Morgunblaðið - 16.09.1994, Síða 1

88 SIÐUR B/C/D
210. TBL. 82. ÁRG. FÖSTUDAGUR16. SEPTEMBER1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS

Reuter
Skorin upp
herör gegn
bótasvindli
Stokkhólmi. Morg’unblaðið.
Á SÍÐASTA fundi sænsku ríkis-
stjórnarinnar í gær var ákveðið að
heimila leit í opinberum tölvuskrám,
til að stemma stigu við svindli með
félagslegar greiðslur eins og at-
vinnuleysisbætur og lífeyrisgreiðslur
fólks, sem verður að hætta að vinna
vegna heilsuleysis.
Umdeild ákvörðun
Ákvörðunin er umdeild, því hún
snertir umræður um hvernig eigi að
vernda persónuupplýsingar, sem er
viðkvæmt mál í Svíþjóð.
Auk þess hyggst stjórnin setja á
stofn nefnd til að kanna hversu mik-
ii brögð séu að því að fólk dragi til
sín greiðslur sem það hefur ekki
rétt á. Sagði Carl Bildt forsætisráð-
herra að á vissum sviðum virtist
vera mikið um að innflytjendur
gerðu út á þetta kerfi, en því færi
þó fjarri að Svíar sjálfir væru barn-
anna bestir í þessum efnum.
■ Kosningahúsin/14
Miðborg
Beirút
byggð upp
LÍBANSKIR verkamenn
hreinsa til í miðborg Beirút en
hún er enn illa farin eftir
borgarastríð, sem lauk fyrir
nokkrum árum. Yfir höfðum
mannanna gnæfir skilti sem
sýnir hvernig miðborginni er
ætlað að líta út að hreinsun og
uppbyggingu lokinni. Upp-
bygging borgarinnar er stærsta
þróunarverkefni heims en á
næstu 25 árum á m.a. að byggja
skýjakljúfa, leggja vegi með-
fram ströndinni og hanna al-
menningsgarða.
Reuter
CLINTON Bandaríkjaforseti ræðir við öryggisráðgjafa sinn,
Tony Lake. Stíf fundahöld voru í Hvíta húsinu í gær.
Bandarí kj astj órn verður ekki ágengt í Bosníumálimi
Olíklegt að vopna-
sala verði heimiluð
Lundúnum, Sarajevo. Rcuter.
VAXANDI líkur eru á því að Banda-
ríkjastjórn takist ekki að tryggja að
vopnasölubanni á stjórnina í Bosníu
verði aflétt og það gæti grafið undan
viðleitni fimmveldanna svokölluðu til
að knýja á Bosníu-Serba um að fall-
ast á friðaráætlun þeirra.
Þrátt fyrir mikla andstöðu Evr-
ópuríkja hefur Bandaríkjastjórn sagt
að hún hyggist óska eftir því að
öryggisráð Sameinuðu þjóðanna
samþykki að aflétta vopnasölubann-
inu í næsta mánuði ef Bosníu-Serbar
halda til streitu andstöðu sinni við
friðaráætlunina. Bandarískir og evr-
ópskir stjórnarerindrekar segja hins
vegar að Bandaríkjastjórn geti að
öllum líkindum ekki tryggt nægjan-
legan stuðning innan ráðsins við
afnám bannsins, þar sem mörg ríki
ætli að sitja hjá, m.a. Bretland,
Frakkland og Kína.
Fast hefur verið lagt að Banda-
ríkjastjórn heima fyrir að aflétta
banninu einhliða fallist öryggisráðið
ekki á það. Hins vegar er alls ekki
öruggt að stjórnin geti tryggt nægj-
anlegan stuðning við hugmyndina,
eða tvo þriðju atkvæða, innan beggja
þingdeildanna.
„Verði ekki miklar breytingar á
stöðu mála í Bosníu, þannig að Serb-
ar gerist sekir um alvarlegar ögran-
ir við öll ríkin, hjaðnar allt vopna-
sölumálið niður og Bandaríkjamenn
vita það,“ sagði evrópskur stjórnar-
erindreki sem ekki vildi láta nafns
síns getið.
