Morgunblaðið - 08.07.1992, Qupperneq 29

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. JÚLÍ 1992
Frændi var fljótur að tileinka sér
tækni golfsins og varð strax góður
golfleikari.
Vegna áhuga hans og reynslu af
málefnum íþróttahreyfingarinnar
var hann kjörinn til margháttaðra
trúnðarstarfa.
Það fór ekki mikið fyrir honum,
en á hann var hlustað, rök hans og
hugmyndir.
Ekki þarf að undra þótt hann
veldist til slíkra starfa því það var
einfaldlega gott að vera í návist
hans og þiggja góð ráð.
Ferðinar okkar austur á land til
laxveiða í Selá eru ógleymanlegar
og betri veiðifélaga var ekki hægt
að hugsa sér. Tillitsemin í garð ann-
arra, að þeir nytu sín sem best og
enginn yrði útundan var hans mottó.
Sá þáttur í lífi frænda míns, sem
snart mig hvað mest var listhneigð
hans og brennandi áhugi á listum.
Af leikmanni að vera var þekking
hans með ólíkindum og var sama
hvort um var að ræða arkitektúr,
myndlist eða músík. Hann dvaldi
langtímum erlendis og oft í fjarlæg-
um löndum, þar sem hann kynnti
sér menningu og sögu þjóðanna. Það
var gaman að hlýða á frænda segja
frá og skoða fjölda mynda sem hann
tók jafnan í slíkum ferðum. Hann
var flinkur ljósmyndari og hafði
næmt auga fyrir mótívum.
Ég hygg að rómönsk list hafi
verið honum kærust, en hann bjó
um skeið á ítalíu þar sem hann rak
viðskipti. Hann átti sæg af góðum
bókum um þetta efni og naut þess
að fletta upp í þeim þegar hann var
í vafa um það sem rætt var um.
Hann minnti mig skemmtilega á
lærifeður mína þegar ég nam þessi
fræði á sínum tíma.
Frændi minn var lífskúnstner og
heimsborgari í besta skilningi þess-
ara orða.
Nú þegar komið er að leiðarlokum
er minningin um þennan góða
frænda huggun harmi gegn. Hann
er horfinn yfir móðuna miklu á vit
feðranna og eftir stöndum við særð.
Elsku Gyða mín við May og böm-
in okkar biðjum algóðan guð að
gefa ykkur styrk í mikilli sorg.
Helgi Hjálmarsson.
Þorvarður mágur minn lést í
Landspítalanum að kvöldi 1. júlí eft-
ir langt stríð við illvígan sjúkdóm.
Hann varð tæpra 72 ára, var fædd-
ur á Hánefsstöðum við Seyðisfjörð
17. nóvember 1920. Foreldrar hans
voru Guðrún Þorvarðardóttir og Ámi
Vilhjálmsson. Guðrún var borin og
barnfædd í Keflavík syðri, en móðir
hennar, Margrét Arinbjarnardóttir,
var frá Tjamarkoti í Innri-Njarðvík
og faðir hennar, Þorvarður Þorvarð-
arson, var ættaður af Mýrum úr
Borgarfirði syðra og úr Reykjavík.
Árni, faðir Þorvarðar, var sonur
Bjargar Sigurðardóttur Stefánsson-
ar bónda á Hánefsstöðum. Ættir
hans voru úr Eyjafirði og Norður-
Þingeyjarsýslu. Vilhjálmur Árnason,
faðir Árna, var útvegsbóndi á Há-
nefsstöðum í áratugi. Hann var frá
Hofi í Mjóafirði, en Ámi Vilhjálms-
son, faðir hans, og Sigríður, móðir
Bjargar, voru systkini og áttu ættir
að rekja til Austfjarða og í Austur-
Skaftafellssýslu.
Árni og Guðrún bjuggu fyrstu
búskaparár sín á Skálanesi í Seyðis-
firði og því næst uppi á lofti í gamla
Hánefsstaðahúsinu. Árið 1930
byggðu þau hús á brekkuhjalla niður
undan Hánefsstöðum, nær sjónum,
og nefndu það Háeyri. Á þessum
árum bjó allmargt fólk þama á Eyr-
unum, sem svo voru kallaðar, og
stunduðu sjávarútveg og landbúnað.
