Morgunblaðið - 11.08.1992, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. ÁGÚST 1992
31
Minning;
SigríðurA. Þórðar-
dóttirfrá Siglunesi
Fædd 5. október 1913.
Dáin'3. ágúst 1992.
Sigga frænka er dáin. Hún var
nokkuð mikið lasin síðustu árin svo
að hún hefur örugglega verið kall-
inu fegin.
Sigríður Anna var næstelsta barn
foreldra sinna, þeirra Þórðar Þórð-
arsonar, vitavarðar og útvegsbónda
á Siglunesi; fæddur 18. maí 1869,
dáinn 5. mars 1923 og Margrétar
Jónsdóttur, húsmóður og útvegs-
bónda, fædd 1. desember 1893,
dáin 22. ágúst 1969. Eldri var Jón,
þá Jónas, Gunnar, Þorbjörg og
yngstur Þórður sem er einn á lífi
þeirra systkina. Þórður vitavörður
hafði eignast einn son, sem upp
komst, Njál, áður en hann gekk að
eiga ömmu blessaða, Þau tvö, Mar-
grét og Þórður, eignuðust 6 böm á
þeim rúmu tólf árum er þau áttu
saman. Þá veiktist Þórður og and-
aðist frá konu sinni og 6 börnum,
því elsta 12 ára og því yngsta rúm-
lega eins árs. Hjónin höfðu á
skömmum tíma eignast stóran hluta
í Siglunesi svo að ekkjan gat haldið
búinu áfram og komið upp börnun-
um sínum. Það er ekki að efa að
mest hefur mætt á elstu systkinun-
um tveim að hjálpa móður sinnj
fyrstu árin eftir föðurmissinn. í
garð gengu erfið ár því ekki eru
landgæði mikil á Nesi. Þau voru
vinnusöm og komust þokkalega af.
Veturinn 1931-1932 stundaði
Sigríður Anna nám í Húsmæðra-
skólanum á Blönduósi og kynntist
þá mannsefni sínu, Sigurði Jóhann-
essyni, bifreiðastjóra, fæddur 18.
apríl 1903, dáinn 18. september
1972. Þau bjuggu nær alla sína
búskapartíð á Norðurgötu 13 'á
Siglufirði. Þar ólu þau upp drengina
sína fjóra en einn misstu þau í
fæðingu. Þeir eru: Þórður, búsettur
í Borgarnesi, kvæntur Sonju Guð-
laugsdóttur; Hafsteinn Ingvi, bú-
settur í Reykjavík, kvæntur Sól-
veigu Hinriksdóttur; Jónas Þráinn,
búsettur í Reykjavík, kvæntur Þur-
íði Ingibjörgu Jónsdóttur og yngst-
ur er Valgeir Tómas, búsettur í
Luxemburg. Þetta eru hinir vænstu
menn og þeirra niðjar.
Frá því ég man fyrst var Sigga
frænka mín einn af stóru föstu
punktum tilverunnar. Hún vann
alltaf utan heimilis en samt virtist
hún alltaf heima og hafa tíma fyrir
okkur systurnar, svona a.m.k. í
minningunni. Saltaði síld á sumrin
eins og flestar konur gerðu á Siglu-
firði á árum áður. Síðar var vett-
vangurinn í frystihúsi SR á Siglu-
firði og var hún þar verkstjóri í
mörg ár. Eg vann undir hennar
stjórn í frystihúsinu í nokkrum
skólahléum og hún hélt liðinu svo
sannarlega að verki. Sýndi oft
hörku því hún vildi láta vinna vel,
þoldi ekki hangs. Hún stjórnaði að
hluta til endurbótum á Þormóðshúsi
á Siglunesi, a.m.k. gleymi ég því
aldrei þegar hún lét okkur sandþvo
viðinn í eldhúsinu. Þá var ekkert
gefið eftir. Samt var hún hlý. Þeg-
ar mér sinnaðist við mitt fólk og
„strauk“ að heiman var farið til
Siggu. Þar var skjól. Eftir nokkra
ástarpunga, súkkulaðikökusneið og
snakk var mér runnin reiðin og
haldið heim á leið. Hún bakaði
heimsins bestu súkkulaðiköku og
ástarpungarnir hennar Siggu
frænku voru ekkert slor.
