægt að segja okkur upp en það
er ekki hægt að segja sjúklingunum
upp.“ Meðal þess sem gripið hefur
verið til í sparnaðarskyni er að kalla
ekki til auka mannskap heldur lenda
verkin á öðrum ef einhver veikist.
Sagði Sigþrúður að ræstingafólk
væri afar ósátt með þetta fyrirkomu-
lag þar sem hver hefði nóg með sig.
Sigþrúður og Hjördís voru sam-
mála um að nauðsynlegt væri að
spara. „Það er mikill titringur í fólk-
inu,“ sagði Sigþrúður. „Við vitum að
vinna liggur ekki á lausu og þá sér-
staklega ekki fyrir þær okkar sem
eru komnar undir sextugt, þá er vinn-
an ekki vís.“
Fjöldauppsagnirnar komu á
óvart
Geirlaug Sigurðardóttir lækna-
ritari sagði að eftir að ljóst var að
Landakot og Borgarspítali mundu
ekki sameinast þá hafi verið ljóst að
gripið yrði til einhverra ráðstafana
en að það yrðu fjöldauppsagnir kom
á óvart. „Við erum allar mjög miður
okkar vegna þess,“ sagði Geirlaug.
„Andrúmsloftið hefur breyst til hins
verra með allri þessari óvissu. Við
vitum ekki hveijar halda vinnu og
þykir líklegt að fáar verði
endurráðnar. Það þarf að spara í
þjóðfélaginu það vita allir og hver
hefur sína skoðun á því. Spurningin
er hvort sparnaður felst í að segja
upp fólki. Hefði ekki verið hægt að
hagræða enn frekar? Það má
auðvitað spara hér á spítalanum eins
og annars staðar í heilbrigðiskerfinu
og margt mætti laga með meiri
samvinnu milli sjúkrahúsanna. Ég
Borgarspítalinn:
Ovissa skapar kvíða
meðal starfsmanna
MIKIL óvissa ríkir um framtíð
Landakotsspítala og hefur öllu
starfsfólki spítalans verið sagt upp
frá og með næstu mánaðamótum.
Er það gert til að skapa svigrúm
til endurskipulagningar innan
spítalans og mæta niðurskurði á
framlagi ríkisins. Starfsfólk spítal-
ans, sem Morgunblaðið hafði sam-
band við, er sammála um að sparn-
aður í heilbrigðiskerfinu sé nauð-
synlegur en efast um að uppsagn-
ir starfsfólks og samdráttur í þjón-
ustu og rekstri spitalans beri ti-
lætlaðan árangur.
Óréttlátt að sparnaðurinn bitni
mest á einni stofnun
Nanna Ólafsdóttir, trúnaðarmaður
hjúkrunarkvenna, og Sif Knudsen,
trúnaðarmaður sjúkraliða, eru
sammála um að sparnaður ríkisins í
heilbrigðiskerfinu sé nauðsynlegur
en ekki rétt að hann bitni nær ein-
göngu á einni stofnun. Stofnun þar
sem verulega hefur verið dregið úr
kostnaði á undanförnum árum og
skilaði að auki um hagnaði á síðasta
ári. Með samdrætti í þjónustu á
Landakoti sé verið að flytja kostnað
vegna sjúkra yfir á aðrar jafnvel
dýrari stofnanir.
„Eins og talað er mætti halda að
sjúklingar á spítala séu þar sér til
skemmtunar en ekki _ vegna sjúk-
leika,“ sagði Nanna. „Áður kom fyr-
ir að sjúklingar væru lagðir inn tíma-
bundið til að létta á heimilum en það
gerist ekki lengur. Þeir sem eru á
sjúkrahúsi eru mikið veikir og þurfa
hjúkrun. Ef þeim verður vísað annað,
ég veit raunar ekki hvert, þá hlýtur
það að verða mun kostnaðarsamara
fyrir þjóðfélagið þegar upp er staðið.
Við vitum að það þarf að spara í
þessu þjóðfélagi á spítölum sem ann-
ars staðar. Það er ýmislegt í rekstrin-
um sem má spara en það er óeðlilegt
Hjördís Einarsdóttir og Sigþrúður
unni þar sem ég vinn hafa orðið
verulegar breytingar í innkaupum.
Leitað er hagkvæmari leiða og af
sambærilegum vörum er sú ódýrari
keypt. Þetta hefur verið gert í tvö
ár með góðum árangri enda vinna
margir hér sem unnu undir stjórn
systranna sem kenndu sparnað og
það situr í fólki. Samstaða starfs-
manna er einstök og góður andi á
spítalanum. Fólki þykir vænt um
sinni vinnustað og vill leggja mikið
á sig til að ná fram sparnaði í rekstri.
