Morgunblaðið - 11.02.1992, Blaðsíða 44

SYKURLAUSTTjlC
MORGUNBLADID, ADALSTRÆTI 6, 101 REYKJA VÍK
SÍMl 691100. FAX 691181, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTl 85
ÞRIÐJUDAGUR 11. FEBRÚAR 1992
VERÐ í LAUSASÖLU 110 KR.
Morgunblaðið/Sigurgeir
Byrjað var að heilfrysta loðnu í Vestmannaeyjum í gær og mikil-
vægt er að ganga vel frá áður en loðnan fer á markað.
SHvillselja 2.000
t af loönuhrogmmi
og 3.0001 af loðnu
„VIÐ stefnum á að framleiða 2.500 til 3.000 tonn af heilfrystri
loðnu og viljum selja 2.000 tonn af loðnuhrognum á þessari ver-
tíð,“ segir Jón Magnús Krisljánsson hjá Sölumiðstöð hraðfrystihús-
anna. „Við erum með samkomulag við Norðmenn um að skipta
framleiðslunni á loðnuhrognum til helminga á þessari vertíð. Norð-
menn mátu stöðuna hins vegar þannig að 3 þúsund tonn væru
hæfilegt magn fyrir markaðinn en við viljum að heildarframleiðsl-
an verði 4.000 tonn.“
Jón Magnús Kristjánsson segist
ekki reikna með að Isiendingar fái
hærra verð fyrir heilfrysta loðnu
og loðnuhrogn en undanfarið.
„Nýting á okkar loðnuhrognum var
betri en á sjófrystum norskum
hrognum á síðustu vertíð og á end-
anum seldu Norðmenn meirihlut-
ann af sínum hrognum fyrir 160
jen kílóið fob, þegar við seldum
okkar hrogn fyrir 230-240 jen.
Hins vegar er mjög mikilvægt að
framleiðslan verði takmörkuð, því
ef hún verður of mikil fellur verðið
mjög mikið.“ íslendingar fengu um
120 jen fob fyrir kílóið af heil-
frystri loðnu á vertíðinni 1989-90.
Sjófryst hrogn voru meira en
helmingur af loðnuhrognafram-
leiðslu Norðmanna í fyrra en ein-
ungis eitt skip, Grindvíkingur GK,
frysti loðnuhrogn hér á síðustu
vertíð. Jón Magnús telur engan
grundvöll fyrir íslensk skip að Ijár-
festa í loðnuhrognavinnslu og að
hér verði engin loðnuhrogn_sjófryst
í ár. A síðustu vertíð voru einung-
is heilfryst samtals 130 tonn af
loðnu á Neskaupstað og í Eyjum
en árið 1987 heilfrysti SH 5.500
tonn af loðnu. „Þá var loðnan stór
en það er hún einungis á 10-15
ára fresti.“
Heilfrysting loðnu hefst óvenju
snemma í ár. Byijað var að heil-
•frysta loðnu í Vestmannaeyjum í
gær en hrognafylling loðnunnar
þarf að vera 15% til að hún sé hæf
til heilfrystingar. Hrognafyllingin
þarf aftur á móti að vera 23-24%
til að hægt sé að heíja loðnu-
hrognafrystingu og yfirleitt hefst
hún ekki fyrr en eftir 10. mars.
Launþegar vísa kjaradeil-
urnii við VSÍ til sáttasemjara
Breytir engn hvort þjóðartekjur rýrna um 5% eða 6%, segir Ein-
ar Oddur Kristjánsson formaður Vinnuveitendasambandsins
0,5-1% lækk-
un útlánsvaxta
VEXTIR á óverðtryggðum útlán-
um banka og sparisjóða lækka í
- dag á bilinu 0,5-1%. Islandsbanki
og sparisjóðirnir lækka vexti um
1% en Landsbankinn um 0,5-1%.
Búnaðarbanki Islands lækkar
ekki vextina en er eftir sem áður
með lægsta útlánsvexti og Lands-
banki Islands þá hæstu. Munurinn
er á bilinu 1-2% eftir stofnunum.
