Morgunblaðið - 20.06.1992, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. JÚNÍ 1992
Rússnesk-íslenska viðskiptaskrifstofan:
Andvirði vopnapönt-
unarinnar 600 millj.
Boston. Frá Karli Blöndal, fréttarítara Morgunblaðsins.
FYRIRSPURN sú, sem Rússnesk-íslensku viðskiptaskrifstofunni hefur
borist um varahluti í hergögn frá ónefndu ríki í Suður-Ameríku og
Morgunblaðið skýrði frá á miðvikudag; er að andvirði allt að tíu miHj-
ónir Bandaríkjadollara (600 milljóna ISK), að sögn Williams Greens,
prófessors í alþjóðastjórnmálum við Boston-háskóla. Hann segir að
þetta sé ekki mikil fjárhæð þegar um vopnaviðskipti er að ræða og
telur að þetta geti verið upphaf sýnu meiri viðskipta.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins eru umræddir varahlutir
rafeindabúnaður í siglingatæki til
notkunar í hefðbundnum hergögn-
um. Green sagði að Sovétmenn hafi
selt slík hergögn um allan heim og
farið sé fram á lítið magn. „Andvirði
pöntunarinnar er ekki meira en tíu
milljónir dollara,“ sagði hann.
Ekki er vitað fyrir víst hvaða
Stórlaxinn
bráðfeig-
ur Jjrátl
fyrir allt
ÓLAFUR ÞÓR Jónsson var
að renna maðki sínum í Lax-
foss í Laxá í Kjós að sunnan-
verðu í gærmorgun, er mik-
ill stórlax gleypti agnið, sem
var maðkur. Magagleypti
ófreskjan og eftir fremur
stutta en snarpa glímu land-
aði Ólafur laxi sem vó 20,5
pund. Það er stærsti laxinn
sem frést hefur af það sem
af er sumri. Þetta væri vart
í frásögur færandi nema
vegna þess að laxinn var með
öngul í kjaftvikinu, línustúf
og nokkrar sökkur. Hann
hafði því reynt þetta áður
og þá haft betur, en reynst
bráðfeigur þrátt fyrir allt.
Það er ekki einsdæmi, en
óvenjulegt þó, að lax taki aftur
agn svo sannað verði. Það hef-
ur meira að segja hent að sami
fískur hafí tekið tvisvar og jafn-
vel þrisvar hjá sama veiðimanni
áður en hann festi sig nógu
kirfílega til að vera loks dreginn
á þurrt. En í þessu tilviki var
vitað um aðdragandann.
12. júní var veiðimaður að
veiða á þessum sama veiðistað.
Þreytti hann stórlax í tæpar
40 mínútur áður en hann sleit
og munaði þá aðeins fáum sent-
imetrum að aðstoðarmaður
næði fískinum í háfínn. Voru
menn sem sáu til sammála um
að laxinn hefði verið um 20
pund og segja margir það
óvenjulegt að slík ágiskun
standist þegar stangaveiði-
menn eiga í hlut, þ.e.a.s. þegar
giskað er á vigt stórlaxa sem
sleppa.
Sjá ennfremur „Eru þeir
að fá’ann“ á bls. 18.
Suður-Ameríkuríki er á höttunum
eftir umræddum varahlutum, en hins
vegar beinast öll spjót að Perú.
Stjómarherinn þar á öll þau her-
gögn, sem varahlutimir eru ætlaðir
í. Green sagði sennilegt að herinn í
Perú hefði keypt vopnin í lok áttunda
áratugarins eða upphafí þess níunda.
„Það hefur verið haldið áfram að
framleiða og þróa þessi hergögn á
þeim tíu ámm, sem liðin eru frá því
þau vom keypt,“ sagði Green og
leiddi getum að því að þessi við-
skipti kæmu ekki stjómmálaástand-
inu í Perú við, heldur væri þau hluti
eðlilegrar endumýjunar, sem senni-
lega væri tímabær á þessum vopnum.
Green kvað sennilegt að kaupend-
umir væm nú að þreifa fyrir sér um
verð og þess vegna væri pöntunin
svo lítil. Hins vegar gætu sýnu meiri
viðskipti siglt í kjölfarið ef af þessu
yrði.
Sjá fréttaskýringu á bls. 21.