Mér finnst að þeir eigi að leggja
meira af mörkum sem hafa háar tekj-
ur í stað þess að ráðast að þeim sem
eru eins og við með um milljón í árs-
tekjur. Allir skilja að þjóðfélagið þarf
aðhald en ég get ekki séð sparnað í
að segja upp stórum hópi fólks sem
fær hvergi vinnu annars staðar. Það
ættu fleiri að Iíta í eiginn barm á
sínum vinnustað og reyna að fínna
leið til að skera niður og spara. Við
erum hryllileg eyðsluþjóð, en að ráð-
ast alltaf á þá sem erfiðast eiga með
að veija sig eins og núna með niður-
skurði í menntamálum og heilbrigðis-
málum, það getur ekki verið rétt.“
OVISSA og óöryggi í framhaldi af boðuðum niðurskurði á starfsemi
Borgarspítalans hefur skapað kvíða meðal starfsmanna spítalans. Er
Morgunblaðið ræddi við nokkra starfsmenn í vikunni höfðu þeim enn
ekki verið kynntar þær ákvarðanir sem sljórn spitalans hefur tekið til
að mæta þeim 5% flata niðurskurði sem framkvæma á. Flestir þeirra
voru þó á einu máli um að þetta væri ekki rétt leið til sparnaðar í
heilbrigðiskerfinu og þar að auki hefði of skammur tími gefist til undir-
búnings á framkvæmdinni.
Gerður Helgadóttir deildarstjóri á
geðdeild Borgarspítalans segir að hún
sé ekki sammála boðuðum sparnaði
á þjónustu spítalans enda geti slíkt
ekki talist gott til langframa. „Við
hér á Borgarspítalanum höfum að
vísu ekki séð þær tillögur sem fram-
kvæma á enn og því lítið hægt að
tjá sig um þær en vissulega verður
maður var við að þetta óvissuástand
hefur skapað kvíða meðal starfsfólks-
ins,“ segir Gerður.
„Að mínu mati má eflaust finna
aðrar og betri leiðir til sparnaðar en
þá sem valin hefur verið. Þessi flati
niðurskurður hefur þann ókost að
honum er skellt á með litlum fyrir-
vara og nær enginn tími gefinn til
undirbúnings. Almenningur verður
að átta sig á því að heilbrigðiskerfið
kostar peninga og margir hér óttast
að niðurskurðurinn leiði eingöngu til
lokanna á mun fleiri deildum en verið
hefur.“
Góð samstaða um að
ná endum saman
Inga Dóra Þorsteinsdóttir sjúkra-
liði segir að sparnaðaraðgerðir hafi
stöðugt verið í gangi á spítalanum
um árabil og það hafi skapast góð
samstaða um að ná endum saman.
„Það hefur sýnt sig að hægt er að
spara í rekstrinum hér og ég tel að
allar deildir hafi fundið fyrir slíku,
til dæmis í niðurskurði á yfirvinnu,"
segir Inga Dóra. „Hvað varðar þá
leið sem nú á að fara finnst mér að
verið sé að gera of mikið á of stuttum
tíma og að hægt hefði verið að taka
skynsamlegar á þessu máli með því
að dreifa þessum niðurskurði yfir
lengra tímabil.“
Hlín Aðalsteinsdóttir meinatæknir
segir að árið í ár sé fjórða árið þar
sem skorið sé niður í rekstri spítal-
ans, m.a. með lokun á deildum. „Nú
þegar þetta bætist við verður að telja
ástandið óþolandi því starfsfólkinu
er ekki gefin kostur á nægum tíma
Gerður Helga- Inga Dóra Þor-
dóttir. steinsdóttir.
til undirbúnings þessum mikla niður-
skurði,“ segir Hlín. „Okkur hér á
rannsóknarstofunum sem þjónum
hinum deildum spítalans finnst að í
máli sem þessu verði að gera lang-
tímaáætlanir. Ég er ekki á móti
sparnaði sem slíkum en eflaust má
gera það á annan hátt en til stend-
ur. Það er hægt að reka heilbrigði-
skerfið á ódýrari hátt með ýmissi
hagræðingu en ég tel að slíkt þýði
ekki að gera með einu pennastriki
eins og í þessu tilfelli. Svona mál
þarfnast mun lengri undirbúnings-
vinnu en hér er boðið upp á.“
Óvissa og óöryggi
Sveinbjörn Brandsson læknir á
slysadeild segir að á hans deild ríki
óvissa og óöryggi aðallega vegna
Hafdís Jóhannsdóttir, Hrefna Svavarsdóttir og María Sverrisdóttir.
