Morgunblaðið - 15.03.1994, Qupperneq 39

Morgunblaðið - 15.03.1994, Qupperneq 39
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. MARZ 1994 39 Minning Ema Þorleifsdótt- ir félagsráðgjafi Fædd 9. apríl 1939 Dáin 7. mars 1994 „Vinir berast burt með tímans straumi", kvað skáldið. En Erna Þorleifsdóttir var hins vegar ein af þeim sem maður kynnist á lífsleið- inni og berst ekki burt þótt leiðir skilji í lífi eða starfi. Hún var ein af þessum traustu, ábyrgu og vina- föstu manneskjum sem er svo mikils virði að vita af. Mig langar að kveðja hana með nokkrum fátæklegum orð- um og riíja upp rúmlega 20 ára sam- íyigd. Eg minnist fyrstu kynna okkar. Hún var þá einkaritari yfirlæknisins á „gamla Kleppi", en ég nýkomin heim frá námi og tekin við félagsráð- gjafastarfí þar. I minningunni sé ég hana fyrir mér ganga ákveðnum skrefum eftir langa ganginum með rauða teppinu, klædda í borgaraleg föt því að þetta var þegar hvítu slopp- arnir voru lagðir niður á geðsjúkra- húsunum og þótti byltingu líkast, þó að nú sé víst búið að taka þá upp aftur. Það sópar af Emu þegar hún veifar til mín og beinir mér ákveðið með sér í kaffi. Ég get ennþá fundið fyrir þessu trausti og vinsemd sem ávallt einkenndi viðmót hennar í minn garð og sem var mér, nýliðan- um, þá beinlínis ómetanlegt. Hún var í eins konar húsmóðurhlutverki á stórum bæ þarna „úti í byggingu“ stýrði ekki bara riturum og aðstoð- arlæknum heldur tók hún þátt í fag- legum umræðum okkar félagsráð- gjafa og sálfræðinga og lét sér fátt óviðkomandi. Það var ósjaldan að Erna sóttist eftir að sitja með okkur fræðslufundi og fyrirlestra og jafnvel heilu námskeiðin. Hún vildi vera inni í málunum og hafði þá þegar mikinn áhuga á vinnuaðferðum félagsráð- gjafa og erfiðleikum geðfatlaðra. Mér er líka ógleymanlegt hversu dyggilega hún hjálpaði mér við vélrit- un og frágang á umsókn minni um framhaldsnám erlendis árið 1977. Það kom mér hreint ekki á óvart stuttu eftir að ég kom aftur heim að hún hafði þá sjálf tekið ákvörðun um að fara í háskólanám til Noregs — í félagsráðgjöf — og ég fékk þá tækifæri til að endurgjalda henni pínulítið af stuðningnum. Þar kom ekki síst fram kjarkur hennar og kraftur. Nú var lífíð stokkað upp, húsið selt og öll fjölskyldan tók sig upp og flutti ásamt henni til Noregs. Hvílík fjölskyldusamstaða og þor! Þegar Erna var um það bil að ljúka velheppnuðum námsferli í Osló átti ég þess kost að búa hjá fjölskyldunni í nokkra daga þar úti. Það voru góð- ir dagar og leyndi sér ekki að hver undi glaður við sitt, Sigurjón í áhuga- verðu starfi við Blaðamannaháskól- ann, Ema búin að fá viðurkenningu fyrir frammistöðu sína á lokaprófinu og boð um starf þar úti, börnin í skólann og altalandi á norsku. Samt var ákveðið að snúa aftur heim og byrja á ný. Erna kom til starfa aftur á sínum gamla vinnustað og varð fljótlega deildarfélagsráðgjafi. 011 þau ár sem við unnum saman í félagsráðgjafadeildinni sýndi Ema einstaka stéttvísi og samstöðu. „Vin- ur er sá er til vamms segir“ og Ema var líka ein af þeim fáu sem var óhrædd að koma og tala á einlægu nótunum við mig; láta vita ef henni fannst að ég þyrfti ,jákvæða gagn- rýni“. Hún var ekki svo mörgum ámm eldri en ég en mér fannst ég oft geta treyst mati hennar eins og mér mun eldri og reyndari mann- eskju. Þegar samstaða og stéttarlegt framlag var annars vegar var ekki að henni að spyija. Það skipti ekki máli hvort það var innanhússfræðsl- an, launamálin eða fagefling