Sigga frænka var alþýðukona.
Hrein og bein, forkur sem fram-
kvæmdi en varði ekki tíma í miklar
hugleiðingar. Minningarnar hrann-
ast upp, bara góðar. Hún var svo
raunsæ. Ég var fyrir tilviljun stödd
hjá ömmu Margréti þegar hún dó.
Mér var brugðið þótt andlátið hafi
verið fyrirséð og kyrrlátt. Þegar
Sigga frænka kom og ég fór að
lýsa tilfinningum mínum sagði hún
eitthvað á þá leið að amma hafi
nú ekki verið neitt unglamb og hið
eina sem væri ljóst eftir að einstakl-
ingur fæddist væri að hann dæi.
Þetta var vitanlega alveg hárrétt
hjá henni.
Sigga frænka lifði tímana tvenna
og á marga lund viðburðaríku lífi.
Hún tók þátt í bryggjuslagnum á
hafnarbryggjunni á Siglufirði _ í
kreppunni með félögum sínum. 01
svo sína fjölskyldu með nokkuð
hefðbundnum hætti. Eftir að hún
missti mann sinn fluttist hún til
Reykjavíkur og gerðist þerna á
millilandaskipum Eimskips hf. og
sigldi á Evrópuhafnir. Því starfi
gegndi hún í rúm 10 ár með sóma.
Halldór Kiljan Laxness og hans
fólk ferðaðist eitthvað með þessum
skipum og mátu svo vel viðmót
Siggu frænku að nóbelsskáldið gaf
henni nokkrar bækur sínar fallega
áritaðar. Sigga frænka var ánægð
með slíka umhyggju, sagði eitthvað
á þá leið að þetta hefði mátt láta
vera, hún hefði bara gert það sem
henni bar. Á árunum, sem hún sigldi
með Eimskip keypti hún íbúð í
Hamrahlíð í Reykjavík og bjó þar.
Eftir að hún kom í land fyrir nær
10 árum bjó hún svo þar eins lengi
og hún gat. Henni féll ekki vel að
vera ekki í launaðri vinnu. Kunni
illa að vera í fríi. Ég hvatti hana
einhverju sínni til að fara að stunda
sund. Þá kom í ljós að Sigga frænka
hafði ekki lært að synda. Ég var
hissa því ég vissi að bræður hennar
höfðu verið sendir inn í Svarfaðar-
dal á sundnámskeið. Þá sagði hún
að það hefði verið nauðsyn því þeir
hefðu róið til fiskjar, stelpur hefðu
ekki farið á sjó og því þurftu þær
ekki að læra að synda. Þetta er
veröld sem var. Ég gat ekki fundið
að Sigga frænka saknaði hennar.
Hún var svo sterk og traust. Það
var sárt að sjá hana verða svo lasna,
sem hún varð síðustu árin. Þá bjó
hún á dvalarheimili fyrir aldraða á
Siglufirði. Góð kona hefur kvatt og
hún skilur eftir sig góðar minningar
í mínum huga og ég hygg margra
annarra. Fari hún í friði. Sonum
hennar, börnum þeirra og öðrum
ættingjum votta ég samúð mína.
Árdís Þórðardóttir.
Hinn 3. ágúst 1992 lést amma
okkar, Sigríður Anna Þórðardóttir,
á Sjúkrahúsi Sigluijarðar. Amma
er fædd á Siglunesi 5. október 1913
og uppalin þar. Hún var dóttir hjón-
anna Þórðar Þórðarsonar vitavarð-
ar og konu hans, Margrétar Jóns-
dóttur. Eftir nám við Húsmæðra-
skólann á Blönduósi flutti amma til
Siglufjarðar og hóf búskap með afa
okkar, Sigurði heitnum Jóhannes-
syni.
