Morgunblaðið - 22.08.1992, Síða 1

56 SIÐUR B/LESBOK
STOFNAÐ 1913
189. tbl. 80. árg.
LAUGARDAGUR 22. ÁGÚST 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Bush ræðst harkalega á Clinton
Repúblikan-
ar sigurvissir

Jeltsín líkir valdaráninu við manntafl
Borís Jeltsín Rússlandsforseti lýsti því á blaðamanna-
fundi í Moskvu í gær hvemig honum hefði tekist að
hafa betur í baráttunni við harðlínuöfl í valdaránstil-
raun þeirra fyrir einu ári. Hann líkti hinni stuttu en
örlagaþrungnu baráttu við manntafl þar sem honum
hefði tekist að leika á Vladímír Kijútjskov, yfirmann
KGB og einn af höfuðpaurunum, á ævintýralegan
hátt. Jeltsín var spurður álits á Míkhaíl Gorbatsjov
en hann sagðist ekki vilja angra Sovétforsetann fyrr-
verandi sem nú væri að fara í „konunglegt leyfi“ til
Spánar í boði Jóhanns Karls konungs.
Houston. Rcuter.
LOFORÐUM' George Bush Bandaríkjaforseta um skattalækkanir var
slegið upp á forsíðum þarlendra dagblaða með risafyrirsögnum í gær.
I ræðu sinni á flokksþingi repúblikana er Bush tók við tilnefningu til
forsetaframboðs á fimmtudagskvöld, gerði forsetinn harða hríð að
keppinaut sínum, demókratanum Bill Clinton og sagði hann myndu
þjaka almenning með sköttum auk þess sem reynsluieysi hans í alþjóða-
málum væri stórhættulegt.
Skoðanakannanir benda til þess
að Bush hafi tekist að nota flokks-
þingið til að bæta verulega. stöðu
sína í baráttunni við Clinton en for-
setinn hefur átt mjög í vök að verj-
ast síðustu vikurnar. Könnun
CBS/New York Times , sem birt var
í gærkvöldi, gaf til kynna að munur-
inn á fylginu væri kominn niður í
aðeins tvo af hundraði, Clinton fengi
48% en Bush 46%. Þtjár kannanir
að auki sýndu einnig stóraukið fylgi
Bush. ABC-sjónvarpsstöðin spurði
kjósendur álits á fimmtudagskvöld
og hafði Clinton 9% meira fylgi, í
könnun CNN/ USA Today var mun-
urinn 12%.
Lítil von um árangur á friðarráðstefnu stríðsaðila í London eftir helgi
Serbar og Albanir víg-
búast í Kosovo-héraði
Bush
Fulltrúar á
flokksþinginu voru
kampakátir eftir
ræðu Bush og
sannfærðir um að
hann hefði snúið
taflinu við. Forset-
inn sagðist sjá eftir
því að hafa svikið
loforð sitt frá 1988
um engar skatta-
hækkanir og féllu
þau ummæli í góð-
an jarðveg. „Hann varð að biðja þjóð-
ina afsökunar á því og mér líkaði
það vel, ég kem frá ríki þar sem ríkis-
stjórinn veit ekkert betra en að
hækka skatta,“ sagði fulltrúi frá
Arkansas þar sem Clinton er ríkis-
stjóri. Newt Gingrich, fulltrúadeild-
arþingmaður frá Georgiu, fannst
ræðan afburðagóð. „Ég held að Bush
sigri og fái 58%.“
Sjá ennfremur frétt á bls. 19.
Hafnia
í erfið-
Sarajevo. Reuter, The Daily Telegraph.
SPRENGJUNUM rigndi yfir Sarajevo í Bosníu-Herzegóvínu í gær
og var borgin rafmagnslaus auk þess sem mikill skortur er orðinn
á brauði, helsta viðurværi íbúanna. Þykja auknar árásir Serba ekki
boða gott fyrir alþjóðlega friðarráðstefnu um Júgóslavíu sem var
en hún hefst í London í næstu viku. Albanir og Serbar í Kosovo-hér-
aði, sem lýtur Serbíu, eru nú sagðir búa sig undir átök en Albanir
eru þorri íbúanna í héraðinu.
Verslað
meðlífið
Boston. Frá Karli Blöndal, fréttarit-
ara Morgrmbladsins.
NÝJASTA afsprengi alnæmis
í Bandaríkjunum er að finna
í viðskiptalífinu. Nú spretta
upp fyrirtæki, sem greiða
alnæmissjúklingum fyrir
hluta af andvirði líftrygging-
ar þeirra, upp í 90 prósent
eftir lífslíkum.
