Morgunblaðið - 21.02.1995, Blaðsíða 6

6 ' ÞRIÐJUDAGUR 21. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FYLGI FLOKKANNA
Þjóðvaki og Kvennalisti tapa samkvæmt könnun Félagsvísindastofnunar ^rísem
hlynntir stjórninni, 41,9% sögðust
henni andvígir og 20,6% hlutlausir.
Stuðningur við stjórnina hefur
minnkað lítillega og andstaða auk-
izt frá síðustu könnun. Þá sögðust
40,9% hlynntir stjórninni og 37,4%
andvígir henni, en hlutfall hlut-
lausra var svipað.
Stj órnarflokkar fengju
helming atkvæðanna
Stuðningur við
ríkisstjórnina dal-
ar nokkuð frá síð-
ustu könnun
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
fengi 39,8% atkvæða ef gengið
yrði til kosninga nú, samkvæmt
niðurstöðum skoðanakönnunar,
sem Félagsvísindastofnun Háskóla
íslands gerði fyrir Morgunblaðið í
seinustu viku. Alþýðuflokkurinn
sækir í sig veðrið frá síðustu könn-
un og fengi 10,5% atkvæða, þann-
ig að samanlagt hafa stjórnar-
flokkarnir rétt rúmlega helmings
stuðning þeirra, sem afstöðu taka
í könnuninni. Fylgi Þjóðvaka dalar
hins vegar mjög og er nær helm-
ingi minna en í könnun Félagsvís-
indastofnunar í október, eða
10,5%. Kvennalistinn myndi gjalda
afhroð í kosningum samkvæmt
niðurstöðum könnunarinnar, fær
stuðning 3,9% svarenda. Alþýðu-
bandalag og Framsóknarflokkur
bæta við sig.
Fylgisbreyting Sjálfstæðis-
flokksins frá síðustu --------
könnun, sem gerð var í
lok janúar, er ekki töl-
fræðilega marktæk, en
þá fékk flokkurinn 37,9% _____
stuðning. Flokkurinn
hefur nú rúmlega kjörfylgi sitt í
seinustu þingkosningum, sem var
38,6%. Fylgisaukning Alþýðu-
flokksins er tæplega marktæk
heldur; í síðustu könnun fékk
flokkurinn 8,8% stuðning en 15,5%
fylgi í kosningunum.
Hvort mundir þú segja
að þú værir stuðnings-
maður ríkisstjórnarinnar
eða andstæðingur?
Hlutfall þeirra sem svara
Jan.1995 Feb. 1995
Stuðnings-
menn
37,5%
Hlut-
lausir
Sjálfstæðis-
menn fá 50%
í Reykjavík
Könnun Félagsvísindastofnunar í febrúar 1995:
Fylgi stjórnmálaflokka eftir aldri kjósenda
18-24 ára
25-34 ára
35-44 ára
45-59 ára
60-75 ára
Alþýðufl. Frams.fl. Sjálfst.fl. Alþýðub.l.
Þjóðvaki
Fylgi Þjóðvaka
minnkar um helming
Fylgistap Þjóðvaka er hins vegar
vel marktækt. Framboð Jóhönnu
Sigurðardóttur fékk í könnun Fé-
lagsvísindastofnunar í október
19,7% stuðning, fyrir þremur vik-
um var stuðningur við Þjóðvaka
17,3% en er nú kominn niður í
10,5%.
Fylgistap Kvennalistans frá síð-
-------- ustu könnun fer heldur
ekki á milli mála. Flokk-
urinn fær nú 3,9% stuðn-
ing, en hafði í janúar
________ 5,8% og fékk 8,3% kjör-
fylgi í kosningunum
1991.
Fylgi Framsóknarflokksins er
18,7% og eykst ekki marktækt frá
síðustu könnun, en er nú nálægt
kjörfylgi flokksins í seinustu kosn-
ingum, sem var 18,9%. Hins vegar
bætir Álþýðubandalagið marktækt
við sig frá síðustu könnun og fær
nú 15,6% stuðning þeirra, sem af-
stöðu taka, miðað við 12,3% í jan-
úar og 14,4% kjörfylgi árið 1991.
Tap Þjóðvaka mest á
Suðvesturlandi
Suðurlandslisti Eggerts Hauk-
dal fær stuðning þriggja svarenda,
sem er 0,4% á landsvísu, en getur
ekki talizt marktæk vísbending um
fylgi Eggerts í Suðurlandskjör-
dæmi.