þess að ekki sé séð hvaða pakka
deildin verði að taka við frá Landa-
koti þegar bráðaþjónustan þar leggst
af. „Það liggur þó ljóst fyrir að þótt
bráðasjúklingar fái áfram skjóta og
góða þjónustu verður þjónustan við
aðra hægari og þeir geta þurft að
bíða eftir að þeim sé sinnt í samræmi
við áverka sína,“ segir Sveinbjörn.
„Það er auðvitað hægt að spara í
heilbrigðiskerfinu og við hér höfum
reynslu af slíku á undanförnum árum.
Til dæmis hefur komið upp hér
sjúkravöruskortur seinni part árs þar
sem fjárveitingar voru búnar. Borg-
arspítalinn hefur lagt metnað sinn í
að vera innan þess ramma fjárveit-
inga sem honum hafa verið ætlaðar
á undanförnum árum en þegar þessi
flati niðurskurður bætist nú við má
reikna með að reksturinn verði erf-
iður hjá okkur, einkum í sumar.“
Morgunbiaðið/Emiiía Sóknarkonurnar
Sif Knudsen, trúnaðarmaður sjúkraliða, og Nanna Gunnarsdóttir.
Ólafsdóttir, trúnaðarmaður hjúkrunarkvenna.
Hlín Aðalsteinsdóttir.
Sveinbjörn Brandsson.
Bryiyólfur Mogensen.
að fara fram á margra milljóna
sparnað á einum stað ofan á þennan
5% sparnað sem gengur yfir alla.“
Nanna sagði að svo miklum sparn-
aði yrði aldrei náð án þess að segja
upp fólki og endurskipuleggja og loka
deildum. Þá mætti draga verulega
úr matarkostnaði spítalans. Þvottur
væri stór útgjaldaliður og þar mætti
spara með því að meta hveiju sinni
hvað ætti að þvo. „Þetta eru ekki
stórir liðir en safnast þegar saman
kemur,“ sagði hún. „Það nægir ef til
vill í þennan 5% niðurskurð en ekki
öllum hinum milljónunum." Hún
sagði að frá því St. Jósefssystur ráku
spítalann hafi verið gætt aðhaldssemi
og sparnaðar og svo væri enn. Þess
væri þó jafnan gætt að sparnaðurinn
bitnaði ekki á sjúklingunum. Hann
kæmi fram í meira vinnuálagi starfs-
fólksins, sem ekki hefði yfir jafn full-
komnum hjálpartækjum að ráða og
mörg önnur sjúkrahús.
„Ef á að spara í þjóðfélaginu þá
mundi ég fækka alþingismönnum um
helming og sjá til þess að eiginkonur
þeirra og ráðherranna ferðist ekki
með þeim og það á fullum dagpening-
Geirlaug Sifpirðar-
dóttir ritari.
um. Þær eiga að borga fyrir sig sjálf-
ar ef þær fara með, annað er sið-
laust. Ég er með 15 ára starfs-
reynslu sem hjúkrunarkona en þær
eru með hærri dagpeninga en ég hef
í grunnlaun," sagði Nanna.
Ekki hægt að leggja meira
á starfsfólkið
„Ég get ekki séð að hægt sé að
leggja meira á starfsfólkið,“ sagði
Sif Knudsen sjúkraliði. „En þessi
umræða um sparnað hefur leitt til
þess að á hverri deild er leitað leiða
til að spara enn frekar. Á skurðstof-
^T
Þuríður Steinars-
dóttir meinatæknir.
Efasemdir um að uppsagn-
ir beri tilætlaðan árangur
Ragnheiður Haraldsdóttir
Ástráður B. Hreiðarsson
Sigríður Guðlaugsdóttir
Mikið óöryggi
meðal starfsfólks
Landspítalans
MIKILS óöryggis gætir hjá starfsfólki Landspítalans vegna þess nið-
urskurðar sem heilbrigðisráðuneytið hefur boðað. Á Landspítalanum
hafa enn ekki verið teknar ákvarðanir um aðgerðir sem siíkur niður-
skurður hefur í för með sér. Flestir þeir starfsmenn, sem blaðamaður
Morgunblaðsins ræddi við vegna þessa máls, telja ekki mögulegt að
skerða þjónustu við sjúklinga meira en nú þegar hefur verið gert.
Skerðing á þjónustu við
veikt fólk viðkvæmt mál
„Á undanförnum árum hefur
fjármagn til sjúkrastofnana verið
minnkað ár frá ári og því liefur
alltaf verið mætt með hagræðingar-
aðgerðum og tímabundnum lokun-
um sjúkradeilda. Sá niðurskurður,
sem nú hefur verið boðaður, er
meiri en svo að þessar hefðbundnu
aðgerðir nái að mæta honum,“ seg-
ir Ragnheiður Haraldsdóttir, hjúkr-
unarframkvæmdastjóri Landspítal-
ans.