Svo dæmi sé tekið af útlánsvöxt-
um eftir vaxtabreytinguna eru for-
vextir víxla hæstir í Landsbanka
14,75%, í íslandsbanka 13,75%,
13,5% í sparisjóðunum og 12,5% í
Búnaðarbanka. Vextir almennra
skuldabréfalána í b-flokki eru
15,25% í Landsbanka, 14,25% í
sparisjóðunum og 13,25% í Búnað-
arbanka íslands.
Þá lækka vextir af greiðsluskipt-
ingu á greiðslukortum um 3% hjá
sparisjóðunum, úr 22% í 19% og um
1% í Landsbankanum, úr 20% í 19%.
Vextirnir eru óbreyttir hjá íslands-
banka, 18%, og Búnaðarbanka ís-
lands, 17,75%.
-----» ♦ ♦-----
1% verðbólga
^síðustu þijá
mánuði
VÍSITALA framfærslukostnaðar
hækkaði um 0,1% frá síðasta
mánuði og um 6,9% síðastliðna
tólf mánuði. Undanfarna þrjá
mánuði hefur vísitalan hækkað
um 0,3% og jafngildir sú hækkun
1,0% verðbólgu á heilu ári.
í fréttabréfi frá Hagstofu íslands
segir að hækkanir hins opinbera
hafi valdið um 0,39% hækkun fram-
færsluvísitölunnar og 0,26% stafi af
hækkun á kostnaðarhlutdeild heim-
ila í heilsuvernd, 0,09% af verðhækk-
un á áfengi og tóbaki og 0,04% af
tfcHiækkun símgjalda. Verðhækkun
matvöru olli ríflega 0,07% hækkun
vísitölunnar.
A móti þessu kemur 4% verðlækk-
un á bensíni, sem hafði í för með
sér 0,17% lækkun vísitölunnar,
lækkun fjármagnskostnaðar, sem
olli um 0,12% lækkun vísitölunnar,
og breyting ýmissa annarra vöru-
og þjónustuliða sem Iækkaði fram-
færsluvísitölu um 0,06%.
ALÞÝÐU S AMB AND íslands
ákvað í gær að vísa kjaradeilu
sinni við vinnuveitendur til ríkis-
sáttasemjara og beina því til aðild-
arfélaga sinna, sem ekki hafa afl-
að sér verkfallsheimilda, að gera
það hið fyrsta. Þetta var ákveðið
eftir fund aðila í gær þar sem
farið var yfir þjóðhagshorfur með
aðilum frá Þjóðhagsstofnun og
breytingar frá því síðasta þjóð-
hagsspá kom út. Ríkissáttasemjari
segist ekki hafa ákveðið hvenær
hann boði aðila til fundar og það
geti verið að af því verði ekki
fyrr en í næstu viku.
„Það var satt að segja ekki um
annað að ræða þegar atvinnurekend-
ur héldu áfram að gefa okkur sama
svarið að þeir væru ekki reiðubúnir
að fjalla um neitt sem kostaði pen-
inga, þrátt fyrir að það er 2% betri
niðurstaða í þjóðartekjum í nýrri
þjóðhagsspá heldur en þeirri fyrri og
viðskiptahallinn 6 milljörðum minni,“
sagði Asmundur Stefánsson, forseti
Alþýðusambands ísiands.
Hann sagði að hljóðið hefði ekki
breyst í vinnuveitendum þó horfurnar
hefðu batnað og við þær aðstæður
hefði ekki verið um neitt annað að
ræða en vísa deilunni til sáttasemj-
ara. „Jafnframt ákváðum við að
skora á þau félög sem ekki hafa
þegar aflað sér verkfallsheimilda að
gera það sem fyrst, þannig að við
séum tilbúin að beita þeim aðgerðum
sem nauðsynlegar kunna að verða
til þess að ná árangri," sagði
Ásmundur.
Hann sagði að sérkröfuviðræður
einstakra félaga og sambanda
myndu halda áfram í sama farvegi
og þær hefðu verið nema þeir sem
þar ættu hlut að máli tækju ákvörð-
un um annað.
Einar Oddur Kristjánsson, for-
maður Vinnuveitendasambands ís-
lands, sagði að það væri ekkert við
því að segja þó Alþýðusambandið
hefði vísað deilunni til sáttasemjara,
viðræðumar yrðu að hafa sinn gang.
