Morgunblaðið - 02.02.1993, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 2. FEBRÚAR 1993
Uppsagnir
hjá Spies-
Tjæreborg
DANSKA ferðaskrifstofan
Spies-Tjæreborg á nú í miklum
erfiðleikum. Segja á upp 180
starfsmönnum. Ferðaskrif-
stofan á flugfélagið Conair og
selja á eða leigja út fimm af
níu flugvélum þess. Eigandinn
Janni Spies ætlar að leggja
fyrirtækinu til 75 milljónir
danskra kr., (um 750 milljónir
ísl. kr.) úr eigin vasa til að
auðvelda reksturinn. Orsakir
vandræðanna eru sagðar gott
sumar í Danmörku í fyrra og
kostnaðarsöm kaup Conair á
Airbus-vélum.
Denard
ákærður
FRAKKINN Bob Denard, sem
stjórnaði evrópskum málaliða-
sveitum í ýmsum Afríkulönd-
um á sjöunda áratugnum og
síðar, var handtekinn í París í
gær, sakaður um aðild að
morði á forseta Comoro-eyja,
Ahmed Abdallah, árið 1989.
Denard stjórnaði þá lífverði
forsetans. Einnig verður Den-
ard sóttur til saka fyrir þátt
sinn í byltingartilraun í Benin
1977. Hann var dæmdur fjar-
staddur í fímm ára fangelsi
vegna Benin-málsins fyrir
tveim árum. Denard var fyrir-
mynd að sögupersónum í ýms-
um skáldsögum og kvikmynd-
um um evrópska málaliða,
m.a. Dogs of War.
Rússar njósna
enn í skerja-
garðinum
CARL Bildt, forsætisráðherra
Svíþjóðar, hyggst leggja fram
sannanir fyrir því að rússnesk-
ir kafbátar séu enn notaðir til
að njósna í sænska skerja-
garðinum er ráðherrann sækir
Rússa heim í vikunni. Dagens
Nyheter segir að sænsk stjóm-
völd hafi undir höndum hljóð-
upptökur frá því í september
er gefi til kynna ferðir rúss-
neskra kafbáta við strönd
landsins.
MÓTORVINDINGAR
og aðrar rafvélaviðgerðir
á vel búnu verkstæði.
RAFLAGNAÞJÓNUSTA
í skipum, verksmiðjum
og hjá einstaklingum.
VANIR MENN
vönduð vinna, áratuga
reynsla.
Reynið viðskiptin.
YOI L T l | H F
Vatnagörðum 10 S 685854 / 685855 • Reykjavík • Fax: 689974
Fulltrúar Svíþjóðar, Finnlands og Austurrikis komnir til Brussel
Viðræður um EB-aðild hafnar
Brussel, Helsinki. Frá Kristófer M. Kristinssyni og Lars
Lundsten, fréttariturum Morgunblaðsins.
í GÆR hófust formlega í Brussel viðræður
Finna, Svía og Austurríkismanna um aðild
að Evrópubandalaginu (EB). Reiknað er með
því að samningaviðræðurnar taki a.m.k. tvö
ár og ríkin gætu því formlega orðið aðilar
að EB í ársbyrjun 1995 ef allt gengur að ósk-
um. Ráðherrar úr ríkisstjórnum Finniands,
Svíþjóðar og Austurríkis ávörpuðu fund utan-
ríkisráðherra EB í Brussel í gær og gerðu í
grófum dráttum grein fyrir afstöðu rikis-
sljórna sinna til aðildarsamninganna. Niels
Helveg Petersen, utanríkisráðherra Dan-
merkur, lýsti stuttlega skyldum og réttindum
aðildarríkja EB og gerði síðan grein fyrir
fyrirkomulagi aðildarsamninganna.
Petersen sagði að viðræðumar yrðu í höndum
forseta ráðherraráðsins og embættismönnum
ráðsins yrði falið að hefja viðræður við embættis-
menn frá ríkjunum þremur sem fyrst. Hann
sagði að samið yrði samhliða við ríkin þannig
að undirbúningsvinna nýttist sem best í hveiju
tilfelli. Reiknað væri með því að ríkin yrðu form-
lega aðilar sama dag svo sem venja hefði verið
þegar samið væri við fleiri en eitt ríki um aðild.