Þegar úrtaki könnunarinnar er
skipt upp eftir landshlutum, kemur
m.a. í ljós að Alþýðuflokkurinn
nýtur nærri 17% stuðnings á
Reykjanesi, Sjálfstæðisflokkurinn
hefur 49,4% fylgi í Reykjavík og
Framsóknarflokkurinn hefur aukið
fylgi sitt í Reykjavík og hefur þar
um 12% stuðning. Fylgi Þjóðvaka
er nokkuð jafnt, í kringum 10% í
Reykjavík, á Reykjanesi og á
landsbyggðinni. Fylgistap flokks-
ins er því mest í þéttbýlinu á suð-
vesturhorninu, þar sem hann hafði
mestan stuðning í seinustu könn-
un. Fylgi Kvennalistans er að
mestu takmarkað við Reykjavík,
þar sem flokkurinn nýtur 6,3%
stuðnings, en á Reykjanesi segjast
3,5% styðja Kvennalistann og 2,1%
úti á landi.
Á meðfylgjandi mynd má sjá
afstöðu kjósenda til flokkanna eft-
ir aldurshópum. Þar vekur einna
helzt athygli 20% stuðn-
ingur við Alþýðubanda-
lagið í yngsta aldurs-
hópnum og að stuðning-
ur við Kvennalistann er
hverfandi í öðrum ald-
urshópum en 25-34 ára og 35-44
ára.
Stuðningur við
stjórnina minnkar
í könnuninni var spurt um af-
stöðu manna til ríkisstjómarinnar.
Fylgi Kvenna-
lista aðallega
í Reykjavík
Þegar litið er á það, hvernig |
stuðningsmenn og andstæðingar ,
ríkisstjórnarinnar skiptast milli
flokka, fara línur nokkurn veginn 1
eftir því hvort menn styðja stjórn-
ar- eða stjómarandstöðuflokka. Þó
hefur alþýðuflokksmönnum, sem
em andvígir stjóminni, fjölgað
nokkuð frá seinustu könnun og eru
19,2% af stuðningsmönnum Al-
þýðuflokksins óánægðir með
stjómina.
Framkvæmd og heimtur
Könnun Félagsvísindastofnunar )
var gerð dagana 15.-19. febrúar.
Stuðzt var við slembiúrtak úr þjóð-
skrá, sem náði til 1.200 manna á
aldrinum 18-75 ára, af öllu land-
inu. Viðtöl voru tekin í síma og
fengust svör frá 890, en það er
74,2% svarhlutfall. Nettósvörun,
þegar frá uppranalegu úrtaki hafa
verið dregnir nýlega látnir, erlend-
ir ríkisborgarar eða þeir sem bú-
settir era erlendis, er 75,1%, sem
telst vel viðunandi í könnunum sem 1
þessari. Félagsvísindastofnun telur
úrtakið spegla viðkomandi aldurs-
hóp meðal þjóðarinnar allvel.
Spurt var hvað menn myndu
kjósa ef alþingiskosningar yrðu
haldnar á morgun. Þeir, sem sögð-
ust ekki vita það, vora spurðir aft-
ur hvað þeir teldu líklegast að þeir
kysu. Segðust menn enn ekki vita,
voru þeir enn spurðir hvort líklegra
________ væri að þeir kysu Sjálf-
stæðisflokkinn eða ein-
hvern vinstri flokkanna
og þeim, sem sögðust
myndu kjósa vinstri
flokka, deilt niður á þá í
hlutfalli við svörin við fyrri spurn-
ingum. Með þessu fer hlutfall óá-
kveðinna úr 32,7% eftir fyrstu
spurningu niður í 6%. Þeir, sem
segjast ekki munu kjósa eða skila
auðu, eru 10,6% og 7,9% neituðu
að svara.
Þjóðvaki á hefðbundinni
braut sprengiframboða
Fylgi stjórnmálaflokka í kosningum 1991
og í skoðanakönnunum frá þeim tíma
-18,7
_JÉf'

F)
IV
o,3 \ Kvennalisti 3,9 : -1 | . ji 1 Ujj-i - 'Áö10,5 Þjóðvaki -M-H-1444
Þjóðvaki virðist ætla að
fara sömu leið og önnur
sprengiframboð á und-
anfömum áratugum,
skrifar Ólafur Þ.
Stephensen. Kvenna-
listinn á við alvarleg-
ustu fylgiskreppu í sögu
sinni að stríða.