Arni gerði út bát til ársins 1944,
en þá fluttu þau hjónin inn í kaup-
stað og keyptu myndarlegt hús á
Bjólfsgötu 6. Árni var um langt skeið
skipamælingamaður, hann leiðrétti
áttavita í skipum og bátum. Þá var
hann erindreki Fiskifélags íslands á
Austfjörðum svo og mikilvirkur í
Slysavarnafélagi íslands. Þar á
Bjólfsgötu 6 áttu þau notalegt og
rausnarlegt heimili til 1957, þá lést
Guðrún, en Árni flutti til Reykjavík-
ur og vann lengst af skrifstofustörf
við fyrirtæki Þorvarðar eða allt þar
til hann andaðist í janúar 1973,
nærri áttræður að aldri.
Þorvarður var annar í röð fjög-
urra systkina. Hin eru: Vilhjálmur,
hæstaréttarlögmaður, Tómas, seðla-
bankastjóri, og Margrét, leiðbein-
andi við Sunnuhlíðarheimilið í Kópa-
vogi.
Þorvarður fór að vinna við útgerð
föður síns þegar hann hafði aldur
til, eins og þá tíðkaðist. Hann var
nemandi í Eiðaskóla 1936—38 og í
Samvinnuskólanum 1941-43 og
sóttist vel námið.
Þeir bræður og félagar þeirra á
Eyrunum fóru ungir að stunda
íþróttir þegar tími gafst frá störfum,
fijálsar íþróttir, boltaleiki og síðar
leikfimi. Þorvarður var ágætur kast-
ari og afburða leikfimimaður. Fór
þar saman sú mýkt og fegurð hreyf-
inga, sem er aðall þeirrar íþróttar,
enda var Þorvarður glæsimenn á
velli og bar sig vel. Hann var nokk-
ur ár í úrvalsflokki fimleikadeildar
Ármanns.
Ég kynntist þessu austfirska
tengdafólki fyrst snemma í júní
1945, var þá trúlofuð elsta bróðum-
um. Við komum með lítilli flugvél
til Egilsstaða og gengum svo yfir
Fjarðarheiði í krapasnjó. Ámi og
Þorvarður komu á móti okkur á bíl,
en komust ekki lengra en í Neðri-
Stafinn vegna ófærðar. Þeir vom
því gangandi þegar við mættum
þeim í Mjósundunum, en þeir tóku
þessum nýja fjölskyldumeðlimi opn-
um örmum, Þorvarður með þessari
hlýju sem einkenndi hann alla tíð.
Öll samskipti mín við þetta fólk hafa
farið eftir þessum fyrstu kynnum.
Sumarið 1945 var einstaklega
sólríkt og yndislegt á Austurlandi.
Þá vom öll Háeyrarsystkinin í föð-
urhúsum í síðasta skipti. Vilhjálmur
var að lesa undir embættispróf í lög-
um, Þorvarður vann í kaupfélaginu,
Tómas í sfldarbræðslunni og Mar-
grét í pósthúsinu. Má geta nærri að
oft var glatt á hjalla þar sem svo
margt ungt fólk var undir sama þaki.
Þetta sumar var Þorvarður „leyni-
lega trúlofaður", eins og það hét þá,
Gyðu, dóttur Karls Finnbogasonar,
skólastjóra, og konu hans, Vilhelm-
ínu Ingimundardóttur frá Sörlastöð-
um í Seyðisfirði. Ég minnist
skemmtilegra samvista við þau Þor-
varð þetta dýrðarsumar, m.a. tjald-
ferðar í Hallormsstaðaskóg. Ég hafði
ekki fyrr komið til Austurlands, svo
að hver dagur var eins og ævintýri
og tengdafjölskyldan fús til að kynna
mér dásemdir þessa landshluta.
Undir haust hélt Þorvarður til
Svíþjóðar til framhaldsnáms við
skóla samvinnumanna, Vár gárd.
Námið þar kom honum að góðu
haldi, auk þess sem hann lærði að
mæla vel á sænska tungu og tók
tryggð við Svía og menningu þeirra.