Áhersla á sérstöðumál
Af hálfu umsækjendanna var lögð áhersla á
sameiginlega evrópska arfleifð þeirra með að-
ildarríkjum EB og þann ásetning þeirra allra
að halda í öllu samþykktir EB og stuðla í hví-
vetna að nánara og árangursríkara samstarfí
innan bandalagsins. Þeir lögðu allir áherslu á
sérstöðu landbúnaðar og félagslegrar þjónustu
í ríkjum sínum. Austurríkismenn lýstu áhyggjum
vegna viðkvæmrar dreifbýlismenningar í Alpa-
byggðum og slíkt hið sama gerðu Finnar og
Svíar hvað varðar norðurslóðabyggð. Lögð var
áhersla á mikilvægi samninganna um Evrópska
efnahagssvæðið, EES, og hvatt til þess að sá
samningur tæki gildi sem fyrst. Á það var bent
að þó svo að EES einfaldi að mörgu leyti aðildar-
samningana þá hafí samstarf aðildarríkja EB
aukist og dýpkað að mun á síðustu árum og í
EES-samningnum sé hvorki fjallað um Maastric-
ht-samkomulagið, gjaldmiðilseiningu, samstarf
á sviði öryggis- og vamarmála og sameiginlega
utanríkisstefnu né landbúnað og sjávarútveg svo
eitthvað sé nefnt.
Ýmsar skoðanakannanir í öllum ríkjunum
þremur benda til þess að aðild að EB yrði felld
í þjóðaratkvæði um þessar mundir. Andstæðing-
ar EB-aðildar í Finnlandi efndu til mótmælafund-
ar í Helsinki í gær, kannanir þar í landi sýna
42% fylgi við aðild og fer stuðningurinn minnk-
andi. 37% eru á móti aðild. Pertti Salolainen,
utanríkisviðskiptaráðherra Finna, lagði í Brussel
áherslu á að þegar til kæmi yrði þjóðin að leggja
blessun sína yfir aðildina áður en hún kæmi til
framkvæmda.
Reutcr
% -ájp |
hm i í|i|
Lestarslys
í Kenýa
BJÖRGUNARMENN bera á brott lík
eins þeirra sem fórst í lestarslysi í Kenýa
á laugardag. I baksýn eru nokkrir vagn-
ar lestarinnar sem fór út af sporinu er
brú sem skemmst hafði af völdum flóða
gaf sig. Við það steyptust nokkrir vagn-
ar út í beljandi á sem heitir „Guð verndi
okkur“. Lestin var á leið frá hafnarborg-
inni Mombasa til höfuðborgarinnar Na-
iróbí og voru um 600 manns um borð.
í gær höfðu fundist lík 117 farþega en
þá var enn saknað 180 manns til viðbót-
ar. Einungis var vitað um 200 manns
sem komust lífs af. Slysið er hið mannsk-
æðasta sinnar tegundar í Kenýa.
Liðsforingi bruggaði Jeltsín Rússlandsforseta banaráð
„Átti að verða framlag
mitt til sósíalismans“
Moskvu. The Daily Telegraph*
LIÐSFORINGI í rússneska hernum var um helgina ákærð-
ur fyrir að ætla að myrða Borís N. Jeltsín forseta. Tals-
menn yfirvalda sögðu að geðheilsa mannsins yrði könnuð
en hann fannst með hníf í hendi í stj órnarbyggingu í Moskvu
sl. miðvikudag. Hann sagðist telja að það væri borgaraleg
skylda sín að myrða forsetann.
Maðurinn heitir ívan Kíslov, 33
ára gamall majór í hemum, og
gegnir hann þjónustu í borginni
Khabarovsk, austarlega í Síberíu.
