Morgunblaðið - 08.01.1993, Blaðsíða 1
80 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
5.tbl. 81. árg.
FOSTUDAGUR 8. JANUAR 1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Voru grafin í fönn í viku
Hjálparsveit fann i gær móður og fimm mánaða gamalt bam grafin í fönn
á heiði í Kaliforníu. Mæðginin höfðust við í byrginu í viku, nær matar-
laus. James Stolpa, faðir barnsins, fannst á miðvikudag en hann lagði
af stað á mánudag til að sækja hjálp. Fjölskyldan sem sést hér heil á
húfi lenti í versta byl sem sögur fara af á þessum slóðum.
Sendiherra íraks hjá SÞ svarar skilmálum bandamanna
Oljóst hvort flugskeyt-
in verða flutt frá S-Irak
Washington. Reuter.
SENDIHERRA Iraks hjá Sameinuðu þjóðunum afhenti í gær-
kvöld svar við úrslitakostum Bandaríkjamanna, Breta og
Frakka sem settir voru sólarhring áður. Bandarísk yfirvöld
greindu frá því í gær að Irakar væru byrjaðir að færa til flug-
skeyti þau til loftvarna sem þeir hafa komið fyrir sunnan 32.
breiddargráðu en ekki var ljóst hvort til stæði að flylja skeyt-
in norður fyrir þau mörk. Svar sendiherrans skar ekki úr um
það og ekki var vitað í gær hvað fyrir írökum vakti. Hann
ítrekaði rétt Iraka til að ráða yfir landi sínu og bauð fulltrúum
Bandarikjaþings til íraks að ræða flugbannið yfir suðurhluta
landsins.
Ottast heilsutjón
vegna olíugufu
Kl. 22.15 á miðvikudagskvöld
fengu írakar tveggja sólarhringa
frest til að fjarlægja flugskeytin af
bannsvæðinu sunnan 32. breiddar-
gráðu. Ekki var tekið fram hver
viðurlögin yrðu ef Irakar skelltu við
skollaeyrum en bandarískir embætt-
ismenn hafa sagt í skjóli nafnleynd-
ar að til greina komi að eyðileggja
skeytin úr lofti eða varpa sprengjum
á flugvelli og flugvélar í Irak.
Hvað vakir fyrir Saddam?
Fréttaskýrendur velta því nú fyrir
sér hvers vegna Saddam Hussein
Iraksforseti storkar nú bandamönn-
um með þessum hætti. Robert Gates
forstjóri bandarísku leyniþjón-
ustunnar CIA gaf í gær þrjár hugs-
anlegar skýringar á því. í fyrsta
lagi hefði ástand í írak versnað síð-
asta hálfa árið og vildi Saddam leiða
huga almennings að einhverju öðru.
í öðru lagi gæti verið að þrýstingur
væri á Saddam innan valdastéttar-
innar í írak að bjóða Bandaríkja-
mönnum birginn. I þriðja lagi væri
hugsanlegt að Saddam teldi að nú
þegar fram færu forsetaskipti í
Bandaríkjunum væri kjörið tækifæri
til að skapa sér aukið svigrúm til
athafna. í því sambandi má nefna
að George Stephanopoulos talsmað-
ur Bills Clintons verðandi forseta var
í gær mjög harðorður í garð Sadd-
ams, kallaði hann útlaga og sagði
að hann fengi sömu meðhöndlun hjá
Clinton og hjá George Bush núver-
andi forseta.
Sumburgh. Reuter. The Daily Telegraph.
ÓTTAST er að eyjaskeggjar
á Hjaltlandi bíði heilsutjón
vegna olíumengunar í lofti
sem hlotist hefur af strandi
olíuskipsins Baer á þriðjudag.
Áætlanir eru uppi um brott-
flutning hundruða manna sem
búa næst strandstað. Laxa-
bændur reru í gær lífróður til
þess að koma í veg fyrir að
olía kæmist í laxakvíar.
Hjaltlendingum með öndunarerf-
iðleika var ráðlagt að halda sig inn-
andyra vegna olíugufu sem inni-
heldur eiturefni og getur valdið
frekara heilsutjóni. Loftið er mettað
af olíugufum og hefur fnykurinn
fundist í Leirvík sem er 50 km frá
strandstaðnum. Gerðar hafa verið
áætlanir um brottflutning eyja-
skeggja ef ástæða þykir. Víða
kvarta menn undan höfuðverk og
óþægindum í hálsi. Martin Hall yfir-
maður umhverfismála á Hjaltlandi
sagði í gær að helsta áhyggjuefnið
væru snögg veðrabrigði; svalt og
kyrrt veður gæti skapað alvarlega
hættu fyrir heilsu þeirra sem búa
í nágrenninu. Akrar og engi eru
þaktir olíuúða svo grasið er hættu-
legt til beitar. Bændur neyðast því
til að flytja búfé sitt til Skotlands.
Þrír fjórðu þess grænmetis og nær
öll mjólk sem Hjaltlendingar neyta
kemur frá landbúnaðarhéraði
skammt norður af strandstað Bra-
er. Óupptekið grænmeti á þessum
slóðum hefur verið dæmt óhæft til
neyslu.
Lífróður laxabænda
Haugasjór og úrhellisrigning
kom í gær í veg fyrir að björgunar-
menn kæmust um borð í tankskipið
Braer á strandstað við Hjaltland.