7. desember 1946 gengu Gyða og
Þorvarður í hjónaband. Upp úr 1950
reistu þau sér lítið hús að Kársnes-
braut 9 í Kópavogi, við hliðina á
foreldrum Gyðu, sem þá voru flutt
suður. Þetta hús stækkuðu þau síðar
og bjuggu þar allan sinn búskap upp
frá því. Börn þeirra eru fimm: Guð-
rún, fædd 1947, hárgreiðslu- og
förðunarmeistari hjá Borgarleikhús-
inu. Hún á tvo syni og einn sonar-
son; Helga, fædd 1949, kennari, gift
Magnúsi Þrándi Þórðarsyni, rekstr-
arhagfræðingi. Þau eru búsett í Los
Angeles í Kalifomíu og eiga eina
dóttur og tvo syni; Margrét, fædd
1953, myndlistarkona, gift Einari
Ámasyni, fulltrúa í menntamála-
ráðuneytinu, þau eiga tvær dætur;
Vilhelmína Þóra, fædd 1955, kenn-
ari, gift Stefáni Franklín, endurskoð-
anda, þau eiga þrjár dætur; Þorvarð-
ur Karl, fæddur 1962, starfsmaður
á Reykjalundi.
Þorvarður réðst til starfa hjá Sam-
bandi íslenskra samvinnufélaga árið
1946 og var framkvæmdastjóri fata-
sölu Geíjunar í nokkur ár. Árið 1954
stofnaði hann ásamt fleirum mjólk-
urísgerðina Dairy Queen og varð
forstjóri hennar. Nokkrum ámm síð-
ar settu hann og fleiri á fót fataverk-
smiðjuna Sportver og síðar verslan-
imar Herrahúsið og Adam. Starf-
semi Sportvers, sem var með miklum
myndarbrag, lagðist af eftir nokkur
ár vegna breyttra aðstæðna í þjóð-
félaginu. Starfsvettvangur Þorvarð-
ar var því alla tíð í viðskiptaheimin-
um og þar var hann vel kynntur
eins og annars staðar. Hann var í
nokkur ár í stjórn Iðnlánasjóðs.
Hann var lengi í stjórn íþróttasam-
bands íslands og í safnaðarstjórn
Kópavogskirkju, einmitt á þeim
árum þegar kirkjan var í byggingu.
Hann var Rótarý-félagi, frímúrari
og góður liðsmaður í Golfklúbbi
Reykjavíkur, hafði m.a. umsjón með
gerð vallarins í Grafarholti á 7. ára-
tugnum.
Hann stundaði lengi laxveiðar og
golfleik, vann oft til verðlauna í
golfkeppnum. Um 1970 keyptu þau
hjónin ásamt nokkrum félögum, jörð
austur í Flóa, og áttu þar, og síðar
í Ölfusinu, hesta í nokkur ár og fóm
þó nokkrar lengri og skemmri ferðir
á hestbaki sér til yndisauka.
En fagrar listir áttu þó mest huga
og hjarta Þorvarðar alla tíð. Hann
unni tónlist, einkum ópemtónlist, og
átti mikið og gott plötusafn ásamt
safni bóka um listir. Ferðir á mál-
verkasýningar, listasöfn, leikhús og
tónleika utan lands og innan vom
yndi hans. Hann hafði einstaklega
gott og næmt auga fyrir húsagerð-
arlist og hefði án efa náð langt á
því sviði.
Konu sinni, börnum og barna-
börnum var hann ástríkur og um-
hyggjusamur eiginmaður, faðir og
afi, og systkinum sínum besti bróð-
ir. Heimili þeirra Gyðu er einstaklega
fallegt og smekklega búið, enda vom
þau samhentir fagurkerar. Þetta
heimili hefur í áranna rás verið vett-
vangur fjölskylduhátíða. Lengi komu
systkini þeirra hjón ásamt sínu fólki
til fagnaðar á annan í jólum á Kárs-
nesbrautina. Minnumst við öll þeirra
vinafunda með sérstakri ánægju og
þakklæti.
Eitt er það orð í íslensku sem lít-
ið er notað nú orðið, það er orðið
tengdabróðir. Það lýsir þó vel þeim
tengslum sem myndast við góðar
mágsemdir og þannig hugsa ég til
Þorvarðar nú, þegar ég kveð hann
að leiðarlokum og þakka nærri hálfr-
ar aldar samfylgd.
Guð geymi hann alla tíma og
styrki íjölskyldu hans, sem mest
hefur misst.
Sigríður Ingimarsdóttir.
Toddi frændi var engum líkur.
Fagurkeri, víðfömll ferðalangur,
íþróttamaður góður og glæsimenni,
hrifnæmur listunnandi, jákvæður og
opinn fyrir lífinu og alltaf upptekinn
af einhveiju stórkostlegu. Broshýr
og spaugsamur, hlýr og gefandi.
Hann var sannur lífskúnstner, í
sönnustu merkingu þess orðs.
