Morgunblaðið - 14.08.1993, Page 1

56 SIÐUR LESBOK/C
181. tbl. 81. árg. LAUGARDAGUR14. ÁGÚST 1993 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Reuter
Leitað í hótelrústum
FRÁ björgunarstörfum við hótel sem hrundi til grunna í tælenska bænum Nakhon Ratchasima í gær.
Óttast var að á annað hundrað manns hefðu farist en 270 mönnum hafði verið bj'argað lifandi úr rústunum
og talið var að þar væri fleiri að finna á lífi. Ástæður slyssins eru óljósar en margsinnis hafði verið byggt ofan
á húsið og var verið að ljúka framkvæmdum við eina hæð til viðbótar er hótelið hrundi.
Sjá „Rúmlega 100 farast þegar hótel hrynur“ á bls. 18.
Frásögn danska dagblaðsins Politiken
Leynileg olíu-
leit við Rockall
Kaupmannahöfn. Frá Sigrúnu Davíðsdóttur, fréttaritara Morgunbiaðsins.
DANSKA stjórnin hyggst nú reyna að flýta rannsóknum á Rock-
all-svæðinu, en gerir það á bak við tjöldin, þar sem enn hefur
ekki verið skorið úr um hverjum klettaeyjan tilheyri. Áhuginn á
svæðinu hefur aukist eftir að fram komu vísbendingar í vor um
olíu á svæðinu. Af hálfu íslendinga hafa ekki verið neinar viðræð-
ur um eyjuna undanfarin ár.
Danska blaðið Politiken hefur
upplýst að Jann Sjursen orkumála-
ráðherra hafi leynilega sótt um
aukaíjárveitingu frá fjárveitinga-
nefnd danska þingsins upp á sem
samsvarar rúmlega 25 milljónum
íslenskra króna. Færeyska land-
stjórnin leggur til rúmlega tíu
milljónir og dönsk jarðfræðistofn-
un 35 milljónir til nýrra jarðfræði-
rannsókna. Af hálfu ráðuneytisins
er sagt að umsóknin hafi verið
leynileg til að skaða ekki danska
hagsmuni í samningaviðræðum við
Breta vegna Rockall.
Aukinn áhugi
Áhuginn á Rockall-svæðinu hef-
ur stóraukist eftir að olíufélögin
BP og Shell fundu stórt olíusvæði
um 40 kílómetra suðaustur af
Færeyjum í vor. Áætlað er að
svæðið sé töluvert gjöfulla en allt
danska Norðursjávarsvæðið.
Haukur Ólafsson, sendiráðu-
nautur í íslenska sendiráðinu í
Kaupmannahöfn, sagði í viðtali við
Morgunblaðið að ekkert nýtt væri
að frétta af viðræðum íslendinga
við Dani og Breta vegna Rockali,
en kröfur þjóðanna þriggja, auk
Ira, til Rockall stæðu enn. Fyrir
þremur árum hefðu verið tvíhliða
viðræður í Reykjavík við Dani
vegna svæðisins og einnig hefðu
verið fundir í Bretlandi.
------♦ ♦ ♦
Svarti dauði
enn á kreiki
Rússar lýsa yfir andstöðu
sinni við loftárásir á Serba
Moskvu, Genf, Sariyevo, Dublin. Reuter.
RÚSSAR tilkynntu í gær að þeir
vildu hvergi koma nærri loft-
árásum á stöðvar Serba í Bosníu
en ynnu sjálfir að því að finna
lausn á deilunni eftir pólitískum
leiðum án þess að grípa til hót-
ana. Sáttasemjararnir Owen lá-
varður og Thorvald Stoltenberg
ákváðu í gær að fresta friðarvið-
ræðum í Genf fram yfir helgi.
Gefst þá Bosníu-Serbum ráðrúm
til að flytja síðustu hermenn sína
frá mikilvægum hæðum við
Sarajevo.
„Frumkvæði sem felst í því að
gera loftárásir á stöðvar Bosníu-
Serba getur tæpast talist pólitískt
frumkvæði, þó svo að bandarískir
embættismenn segi það hafa verið
gert til þess að fá Serba til að
breyta afstöðu sinni,“ sagði
Míkhaíl Demúrín, talsmaður utan-
ríkisráðuneytis Rússlands, í gær.
Rússar hvöttu til þess á þriðjudag
að leitað yrði friðsamlegra lausna
á Bosníudeilunni en Serbar eru
hefðbundnir bandamenn þeirra
meðal slavneskra þjóða.
„Ömurlegt"
Svíar og Bretar ætla að taka
við tugum særðra Bosníumanna.
