Morgunblaðið - 06.03.1992, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. MARZ 1992
Hrognakúlan er alsett augum seiðanna, sem bíða þess að brjót-
ast út. Skarð er í kúluna, þar sem hrygnan glefsaði í hana.
Steinbítsklak í Eyjum
FYRSTU steinbítshrognin eru nú að klckjast út á Náttúrugripasafn-
inu í Vestmannaeyjum. Ef seiðin lifa öil er búist við að fjöidi þeirra
verði á bilinu 5.500-6.000 og til gamans má geta þess, að yrðu þau
öli fullvaxnir steinbítar yrði afrakstur klaksins 45-50 tonn.
Nokkur hrogn komin að klaki.
Morgunblaðið /Sigurgeir
Skýrt var frá því í Morgunblað-
inu 4. desember sl. að steinbítspar
hefði reynt fijóvgun hrogna í safn-
inu í Eyjum. Steinbiturinn hefur
aðra aðferð við hrygningu og
frjóvgun en flestir aðrir fiskar, því
hjá honum fer fram innri fijóvgun,
þ.e. hængurinn sprautar svilum í
hrygnuna áður en hún hrygnir.
Kristján Egilsson, forstöðumaður
Náttúrugripasafnsins, sagði að'
hrygnan hefði þjappað hrognunum
saman í kúlu. Hins vegar hefði hún
fyrir nokkru glefsað í hrognakúl-
una, svo hann taldi vænlegra að
færa hrognin í sérstakt búr. Nú
eru liðnir þrír mánuðir frá hiygn-
ingu og seiðin farin að klekjast út.
Fjöldi seiðanna er mikill og
hrognakúlan er nú alsett augum.
Þegar seiðin bijótast út, sprengja
þau eggin með sporðinum, en höf-
uðið draga þau ekki út fyrr en
tveimur sólarhringum síðar. Krist-
ján sagði að rólegt væri yfir klak-
inu, aðeins örfá seiði brytust út á
degi hveijum. Þau nærast á
krabbaflóm til að byija með og
Kristján hefur leitað til lúðueldisins
í Eyjafírði eftir fóðri.
Eitt steinbítsseiðanna svamlar um.
Viðræður Alþýðusambands íslands og vinnuveitenda um nýja kjarasamninga:
Ræðst á næstu tíu dögnm
hvort samningar takast ;
NOKKUR hreyfing er nú á viðræðum um nýja kjarasamninga og er
almennt taiið að það ráðist á næstu viku til tíu dögum hvort samning-
ar takast eða ekki. Formlegur samningafundur var í gær hjá ríkis-
sáttasemjara og var ákveðið að smærri hópur samningamanna Alþýðu-
sambands íslands og vinnuveitenda fundaði um helgina, en nýr samn-
ingafundur hefur verið boðaður á mánudag. Þá hefur verið óskað
eftir fundi með forsætisráðherra á morgun, laugardag, og munu
samningsaðilar fara á fund hans hvor í sínu lagi.
Breytt staða hjá
kúabændum:
Leggja þarf
niður mjólk-
urstöðvar
Selfossi.
OSKAR Gunnarsson forstjóri
Osta og smjörsölunnar segir að
afkastageta mjólkurvinnslu-
stöðva sé of mikil og ljóst að ein-
hveijar þeirra verði að víkja.
Þetta kom fram á fjölmennum
fundi sunnlenskra kúabænda á
Hvolsvelli í fyrrakvöld þar sem
fjallað var um ástand og horfur
í mjólkurframleiðslu og -iðnaði.
Auk Óskars var Ari Teitsson
frummælandi á fundinum. í máli
þeirra beggja kom fram að veruleg-
ar breytingar eru framundan í mjólk-
urframleiðslunni sem byggjast á
aukinni ábyrgð bænda á verði mjólk-
urafurða. Þetta gæti leitt til tekju-
lækkunar til bænda og uppstokkun-
ar á verðlagskerfi mjólkuriðnaðar-
ins._
Óskar sagði að framundan væri
breytt staða í afurðasölu. Mesta
breytingin væri fólgin í að minni
ríkisábyrgð yrði á framleiðslunni.
Framleiðslan yrði meira á ábyrgð
bænda og úrvinnslan á ábyrgð af-
urðastöðvanna og bænda. Það væri
á ábyrgð þeirra ef umframfram-
leiðsla yrði. Óskar lagði áherslu á
að samkeppni milli afurðastöðva
gæti orðið eyðileggjandi en mikil
krafa Væri gerð um aukna sam-
keppni.
Forsvarsmenn Mjólkurbús Flóa-
manna lögðu áherslu á að sterk
staða afurðastöðvanna nú gæfi þeim
tækifæri til að búa sig vel undir
samkeppni við innflutning og þær
ættu því að geta hagrætt hjá sér
og lækkað verð á afurðum.
Sig. Jóns
Sjá nánar á bls. 16.
Eldur í íbúð
á Ránargötu
ELDUR KOM upp á annarri hæð
í húsi við Ránargötu á sjötta tím-
anum í gær. Eldurinn kviknaði í
potti á eldavél náði að iæsa sig i
innréttingar og veggfóður. Tals-
verðar skemmdir urðu og heimil-
isköttur kafnaði í reykkófinu.
Að sögn varðstjóra hjá slökkvilið-
inu reyndu húsráðendur að kæfa eld-
inn með teppi og töldu þeir sig hafa
ráðið niðurlögum hans og afboðuðu
slökkvilið. Að sögn varðstjóra fer
slökkvilið þó alltaf á vettvang í slík-
um tilfellum af öryggisástæðum.