„Ég kom til Moskvu 1. janúar og
markmiðið var að myrða Jeltsín,“
sagði Kíslov. Sprengiefni, fyllt
stálkúlum, sem hann tók með sér
að austan skemmdist af völdum
snjóbleytu. Hann sagði morðið
hafa átt að verða „framlag mitt
til baráttunnar fyrir sósíalisman-
um“. Jeltsín var kjörinn forseti
með miklum meirihluta atkvæða
1991 en Kíslov sagði að atkvæða-
tölurnar hefðu verið falsaðar.
Tortrygginn vörður
Vörður í einni af mikilvægustu
stjómarbyggingum borgarinnar,
er áður hýsti miðstjórn kommún-
istaflokksins, rakst á Kíslov uppi
í risi hússins. Vörðurinn neitaði
að taka góða og gilda þá útskýr-
ingu majórsins að hann væri götu-
sópari, enda erfítt að sjá hvaða
erindi slíkur starfmaður ætti á
þessum slóðum. Enn sem komið
er bendir allt til þess að Kíslov
hafí ekki átt sér vitorðsmenn.
Jeltsín kemur sjaldan í umrætt hús
en skrifstofur hans eru í Kreml, í
nær kílómetra fjarlægð.
Ekki í fyrsta sinn?
Miklar vinsældir Jeltsín byggj-
ast að hluta til á því að margir
töldu sovésku öryggislögregluna,
KGB, hafa reynt að myrða hann.
Ætlunin er að skipin veiti friðar-
gæsluhermönnum á vegum Sam-
einuðu þjóðanna vernd.
Friðaráætlun sem Owen lávarð-
ur, sáttasemjari Evrópubandalags-
ins, og Cyrus Vance, sáttasemjari
SÞ, hafa lagt fram verður nú til
Árið 1989 birtist hann rennandi
votur á lögreglustöð og sagði að
reynt hefði verið að drekkja sér í
Moskvufljóti, nokkrir óþekktir
menn hefðu fleygt sér ofan af
brú. Vorið 1990 þurfti flugvél
hans skyndilega að lenda á Spáni
og hefur ekki verið skýrt frá
ástæðunni. .
Loks má nefna að bíll Jeltsíns
lenti í dularfullum árekstri nokkr-
um mánuðum síðar.
umfjöllunar í öryggisráði SÞ í New
York en ekki náðist eining á ráð-
stefnunni um málið í Genf. Óljóst
er hvort Bandaríkin muni styðja
áætlunina í ráðinu, mörgum þykir
sem hlutur múslinía sé mjög fyrir
borð borinn og Serbar nánast verð-
Reuter
Frumstæð
eldamennska
Prestur eldar mat á hlóðum fyrir
serbneskt flóttafólk. Um 10.000
manns hafa flúið heimili sín í Kraj-
ina undanfarna daga.
launaðir með því að leyfa þeim að
halda eftir megninu af landvinn-
ingum sínum í Bosníu. Talsmenn
þýskra stjórnvalda segja að til
greina komi að aflétta vopnasölu-
banninu á Bosníu sem Serbar hafa
hagnast mjög á, þeir hafa úr nógu
að moða þar sem eru vígtól sam-
bandshers Júgóslavíu sem var.
Króatar hafa einnig keypt mikið
af vopnum erlendis undanfarna
mánuði en múslimar hafa lítt geta
aðhafst vegna bannsins. Talið er
að áhrifamenn í stjórn Bandaríkj-
anna vilji aflétta banninu.
Þrjú flugvélamóðurskip
reiðubúin á Adríahafi
Róm, Zagreb, SÞ. Reuter.
BARIST var af hörku í Krajina-héraði í Króatíu í gær, einnig við
Zadar á Dalmatíuströndinni og við Peruca-stífluna í Krajina. Fyr-
irhugað er að tæma uppistöðulón stíflunnar sem hætta er á að
bresti. Króatar segja að Serbar í landinu hafi fengið liðstyrk frá
löndum sínum í Serbíu. Alls eru nú 25 herskip frá Vesturveldunum
á Adríahafi, mesti floti sem þar hefur sést frá þvi í síðari heims-
styrjöld, og er bandariska flugvélamóðurskipið John F. Kennedy
meðal þeirra.