félags- ráðgjafa; alltaf var Erna tilbúin að ■eggja góðum málum lið, jafnvel eft- ir að hún sjálf gekk ekki lengur heil til skógar. Einn er sá mannkostur hennar og faglegur styrkur sem ég get ekki látið hjá líða að nefna, en það var einstakur áhugi hennar fyrir hand- leiðslu nema og natni hennar við nýliða. Hún sinnti þeim eins og rnóð- ir sem vildi „koma öllum til nokkurs þroska", var kröfuhörð og formföst en ávallt jafnframt skilningsrík og styðjandi. Það var auðvelt að biðja hana að taka að sér slík trúnaðar- störf. Þótt mér þætti hún stundum ívið of auðmjúk þá setti hún ekki ljós sitt undir mæliker og var tilbúin að axla þá ábyrgð sem til hennar friðar heyrði. Eftir að ég hætti störfum á geð- deild Landspítalans héldum við Ema sambandi, hringdumst stundum á og höfðum ýmislegt á pijónunum í tengslum við handleiðslu félagsráð- gjafanema í Háskóla íslands. Því miður komu langvinn og erfið veik- indi hennar og fráfall fyrir aldur fram í veg fyrir að þær fyrirætlanir yrðu að veruleika. Það er missir að Ernu Þorleifsdótt- ur í okkar ungu stétt. Án efa á gott framlag hennar þó eftir að skila sér í starfi þeirra sem hafa notið hand- leiðslu hennar og stjórnar. Við Þorsteinn vottum Siguijóni, börnunum og öðrum vandamönnum innilega samúð og sendum þeim hlýj- ar kveðjur. Sigrún Júlíusdóttir. Erna Þorleifsdóttir félagsráðgjafi lést 7. mars sl. eftir erfitt stríð við illvígan sjúkdóm. Við Erna kynntumst haustið 1989 þegar hún kom til starfa á barna- og unglingageðdeild Landspítalans. Samvinna fagfólks á slíkum vinnu- stað er mjög mikilvæg. Gagnkvæm virðing verður að vera til staðar og einnig skilningur og trúnaður. Áður en samvinna okkar hófst velti ég því fyrir mér hvemig til myndi takast. Ég vissi að Erna hafði langa starfs- reynslu, sem félagsráðgjafi og síðast yfírfélagsráðgjafi í áfengisskor, en mér var ekki ljóst hvernig sú reynsla myndi nýtast í vinnu með börn og hvernig samvinna okkar yrði. Hafi ég haft áhyggjur voru þær ástæðulausar. Til starfa kom kona með mikla reynslu, sem hún vildi nýta á nýjum vinnustað. Jafnframt var henni ljóst að vinna með böm var frábrugðin vinnu með fullorðnum og var áköf í að auka hæfni sína og reynslu á því sviði. Vildi taka þátt í öllu, læra allt og þó heilsa hennar væri ekki góð vílaði hún ekki fyrir sér að fara í ferðalög, ef starfið krafðist þess. Þegar við unnum saman að máli skiptum við oft þannig með okkur verkum, að ég tók að mér að sinna baminu en Erna tók móðurina eða foreldrana að sér. Þá kom í ljós hve vel henni tókst að hjálpa fólki og þá einkum mæðrum við að byggja sig upp, auka sjálfstraust sitt og koma betri reglu á lífið. Ég leitaði gjarnan til Emu ef ég þurfti að senda frá mér skriflega greinargerð og fékk hana til að lesa ritsmíðina yfir. Það var ótrúlegt hvað hún gat gert athugasemdir við margt og allt til bóta. Átti það jafnt við innihald og framsetningu. Það var gaman að umgangast Ernu. Gaman að fá sér kaffi með henni. Gaman að njóta frásagnar- hæfni hennar, því Erna kunni skil á mörgu og sagði mjög vel frá. Hún var skarpskyggn, fljót að greina milli þess sem sýnist og þess sem er. Hún sagði skoðun sína umbúða- laust ef eftir henni var leitað, rök- föst en stundum hvöss, ef henni þótti réttlætinu misboðið. Tryggur vinur vina sinna. Þannig vil ég minnast Emu Þorleifsdóttur. Sólveig Ásgrímsdóttir. Hún var besta vinkona mömmu. Erna, sem var alltaf svo fín og fal- leg. Hún gekk í pilsi og átti slæður. Hún