Eftir lát afa flutti amma til
Reykjavíkur og vann m.a. sem
þerna á Mánafossi. Á þeim tíma
vann Hafsteinn sonur hennar einnig
á sama skipi. Á sumrin fengum við
krakkarnir að fara nokkrar ferðir
með skipinu. Skemmtum við okkur
alltaf konunglega og var það ekki
síst ömmu að þakka. Þar sem hún
var þerna var alltaf auðvelt að ná
í hana og finna. Hún var dugleg
að leika við okkur og kenna okkur
nýja leiki, hún kunni öll tiltæk ráð
við sjóveiki og okkur til mikillar
ánægju var hún ávallt að gauka
að okkur ávöxtum og sælgæti.
Amma var til sjós þar til hún varð
70 ára.
Amma var mjög hlý og traust.
Það sem okkur þótti sérstaklega
vænt um var að hún talaði alltaf
við okkur sem jafningja sína og
sýndi því sem hvert okkar var að
gera mjkinn áhuga.
Árið 1983 flutti ég, Brynja, í
Hamrahlíðina til ömmu. Kom þetta
sér mjög vel fyrir mig þar sem ég
var í Menntaskólanum við Hamra-
h'líð og þurfti einungis að ganga
yfir götuna til að komast í skólann.
Sambúðin gekk ágætlega þrátt fyr-
ir að við værum, eins og gengur
og gerist, ekki alltaf sammála. Eft-
ir að amma flutti aftur norður kom
Guðlaugur Þór og bjó einnig í íbúð
hennar. Örlæti lýsti ömmu vel, hún
var ekki sparsöm þótt hún hefði
kannski ekki mikið milli handanna.
Allan þann tíma er við Guðlaugur
bjuggum hjá henni lét hún hvorugt
okkar borga húsaleigu, en fyrir
okkur var þetta ómetanleg aðstoð
því við vorum bæði í námi á þeim
tíma.
Amma var af þeiri kynslóð sem
byijaði ung að vinna og vann eftir
það mestan hluta ævinnar myrkr-
anna á milli. Vegna þessa þoldi hún
illa leti og ódugnað. Það sem ein-
kenndi ömmu mest var hversu geð-
góð, hreinskilin og heil hún var, hún
kom alltaf til dyranna eins og hún
var klædd. Amma gat verið ströng
við okkur en hún var alltaf sann-
gjörn.
Heima hjá ömmu vorum við
ávallt velkomin og leið okkur alltaf
vel þar.
Við kveðjum ömmu með söknuði
og biðjum Guð að blessa minningu
hennar.
Brynja I. Hafsteinsdóttir,
Guðlaugur Þór Þórðarson,
Hafsteinn Hafsteinsson,
Signý Hafsteinsdóttir,
Sigurður Tómas Valgeirsson.
Síldarævintýrið á Siglufirði, sem
gerðist í alvörunni um og fýrir miðja
öldina, er nú að öðlast nýjan ljóma
- endurvakið og í nýrri mynd,
margfaldar það nú sem þá íbúatölu
bæjarins um stundarsakir. Allir
Siglfirðingar, sem upplifðu síldina
skilja vel þá sérstöku tilfinningu,
sem því fylgdi að sjá aðkomufólkið
streyma til bæjarins á vorin, setjast
að í síldarbröggunum, sem þá höfðu
staðið af sér veturinn, tómir og
nöturlegir en urðu nú blómleg hý-
býli kvenna og karla í ævintýra-
og peningaleit.
Enn er þessi tilfinning Siglfírð-
inga áreiðanlega sterk og þeir því
notið vel heimsóknar, kannski tíu
þúsund manns, til bæjarins um
verslunarmannahelgina síðustu.
Það hefði Sigríður Anna Þórðar-
dóttir sannarlega einnig gert hefði
hún mátt því við koma en hennar
tími var kominn til að kveðja og
hún sofnaði svefninum langa mánu-
daginn 3. ágúst sl. eftir áralanga
vist á Sjúkrahúsi Siglufjarðar.
Látinn er traustur og gegn íbúi
Siglufjarðar mitt í hátíðarhöldunum
en fyrir utan hélt iðandi mannlífið
sínum fasta takti.
Sigríður Anna Þórðardóttir
fæddist á Siglunesi 5. október 1913
og var því hátt á 79. aldursári þeg-
ar hún lést.