Olíubrákin frá skipinu barst lengra
norður á bóginn í gær og er laxeldis-
stöðvum við vesturströndina hætta
búin af henni. Laxabændur reru lí-
fróður til að koma í veg fyrir að
olían kæmist í laxakvíar með því
að setja upp sérstakar flotgirðingar
og olíugildrur. Þannig girtu þeir
fyrir Clift-sundið með sérstakri flot-
girðingu sem dregur í sig olíu en
það er í 12 mílna íjarlægð frá
strandstaðnum.
Minnt á samþykkt öryggisráðsins
Reuter
ísraelar slökuðu í gær til gagnvart Palestínumönn-
unum sem vísað var úr landi fyrir jólin og leyfðu
tveimur starfsmönnum Rauða krossins að heimsækja
þá og var annar þeirra læknir. Palestínumennirnir
sem hafast við í tjaldbúðum syðst í Líbanon gerðu
lítið úr þessari ákvörðun ísraela og sögðust í fyrsta
lagi vilja fara heim og í öðru lagi hefðu þeir farið
fram á að læknar fengju að annast sjúka í hópnum
óslitið. Á myndinni sjást útlagarnir mynda töluna
799 sem vísar til ályktunar öryggisráðs Sameinuðu
þjóðanna um að ísraelar taki aftur við Palestínu-
mönnunum.
Þota Lufthansa
Skipt um
braut á síð-
ustu stundu
París. Reuter.
ÞÝSKA skrúfuþotan sem brot-
lenti í fyrrakvöld í París var
neydd til að skipta um flugbraut
á síðustu stundu aðflugsins
vegna óhapps kóreskrar breið-
þotu er lenti rétt áður.
Kóresk breiðþota af gerðinni
Boeing 747 rak hreyfil niður í lend-
ingu rétt áður en Lufthansa-flug-
vélin átti að lenda. Flugumferðar-
stjórar lokuðu brautinni vegna
rannsóknar á óhappi kóresku þot-
unnar og beindu þýsku vélinni inn
á aðra braut. Tókst ekki betur til
en svo að De Havilland Dash-8-
skrúfuþotan missti flugið og brot-
lenti á nýplægðum akri 500 metrum
frá Charles de Gaulle-flugvellinum
og fórust fjórir með henni.
Japanir dást að þolgæði prínsins
Hringdi í verðandi eiginkonu jafnt á nóttu sem degi uns bónorðinu var tekið
Tókýó. The Daily Telegraph.
JAPANSKI krónprinsinn sýndi mikla
þrautseigju er hann biðlaði til glæsilegr-
ar og gáfaðrar ungrar konu áður en
hún loksins tók bónorði hans. Mánuðum
saman hringdi prinsinn í hana á nóttu
sem degi og tjáði henni ást sína. Þetta
hefur komið fram í japönskum fjölmiðl-
um undanfarna tvo daga en í fyrradag
rufu þeir nær árslangt fréttabann af
ástamálum krónprinsins.
Fjölmiðlar í Japan samþykktu í febrúar síðast-
liðnum að fjalla ekki um ástamál Naruhitos
krónsprins, sem er 32 ára gamall. Var það
gert að beiðni keisaraembættisins sem vildi
meina að opinber umfjöllun truflaði leit prinsins
að konuefni en hún hefur verið alllöng og þar
hafa ýmsar stúlkur komið við sögu. Mörgum
hefur keisarafjölskyldan hafnað vegna þess að
þær þóttu prinsinum ekki samboðnar, aðrar
vildu ekki fórna eigin frama til að ganga í fjöl-
skylduna sem lýtur ströngum hefðarreglum um
framferði bæði í opinberlega og einkalífi.
Sjálfsagt lægju þessi mál enn í þagnargildi
í Japan ef bandaríska dagblaðið Washington
Post hefði ekki skýrt frá því á miðvikudag að
keisaraynja framtíðarinnar væri fundin í Japan.
Sáu japanskir fjölmiðlar þá að tilgangslaust
væri að þegja öllu lengur og tóku að birta frétt-
ir sem margar höfðu beðið birtingar svo vikum
skipti.
Masako Owada, 29 ára gömul, er dóttir æðsta
embættismanns japanska utanríkisráðuneytis-
ins, Hún er menntuð bæði í Oxford og Harv-
ard, starfar í utanríkisráðuneytinu og hefur
tekið þátt í viðskiptaviðræðum Japana erlendis.
Fram hefur komið að keisarafjölskyldan var á
tímabili i vafa um hvort hún væri heppilegur
lífsförunautur krónprinsins vegna þess að móð-
urafi hennar rak fyrirtæki sem olli miklu meng-
unartjóni á sjöunda áratugnum.
Naruhito og Owada hittust fyrst í október
1986 en unga konan gaf fljótlega til kynna að
hún hefði ekki hug á nánu sambandi. Prinsinn
gafst ekki upp og í ágúst síðastliðnum var fyrsta
Stefnumótið skipulagt. í október var Owada
boðið til árlegra gæsaveiða keisarafjölskyldunn-
ar. Þar bar prinsinn upp bónorðið en hún gaf
strax til kynna að hún væri treg til og eftir
nokkurra daga umhugsun hafnaði fjölskylda
Owada því formlega. Prinsinn hringdi eftir það
oftsinnis í hana jafnvel á nætumar og loks á
fjórða stefnumótinu í desember gaf Owada já-
yrði sitt.