hló, hún sagði sögur og var alltaf svo skemmtileg. Þannig mun- um við Ernu fyrst. Hún var hluti af bernsku okkar. Þær mamma hlógu saman og piskr- uðu, töluðu í hálfum hljóðum og stundum brugðu þær fyrir sig út- lensku þegar við áttum ekki að skilja. í desember sáum við Emu I síð- asta sinn. Hún var jafn glæsileg og í bernskuminningunni og svo ótrú- lega dugleg. Þannig munum við Ernu og við kveðjum hana með söknuði. Elsku Diddó, Jóhann, Þórgunnur, Katrín og Anna Guðrún, megi guð veita ykkur styrk í sorg ykkar. Dætur Dóru og Bergþórs. Erna Þorleifsdóttir félagsráðgjafi er látin. Það er söknuður í huga margra félagsráðgjafa sem þekktu Ernu sem sarhstarfskonu og félaga. Því er okkur í Stéttarfélagi íslenskra félagsráðgjafa ljúft að minnast henn- ar í örfáum orðum. Erna var mikil kona, hörkukona. Það sýndi hún best þegar hún dreif alla fjölskylduna með sér til Noregs árið 1978 svo hún gæti stundað nám í félagsráðgjöf, þó hún hefði fullvissu um að verða ekki rík af veraldlegum auði að námi loknu. En eitthvað heill- aði. Hugmyndafræði og starfsvett- vangur félagsráðgjafar hafði hún m.a. kynnst á löngum starfsferli sem ritari yfirlæknis á geðdeild Landspít- alans. Þegar Erna útskrifaðist sem fé- lagsráðgjafi árið 1981 stefndi hugur hennar aftur á geðdeild Landspítal- ans. Þar sinnti Ema fagi sínu vel, lengst af við áfengismeðferð en sið- ustu árin á barna- og unglingageð- deild. Gagnvart sínum skjólstæðing- um bar Ema mikla virðingu og sem góðum félagsráðgjafa sæmir tók hún ekki ábyrgð af fólki né reyndi að ráðskast með lifsviðhorf þess. Ema tók að sér verknámsnema og gerði sitt til að leiða þá inn í heim félagsráðgjafafræðanna. Einn- ig miðlaði hún af þekkingarbrunni sínum og reynslu þegar hún veitti öðrum handleiðslu. Þannig fengu margir að njóta þeirra uppörvandi áhrifa sem hún hafði á umhverfi sitt. Ema var mikil málvöndunarkona og myndi því varla sætta sig við lýs- ingarorð eins og hlýr „húmoristi", en það er lýsir kannski best persónu- leika þeiirar konu sem við nú kveðj- um. Að leiðarlokum viljum við í Stétt- arfélagi íslenskra félagsráðgjafa senda Siguijóni, börnum, barnabörn- um og öðmm aðstandendum okkar innilegustu samúðarkveðjur. Minn- ing um mikla konu er með okkur. Sfjórn Stéttarfélags íslenskra félagsráðgjafa. Leiðir okkar lágu saman á áfeng- isdeildum geðdeildar. Erna hafði fag- lega umsjón með störfum okkar þar. Hún bar umhyggju fyrir okkur og sýndi okkur virðingu og fyllsta traust. Hún var opin fyrir nýjum hugmyndum og tilbúin að styðja við bakið á okkur ef með þurfti. Ema miðlaði af þekkingu sinni og fræddi okkur um innviði stofnunarinnar þar sem hún varði stórum hluta starfs- ævi sinnar. Fræðslan var gjarnan krydduð skoplegum sögum frá fyrri tíð, nokkuð sem við urðum sóignar í að heyra. Erna var full af kímni og hafði alltaf jafn gaman af þessu. Hún átti lengi við veikindi að stríða og það veit eflaust aðeins sá er reyn- ir hversu erfitt það hlýtur að vera að gegna jafn krefjandi starfi og félagsráðgjöf er og ganga ekki heil til skógar. Erna sýndi mikla þraut- seigju við þessa erfiðleika. Hún var hreinskiptin kona og sagði það sem henni bjó í bijósti. Minnisstætt er kvöldverðarboð með kollegunum þar sem Ema tjáði okkur hryggð sína yfir að hafa nýverið misst foreldra sína með stuttu millibili. Einnig gleði yfir því að hafa dvalist á bernskuslóð- um vestur á Isafirði ásamt ferming- arsystkinum sínum. Þannig er minn- ingin um Ernu skýrust. Hún sem