Morgunblaðið - 08.01.1993, Blaðsíða 44

MORGUNBLAÐID, AÐALSTRÆTI 6, 101 REYKJAVÍK
SÍMI 091100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTl 85
FOSTUDAGUR 8. JANUAR 1993
VERÐ I LAUSASOLU 110 KR.
sólarhringum
Fæðinga-
met á Land-
spítalanum
FJÖRUTÍU og sjö konur
fæddu jafnmörg böm á þrem-
ur sólarhringum á Landspít-
alanum í byrjun vikunnar, og
er það metfjöldi. Flestar vom
fæðingarnar á þriðjudag, þeg-
ar nítján konur fæddu á spítal-
anum, og hafa aldrei verið
fleiri fæðingar á einum sólar-
hring. Þó hafa einu sinni áður
fæðst jafnmörg böm á einum
degi, en það var árið 1988,
þegar þar fæddu 18 konur.
Frá ársbyrjun fram að hádegi í
gær höfðu alls fæðst 70 böm á
Landsspítalanum, og eru það tíu
fleiri en á sama tíma í fyrra, sem
var metár.
Kristín Ingibjörg Tómasdóttir,
yfirljósmóðir á fæðingardeild, sagði
að pláss væri fyrir 44 konur á deild-
inni, en tekist hefði að rýma til fyr-
ir 47 konum með því að bæta við
rúmum á stofur og nýta setustofur.
♦ ♦ ♦
Kvikmynda-
hús rísi í
Borgarhverfi
í DRÖGUM að skipulagi fyrir
Kjarna í Borgarhverfi í
Grafarvogi, er gert ráð fyrir
kvikmyndahúsi með tveimur
til þremur sýningarsölum. Það
er Hagkaup hf. sem fengið
hefur vilyrði fyrir lóðinni og
sér um skipulagningu hennar
samkvæmt sérstöku samkomu-
lagi við Reykjavíkurborg.
Auk kvikmyndahúss er gert ráð
fyrir matvöruverslun, heilsugæslu,
bókasafni og annarri þjónustu á
svæðinu. Kjarnanum er fyrst og
fremst ætlað að þjóna íbúum í Borg-
arholti, sem áætlað er að rúmi um
10.000 manna byggð. Auk þess er
búist við að önnur þjónusta nái til
stærra svæðis eða rétt innan við
20.000 manna byggð í Grafarvogs-
hverfi.
Sjá nánar á miðopnu.
Aldrei fleiri nýburar
Morgunblaðið/Þorkell
Fjölmenni var í heimsóknartímanum á fæðingardeildinni í gær. Þar voru
saman komnir 23 nýburar og hafa líklega aldrei verið jafn margir myndaðir
í einu hér á landi. Þrengsli á fæðingardeildinni hafa skapað vissa erfiðleika
fyrir starfsfólkið en nýburamæðurnar segja að allt hafi þó gengið vel.
Líftæknideild Iðntæknistofnunar og Líffræðistofnun Háskóla íslands
Lífhvati til rannsókna
á DNA framleiddur hér
EFNI sem notað er við rannsóknir á erfðaefni fruma (DNA)
hefur verið þróað hér á landi og selt í Finnlandi frá miðju
síðasta ári. Efni af sama toga eru meðal annars notuð við
rannsókn sakamála og kemur sú aðferð við sögu í nauðg-
unarmáli sem nú er til meðferðar hjá Rannsóknarlögreglu
ríkisins.
Að sögn dr. Ástríðar Pálsdóttur
verkefnisstjóra á Líffræðistofnun
Háskólans ráða íslenskir vísinda-
menn nú yfír tækni til þess að rann-
saka sýni af erfðaefni er tengjast
dóms- og sakamálum. Þau eru nú
send utan. Hugsanlegt er að efnið
Ovenju mikið um veikindaforföll í skólum á höfuðborgarsvæðinu
Flensan farín að breiðast út
INFLÚENSA af B-stofni hefur greinst
í Reykjavík og í Mosfellsbæ. Margrét
Guðnadóttir, prófessor í sýklafræði,
segir að sjúkdómurinn sé farinn að
breiðast eitthvað út í bæjarfélögunum
en verði trúlega genginn yfir eftir
mánuð til 6 vikur. Inflúensa lýsir sér
með höfuðverk og hita. Hún varir oft
í 3-5 daga og er hitinn hæstur fyrsta
sólarhringinn. Óvenjumikið er um
veikindaforföll nemenda og kennara í
skólum um þessar mundir.
