Morgunblaðið - 02.02.1993, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 2. FEBRÚAR 1993
c
I
f
4
t
Heilsustofnun Náttúrulækningafélags Islands í Hveragerði tekur upp nýja stefnu
Áhersla verður lögð
á skipulagða og sér-
hæfða endurhæfíngu
Utlendingar sýna áhuga á þátttöku í fjárfestingum
Selfossi.
STEFNU- og áherslubreytingar hafa orð-
ið í rekstri Heilsustofnunar NLFÍ í Hvera-
gerði. Meiri áhersla er nú lögð á vel skipu-
lagða og sérhæfða endurhæfingu ásamt
því sem haldið er í hvíldar- og hressingar-
hefðir. Stofnunin þarf að spara verulegar
fjárhæðir í rekstri og þarf að afla um 50
milljóna króna á þessu ári sem er helm-
Rekstrarkostnaður Heilsustofn-
unar var rösklega 250 milljónir
króna á síðasta ári en á fjárlögum
þessa árs fær stofnunin tæplega
200 milljónir. Sjálfaflafé stofnun-
arinnar þarf því að nema 50 millj-
ónum króna en var 25 milljónir á
síðasta ári. Til þess að auðvelda
stofnuninni að brúa bilið gaf heil-
brigðisráðuneytið heimild til þess
að fjölga svonefndum gjaldtökur-
úmum. A síðasta ári var tekið gjaid
fyrir 60 rúm en nú er heimilt að
taka gjaid fyrir 130 rúm en þijátíu
rúm verða án gjaldtöku og eru þau
einkum ætluð sjúklingum sem
koma beint af sjúkrahúsum. Gjald-
ið fyrir hvert rúm er 1.000 - 1.500
kronur á sólarhring en raunkostn-
aður nemur ríflega 5.000 krónum.
Rúm í áskrift
Arni Gunnarsson framkvæmda-
stjóri Heilsustofnunar sagði að
stofnunin þyrfti að ná 85-90% nýt-
ingu á sjúkrarúmum. Hann sagði
að verkalýðsfélögum hefði verið
boðin eins konar áskrift að rúmum
hjá stofnuninni sem byggðist á því
að félögin gerðu samning um nýt-
ingu ákveðins fjölda rúma um
ákveðinn tíma. Þetta gæfi sjúkra-
sjóðum félaganna færi á að nýta
sér stofnunina og aðstoða sína fé-
lagsmenn eftir því sem þeir þyrftu
á að halda. Þá sagði hann að at-
hygli tryggingafélaga hefði verið
vakin á möguleikum sem stofnunin
byði upp á fyrir þá sem fengið
hefðu hálsáverka.
ingi meira en í fyrra. Stjórn stofnunarinn-
ar leitar ýmissa leiða til þess að auka
tekjur og byggja upp til framtíðar. Þar
má nefna tilboð til verkalýðsfélaganna
um „áskrift“ að rúmum hjá stofnuninni
og samstarf við erlenda aðila um upp-
byggingu til framtíðar. Um 500 manns
eru nú á biðlista hjá stofnuninni.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson.
Kaldur karl
Ragnar Snjólfsson frá Bakkafirði hressir sig með því að velta sér upp úr snjónum á sundlaugarbarminum.
Sérhæfð og almenn
endurhæfing
Að undanfömu hafa verið gerðar
miklar breytingar á ýmsu í rekstri
stofnunarinnar. Þar starfa nú sér-
fræðingar í orku- og endurhæfing-
arlækningum, lyflækningum, gigt-
arlækningum og öldrunarlækning-
um. Einnig hefur sálfræðingur
komið til starfa, næringarfræðing-
ur og gert er ráð fyrir iðjuþjálfa.
Hjúkrunarfræðingar og sjúkraliðar
eru að störfum allan sóiarhringinn.
Hjúkrunarþörf dvalargesta er met-
-in hveiju sinni og gengið frá áætl-
> unum eftinþörfum. „Megininntakið
er að við teggjum meiri éherslu á
,vgf skipulpgða og'uécbwfaa-endur-
dhæfíngú, fyrot ©g frerhtt ti sjúkl-
tngum. með'gigter- ;Og'..ta>k:lunar-
, '!5jÚlídóma. Jafnframt' «Bf" %áldið í
Vhefðir -^eín .vertit hí#*' Jt^stúðnuln,
hvíldar- og hressingarhefðir ásamt
forvömum með réttu mataræði,
góðri hreyfingu og skynsamlegu
líferni," sagði Guðmundur Bjöms-
son orku- og endurhæfingarlæknir
stofnunarinnar.