Stjórnarerindrekar segja að Bosn-
íu-Serbar hafi litla ástæðu til að
taka mark á hótuninni um að aflétta
viðskiptabanninu á Bosníustjórn,
einkum vegna andstöðu Evrópuríkj-
anna. „Þetta grefur svolítið undan
þrýstingnum á Serbana, en það er
skárra en allar þær hörmulegu af-
leiðingar sem afnám vopnasölu-
bannsins gæti haft,“ sagði einn
þeirra.
■ Takmarkað eftirlit/14
Sjónvarpsávarp Bandaríkjaforseta
„Tími ykkar
er á þrotum“
Washington, Port-au-Prince, New York. Reuter, The Daily Telegraph.
INNRÁS Bandaríkjamanna á Haítí virtist óhjákvæmileg í gær, er Bill
Clinton Bandaríkjaforseti undirbjó sjónvarpsávarp, sem hann flutti í
nótt. „Skilaboð Bandaríkjanna til einræðisherranna á Haití eru einföld:
Tími ykkar er á þrotum. Farið nú eða við munum koma ykkur frá
völdum," sagði forsetinn í ávarpinu. Um 1.600 manna varalið hefur
verið kallað til og skip stjórnar bandaríska flotans lagði úr höfn í Virgin-
íu í gær. Raoul Cedras, leiðtogi herforingjastjórnarinnar á Haítí, sagðist
í gær reiðubúinn að láta lífið, yrði af innrás.
Fullyrt hefur verið að Bandaríkja-
menn reyni með öllum ráðum að
ná samkomulagi við herforingja-
stjórnina með þvi að lofa ráðamönn-
um náðugum dögum í útlegð. Sagð-
ist Cedras í sámtali við CBS-sjón-
varpsstöðina aldrei myndu þiggja
slíkt.
í sjónvarpsávarpinu lagði Clinton
áherslu á fern rök fyrir innrás.
Stöðva þyrfti mannréttindabrot her-
foringjastjórnarinnar á almennum
borgurum, koma í veg fyrir flótta-
mannastraum til Flórída, koma á
lýðræði og stöðugleika í Ámeríku
og viðhalda trúverðugleika Banda-
ríkjanna og Sameinuðu þjóðanna.
Fyrir ávarpið var forsetinn spurð-
ur um afstöðu bandarísku þjóðar-
innar til innrásar, og viðurkenndi
hann að mikill meiríhluti væri and-
vígur henni. „Ég veit að tímasetn-
ingin þykir ekki góð. Ég veit að
þessi aðgerð nýtur ekki vinsælda.
En ég trúi því að hún sé hið eina
rétta.“
Boutros-Ghali samþykkur
Boutros Boutros-Ghali, fram-
kvæmdastjóri SÞ, sagði í gær að
innrás á Haítí væri í fullu samræmi
við ákvarðanir öryggisráðs SÞ.
Sagði hann aðgerðir gegn herstjórn-
inni á Haítí væru svipaðar aðgerðum
SÞ í Rúanda og Sómalíu.
Emile Jonassaint, sem herfor-
ingjastjórnin skipaði forseta Haítí,
skoraði í sjónvarpsávarpi aðfaranótt
fimmtudags á þjóðir heims að koma
í veg fyrir innrás á Haítí. Jonassaint
gaf ekki í skyn að herforingjastjórn-
in á Haítí myndi láta undan hótun-
um Bandaríkjanna og fara frá.
Sagði hann að stjórnin hygðist halda
þingkosningar í lok þessa árs og
forsetakosningar skömmu síðar.
------------» ■»■■■»---
Læknar
læri leiklist
London. Reuter.
TVEIR kanadískir læknar telja að
kenna eigi læknanemum grundvall-
aratriði í leiklist. Þessi skoðun kem-
ur fram í bréfi þeirra, sem birtist
í breska læknablaðinu Lancet í dag.
Kanadamennirnir segja nauðsyn-
legt að læknar geti hughreyst sjúkl-
inga og fjölskyldur þeirra og sýnt
þeim skilning. Þetta hafi mikil áhrif
á líðan sjúklings og þar með bata
hans. Því eigi að kenna læknanem-
um að bregðast á réttan og áhrifa-
ríkan hátt við þörfum sjúklings.