Morgunblaðið/Sigurður Sigmundsson
Stefnumót á sumardegi
Hann Páll litli Helgason heilsaði upp á hrossin á Kjarri í Ölfusi á dögunum. Vel fór á með þeim stutta og
þessari fallegu hryssu, en folaldið taldi vissara að fara hægar í sakirnar.
Ársreikningar Reykjavíkur;
Eignir borgarinnar námu
59 milljörðum í ársbyrjun
Borgarstjóra o g fulltrúa Framsóknarflokks greinir á um stöðu borgarsjóðs
ARSREIKNINGAR Reylq'avíkurborgar fyrir árið 1991 hafa verið
lagðir fram til fyrri umræðu í borgarstjórn. Í ræðu Markúsar
Arnar Antonssonar borgarstjóra kom fram að peningalegar eign-
ir umfram heildarskuldir nemi 2.262 milljónir króna og að bók-
færð hrein eign borgarsjóðs var í árslok um 59 milljarðar. Peninga-
leg staða borgarsjóðs var í árslok 1991 neikvæð um rúmlega 434
milljónir. Rekstur málaflokka stóðst nánast áætlun, var 36 milljón-
ir yfir í 6,2 milljarða veltu eða 0,6%. í bókun Sigrúnar Magnúsdótt-
ur fulltrúa Framsóknarflokksins segir, að reikningarnir sýni að
staða borgarsjóðs hafi versnað um 1,5 milljarð á árinu og að
lausafjárstaðan sé orðin neikvæð um rúmar 300 miiyónir.
veltufé í árslok sé neikvætt og
veltufjárhlutfall sé 0.90, en var
1.85 árið 1988. Þessa slæmu stöðu
megi rekja til bruðls og offjárfest-
inga í byggingum og fasteigna-
kaupa. A síðustu árum hafí fjár-
festingar farið um 3 milljarða fram
úr áætlun.
„Ég tel það af og frá að halda
því fram að um taprekstur sé að
ræða á borgarsjóði sem staðið
hefur í eignarbreytingum og fram-
kvæmdum fyrir um 4,7 milljarða
króna að meðtalinni gatnagerð,"
sagði Markús. „Þetta er það af-
gangsfé sem tekið er úr rekstrin-
um.“
Síðari umræða verður í borgar-
stjóm 2. júlí næstkomandi.
„Peningaleg staða er sú stærð,
sem megináhersla er lögð á að
sýna í efnahagsreikningi sveitar-
sjóða, en það eru veltufjármunir
og langtímakröfur samanlagðar,
að frádregnum heildarskuldum,"
sagði Markús. „Þessi stærð er tal-
in gefa betri mynd á stöðu sveitar-
sjóða en veltuhlutfallið. Mögulegt
er að bæta veltuhlutfallið með því
að breyta skammtímaskuldum í
langtímaskuldir. Sá möguleiki er
ekki fyrir hendi, þegar peningaleg
staða er skoðuð, því þar er tekið
tillit til heildarskulda. En það er
sama hvor staðan er skoðuð hjá
Reykjavíkurborg. Veltufjárhlutfall
borgarsjóðs og stofnana hans er
1.72 og peningalegar eignir um-
fram heildarskuldir nema 2.262
millj., sem er jákvæð staða á hvern
íbúa í Reykjavík um 23 þús. krón-
ur. Bókfærð hrein eign borgar-
sjóðs nam í árslok tæplega 59
milljörðum og að fyrirtækjum
meðtöldum tæplega 104 milljörð-
um.“
í bókun Sigrúnar segir, að í
fyrsta sinn í tugi ára sé borgar-
sjóður rekinn með tapi. Hreint
Gjaldskrá símtala til útlanda lækk-
ar um 10-26% um mánaðamótin
Prentsmiðjan Gutenberg:
Hæsta tilboðið var
116 milljónir króna
Prentsmiðjunni Odda hf. og
Steindórsprenti hf. Buðu fyrir-
tækin í öll hlutabréf prentsmiðj-
unnar. Auk þess bárust tilboð
frá þremur starfsmönnum Gut-
enbergs í tiltölulega lítinn hluta
bréfanna, að því er segir í til-
kynningu frá Framkvæmda-
nefnd um einkavæðingu.