Frá því ég fyrst man eftir mér,
var það alltaf ævintýri að heim-
sækja Todda og Gyðu. Móttökurnar
ævinlega hjartanlegar og tími til að
sinna ungum gesti. Það var stórt
og lifandi heimilið á Kárnesbraut
9, þar vom spilaðar ítalskar óperu-
aríur svo að undir tók í álfabyggð-
inni á holtinu, teknar kvikmyndir,
borðað spaghetti, málin reifuð og
rædd, mikið hlegið, þar kenndu
frænkur mínar mér að hlusta á Bítl-
ana forðum og seinna meir gaum-
gæfðum við Toddi Kalli tónlistar-
stefnur og strauma. Kannski var það
sá einstaki hæfileiki Todda frænda
míns að gera hlutina spennandi, sem
dró mig að honum. Hann gleymdi
aldrei barninu í sér, kunni að hrífast
og að smita frá sér þeirri hrifningu,
sem alltof margir týna í ólgusjó lífs-
ins. Hann vildi að aðrir fengju hlut-
deild í upplifun hins fagra og verð-
uga og lagði sig eftir að miðla því.
Hans menn vora ekki hvað síst
Grikkir og Rómveijar hinir fornu,
en hann var líka sannur nútímamað-
ur og athafnamaður, sem hafði frá
svo mörgu og merkilegu að segja;
heimsóknum i leikhús og hljómleika-
hallir, á Ólympíuleika í Róm og Los
Angeles, kynnum sínum af skemmti-
legu og áhugaverðu fólki og málefn-
um.
I heimi, sem virðist snúast æ hrað-
ar, era þeir menn dýrmætir, sem
gefa sér tíma til að gaumgæfa
augnablikið í eilífðinni og eilífð
augnabliksins, kunna að njóta jafnt
hins smáa og hins stóra og kenna
sér yngra fólki brot af þeirri list.
Toddi frændi var slíkur maður og
þess vegna er minningin um hann
björt og fögur. Missir Gyðu er mik-
111, því hjónaband þeirra Todda var
langt og náið. Megi minningin um
góðan eiginmann og heimilisföður
verða Gyðu og fjölskyldunni hennar
stóru og samheldnu styrkur í sorg-
inni. Ég þáði margt gott og lærði
af frænda mínum og fyrir það allt
þakka ég innilega með fátæklegum
orðum.
Valgeir Guðjónsson.
Fleiri greinar um Þorvarð
Árnason bíða birtingar og
munu birtast næstu daga.
Minning:
Bjöm Gestsson
fv. forstöðumaður
Fæddur 1. júlí 1919
Dáinn 30. júní 1992
í dag er til moldar borinn Bjöm
Gestsson, frumkvöðull á sviði með-
ferðar og þjálfunar þroskaheftra.
Björn lauk kennaraprófi fyrir
réttum fimmtíu áram og sveins-
prófi í húsasmíðum 1949. Þá afl-
aði hann sér aukinnar menntunar,
í vinnufræðum, í kennslu og upp-
eldi afbrigðilegra barna og í rekstri
uppeldisstofnana.
Bjöm varð forstöðumaður Kópa-
vogshælisins 1956 og starfaði þar
rúma þijá áratugi. Hann hóf
kennslu í umönnun vangefinna
1959 og var skólastjóri Þroska-
þjálfaskóla íslands frá 1971 til
1977.
Það var stundum stormasamt
innan þess málaflokks, sem Bjöm
starfaði við. Hann þurfti að sigla
skeijagarðinn milli knappra fjár-
laga og kröfunnar um hraða upp-
byggingu. En Bjöm vann öll störf
sín af mikilli elju. Það var sama á
hveiju gekk, alltaf hélt hann ró
sinni og alltaf sá hann björtu hlið-
arnar á hveiju máli. Vafalítið hefir
hárfín kímnigáfan hjálpað honum
að leysa flóknustu deilumál, svo
flestum líkaði. Það var meðal ann-
ars vegna þessara eiginleika, að
honum tókst að gera Kópavogs-
hælið að nútímalegri endurhæf-
ingarstofnun. Þar naut hann og
samstarfsins við eiginkonu sína,
Ragnhildi Ingibergsdóttur yfir-
lækni.
Starfsfólk og stjórnarnefnd Rík-
isspítala senda frú Ragnhildi og
fjölskyldu hennar innilegar samúð-
arkveðjur.
Davíð Á. Gunnarsson.