miðpunkturinn og frásagnir hennar fullar af lífi. Það er sárt að sjá á eftir henni svo snemma. Við þökkum samfylgdina. Megi Guð styrkja fjöl- skyldu hennar í sorginni. Þórhildur G. Egilsdóttir, Steinunn Hrafnsdóttir. Ema réðst sem ritari og síðar læknafulltrúi að Kleppsspítalanum, sem nú er hluti af geðdeild Landspítal- ans, á árinu 1970 og varð því einn af nánustu samstarfsmönnum mínum í mörg ár. Hún tók virkan þátt í vinnu við undirbúning að byggingu geð- deildar Landspítalans og annarri starfsemi til að bæta hag geðsjúkra og dró ekki af sér í þeim störfum þrátt fyrir stóra fjölskyldu, sem hún sýndi mikla umhyggju. Þegar umsvif- in jukust og riturum fjölgaði, kom það eðlilega í hlut Ernu að vera í forsvari fyrir þá, þó að henni væri illa við að þurfa að segja öðrum fyrir verkum. Auk almennra starfa læknaritara þurfti Ema að vinna að fjölmörgum öðrum verkefnum, sem læknar á há- skólasjúkrahúsi þurfa að sinna, svo sem rannsóknum, greinaskrifum og fýrirlestrum. Þar kom góður mál- Elín Helga Björns- dóttirfrá Vatns- hömrum - Minning Fædd 19. júní 1919 Dáin 5. mars 1994 Nú ertu leidd mín ljúfa, lystigarð Drottins í, þar áttu hvíld að hafa hörmunga og raunafrí, við Guð þú mátt nú mæla miklu fegri en sól unan og eilíf sæla er þín hjá lambsins stól. (H. Pétursson) Mig langar í örfáum orðum að minnast hennar Helgu á Vatns- hömrum, sem kvödd var hinstu kveðju í gær, laugardag. Þó að við vitum að með hveiju árinu sem líður styttist okkar jarð- neska vist og nær dregur kveðju- stund, þó erum við aldrei viðbúin þegar dauðinn knýr dyra. Þannig var því einmitt farið nú þegar við vissum að hún Helga væri dáin. Hún var hluti af okkar daglegu tilveru, nágranni og fjölskylduvinur, í svo fjöldamörg ár. Við systkinin höfum þekkt hana allt okkar líf og byijuð- um að fara til hennar í heimsóknir, yfir að Vatnshömrum, með foreldr- um okkar sem lítil börn. Helga var góð kona. Hún hafði þann dýrmæta eiginleika að geta alltaf séð björtu hliðarnar á öllum hlutum, þó að á móti blési og leiðin væri ekki alltaf greið. Helga var einnig sérstaklega barngóð og þess fékk ég að njóta, ásamt mörgum öðrum bömum. Háaloftið á Vatns- hömrum var ævintýraheimur. Þar var alltaf eitthvað nýtt og spennandi að sjá og hjá Helgu mátti alltaf skoða allt sem fyrir augun bar, ekkert var bannað. Helga átti alltaf eitthvað gott að gefa krökkum í gogginn, ís eða súkkulaði, svo ekki sé minnst á kleinuhringina hennar sem hún bak- aði sjálf. Maður fékk hvergi svona kleinuhringi nema hjá Helgu. Oftast fór ég út frá Helgu með einn slíkan, eða annað góðgæti í poka. Þegar ég svo sjálf eignaðist minn son og hann kynntist Helgu, sótti hann stíft að komast upp að Vatns- hömrum. Þær voru ófáar ferðirnar sem hann fór, oftast með ömmu sinni, að heimsækja Helgu. Hún var honum afskaplega góð eins og henn- ar var von og vísa. Henni þótti afar vænt um strákinn og sú vænt- umþykja var að sönnu endurgoldin. Ég er afskaplega þakklát fyrir það að Einar Hugi fékk að kynnast Helgu sem barn, líkt og ég gerði á sínum tíma. Helga hafði alltaf tíma til að spjalla við hann um eitt og annað, sem bamssálinni var hugleikið, og það stóð heima eins og fyrri daginn að einatt fór hann heim með eitthvað í poka sem hún hafði gaukað að honum. Það var því engin furða að Einari Huga þætti Guð vondur áð taka Helgu frá sér, þegar honum var sagt að hún væri dáin og farin til Guðs. smekkur hennar og gott vald á ís- lensku og ensku að góðu haldi. Marg- ar