Unnið með eigið heilbrigði
„Fólk kemur hingað bæði til að
jafna sig eftir veikindi eða sjúkra-
húsvist og einnig til að efla og
styrkja heilbrigði sem hefur skerst
af ýmsum ástæðum. Fólkið sem
kemur er alltaf sent frá læknum
en það gerist þó í auknum mæli
að fólkið hefur samband sjálft og
spyr hvort það geti komið til okk-
ar,“ sagði Gunnhildur Valdimars-
dóttir hjúkranarforstjóri.
„Hingað kemur fólk til að vinna
með eigið heilbrigði og það er því
mjög tilbúið að taka við hvers kyns
leiðbeiningum og fræðslu. Þetta
viðhorf fólksins gefur okkur betri
möguleika á að hjálpa þeim sem
hingað koma,“ sagði Gunnhildur.
Hún sagði,aðhjúkrunarfræðing--
ar fylgdust-með dvalargesturaail-an
tímann á *iúðan á -úvöl stesnðnr.
Fylgst væri rneð'getu hvers ein-
•staklings tíl jjáess að msata grtnjd-,
vallaiþörftíra —dagleg6 lífr qg v
hvem hátt sjúkdómar eða heilsu-
brestur takmarkaði þann þátt.
Einnig þyrfti að fylgjast með út-
haldi og aðlögunarhæfileikum þar
sem sumir ættu það til að fara of
geyst af stað í þjálfuninni.
Gunnhildur sagði að horft væri
til þess að styrkja það heilbrigða
hjá sjúklingunum og reyna að fá
sjúklinginn til að upplifa sjálfan
eigið heilbrigði. Fólk þarf stuðning
og hvatningu og félagslegi þáttur-
inn er mikilvægur í því efni að
hjálpa fólkið að tengjast umhverf-
inu ef með þarf. „Við reynum að
styrkja fólk í að ná jafnvægi í dag-
legu lífi,“ sagði Gunnhildur.
Ýmiss konar sérhæfð meðferð
er veitt á stofnuninni, sára- og
húðmeðferð, hita- og bakstursmeð-
ferð, verkjameðferð og hreyfimeð-
ferð ásamt eftirliti. Ýmsar mæling-
ar era gerðar og leiðbeiningar við
hvíld og slökun.
Meðferðaraðilar stofriunarinnar
vinna allir saman í svokölluðum
teymurh. „Með því náum við eam-
„tíellu í meðferðinni en þettaer þátt-
-'tit' sém við erum að þróa hjá' okk-
ur. Þá nýtist tíminn. betur og með
■. góðom upplýsmgum miiþ aðila get-
urn við .betur sétt upp áætlun sem
Framkvæmdir á fullu
Árni Gunnarsson ásamt smiðum sem vinna við frágang nýja mötuneytis-
ins.
Það era miklir möguleikar í þessu
en til þess að slíkt geti orðið þurf-
um við að byggja gífurlega mikið.
Stefnan í rekstri slíkra heilsu-
stofnana er að draga úr beinum
lækningum en auka forvamir. Það
stendur engin þjóð undir síauknum
lækningum. Álþjóða heilbrigðis-
stofnunin leggur áherslu á að hver
og einn hugsi um.eigin heilsu og
stundi heilbrigt líferni,“ sagði Ámi.
„Heilbrigðis- og vemdarstefnan
er það sem koma skal og þetta
getur orðið gjaldeyrisskapandi
verkefni. En þá verðum við að hafa
vit á því að fjárfesta í þessu. Fólk
erlendis sem fer á svona stofnun
lætur sig ekki muna um að eyða
25-30 þúsund krónum á dag. Að-
staðan sem sköpuð er þarf þá að
vera í takt við það sem fólk er
vant erlendis.
Nýtt mötuneyti og heilsurækt
fyrir almenning
Framkvæmdir standa yfir hjá
Heilsustofnun við að Ijúka nýju eld-
húsi og mötuneyti sem stefnt er
að því að taka í notkun í júlí. Við
það losnar mikið húsiými sem verð-
ur miðstöð endurhæfingarinnar hjá
stofnuninni. Mötuneytið verður fyr-
ir dvalargesti og líka aðra sem vilja
nýta það. Boðið verður upp á
heilsufæði og ýmsa rétti í þeim dúr.
Einn af homsteinum meðferðar-
stefnunnar er áherslan á fæðuna.