Foreldrar hennar voru Þórður
Þórðarson, vitavörður á Siglunesi,
og kona hans Margrét Jónsdóttir.
Þórður kom til Sigluness árið 1908,
tæplega fertugur Sunnlendingur úr
Landeyjum og hafði þá verið um
skeið vitavörður við gamla Reykja-
nesvitann. Með nýjum vita þar kom
nýr vitavörður og Þórður réðst til
að fara með ljóskerið úr þeim gamla
norður og koma því í lag í vitanum,
sem þá var nýreistur á Siglunesi.
Og á Siglunesi ílentist Þórður þótt
það hafi e.t.v. ekki verið ætlun hans
í upphafi. Þá voru þar gjafvaxta
og ógefnar þijár dætur Jóns Þor-
lákssonar bónda og ein þeirra varð
kona hans þremur árum síðar,
Margrét Jónsdóttir, þeirra yngst og
tæplega 19 ára.
Þau Þórður og Margrét eignuð-
ust brátt stærstan hluta Sigluness-
jarðarinnar og bjuggu þar myndar-
búi. Hann lést árið 1923 en Mar-
grét bjó áfram, ekkja eftir mann
sinn, þar til 1944 að hún flutti inn
til Siglufjarðar. Þar lést hún árið
1969.
Sigríður Anna fæddist á Siglu-
nesi haustið 1913 eins og áður
sagði, næst elst 6 systkina og þar
ólst hún upp. Á 10. aldursári missti
hún föður sinn en þá var yngsti
bróðir hennar, Þórður (í Hrímni)
liðlega eins árs. Víst er að þá fór
í hönd erfiður tími fýrir stúlkuna
ungu, en sem áreiðanlega efldu þá
góðu eiginleika í fari hennar, sem
mér fannst svo ríkjandi; festa og
ákveðni en í senn æðruleysi og ró.
Sigríður gekk í farskóla tvo vetur
og í barnaskólanum á Siglufirði var
hún svo aðra tvo en veturinn 1931
til 1932 var hún í Húsmæðraskólan-
um á Blönduósi. Það varð örlagarík
dvöl fyrir Sigríði, því þar kynntist
hún mannsefninu sínu, Sigurði Jó-
hannessyni, sem hún síðan giftist
á Siglufirði 17. júní 1933. Sigurður
yar Skagfirðingur að ætt, fæddur
í Vík við Sauðárkrók 18. apríl 1903.
Þau Sigurður dvöldu fyrst um
hríð á Siglunesi og fluttu svo inn
til Siglufjarðar, fyrst í gamla Frón
en árið 1936 að Norðurgötu 13, þar
sem þau bjuggu alla tíð síðan. En
þessi stutta dvöl þeirra á Siglunesi
nægði þó til þess, að Sigurður var
á Siglufirði aldrei kallaður annað
en Siggi á Nesi.
í Norðurgötunni fæddust þeim
synirnir fjórir; fyrst Þórður, þann
16. október 1936, járnsmiður og
nú yfirlögregluþjónn í Borgarnesi.
Hann er kvæntur Sjonju Guðlaugs-
dóttur og eiga þau einn son. Þá
Hafsteinn Yngvi, 25. mars 1939,
sjómaður á skipum Eimskipafélags-
ins. Hann er kvæntur Sólveigu Hin-
riksdóttur, fædd Marlis Marock í
Þýskalandi, og eiga þau 3 börn.
Jónas Þráinn fæddist 20. ágúst
1943, matreiðsluemistairað mennt,
en er nú með eigin atvinnurekstur.
Hann var kvæntur Sonju Larsen
og eiga þau þijár dætur, en er nú
í sambúð með Þuríði Ingibjörgu
Jónsdóttur, lögfræðingi og eiga þau
tvær dætur. Áður átti Jónas son
með Guðrúnu Þór, hjúkrunarfræð-
ingi. Yngstur er Valgeir Tómas,
fæddur 3. október 1947, veitinga-
maður í Lúxemborg. Hann var fýrst
kvæntur Hjördísi Ólafsdóttur og
eignuðust þau einn son en síðar
Lindu Hendricks frá Bandaríkjun-
um og eiga þau tvo syni.