Stuðningsmenn viðskiptanna
úr samtökum alnæmissjúklinga
segja að þetta gefi dauðvona
körlum og konum tækifæri til
að ljúka ævi sinni með reisn í
stað örbirgðar og niðurlæging-
ar eins og oft vill verða.
Nokkur fyrirtæki hafa þó
farið út yfir mörk velsæmis með
því að bjóða viðskiptavinum sín-
um lista yfir sjúklinga með
vænlegar líftryggingar. Á list-
unum eru gefnar upplýsingar
um fjölda hvítra blóðkorna í
blóði sjúklings og hversu lengi
honum er hugað líf í mánuðum
talið.
Sprengjuárásirnar á Sarajevo
síðustu tvo sólarhringa eru þær
mestu í mánuð. Vitað er um átta
menn fallna í þessari síðustu hrinu
en líklega eru þeir miklu fleiri.
Tugir manna hafa særst og sumir
alvarlega. Annars staðar í Bosníu
eru átökin jafnvel enn grimmilegri
þótt af þeim fari minni fréttir.
Lawrence Eagleburger, starf-
andi utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, sagði í gær að mikil hætta
væri á að stríðsátökin í Bosníu
breiddust út og þá einkum til
Kosovo sem tilheyrir Serbíu. Serbía
innlimaði héraðið fyrir nokkrum
árum en áður var það sjálfstjórnar-
hérað í júgóslavneska sambands-
ríkinu. Eagleburger lagði áherslu á
að Bandaríkin myndu aldrei viður-
kenna landvinninga Serba. Lög-
reglustjóri Kosovo sagði í gær að
Serbar og Albanir í héraðinu væru
að vígbúast og búa sig undir borga-
rastríð. Hefði mikið af vopnum ver-
ið gert upptækt en þó aðeins brot
af því sem búið væri að koma und-
an.
Fulltrúar allra stríðandi aðila
ætla að sækja alþjóðlegu friðarráð-
stefnuna um Júgóslavíu í London
í næstu viku, þar á meðal Slobodan
Milosevic, forseti Serbíu. Litlar
vonir eru þó bundnar við einhvern
árangur af henni. Fulltrúar Bosníu
vilja að stríðið í landinu verði stöðv-
að með öllum ráðum, en vitað er
að leiðtogar Serba vilja fyrst og
fremst koma í veg fyrir alþjóðleg
réttarhöld þar sem þeir yrðu sakað-
ir um glæpi gegn mannkyninu.
Sjá einnig frétt á bls. 18.
leikum
DANSKA tryggingafélagið Hafn-
ia hefur fengið greiðslustöðvun
en félagið er hið næststærsta í
sinni röð í Danmörku. Að sögn
Berlingske Tidende tapa hluta-
fjáreigendur sem svarar tugmiHj-
örðum ÍSK en um leið og stjórn
félagsins bað um greiðslustöðvun
færði hún allar eignir þess yfir í
nýtt félag.
Helstu lánardrottnar félagsins, þ.
á m. Den Danske bank og Commerz-
bank, hafa töglin og hagldirnar í
nýja félaginu, að sögn breska blaðs-
ins Financial Times. Hlutafé þess
verður að nafninu til nær 60 milljarð-
ar ÍSK og er það því eitt af öflug-
ustu fyrirtækjum Danmerkur en
eignir að frádregnum skuldum eru
þó aðeins tæpur milljarður.
Eigendur eru auk bankanna eink-
um launþegasjóðir og opinberar
stofnanir. í frétt Financial Times er
haft eftir talsmönnum þessara aðila
að þeir styðji aðgerðirnar þrátt fyrir
tapið; þetta sé eina leiðin til að bjarga
fyrirtækinu. Blaðið segir að erfíðleik-
ar Hafnia muni hafa alvarlegar af-
leiðingar fyrir Skandia í Svíþjóð,
Baltiea í Danmörku og Unistorbrand
í Noregi, en Hafnia er stór hluthafi
í þessum félögum.
Fischer mættur til leiks
Bobby Fischer (t.h.), fyrrum heimsmeistari í skák, ásamt manninum
bak við fyrirhugað einvígi Fischers og Borísar Spasskís, Jezdimir
Vasiljevic, eiganda Jugoscandic-bankans í Belgrad. Vegna bardaga í
nágrannalöndum Svartfjallalands er talið mögulegt að einvígið, sem
hefjast á 2. september, verði í Búdapest, höfuðborg Ungveijalands.