ambögurnar færði hún til betri vegar og hjálpaði til að skýra hugs- anir þeirra sem sömdu fyrirlestra og greinar. Erna var mjög hæfur ritari pg sóttust því margir eftir aðstoð henn- ar. Hún var eldfljót að skrifa, þrátt fyrir hæglætis yfirbragð hversdag- lega. Oft þurfti að leita til hennar að kvöldi og um helgar, þegar verið var að leggja síðustu hönd á eitt- hvað, sem þurfti að vera tilbúið næsta dag. Hún brást alltaf fljótt og vel við og hamaðist þangað til verkinu var lokið. Þá kom sér vel að Erna var vel gift. Siguijón Jó- hannsson eiginmaður hennar tók frekju okkar til starfskrafta hennar með þögn og þolinmæði eða kom jafnvel og hjálpaði til eða leiðbeindi < um framsetningu af glöggskyggni hins reynda blaðamanns. Hugur Emu stóð til frekara náms og hún vildi heldur starfa með fólki en sinna verkstjórn eins og var ætl- ast til af henni í vaxandi mæli með- an samstarf okkar var nánast. Því ákvað hún á árinu 1978 að taka sig upp með manni og börn og fara til Óslóar til náms í félagsráðgjöf. Það var skaði að missa hana úr fulltrúa- starfinu, en bót í máli, að hún réð sig aftur til starfa við geðdeild Land- spítalans að námi loknu. Vafalaust hefur það, sem Erna kynntist í störf- um sínum á spítalanum, og löngun til að liðsinna öðrum haft áhrif á námsvalið, örugglega ekki von unr betri kjör. Hún vissi fullvel hver þau vom. Félagsráðgjafastarfið fórst henni mjög vel úr hendi bæði í störf- um fyrir áfengis- og aðra vímuefna- sjúklinga og síðar fyrir geðtrufluð börn og fölskyldur þeirra. Nokkmm ámm eftir heimkomuna frá Noregi átti Erna talsvert við veik- indi að stríða, en tók því af miklu æðruleysi. Hún kom aftur til starfa eins fljótt og hún gat, þrátt fyrir að hún væri oft illa haldin. Fyrir rúmu ári varð hún vör við máltruflanir hjá sér, sem reyndust stafa af illkynja heilaæxli. Illu heilli tókst ekki að komast fyrir það, svo að málftruflan- irnar fóm vaxandi og heilsu hennar hrakaði og kraftar þrutu. Um leið og ég votta minningu Ernu virðingu mína og eiginmanni og börnum samúð vil ég þakka Sig- uijóni þolinmæði hans og skilning gagnvart okkur samstarfsfólki henn- ar. Tómas Helgason. Eftir frekari útskýringar vildi hann svo fara méð sæng upp í skýin, til Helgu og Guðs, og breiða ofan á þau svo þeim yrði ekki kalt. Böm hafa gott af því að kynnast eldra fólki, ekki síst fólki eins og Helgu sem alltaf hafði tíma og hafði svo mikið að gefa og svo margt til að miðla öðmm af. Þó Helga hafi nú kvatt okkur hin í sveitinni, þá lif- ir minningin um hana á meðal okkar sem fengum að kynnast henni. Hún lifði sinn hinsta dag í sveitinni sinni á Vatnshömrum og einmitt þar vildi hún fá að deyja, því þeim stað unni hún mest. Elsku Helga, við Einar Hugi, og öll hin í Neðri-Hrepp, send- um þér ástarkveðjur og þakklæti fyrir allt og allt. Blessuð sé minning þín. Far þú í friði, friður Guðs þig blessi, hafðu þökk fyrir allt og allt. Gekkst þú með Guði, Guð þér nú fylgi, hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt. (V. Briem.) Steinunn Á. Einarsdóttir. Til Helgu Ýmsir falla aðrir líða oft er heljuvaldið grimmt. Tárin hníga, sárin svíða sorgin gjörir allt svo dimmt. v Þú hefur fengið friðinn blíða fróun harms það getur veitt. Sárt var það að sjá þig líða sárt að geta ekki neitt. Því skal hug frá hryggðum snúa Herrans lofa miklu náð. Vaka, biðja, vona, trúa á vald hans fela allt vort ráð. Jóhanna Hauksdóttir.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.