Það er því myndarlegur ættbogi
kominn af þeim Siggu og Sigga á
Nesi - synirnir traustir dugnaðar-
menn og halda allir mikilli tryggð
við Siglufjörð.
Málningar
límband
sem aldrei bregst
j.S.Helgason Draghálsi 4 S: 68 51 52
Á Siglufirði bjuggu þau Sigurður
allt þar til hann lést í september
1972. Han starfaði alla tíð sem
vörubflstjóri en hún lengst af sem
húsmóðir, í síldinni á sumrin, en
síðar í Frystihúsi SR, þar sem hún
var verkstjóri í mörg ár, stjórnsöm
og vel látin.
Eftir fráfall manns síns flutti hún
til Reykjavíkur og réðst sem þerna
á skip Eimskipafélagsins. Hún stóð
þá á sextugu og var í farmennsku
í 10 ár eða þar til hún varð að láta
af störfum, sjötug að aldri. Þá hafði
hún orðið fyrir því áfalli tveimur
árum áður að fá blóðtappa en náði
sér all vel og fór aftur á sjóinn fram
til 1983. Lengst af voru þau Haf-
steinn sonur hennar saman í skips-
rúmi á Mánafossi.
Eftir að Sigríður hætti alfarið á
sjónum bjó hún í nokkur ár í íbúð
sinni í Hamrahlíð í Reykjavík og
hjálpaði til við barnabörnin, einkum
við gæslu nöfnu sinnar, Sigríðar
Þuríðar Jónasdóttur. En þegar fór
að bera meira á sjúkdómi þeim, sem
endanlega leiddi hana til dauða,
flutti hún aftur heim á Siglufjörð
og fékk þar inni á vistheimilinu
fyrir aldraða árið 1986.
Þar naut hún ævikvöldsins eins
og verða mátti vegna sjúkdómsins,
í umhverfi sem hún þekkti svo vel
og í nábýli við kunningja og ætt-
ingja, sem þar eru fjölmennir og
traustir. Og synirnir, sem allir eru
burtfluttir voru ólatir að heimsækja
móður sína og sýndu henni, þá eins
og alltaf, umhyggju sína og virð-
ingu, sem hún sjálf átti svo létt
með að ávinna sér.
Sigríður Anna átti fimm alsystk-
in, Jón, sem lengi var vitavörður á
Siglunesi, Jónas, sem lést ungur,
Gunnar, verkamaður í Hafnarfirði,
Þorbjörgu, sem bjó um skeið á
Siglunesi og einnig dó kornung frá
manni og börnúm og Þórð í Hrímni
á Siglufirði, sem nú er einn á lífi
þeirra systkinanna. Einn hálfbróður
átti Sigríður, Njál, fiskmatsmann í
Reykjavík.
Útför Sigríðar Önnu Þórðardótt-
ur frá Siglunesi verður gerð frá
Siglufjarðarkirkju í dag, þriðjudag-
inn 11. ágúst. Með henni er geng-
inn mætur þjóðfélagsþegn, sem
skilaði sínu dagsverki vel.
Hún var móðir æskufélaga míns
og vinar og með þessum línum vildi
ég mega tjá henni virðingu mína
og þakkir fyrir góð kynni.
Blessuð sé minning hennar.
Bræðrunum fjórum og fjölskyldum
þeirra votta ég dýpstu samúð.
Ó.O.
Ný gerð bamabílstóla
* Fyrlr börn frá fæðingu
til 5 ára aldurs.
* Þægtlegar 5 punkta fest-
ingar með axlapúðum.
* Stillanlegur.
* Stólnum má snúa með
bakið fram (->9kg.) eða
aftur (9-18kg.).
* Má hafa frístandandi.
* Vasi á hlið, fyrir leikföng
eða annað.
* Auðvelt að taka áklæðið
af og þvo það.
* Viðurkenndur.
★ Verðkr. 10.998,-
Borgartúni 26
Sími: (91) 62 22 62
Mynds.:(91) 62 22 03