Morgunblaðið - 18.05.1993, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 18. MAl 1993
17
ÁLFABAKKA12. SIMI72400
OIOIOIOTOIOIOIO
ÁBURÐUR
OG GRASFRÆ
MR búðin*Laugavegi 164
sími 11125 * 24355

Síbasti jpöntunardagur Macintosh-
tölvubunabar meb verulegum afslætti er
■nwirTn-n
mai
Innkaupastofnun ríkisins
Borgartúni 1, Rvk. Sími: 91-26844
Stórkostlega fallegt
og fjölbreytt úrval á góðu verði.
finnst ekki í okkar grein og raunar
heldur ekki næstu tvær málsgreinar
sem allar lenda innan þessara tilvitn-
unarmerkja, sennilega fyrir mistök.
Að auki kallar Gunnar okkur fulltrúa
stúdenta sem er óverðskuldaður
heiður. Við erum einungis fulltrúar
eigin skoðana í títtnefndri grein þó
að sjónarmið okkar hafi að vísu
reynst eiga mikinn hljómgrunn með-
al stúdenta sem annarra.
Stigbreytanlegur félagsleiki
Öll grein Gunnars er raunar verð-
ugt rannsóknarefni stílfræðingum
framtíðarinnar. Það er til að mynda
heldur einkennilegt að kalla Lána-
sjóð íslenskra námsmanna „mesta
félagslega jöfnunarsjóð" á Norður-
löndum. Samkvæmt okkar skilningi
eru lánasjóðir ýmist félagslegir eða
ekki. Okkar mat var að Lánasjóður
íslenskra námsmanna væri það ekki.
Gunnar getur verið á öðru máli en
tæplega stigbreytist félagsleiki jöfn-
unarsjóða. Þessi fullyrðing hans
virðist hins vegar í hróplegri and-
stöðu við það sem hann kallar ,jafn-
ræðis- og sanngirnisreglu": Að ann-
að hvort séu allir sem stunda sam-
bærilegt nám lánshæfir eða enginn.
Um sannleik og súlurit
eftir Ármann
Jakobsson ogFlosa
Eiríksson
Orðið félagslegur jöfnunarsjóður fel-
ur það einmitt í sér að lánað er til
fólks eftir efnum og aðstæðum en
ekki jafnt til allra, burtséð frá þörf.
Heimsmynd Gunnars
Gunnar reynir líka að telja fólki
trú um að þó að lán til einstaklinga
í foreldrahúsum yrðu lækkuð til
muna eða jafnvel afnumin myndi það
ekki veita svigrúm til að hækka lán
hjá einstæðum foreldrum eða fólki
í leiguhúsnæði. Einstaklingar í for-
eldrahúsum myndu flykkjast í
„gervileiguhúsnæði“ til þess að fá
hærri lán. Gunnar heldur eins og
allir íslendingar að lán jafngildi
happi, og eins og margir hægrimenn
er hann sannfærður um að allir sem
minna mega sín, svindli á hinu opin-
bera við öll hugsanleg og óhugsanleg
tækifæri og „sannar“ það með línu-
ritum.
Það er grátlegt að Gunnar skuli
hafa svo dökka mynd af því fólki
sem á að erfa landið og væri óskandi
að eitthvað yrði til þess að breyta
þessum hugmyndum hans. Við höf-
um aftur á móti þá trú að Islending-
ar séu farnir að átta sig á muninum
á láni og láni og muni ekki að nauð-
synjalausu taka námslán sem að
sjálfsögðu þarf að borga. Það væri
óskandi að stjórnmálamenn á borð
við Gunnar Birgisson fylgi í kjölfarið.
7Æq\\\ Guttormsson-Fjölval hf.