TILBOÐ í hlutafé ríkissjóðs í
Prentsmiðjuna Gutenberg voru
opnuð síðdegis í gær, að við-
stöddum þeim tilboðsgjöfum
sem þess óskuðu. Boð bárust frá
ísafoldarprentsmiðju hf.,
GJALDSKRÁ Pósts og síma á símtölum til útlanda lækkar að meðal-
tali um 15% um næstu mánaðamót, en lækkunin er mismunandi eft-
ir löndum, allt frá 10% til 26%. Mest lækka símtöl til Bandarikj-
anna, Frakklands, Þýskalands, Japan, Hollands og Norðurlandanna.
Þá hefur einnig verið tekin upp þjónusta fyrir þá sem vilja hringja
heim frá útlöndum, en greiða kostnaðinn af eigin símreikningi á
íslandi. Nefnist þjónustan „ísland beint“, og býðst samskonar þjón-
usta útlendingum sem staddir eru hér á landi. Fimm lönd auk ís-
lands eru aðilar að þjónustukerfi þessu.
Sem dæmi um taxtalækkanir eða um 19%. Til Norðurlandanna
Pósts og síma má nefha að mínútu-
gjald á dagtaxta til Bandaríkjanna
lækkar úr 114 kr. í 91 kr., eða um
20%. Mínútan til Frakklands lækkar
úr 102 kr. í 75 kr. eða um 26%,
til Þýskalands úr 83,50 kr í 64 kr.
eða um 23% og til Japan lækkar
mínútugjaldið úr 263 kr. í 212 kr.
og Holiands lækka gjöldin um 15%,
og kostar þá mínútan til Danmerk-
ur, Noregs og Svíþjóðar 61 kr. í
stað 72 kr. á dagtaxta. Gjöld til
annarra landa lækka um 10-11%.
Auk þess gengur í gildi sérstakur
hann 25% lægri en dagtaxtinn.
„ísland beint“ er nafn á þjónustu
sem Póstur og sími veitir þeim, er
vilja hringja heim frá útlöndum, en
skrá símtalið á sinn eigin símreikn-
ing heima á íslandi. Gildir hið sama
um útlendinga hérlendis, að þeir
geta hringt héðan til skyldmenna
erlendis, og fengið símtalið skráð á
sinn eigin reikning í útlöndum.
Þjónusta þessi er í gildi milli ís-
lands og Bandaríkjanna, Bretlands,
Danmerkur, Noregs og Svfþjóðar.
Þá er hringt í ákveðið númer í því
landi sem viðkomandi er staddur í,
og fæst þá samband við skiptiborð
næturtaxti, sem gildir frá kl. 23-ti). , 09 áíslandi. Þaðan er símtalið tengt
kl. 8, alla daga vikunnar, og verður réttum viðtakanda, og greiðslan
færð á reikning þess er hringir.
Hrefna Ingólfsdóttir, upplýsinga-
fulltrúi Pósts og síma, sagði, að
fyrir þjónustu þessa væri tekið 230
króna afgreióslugjald, auk 32 króna
aukagjalds á mínútu vegna hand-
virkrar þjónustu. Tíu mínútna sím-
tal frá Danmörku til fjölskyldunnar
heima myndi því kosta ferðamann
1.160 krónur með „Island beint“,
meðan sama símtal frá íslandi til
Danmerkur kostar með sjálfvali 610
kr. Þó er þjónusta þessi ódýrari,
að sögn Hrefnu, en hefðbundin
„collect“ afgreiðsla, sem kostar 460
krónur í fastagjald auk handvirka
taxtans. Einnig sé hún yfírleitt
ódýrari en að hringja frá hóteli.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins var tilboð ísafoldarprent-
smiðju hæst, eða 116 milljónir
króna. Tilboð Odda var rúmlega
86 milljónir en Steindórsprent
bauð rúmlega 85 milljónir. Tilboð-
in voru í öll hlutabréfín.
í tilkynningu einkavæðingar-
nefndar segir, að átta aðilar hafi
lagt fram skriflega yfírlýsingu um
áhuga á að ganga til viðræðna um
kaupin. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins var fímm aðilum
boðið að gera tilboð í hlutabréfín,
en einn þeirra, Prentstofa G. Ben.
hf., mun ekki hafa skilað inn til-
boði.
Einkavæðingarnefnd hefur falið
Landsbréfum hf. að meta tilboðin,
og mun niðurstaða liggja fyrir •
lok næstu viku. Stefnt er að sölu
í mánuðinum.