Hún segir skerðingu á þjónustu
við veikt fólk vera erfitt og við-
kvæmt mál og slíkt megi aðeins
gera að vel athuguðu máli. „Það
er öllum ljóst að við stöndum á
þeim tímamótum að draga verður
saman seglin, en ég held að íslend-
ingar séu ekki reiðubúnir að sætta
sig við mun lakari heilbrigðisþjón-
ustu en við eigum að venjast," seg-
ir Ragnheiður.
Hún segir að biðin eftir endanleg-
um ákvörðunum um niðurskurð sé
bæði starfsfólki og sjúklingum mjög
erfið og að fólk óttist eigin framtíð
og hag sjúklinga.
Búið að skera niður
eins og hægt er
„Síðustu ár hefur mikið verið sparað
og því er búið að skera niður það
sem hægt er,“ segir Ástráður B.
Hreiðarsson, sérfræðingur í
hormóna- og efnaskiptasjúkdómum
á lyflækningadeild og varaformaður
læknaráðs Landspítalans.
„Sá niðurskurður, sem átt hefur
sér stað hingað til, hefur þegar
komið niður á rekstri spítalans. Ég
get því ekki séð hvar beita á hnífn-
um núna.“
Ástráður segir að boðaður niður-
skurður valdi miklum óróa hjá
starfsfólki og sjúklingum. „Ég held
að þessar tilskipanir komi að lítt
hugsuðu máli. Það er alltaf verið
að kasta boltanum til spítalanna en
nú er kominn tími til að þeir, sem
niðurskurðinn boða, ákveði sjálfir á
hvaða sjúklingahópum þetta eigi að
bitna mest. Eg efast um að farið
sé að vilja fólksins í landinu í þess-
um efnum,“ segir Ástráður B.
Hreiðarsson.
Erfitt að spara í
heilbriðismálum
Sigríður Guðlaugsdóttir, starfs-
stúlka á barnadeild Landspítala,
segist ekki hafa trú að því að hægt
sé að fækka starfsfólki á deildum
spítalans. „Það hlýtur að teljast
sparnaður þegar einungis tvær
starfsstúlkur eru á barnadeildinni.
Guðrún Dóra Her- Ingibjörg S. Guð-
mannsdóttir mundsdóttir
Við rétt náum að anna starfinu og
hvernig er þá hægt að réttlæta enn
meiri fækkun starfsfólks," segir
Sigríður.
Hún telur slíkan niðurskurð í
heilbrigðismáium vera ákaflega erf-
iðan og óréttmætan. „Mér sýnist
allir hafa meira en nóg að gera hér
á spítalanum og ég get ekki séð
hvernig hægt er að spara meira en
þetta. Það ríkir mikið óöryggi í öllu
þessu tali um sparnað því við vitum
í raun ekkert hvað verður," segir
Sigríður.
Líst ekkert á þetta
Guðrún Dóra Hermannsdóttir,
sjúkraliði á svokallaðri fimm daga
deild Landspítalans, segir mikið
óöryggi ríkja meðal starfsfólks spít-
alans. „Mér líst ekkert á þennan
niðurskurð. Þetta veldur miklu ör-
yggisleysi meðal starfsfólks spítal-
ans.“
Hún segist ekki skilja hvernig sé
hægt að spara meira en nú þegar
er gert. „Það vita fæstir hvað á
eftir að gerast hér og ég er viss
um að ef önnur vinna væri í boði
væri mikið af fólki farið héðan
vegna óvissunar,“ segir Guðrún
Dóra.
Sparnaður í krónum og aurum
á ekki rétt á sér
Ingibjörg S. Guðmundsdóttir, hjúkr-
unarfræðingur á bæklunar-
lækningadeild Landspítalans, telur
að ekki sé hægt að draga meira úr
þeirri þjónustu, sem nú er veitt, en
gert hefur verið á undanförnum
árum.
„Það hlýtur að vera full ástæða
til að skoða heilbrigðisþjónustuna
eins og annað, en svona sparnaður
í krónum og aurum á að mínu mati
ekki rétt á sér hvað sjúkrastofnanir
varðar. Þessi staðreynd að spara
og fækka fólki veidur mikilli óvissu
hjá starfsfólki. Við fyllumst einnig
öryggisleysis fyrir hönd sjúklinga
því við vitum með vissu að það skap-
ast mikið öngþveiti ef dregið verður
úr þjónustu við sjúklinga í þeim
mæli sem þessi sparnaður segir fyr-
ir um,“ segir Ingibjörg.