Morgunblaðið - 16.11.1993, Síða 1

64 SIÐURB
261. tbl. 81.árg.
ÞRIÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Leiðtogar fylkinganna þriggja í Bosníu efna til viðræðna í Genf
Flúið frá Fojnica
MÚSLIMAKONA frá Fojnica í Bosníu heldur á barni sínu í snævi þöktu fjalllendi, með henni eru
aldraðir foreldrar. Fólkið flúði frá bænum um helgina vegna árása Bosníu-Króata.
Reynt að
tryggja
neyðar-
aðstoð
Genf, Sarajevo. Reuter.
PÓLITÍSKIR og hernaðarleg-
ir leiðtogar hinna þriggja
stríðandi fylkinga í Bosníu
hafa verið boðaðir á fund í
Genf á fimmtudag til að ræða
um hjálparstarf í landinu í
vetur, að sögn talsmanns Sam-
einuðu þjóðanna. Samtökin
vona að þau fái leiðtogana til
að heita því að ekki verði ráð-
ist á bílalestir hjálparstofnana.
Bosníu-Króatar gerðu í gær
árásir á stöðvar múslima í
Gornji Vakuf en sveitir hinna
síðarnefndu halda enn bænum
Fojnica.
Fulltrúar SÞ sögðu í gær að
Fojnica virtist að mestu yfirgefin.
Múslimar þar hörfa undan sókn
Króata sem voru næstum því
búnir að taka staðinn á sunnu-
dag; þeir náðu nágrannabænum
Bakovici á laugardag.
Hjálparstofnanir óttast mjög
um afdrif 600 sjúklinga á spítöl-
um beggja bæjanna en meðal
þeirra eru um 60 börn. Friðar-
gæsluliðar segjast hafa séð sjúk-
lingana ráfa um og tína upp
handsprengjur og annan vopna-
búnað sem hermenn hafa skilið
eftir. Starfslið spítalanna flúði á
brott vegna árása Króata. SÞ
reyna að koma teppum og öðrum
neyðarbúnaði til fólksins.
Færeyjar
Bæir geta
ekki orðið
gjaldþrota
Kaupmannahöfn. Frá Sigrúnu Davíðs-
dóttur, fréttaritara Morgunblaðsins.
EYSTRI landsréttur í Kaup-
mannahöfn hefur úrskurðað
að Argja-bær í Færeyjum geti
ekki fengið greiðslustöðvun. í
dómnum kemur fram að bæj-
arfélagið geti ekki orðið gjald-
þrota og því sé greiðslustöðvun
ekki viðeigandi ráðstöfun.
Skuldir bæjarfélagsins nema
sem svarar um hálfum milljarði
íslenskra króna, sem landsstjórnin
verður nú að taka við. Færeysku
bankarnir hafa einnig haft góð orð
um að hlaupa undir bagga með
aðþrengdum bæjarfélögum, en
sameiginlegar skuldir þeirra nema
''Qm 25 milljörðum króna.
Brýnt að sameina
bæjarfélög
Einnig hefur verið bent á að það
geti hjálpað Argja-bæ að hann
sameinist Þórshöfn, sem er næsta
bæjarfélag, og að brýnt sé að sam-
eina færeysk bæjarfélög til að
draga úr skuldasöfnun.
Jeltsín Rússlandsforseti með misvísandi yfirlýsingar
Útilokar ekki for-
setakosningar í júní
Moskvu. Reuter. ^ ^
BORÍS Jeltsin, forseti Rússlands, sagði í blaðaviðtali sem birt var í
gær að tilskipun hans um að forsetakosningar ættu að fara fram í
júní væri enn í gildi þótt hann segðist tregur til að sækjast, eftir
endurkjöri áður en kjörtímabili hans lýkur.
„Ég vona að þið hafíð ekki gleymt
tilskipun minni um að forsetakosn-
ingar fari fram 12. júní á næsta ári,“
sagði Jeltsín í viðtali við rússneska
dagblaðið Ízvestíu. „Hún er í gildi
í skýrslunni segir að hægt verði
að bjarga lífi 12 milljóna manna ef
hjálparstofnanir veiti meira fé í fyrir-
byggjandi aðgerðir. Auka þurfí fjár-
magnið úr 15 milljónum dala á ári
í 100 milljónir (rúmlega 7 milljarða
króna). Varað er við því að sjúkdóm-
urinn geti orðið ólæknanlegur ef
ekkert verði að gert, einkum í þróun-
arlöndunum.