Þegar að var komið logaði talsverður
eldur í eldhúsi íbúðarinnar. Eldurinn
hafði læst sig í innréttingar og í loft
og barst þaðan í gluggatjöld.
Slökkviliðið notaði nánast ekkert
vatn við slökkvistarfið og urðu þvi
skemmdir minni en á horfðist í
fyrstu. Nokkrar skemmdir urðu þó
af völdum reyks á neðri hæð hússins.
Tvennt var flutt á slysadeild með
væga reykeitrun.
Á fundi samninganefndar Al-
þýðusambandsins í gær var ákveðið
að stefna að kjarasamningum til
eins árs. Að líkindum munu vinnu-
veitendur ekki vera tilbúnir að
semja til svo Iangs tíma nema samn-
ingurinn feli í sér möguleika á opn-
un í haust. Hvað varðar verðlags-
þróun á samningstímanum er rætt
um að stefna að eins lágri verð-
bólgu og mögulegt er. Að hluta til
ræðst hún af launabreytingum, en
ekki er talið óraunhæft að stefna
að 1-3% verðbólgu, en spáð er um
4% verðbólgu í ríkjum OECD. Aðil-
ar gera sér vonir um að hægt verði
í tengslum við kjarasamninga að
gera átak til að ná raunvöxtum
verulega niður, en samkvæmt upp-
lýsingum Hagstofunnar myndi
hvert prósent í lækkun raunvaxta
verða til þess að framfærsluvísital-
an lækkaði um 0,3-0,35%. Þá er
þess einnig vænst að hægt verði
að ná fram lækkun á búvöruverði,
sem einnig yrði til þess að draga
úr hækkun framfærsluvísitölunnar.
Minni verðbólga og lækkun nafn-
vaxta ætti einnig að skila sér í frek-
ari lækkunum verðlags.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins munu Iaunabreytingar
fyrst og fremst miða að því að veija
kaupmátt hinna lægst launuðu, en
ófrágengið er með hvaða hætti það
verður gert. Vinnuveitendur hafa
verið afar harðir á því að ekkert
svigrúm sé til Iaunahækkana í þeirri
stöðu sem uppi er í efnahagsmálum,
en Alþýðusambandið hefur verið
jafn ósveigjanlegt í því að samning-
ar séu ekki mögulegir nema al-
mennar launahækkanir komi til. Þá
NORSKIR laganemar munu
skila Grágás, heillagripi Orat-
er talið að ríkisstjórnin verði að
koma til móts við kröfur Alþýðu-
sambandsins um breytingar á ráð-
stöfunum í ríkisfjármálum ef samn-
ingar eiga að takast. Takist samn;
ingar ekki má búast við að ASÍ
kalli saman formannafund strax um
næstu helgi til að fara yfir framl
haldið.
ors, sem þeir tóku ófijálsri
hendi er þeir voru gestir Orat-
ors hér á landi í febrúar sl. Dag
Herrem, formaður orðunefndar
Félags laganema í Ósló, segir
að eftir að þeim barst fax-send-
ing frá Orator um alvöru máls-
ins hafi þeir tekið ákvörðun um
að senda gæsina heim aftur.
„Annars er það ekki vaninn hjá
okkur að skila gripum sem við
höfum stolið heiðarlega af kolleg-
um okkar í öðrum löndum,“ segir
Dag. „Ég vil nefna sem dæmi að
árið 1981 stálum við 250 kílóa
gifsstyttu, „Fru Justicia", frá kol-
legum okkar í Stokkhólmi og rat-
aði sú frú ekki heim aftur fyrr en
í fyrra.“
Dag segir að sjálfír eigi norsku
laganemamir sér heillagrip, tré-
hryssuna „Hennar hátign Merin“
sem oft hafi lent í hrakningum án
þess að þeir hafi séð ástæðu til
að vera með áhyggjur af því. En
hin hörðu viðbrögð Orators við
stuldinum á Grágás verði.að taka
til greina.
Stytta eftir Signijón Ólafsson seld á listaverkauppboði:
Maður og kona seld
listasafní Silkiborgar
STYTTAN Maður og kona eftir Sigurjón Ólafsson var seld á
uppboði í Kunsthallen í Kaupmannahöfn sl. miðvikudag. Styttan
sem gerð er úr mýrareik var seld hæstbjóðanda, Silkeborg Kunst-
museum, á 40 þúsund danskar krónur, en með uppboðsgjaldi og
söluskatti nemur kaupverðið um 57 þúsund d.kr., eða um 570
þúsund ísl. krónum.
Styttan var gerð á árunum
1939-1940 og var hún metin á 50
þúsund d.kr. Silkeborg Kunst-
museum er eitt virtasta nútíma-
listasafn Danmerkur og varð það
til er einn frægasti listamaður
Dana á þessari öld, Asger Jom,
gaf borginni allar sínar myndir og
stórt safn eftir aðra listamenn, en
Jom fæddist í Silkiborg.
Silkeborg Kunstmuseum hefur
undanfarin ár selt myndir í sinni
eigu til að eignast önnur myndlist-
arverk og þykja það nokkur tíðindi
að verk eftir íslenskan listamann
skuli nú vera til á safninu, að því
er Pétur Þór starfsmaður Gallerís
Borgar tjáði blaðinu í gær. Greint
var frá uppboðinu í Berlingske
Tidende í gær og sagt frá kaupum
listasafnsins á styttu Siguijóns
Ólafssonar.
Maður og kona.
Norskir laganemar
munu skila Grágás
„ Annars ekki vaninn að skila heiðarlega
stolnum munum,“ segir formaðurinn
Frá Guðmundi Löve, fréttaritara Morgunblaðsins í Noregi.