Kjaminn er grænmeti, ávextir,
kommatur, fiskur, mjólkurmatur
og egg. A vegum stofnunarinnar
er starfrækt gróðurhús og útirækt
þar sem ræktað er grænmeti á Kf-
rænan hátt.
Skipulögð heilsurækt fyrir al-
menning hefst hjá stofnuninni 2.
febrúar og verður opin þriðjudaga
og fimmtudaga klukkan 16.00-
19.00 og er með þeirri starfsemi
höfðað til íbúa á Árborgarsvæðinu.
íþróttafræðingur og sjúkraþjálfari
leiðbeina um notkun tælqa og um
líkams- og heilsurækt.
Nú eru um 500 manns á biðlista
eftir að komast til meðferðar hjá
stofnuninni og greinilegt að starf-
semin höfðar til .fólks. Að <sögn
forsvarsmanna verður vait frrfeyt- ,
ingarrí þá átt að nú er meira-jnn
að fólk-& vinnufærum aldrt'koíhi á r
stbfnúnina í frvlHar-jog hressrngar-'
skyni. ' • • ■ «• v
\.&g. #•». '.
hæfir hveijum og einum. Svo lætur
einstaklingurinn sjálfur í ljós sínar
skoðanir ásamt öðram í teyminu,"
sagði Gunnhildur Valdimarsdóttir
hjúkranarforstjóri.
Áhugi útlendinga
á fjárfestingu
Hjá Heilsustofnun er verið að
íhuga þá möguleika að fá útlend-
inga til dvalar á stofnuninni. „Við
fáum hingað útlendinga af og til
og þeir eru mjög hrifnir af því sem
hér er. Við veitum meiri læknis-
þjónustu en gert er erlendis og
höfum áhuga á að vera með léttari
endurhæfingu fyrir fólk sem vill
leiðbeiningar um heilsuna, líkam-
legar æfingar athuganir og fæði,"
sagði Árni' Gunnarsson fram-
kvæmdastjóri stofnunarinnar.
Hann sagði að útlendingar sýndu
þvi áhuga að koma til samstarfs
um uppbyggingu og að fjárfesta í
aðstæðum á íslandi. „Við þyrftum
að eignast Hótel Örk og ná samn-
ingum við feiðaskrifstofur og fyrrir-
tæki erlendis sen stunda heHsu-
8tarfsemi. Þar-er starfsemín-ekfci
,-eingöngu fyrirsjúkt-fólk belduHíka
fyrir heitbrigða seiin 'fara gjarnan
«einu Ismni á ári í hressmgáfdvöt
Morgunblaðið/Ingvar
um barnavemd
MÁLÞING um „baniavemd -og
fjölmiðla“ yerðurliahííð föstudag-
inn 5. febrúar í Borgartúni 6.
Að tnálþinginu -standa; Félagsráð-
gjafáfélagið, : .Sálfræðingafelagið,
Lögmánnafélagið og Blaðamannafé-
lagið. - Auk þess vár -leitað iiðsinnis
Jögreglu- og félagBHÍSaráðuneytis.
• Fulltrúar ' þessará rfélaga ..mumj
bajda ermdiÁ.þinginö.'eri a^k-þeirra
aiðfnæðingw- og jfiiJ^trúi dSgfyglu. •
LögiS verður ábersla áí-þápstarf á
máíþinginu,; eifda þátttákeadur. allt
fólk sem kemur að 'þessum mála-
flokki á einn eða annan hátt í starfi
sínu.
Hvatinn áð málþinginu er umfjöll--
un ijölmiðla á síðasta ári um einitak
bamaverndarmát Umfyöllun semolli
miklum umræðum um. aðgerðir:og'
starfshættí‘: bamaverndaryfirvajda,
en ekki síður -umíæðum um frétta-
flutning fjölmiðla. Ofangrein félög
töldu tíraabært að.JæssarstarfsstétL-
ir ræddu s^manif:deiW^*rq5»!luibg
kynntu sér yjðh©rf,hvérrárannaTraiY
1 'jöld i þáiitakenda-er takmarkáðúr
og fulltrúar-á málþinginu tilnefndir
af ýmsum félögum og Stofnunum.
(Fréttatilkynningr)
Bifreið
ekiðá vegrið
ÖKÚMAÐUR Biissti vald &
bifreið -sinní í Ártúnsbreifku
tím helgina með þeim afleíð-
irsgum að tuín Bnerist á göt-
-unni ,og endaði uppi ,á vegriði
jaadrtjón á •bifiréiðiitÉ'Dg^eftir-
->að Tíránabfll fiafði losafl haria
af végriðinu 6k ökumaður
henni á brott.