Morgunblaðið - 29.06.1994, Síða 8

8 MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
3,°G-M0A/Q
Þetta er í lagi hr. dómari. Þetta er bara íslendingur . . .
Mikið álag á bráða-
móttöku Landspítala
67 SJUKLINGAR leituðu til
bráðamóttöku Landspítalans
mánudaginn 20. júní sl. og er það
metfjöldi á einum sólarhring. Af
þessum 67 sjúklingum voru 36
lagðir inn og er það óvenjuhátt
hlutfall. Engin einhlít skýring er
á þessum mikla fjölda.
Gyða Baldursdóttir, deildar-
stjóri á bráðamóttökunni, segir
þetta mikla álag vera tilfallandi
og enga einhlíta skýringu hægt
að gefa á því. Hún segir enga
sérstaka pest vera að ganga sem
gæti skýrt þessar mörgu komur á
móttökuna og ástæður innlagna
væru fjölmargar og ekki hægt að
nefna neina eina annarri fremur.
Aukið álag vegna lokunar
á Landakoti
Landspítali og Borgarspítali
skipta með sér bráðavöktum að
jöfnu, en bráðavaktir hafa ekki
verið teknar á Landakotsspítala
frá því í apríl á síðasta ári. Að
sögn Gyðu jukust komur á bráða-
móttökuna milli áranna 1992 og
1993.um 17% vegna lokunar bráð-
amóttöku Landakotsspítala og hún
segir allt stefna í að aukningin
milli 1993 og 1994 verði annað
eins. Hún segir álagstoppinn á
mánudag þó ekkert hafa með lok-
un bráðamóttökunnar á Landa-
kotsspítala að gera.
Óvenjuleg verðlaun fyrir holu í höggi á golfmóti á Egilsstöðum
Morgunblaðið/Anna Ingólfsdóttir
EF einhver verður svo heppinn að fara holu í höggi bíður hans
þetta myndarlega naut í mótslok.
Hinn
heppni
vinnur lif-
andi naut
Kgilsstööum. Morgunblaðið.
GOLFMÓTIÐ Austmat-Open
verður haldið á Ekkjufellsvelli
við Egilsstaði laugardag og
sunnudag 2. og 3. júlí. Mótið er
haldið af Golfklúbbi Fljótsdals-
héraðs í samvinnu við Austmat
hf. á Reyðarfirði. Meðal verð-
launa á mótinu er 400 kg naut,
sem veitt verður þeim sem fer
holu I höggi.
Sigurður Ananíasson frá
Golfklúbbi Fijótsdalshéraðs
segir þetta vera með stærstu
viðburðum golfíþróttarinnar á
Austurlandi. Reiknað er með
um 70-100 keppendum á mótið.
Leiknar verða 36 holur á tveim-
ur dögum og að kvöldi fyrri
keppnisdags verður þátttakend-
um boðið á kvöldvöku og
skemmtidagskrá, ásamt grill-
veislu sem Austmat býður til.
í bandi eða frosinn
Austmat hf. á Reyðarfirði er
stuðningsaðili mótsins og gefur
öll verðlaun, sem verða glæsi-
leg. Holuverðlaunin verða
óveiyuleg, því 400-500 kg naut
verður eign þess keppenda sem
fer holu í höggi. Allur völlurinn
verður lagður undir og er því
til mikils að vinna. Vinningshafa
nautsins er síðan frjálst að taka
bola heim í bandi eða tilbúinn
til geymslu í frysti. Að sögn
Jóns Guðmundssonar, forsljóra
Austmats hf., getur vinnings-
hafi nautsins boðið til stórrar
grillveislu, því nautið mun duga
í 700 manna veislu.
íslensk dreypilyf í Litháen
Vonandi upphaf
farsæls samstarfs
Viktoras Rutkauskas
var annar tveggja
fulltrúa Litháa við
undirritun hluthafasamnings
Ilsanta UAB í Reykjavík á
dögunum. Þá voru einnig
•undirritaðir lánasamningar
milli Usanta og Skandinav-
iska Enskilda Banken annars
vegar og Norræna fjárfest-
ingarbankans hins vegar.
Með undirritun samninganna
var lokið formlegum loka-
undirbúningi að stofnun
dreypilyflaverksmiðju í Lit-
háen.
Haustið 1991 skilgreindi
Islenska heilsufélagið hf. í
samráði við Evrópudeild Al-
þjóðaheilbrigðisstofnunar-
innar verkefni um endurreisn
framleiðslu dreypilyfja í Lit-
háen. í kjölfarið var hlutafé-
lagið Ilsanta UAB stofnað
með þátttöku Islenska heiisufé-
lagsins og Santariskas Vaistine í
Litháen.
Viktoras Rutkauskas ségir að
framleiðsla dreypilyfja sé engin
nýjung í Litháen. Það sé hins veg-
ar alveg nýtt að ætla sér að fram-
leiða þar dreypilyf sem standist
ströngustu gæðakröfur og vest-
rænan samanburð. Santariskas
Vaistine er nýlega einkavædd rík-
isstofnun sem hefur framleitt
dreypilyf fyrir helstu sjúkrahús í
Litháen. ,-,Þaðan kemur þekking á
vinnuferlinu," segir Viktoras, „en
í kjölfar stofnunar Ilsanta var leit-
að til Lyfjaverslunar ríkisins sem
eina íslenska aðilans með sérþekk-
ingu á framleiðslu dreypilyfja. Síð-
an bættust við fleiri hluthafar,
bæði íslenskir og sænskir.“
Mikið í húfi
Að sögn Viktoras fylgjast lithá-
ísk stjórnvöld vel með framgangi
mála hjá Ilsanta. „Þau þrýsta mjög
á um að þetta verkefni nái að
ganga fram enda er litið á þetta
sem fyrsta skrefið af vonandi
mörgum í samskiptum Litháens
og Isiands á viðskiptasviðinu. Ef
vel tekst til gæti þetta orðið hvatn-
ing fyrir aðra erlenda aðila til að
fjárfesta í verkefnum í Litháen.