Aðspurð sagði Margrét að til væru A-, B-
og C-stofnar inflúensu og væri um að ræða
þijár tegundir innflúensu-veiru. Mismunandi
stofnar hefðu hins vegar ekkert að gera með
einkenni sjúkdómsins. Eini munurinn á A- og
B-stofna innflúensu væri t.a.m. sá að inflúensa
Morgunblaðið/Sverrir
Inflúensuveiran greind
Valgerður Sigurðardóttir, meinatæknir, heldur
á sýni af B-stofna inflúensu.
af A-stofni næði meiri útbreiðslu á hverju ári
en inflúensa af B-stofni. C-stofninn gerir lítinn
usla og er yfirleitt ekki hirt um að greina hann
frá ári til árs.
Margrét kvað ekki tryggt að landsmenn yrðu
lausir við inflúensu eftir að B-stofna inflúensan
hefðu gengið yfir. Verið gæti að A-stofna inflú-
ensa stingi upp kollinum en hún er algengari
en B-stofna inflúensa.
Meira er um veikindaforföll í skólum en venja
er að vetrarlagi. Kristín Gunnarsdóttir, skólarit-
ari í Seljaskóla, sagðist t.a.m. hafa orðið vör
við meiri veikindi meðal nemenda og kennara
heldur en fyrir áramót. Tuttugu nemendur og
fimm kennarar voru veikir í gær. Hafði mest
borið á magapest, höfuðverk og hálsbólgu.
Sömu sögu sagði Sonja Bachmann í ísakskóla
nema hvað hún sagði að ekki hefði borið á
gubbupest. Meira væri um slappleika og hita.
Hilda Himarsdóttir, fulltrúi í Menntaskólanum
við Sund, sagðj að þar væru u.þ.b. þrisvar sinn-
um fleiri nemendur veikir en venjulega. Mikið
væri kvartað um kvef og hálsbólgu.
sem hér um ræðir ryðji braut fýrir
íslenskan líftækniiðnað inn á ört
vaxandi svið erfðarannsókna.
Fyrir þremur árum kom fram
ensím, líflivati, sem gerir kleift að
nýta mjög fábrotið sýni til þess að
rekja uppruna blóðs eða annarra
efna við rannsókn sakamála. Líf-
hvatanum er jafnframt beitt við al-
mennar rannsóknir á erfðaefni, þar
á meðal við greiningu erfðasjúkdóma
og eyðnismits.
Betri en keppinauturinn
Bandarískt fyrirtæki hefur einka-
leyfi á þeirri tækni sem víðast hefur
verið beitt í þessu skyni Nú hefur
líffræðingum Iðntæknistofnunar og
Líffræðistofnunar Háskólans tekist
að einangra lífhvata úr hitakærum
örverum sem hefur sömu virkni. Að
sögn dr. Jakobs K. Kristjánssonar,
deildarstjóra Líftæknideildar Iðn-
tæknistofnunar, hefur komið í ljós
við tilraunir hér á landi og á Norður-
löndunum að íslenski hvatinn reynist
í sumum tilvikum betur en helsti
keppinautur hans.
Finnskt fyrirtæki hefur tekið að
sér markaðsetningu lífhvatans er-
lendis. Útflutningur til Finnlands
hófst á miðju síðasta ári og nam
andvirði sölunnar til áramóta 6 millj-
ónum króna. Áætlað er að heim§-
markaður fyrir lífhvata sem notaðir
eru við DNA rannsóknir nemi um
12 milljörðum króna.