NIÐURSTÖÐUR könnunar Fé-
Iagsvísindastofnunar á fylgi
flokkanna leiða tvennt skýrt í
Ijós: Ferill Þjóðvaka virðist ætla
að verða eins og annarra
„sprengiframboða“ á undan-
förnum áratugum, sem hafa ris-
ið hátt í byrjun en fylgið hefur
svo hrunið af þeim fram að kosn-
ingum. Nefna má Bandalag jafn-
aðarmanna og Borgaraflokkinn
í þessu sambandi. Jafnframt er
Ijóst að Kvennalistinn á við að
stríða alvarlegustu fylgiskreppu
frá stofnun flokksins.
Deilurnar innan Þjóðvaka eft-
ir landsfund flokksins hafa ekki
aukið traust á framboðinu og
fyrstu framboðslistarnir, sem
litið hafa dagsins ljós, virðast
ekki heldur hafa nægt til að
halda í fylgið.
Óánægðir kratar á heimleið
Erfitt er að fullyrða hvert
fylgið, sem reytist af Jóhönnu
Sigurðardóttur og liðsmönnum
hennar, hefur farið. Fylgisaukn-
ing Alþýðubandalags gæti bent
til að einhveijir óánægðir
flokksmenn hafi snúið aftur til
þeirra föðurhúsa. Þá er næsta
vist að Alþýðuflokkurinn græðir
á fylgistapi Jóhönnu. Það er vís-
bending um þetta að andstæð-
ingum ríkisstjórnarinnar hefur
fjölgað í hópi fylgismanna Al-
þýðuflokks, en margt benti ein-
mitt til þess að þeir kratar, sem
ekki voru sáttir við stjórnar-
stefnuna, fylgdu Þjóðvaka í
fyrstu. Nú virðast þeir vera að
skila sér aftur.
Fylgistap Jóhönnu skilar sér
hins vegar alveg áreiðanlega
ekki til Kvennalistans, sem aldr-
ei hefur notið minni stuðnings
í skoðanakönnunum Félagsvís-
indastofnunar. Þjóðvaki nýtur
nú 14,4% fylgis meðal kvenna,
en Kvennalistinn aðéins 6,1%.
Sú spurning hlýtur að vakna
með kvennalistakonum, hvort
skeið þeirra í íslenzkri pólitík
sé að verða á enda runnið, að
minnsta kosti með núverandi
stefnuskrá og vinnubrögðum.
Fylgi Kvennalistans virðist
afmarkast að langmestu leyti
við afar þröngan hóp; af-
greiðslufólk, skrifstofu- og þjón-
ustufólk á aldrinum 25-44 ára
í Reykjavík. í öðrum þjóðfélags-
hópum er fylgi flokksins hverf-
andi.
GrundvöIIur fyrir áfram-
haldandi stjórnarsamstarfi?
Fylgi stjórnarflokkanna held-
ur áfram að aukast og niður-
stöður skoðanakönnunarinnar
benda til að möguleikar aukist
á að þeir gætu haft nægan þing- i
styrk til að halda samstarfi sínu
áfram eftir kosningar, burtséð
frá því hvort pólitískur vilji
verður fyrir slíku í flokkunum.
Stuðningur við ríkissljórnina
hefur reyndar minnkað lítillega,
en hann hefur vanalega ekki
verið í beinu sambandi við fylgi
sljórnárflokkanna. Óvissa í
kjaramálum dagana, sem spurt
var, gæti haft sitt að segja um
að stuðningur við stjórnina
minnkar Htið eitt. Jafnframt
hefur sú sterka tilfinning fyrir
þjóðarsamstöðu, sem skapaðist
eftir náttúruhamfarirnar á
Vestfjörðum og skilaði sér
sennilega í auknu fylgi við
sljórnina, að einhveiju leyti
fjarað út.
.
Það á eftir að koma í Ijós
hvort stjórnarandstöðunni tekst
að höggva í fylgi stjórnarflokk-
anna á lokasprettinum fyrir
kosningar. Enn er varla hægt
að segja að kosningabaráttan sé
hafin og ýmislegt óvænt getur
komið upp á. Niðurstaða samn-
ingalotunnar á almenna vinnu-
markaðnum virðist þó geta
styrkt stöðu sljórnarinnar. Eftir
er að sjá hvernig fer í kennara-
deilunni og hversu erfið hún
verður stjórninni pólitískt.