„Berklar eru mest vanrækta heil-
þar til ég ógildi hana.“
Jeltsín leysti upp þing Rússlands
21. september og boðaði til þingkosn-
inga sem fara fram 12. desember.
Hann fyrirskipaði ennfremur forseta-
brigðisvandamál heimsins," sagði dr.
Arata Kotchi, yfirmaður Berkla-
varnaáætlunar WHO. „Hvernig get-
um við hunsað sýkil sem hefur nú
þegar smitað einn af hverjum þremur
jarðarbúum?"
Áætlað er að á ári hverju deyi fleiri
af völdum berkla en vegna allra ann-
arra smitsjúkdóma til samans. Þrjár
milljónir manna deyja af völdum
berkla á ári, að mati WHO.
kosningar í júní vegna ásakana um
að þingrofið sýndi að hann vildi vera
einráður í landinu.
Forsetinn sagði hins vegar á fundi
með stjórnendum rússneskra fjöl-
miðla fyrr í mánuðinum að hann
væri ekki lengur hlynntur því að for-
setakosningarnar færu fram í júní
pg kvaðst vilja ljúka kjörtímabili sínu.
í drögum að stjórnarskrá landsins
er sérstök grein sem kveður á um
að forsetinn geti setið út kjörtímabil-
ið, sem lýkur árið 1996. Þjóðarat-
kvæðagreiðsla fer fram um stjórnar-
skrárdrögin samhliða kosningunum
12. desember. Jeltsín sagði að þótt
drögin yrðu samþykkt þyrfti hann
ekki endilega að gegna embættinu
út kjörtímabilið. Hann kvaðst vilja
fá álit nýja þingsins á málinu. „En
ef ég á að segja alveg eins og er þá
er ég ekki hrifinn af því að taka þátt
í kosningum strax."
Konstantínov meinað að bjóða
sig fram
Jeltsín hefur meinað Ilja Konstant-
ínov, einum af leiðtogum rússneskra
þjóðernissinna, að bjóða sig fram i
þingkosningunum. Konstantínov
hefur verið í Lefortovo-fangelsinu í
Moskvu frá uppreisninni í október
en réttarhöld hafa ekki enn farið
fram. Samkvæmt lögunum geta
rússneskir borgarar boðið sig fram
í kosningum hafi þeir ekki verið
dæmdir fyrir glæpi.
WHO birtir skýrslu um berklaveikina
Gæti deytt 30 millj.
manna á tíu árum
Gcnf. Reuter.
30 MILLJÓNIR manna gætu dáið af völdum berkla á næstu tíu árum
verði ekki meira fjármagni veitt til að koma í veg fyrir útbreiðslu sjúk-
dómsins, að því er fram kemur í skýrslu sem Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnunin (WHO) birti í gær.
Jacksons ákaft leitað
HÓTELSTJÓRI í þorpinu Avoriaz í frönsku Ölpunum sagði í gær að
poppstjarnan Michael Jackson hefði gist á hóteli hans en væri nú far-
inn. Jackson hefur farið huldu höfði frá því hann aflýsti hljómleikum
á föstudag og lýsti því yfir að hann hygðist fara í meðferð vegna þess
að hann væri orðinn háður verkjalyfjum. Hótelstjórinn sagði að dvalar-
staðnum hefði verið haldið leyndum þar sem Jackson hefði „þörf fyrir
dálitla nærgætni núna“. Aðdáendur söngvarans, ljósmyndarar og blaða-
menn hafa leitað hans ákaft frá því á föstudag. Bresku æsifréttablöð-
in slógu því upp á sunnudag að Jackson væri á meðferðarstofnun í
London og flykktust fréttamenn að einni þeirra, The Charter Clinic,
sem býður þjónustu fyrir efnafólk. Mikið uppnám varð á meðal aðdá-
enda Jacksons og blaðamanna þegar tvífari hans birtist við inngang
stofnunarinnar og héldu margir að þar væri söngstjarnan sjálf komin.
Svo reyndist ekki vera og talið er að sjónvarpsstöð hafi fengið tvífar-
ann, sem sést hér á myndinni, til að villa um fyrir fólkinu.
Sjá „Pepsi riftir samningi...“ á bls. 27.