Það breytti engu hvort þjóðartekj-
urnar rýrnuðu um 5 eða 6% og von-
andi væri það ekki að rugla fólk í
ríminu. Vinnuveitendur hefðu lagt
fram rökstuddar greinargerðir fyrir
því hvernig erfiðleikunum yrði mætt
þannig að komið yrði tii móts við
höfuðmarkmið verkalýðshreyfingar-
innar um varðveislu kaupmáttarins
og atvinnunnar. Það yrði gert með
því að halda verðbólgunni eins langt
niðri og mögulegt væri, heist alveg
niðri við núllið.
„Grunnpunkturinn er að reyna að
halda gengisskráningu íslensku
krónunríar stöðugri. Það vita allir
hverjar horfur eru í efnahagsmálum
íslendinga. Það er ekki hægt að
bæta kjör íslendinga á sama tíma
og heildartekjur eru að minnka,"
sagði Einar Oddur.
Úrskurður umhverfisráöuneytis um sambýli fatlaðra í Þverárseli:
Sjónarmíðum borgaryfírvalda
og skipulagssljórnar hafnað
UMHVERFISRAÐUNEYTIÐ hefur kveðið upp þann úrskurð að
stofnun sambýlis fyrir fatlaða í einbýlishúsi í Þverárseli 28 teljist
ekki slík breyting á notkun hússins að serstakt leyfi Byggingar-
nefndar Reykjavíkur þurfi að koma til. Ályktun byggingarnefnd-
ar 31. október 1991 og ályktun borgarstjórnar 7. nóvember 1991
um ofangreint mál eru felldar úr gildi.
Ráðuneytið fékk álit Bygging-
arnefndar Reykjavíkur og umsögn
Skipulagsstjórnar ríkisins og jafn-
framt .leitaði ráðuneytið álits
Stjómarnefndar um málefni fatl-
aðra, sem falið er úrskurðarvald
um framkvæmd laga um málefni
fatlaðra. Loks leitaði ráðuneytið
álits Lagastofnunar Háskóla Is-
iands, þar sem um ágreiningsmál
var að ræða og niðurstaða þess
gæti haft verulegt fordæmisgiidi,
bæði varðandi sambýli sem þegar
hefur verið stofnað til og um túik-
un laga um grenndarrétt. Niður-
staða Lagastofnunar var á þá leið
að stofnun sambýlis í Þverárseli
28 teldist ekki breytt notkun í
skilningi byggingarlaga. Þá vitnar
ráðuneytið til staðfests skipulags
Reykjavíkur 1984-2004 þar sem
segir „að stefnt skuli að fjölgun
lítilla sambýla fyrir fatlaða í borg-
inni. Æskilegt er að slík sambýli
verði í íbúðarhverfum og líkist sem
mest venjulegum heimilum“.
„Með vísan til álits Stjórnar-
nefndar um málefni fatlaðra, álits
Lagastofnunar Háskóla íslands og
áðurnefndrar stefnuyfirlýsingar
borgaryfirvalda í staðfestu að-
alskipulagi, er hafnað sjónarmið-
um Byggingarnefndar Reykjavík-
ur og Skipulagsstjórnar ríkisins,
sem telja að til stofnunar sambýlis
í Þverárseli 28 þurfi sérstakt leyfi
byggingarnefndar."
Markús Orn Antonsson borgar-
stjóri sagði að sér kæmi það nokk-
uð á óvart að úrskurður ráðuneyt-
isins skyldi verða þessi í ljósi þess
að Skipulagsstjórn ríkisins hefði
tekið undir sjónarmið Byggingar-
nefndar borgarinnar á sínum tíma.
„Borgaryfii’völd munu ekkert að-
hafast frekar í málinu og úrskurð-
urinn stendur gagnvart okkur,"
sagði Markús Örn.
Hann sagði að umhverfisráðu-
neytið hefði hins vegar ekkert vald
til að fella úr gildi ályktanir borg-
arstjórnar, mergurinn málsins væri
sá að ráðuneytið úrskurðaði að
ekki þyrfti sérstakt leyfi Bygging-
arnefndar fyrir sambýlinu. Ibúar
hverfisins geta óskað eftir því að
ágreiningsmálið fari fyrir dóm-
stóia.