Mörkin 1 • Pósthólf 8895 • 128 Reykjavík • Simar: 81 27 88 og 68 86 50 • Fax: 3 58 21

i
Morgunblaðið hefur að undan-
förnu orðið að umræðuvettvangi um
grein okkar félaga sem birtist í 4.
tölublaði Stúdentablaðsins í mars
síðastliðnum. Fyrst birtust valdir
kaflar úr henni í Staksteinum og
síðan hafa birst greinar þar sem til
okkar er vitnað. Vegna þess að í
Staksteinum var ekki rými til að
birta hana alla og að svo virðist sem
dr. Gunnar Birgisson, sem um þess-
ar mundir er stjórnarformaður Lána-
sjóðs íslenskra námsmanna, hafi
ekki lesið sjálfa greinina áður en
hann sá ástæðu til að skrifa grein
um tengt efni viljum við hér nota
tækifærið og draga saman megin-
atriði greinar okkar.
Skuldir framtíðarinnar
Það sem við vildum leggja til þess
sem Gunnar Birgisson kallar „lærða
umræðu“ um Lánasjóðinn (sem
merkir sennilega umræða með súlu-
ritum) var einkum tvennt: Námslán
eru ekki hreinar tekjur heldur skuld-
ir framtíðarinnar. Þess vegna á ríkið
einungis að lána þeim sem þurfa
nauðsynlega á láni að halda til að
geta stundað nám en ekkr þeim sem
þurfa það ekki. Ef ríkisvaldið er að
veita fólki sem ekki þarf á lánum
að halda er það að hvetja til skulda-
söfnunar einstaklinga sem er í hróp-
legri andstöðu við alla umræðu um
„kostnaðarvitund“ sem er eitt helsta
slagorð núverandi ríkisstjórnar.
Lán til þeirra sem þurfa
Það er því ljóst að ekki á að veita
þeim hagstæð lán sem ekki þurfa á
þeim að halda og þrátt fyrir harmtöl-
ur ýmissa stúdenta í foreldrahúsum
um bókakaup, greiðslur til foreldra
o.þ.h. er ljóst að stúdentar sem ekki
þurfa á láni að halda eru einkum í
þeim hópi. Því þykir okkur fjára-
ustur hins opinbera til þess hóps
skjóta skökku við og teljum að lán
Höfundar eru námsmenn í
foreldrahúsum.
Flosi Eiríksson Ármann Jakobsson
„Hins vegar er fráleitt að ríkisvaldið veiti fólki
hagstæð lán sem ekki þarf á því að halda.“
til þessa hóps megi lækka. Ef ein-
staídingar úr þessum hópi ættu að
fá jafnhá lán og þeir sem búa í leigu-
húsnæði, að frádreginni leigu og
mat, fengju þeir ekkert lán. Það kom
hvergi fram í okkar grein að rétt
væri að „banna lán til námsmanna
í foreldrahúsum með tilskipun".
Þvert á móti hvetjum við alla þá sem
geta séð af fjármunum til að lána
þessu fólki. Hins vegar er fráleitt
að ríkisvaldið veiti fólki hagstæð lán
sem ekki þarf á því að halda. Okkur
virðist því einfaldara að ríkið hætti
að lána þessum hóp eða lækki lánin
verulega og eru þá tilskipanir þær,
sem eru raunar hugmynd Gunnars
en ekki okkar, óþarfar.
Gæsalappir á villigötum
Þetta eru raunar ekki einu rang-
færslumar í grein Gunnars og myndi
æra óstöðugan að telja þær allar
upp. Til að mynda treður hann inn
í grein sína gæsalöppum á undan
setningunni „félagshyggjumenn á
hátíðastundum stuðli að því að sjóð-
urinn verði slíkt tæki.“ Þessi setning
- UMBÚÐAPAPPÍRSSTATÍF - GJAFABÖND -
- G-JAFABANDASTATÍF -
Innilegar þakkir til allra þeirra, sem glöddu
mig á 70 ára afmœli mínu 29. apríl sl. með
heimsóknum, gjöfum og skeytum.
Guð blessi ykkur öll.
Guðmunda Guðlaug Sveinsdóttir,
Stigahlíð 43,105 Reykjavík.
3M
Myndbönd