Það er því öllum í mun að vel tak-
ist til,“ segir Viktoras.
Ilsanta hefur verið úthlutað lóð
á besta stað í Vilnius, höfuðborg
Litháens, undir dreypilyfjaverk-
smiðjuna. „Verksmiðjan verður
byggð á svæði þar sem allir helstu
'spítalar landsins eru auk þess sem
félagið á stórt atvinnuhúsnæði þar
nálægt. Þá höfum við samið við
heilbrigðisyfirvöld um að sala ann-
arrar framleiðslu en þeirrar sem
stenst vestræna staðla verði bönn-
uð eftir að framleiðsla Ilsanta
hefst. Þannig verður samkeppnis-
staða okkar á heimamarkaði mjög
sterk,“ segir Viktoras.
Umrætt verkefni í Litháen er
að sögn Viktoras fyrsta endur-
reisnarverkefnið á sviði
heilbrigðisþjónustu sem
kemst á laggirnar í ríkj-
um fyrrum Sovétríkj-
anna. Ilsanta mun
framleiða, markaðs-
setja og selja annars vegar tóma,
einnota, vistvæna plastpoka undir
dreypilyf og hins vegar slíka poka
fyllta með dreypilyfjum, en dreypi-
lyf eru vökvar sem sjúklingar fá
í æð í alvarlegum sjúkdóms- og
slysatilfellum.
Vongóðir um útflutning
í Litháen búa um 3,8 milljónir
manna. Áætlað er að árleg fram-
leiðslugeta dreypilyfjaverksmiðju
Ilsanta verði 12,8 milljónir tómra
poka og 5,4 milljónir fylltra.
„Vestræn viðmiðun gerir ráð fyrir
að þörf fyrir dreypilyf sé ein ein-
ing á íbúa á ári hverju," segir
Morgunblaðið/Golli
Viktoras Rutkauskas
► VIKTORAS Rutkauskas er
svæðisstjóri Ilsanta UAB í Lit-
háen. Félagið var stofnað fyrir
rúmu ári sem samstarfsfyrir-
tæki íslenska heilsufélagsins
hf. og þarlendra aðila um fram-
leiðslu dreypilyfja. Síðan hafa
bæst við fleiri hluthafar, ís-
lenskir og sænskir, og Rut-
kauskas var staddur hér á landi
á dögunum í tilefni þess að
lokaundirbúningi við fram-
leiðslu dreypilyfjanna er nú
lokið. Áætlað er að framleiðsla
hefjist 1. apríl 1995.
Viktoras. „Við höfum skilgreint
ákveðið svæði sem vænlegt út-
flutningssvæði; Lettland, Eist-
land, St. Pétursborgarsvæðið og
Hvíta-Rússland þar sem samtals
búa rúmar 22 milljónir. Á þessu
svæði er sérstaklega mikil eftir-
spurn eftir dreypilyfjum og til-
heyrandi umbúðum og framboðið
er lítið sem ekkert. Síðan er hægt
að gera sér vonir um útvíkkun
þessa útflutningssvæðis þegar
fram í sækir, jafnvel til Vestur-
landa.“
Aðspurður í hveiju möguleikar
Ilsanta varðandi útflutning til
Vesturlanda fælust helst segir
Viktoras að framleiðsla verksmiðj-
unnar eigi eftir að verða ódýrari
en framleiðsla samsvarandi vöru
í Vestur-Evrópu. „Það er auðvitað
fyrst og fremst kostnaður við
vinnuafl sem er lítill í Litháen og
gerir hugmyndina arðvænlega.
Það skiptir miklu í samanburðin-
um því samkvæmt áætlunum okk-
ar er vinnuaflskostnaður 35% af
heildarframleiðslukostnaði fylltra
poka og í Litháen er kostnaður
við vinnuafl 10-15 sinnum lægri
en á Vesturlöndum."
„Hráefni og rafmagn er líka
ódýrt í Litháen auk þess sem hús-
næðiskostnaður Ilsanta verður í
lágmarki vegna stuðnings yfir-
valda. Þetta eru allt atriði sem
ættu að geta laðað vestræna aðila
að sem hugsanlega fjár-
festa í Litháen. Þar eru
fyrir hendi góðar að-
stæður til framleiðslu,
________ vanræktur milljóna-
markaður og góðir
möguleikar á markaðssetningu í
Hvatning fyrir
erlenda fjár-
festa
öðrum löndum."
Viktoras sagði að lokum að
samvinnan við íslendinga hefði
gengið mjög vel. „Við erum mjög
ánægð og vonum að íslendingar
séu það líka. Þetta fór af stað sem
lítið verkefni en hefur hlaðið upp
á sig og við höfum átt í mjög
nánu samstarfi síðastliðin tvö ár.
Samkvæmt minni reynslu eiga
þessar þjóðir auðvelt með að vinna
saman. Stofnun Ilsanta og bygg-
ing dreypilyfjaverksmiðjunnar er
vonandi aðeins upphafið að far-
sælu samstarfí á viðskiptasviðinu
á milli þessara tveggja þjóða.“