írskur skurðlæknir sagði í gær að
tilboð þarlendra stjómvalda um
að taka við fimm slösuðum börnum
frá Bosníu væri „ömurleg láta-
læti“, bjarga þyrfti mun fleira
fólki. „Okkur ber skylda til, sem
kristinni þjóð, að sinna björgunar-
starfi með því að koma miklum
fjölda fórnarlamba stríðsins undir
læknishendur, þrátt fyrir að álagið
á heilbrigðiskerfið hjá okkur sé
mikið,“ sagði læknirinn.
Líðan Irmu Hadzimuratovic, 5
ára gamallar bosnískrar stúlku
sem var flutt til London, hafði lít-
ið breyst í gær. Læknar segja
hana enn í lífshættu og telja lík-
legt að hún verði það næstu daga.
Moskvu. Reuter.
GREINST hefur svarti dauði í
konu i Kazakhstan og er talið
að hún hafi smitast af héra sem
eiginmaður hennar veiddi.
Einkenni veikinnar, sem varð
tugmilljónum að bana á miðöldum,
eru mikill hiti, kuldaskjálfti, bólgur
og blæðingar. Hún er einn margra
sjúkdóma sem taldir voru að mestu
úr sögunni en greinst hafa á ný í
löndum gömlu Sovétríkjanna. Mal-
aría færist enn í vöxt í Moskvu og
segja yfirvöld að moskítóflugumar,
sem dreifa sýkinni, dafni vel í um
10.000 vatnsbólum í og við borgina.
EB krefst aðgerða til að koma í veg fyrir ofveiði fiskistofna
Bresk þíngnefnd leggur til
kvótakerfi með gialdtöku
T.nndnn Finnneiiil Timn« Roidor
London. Financial Times, Reuter.
NEFND breskra stjórnmálamanna úr öllum flokkum tjáði ríkis-
stjórninni í gær að það myndi hafa slæm áhrif á sjávarútveg
landsins ef umdeildar áætlanir um verndun fiskistofna á veiði-
svæðum sem heyra til ríkjum Evrópubandalagsins (EB) yrðu
að veruleika. Áætlanir um takmarkanir á fjölda veiðidaga
væru „óþarflega harkalegar" og aðgerðirnar, sem stjórnin
hugðist láta taka gildi 1. janúar, stefndu tilvist útvegsins í voða.
„Hætt er við að fjárhagsgrund-
völlur fiskiskipaflota Bretlands
hrynji,“ segir í áliti nefndar-
manna. Stjórnvöld vilja að veiðar
verði takmarkaðar við 80 daga á
ári, til samræmis við samþykkt
EB um að veiðigeta Breta verði
skorin niður um 19%. Öll skip
yfír tíu metrar að lengd verða
háð þessum ákvörðunum. Tæpur
helmingur af niðurskurðinum,
8‘/2%, á samkvæmt hugmyndum
stjómvalda að nást með takmörk-
un veiðidaga en afgangurinn með
því að úrelda skip.
Tvíþöett kerfi
Þingmannanefndin leggur til
að í staðinn fyrir sóknarmark
skuli tekið upp tvíþætt kerfi. í
fyrsta lagi verði um að ræða
heildarveiðikvóta fyrir hverja
físktegund sem síðan verði deilt
niður á flotann. Kvóti hvers skips
verði framseljanlegur. Útgerðir
yrðu í upphafi að kaupa kvóta
af yfírvöldum, hugsanlega á upp-
boði, og gætu notað hann sjálfar
eða selt öðrum. í öðru lagi, segir
í forystugrein dagblaðsins Fin-
ancial Times, bendir nefndin á
að hagnað af kvótauppboðum
megi nota til að fjármagna að
hluta til úreldingu skipa þeirra
aðila sem ekki treysti sér til að
halda áfram útgerð. Stjómvöld
gætu dregið úr afkastagetu flot-
ans með því að kaupa sjálf kvóta.
Nefndin sagði einnig að hug-
mynd stjórnvalda um að verja 25
milljónum punda, nær 2.700 millj-
ónum króna, til að kaupa báta
út úr útgerðinni á þriggja ára
tímabili væri „hálfvelgjuleg" og
ófullnægjandi.
í forystugrein Financial Times
segir að útgerðarmenn muni
vafalaust bregðast illir við þeim
umskiptum að þurfa að greiða
fyrir veiðiheimildir sem þeir hafí
áður fengið fyrir ekki neitt. Hins
vegar megi draga úr óánægjunni
með rausnarlegri áætlun um úr-
eldingu; slíkt kerfi gæti líkt og í
Ástralíu og á Nýja Sjálandi dreg-
ið úr ofveiði og aukið tekjur þeirra
sem eftir yrðu í atvinnugreininni.