Við kveðjustund Bjöms Gests-
sonar, langar mig sem einn af
starfsmönnum hans að senda
kveðjur og tjá þakkæti mitt til
hans fyrir samskipti okkar á liðn-
um árum.
Bjöm var framkvæmdastjóri á
Kópavogshæli um árabil. Störf hóf
hann þar árið 1956. Á stórri stofn-
un hlýtur að koma oft til kasta
stjórnandans. Sérstaklega á það
við um stofnun, sem fæst við jafn
viðkvæm mál og gert er á Kópa-
vogshælinu. í samstarfi við Björn
og Ragnhildi konu hans á ég minn-
ingar, sem era mér góðar. Fyrir
þeim og störfum þeirra ber ég
mikla virðingu og tel að þau hafi
verið einstaklega vel af hendi leyst.
Á starfsferli Bjöms fór fram
mikil uppbygging á stofnunni.
Bæði á það við um ytri uppbygg-
ingu og eins um þá þætti, sem
fást við umönnun. Þar þurfti ég
að leita til Bjöms og Ragnhildar
og er þeim báðum þakklátur.
Nú þegar Bjöm er látinn finn
ég til saknaðar í huga. Mestur
söknuður hlýtur þó að vera hjá
eiginkonu hans og fjölskyldu. Þeim
sendi ég einlægar samúðarkveðjur.
Megi Guð blessa minningu látins
sómamanns.
Valgeir Matthíasson.
uppeldi afbrigðilegra bama
1953-54 við sama skóla, og tók
einnig próf í rekstri uppeldisstofn-
ana í Osló 1954-55.
Hann varð forstöðumaður Kópa-
vogshælis 1956. Hann var jafn-
framt fyrsti skólastjóri og aðal-
kennari Þroskaþjálfaskólans frá
stofnun hans 1971 til 1977. Björn
lét af störfum hjá Kópavogshæli
1987 vegna aldurs og hafði þá
starfað þar óslitið í 31 ár. Nokkrar
tímarita- og blaðagreinar liggia
eftir hann um málefni þroska-
heftra.
Bjöm kvæntist 1951 Ragnhildi
Ingibergsdóttur, lækni, og varð
hún yfirlæknir Kópavogshælis
1956. Þau eignuðust tvö böm,
Gest iðnskólakennara og Sigríði
lyfjafræðing.
Þau Bjöm og Ragnhildur unnu
mikið og gott starf við að byggja
upp Kópavogshæli og má með
sanni segja, að þau hafi helgað því
líf sitt og krafta.
Bjöm gerðist félagi í Rótarý-
klúbbi Kópavogs og var forseti
hans 1980-81. Eg kynntist honum
bæði þar og einnig vorum við ná-
grannar í mörg ár. Hann var sér-
stakur ágætismaður. Hann var
fastur fyrir í sínu starfi og stjóm-
aði af röggsemi. Bjöm var hlýr og
góður skjólstæðingum sínum á
Kópavogshæli sem og öðrum, sem
minna máttu sín. Honum var eigin-
leg prúðmennska og skyldurækni.
Á Rótarýfundum var hann gam-
ansamur og setti stundum saman
kímilegar vísur. Hann hafði dálæti
á íslenskum fornsögum og ætla
ég að hann hafi kunnað Sturlungu
næstum utanað. Bjöm hafði gam-
an af að smíða úr tré og var hag-
leiksmaður á því sviði.
Með Birni Gestssyni er genginn
mætur maður og traustur félí^i
okkar i Rótarýkiúbbi Kópavogs.
Ég votta eiginkonu hans og böm-
um dýpstu samúð fyrir hönd okkar
allra félaga hans. Blessuð sé minn-
ing hans.
Úlfar Helgason.
Kveðja frá Rótarýklúbbi
Kópavogs
Hinn 30. júní sl. lést Bjöm
Gestsson, fyrrverandi forstöðu-
maður Kópavogshælis.
Bjöm fæddist hinn 1. júlí 1919
á Sveinsstöðum í Þingi í Austur-
Húnavatnssýslu. Foreldrar hans
voru Gestur O. Gestsson kennari
og kona hans, Oddný Sölvadóttir.
Björn tók kennarapróf 1942 og
sveinspróf í húsasmíðum 1949.
Hann nam uppeldis- og sálarfræði
við háskólann í Ziirich í Sviss
1950-51, tók próf í kennslu og
Sérfræðingar
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
Skólavörðustíg 12
á horni Bérgstaðastrætfé
sími 19090