Morgunblaðið - 05.03.1995, Blaðsíða 4
4 SUNNUDAGUR 5. MARZ 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN 26/2- 4/3.
► HAGNAÐUR Eimskips á
sfðasta ári nam um 557
milfjónum króna. Afkoma
fyrirtækisins á árinu var sú
besta síðan 1986 en árið
1993 varð hagnaður þess
368 miHjónir króna. For-
stjóri Eimskips segir afkom-
una viðunandi og hagnaður-
inn verði notaður til að
skapa fyrirtækinu styrkari
stöðu í framtíðinni.
► STÓR hluti skíðasvæðis-
ins í Bláfjöllum var lýstur
hættusvæði vegna spjó-
flóðahættu í vikunni.
Sprengjusérfræðingar
Landhelgisgæslunnar
reyndu að sprengja burt
hengjur með um 50 kg af
dfnamfti en sú aðgerð bar
ekki árangur. Hengjum var
rutt burt í fyrradag og var
ætlunin að opna svæðið að
nýju.
► FORSÆTISRÁÐHERR-
AR Norðurlandanna telja
best að tryggja áfram
fijálsa för Norðurlandabúa
milli landanna, þrátt fyrir
aðild þriggja þeirra að ESB,
með þátttöku Noregs og ís-
lands eða aðlögun þeirra að
Schengen-samningi ESB-
ríkjanna. Við það legðist
vegabréfaskoðun að mestu
niður milli íslands og að-
ildarrikja samningsins. Mál-
ið var ítarlega rætt á þingi
Norðurlandaráðs í Reykja-
vík f vikunni.
► LÍTIÐ hefur þokast í við-
ræðum kennara og viðsemj-
enda þeirra en verkfall
kennara stendur enn. Verk-
fallsstjórn hefur fjölgað
undanþágum sem veittar
eru vegna fatlaðra nemenda
en aðstæður fjölskyldna
margra þeirra eru afar erf-
iðar.
Milljónarán
í Reykjavík
ÞRÍR grímuklæddir menn rændu um
5,2 milljónum króna, þar af 3 millj. í
reiðufé, af tveimur starfsmönnum olíu-
félagsins Skeljungs á gangstéttinni
fyrir utan íslandsbanka í Lækjargötu
á mánudag. Ræningjamir réðust að
starfsmönnunum, tveimur konum, og
börðu aðra þeirra með slökkvitæki.
Skömmu síðar fundust hálfbrunnar
uppgjörstöskur merktar Skeljungi í
Hvalfírði. Víðtæð leit lögreglu að ræn-
ingjunum bar ekki árangur samstundis
en á fímmtudag var 31 árs maður og
kona á þrítugsaldir handtekin í Leifs-
stöð á leið til Amsterdam með hundruð
þúsunda í reiðufé. Maðurinn hefur ver-
ið úrskurðaður í gæsluvarðhald til 13.
mars grunaður um aðild að ráninu.
1.000 manns á þingi
Norðurlandaráðs
UM 1.000 manns sóttu þing Norður-
landaráðs í Reykjavík í vikunni. Fram-
tíð norræns samstarfs og aðlögun þess
að Evrópusamvinnunni var í brenni-
depli á þinginu auk aðgerða tii að
tryggja norrænt vegabréfafrelsi þrátt
fyrir aðild þriggja Norðurlandaríkja að
ESB. Stjómmálamenn voru ekki á einu
máli um árangur af starfi þingsins.
Hans Engell, leiðtogi danska Ihalds-
flokksins, segir þingið gjörsamlega
misheppnað þar sem engar lokaákvarð-
anir hafí verið teknar um skipulags-
breytingar á samstarfi norrænu ríkj-
anna.
Norrænar bókmennt-
ir á geisladisk
YTT hefur verið úr vör samnorrænu
verkefni á sviði markmiðlunar, Nord-
ROM, sem felur í sér mótun margmiðl-
unargeisladisks með kennsluefni í nor-
rænum bókmenntum. íslendingar einir
Norðurlandaþjóða hafa ekki tekið
formlega ákvörðun um þátttöku í sam-
starfinu.
Leeson
Saka Leeson um
skjalafals
STJÓRNVÖLD í Singapore segjast
gmna breska bankamanninn Nick Lee-
son, sem kyrrsettur var í Frankfurt á
fímmtudag, um að hafa falsað skjöl til
að blekkja yfirmenn
sína hjá Barings-
banka í London.
Fyrir helgi olli Lee-
son hruni Barings-
banka með braski á
verðbréfamörkuð-
um Singapore þar
sem hann starfaði
fyrir bankann.
Stjómarerindrekar í Bonn sögðu að
þýsk yfirvöld hefðu fengið handtöku-
skipun á Leeson frá fulltrúum Singap-
ore þar sem kæmu fram ásakanir er
gætu orðið grundvöllur framsals
mannsins. Talið er að það geti tekið
Þjóðveija nokkra mánuði að komast
að niðurstöðu, svo flókið sé málið. Bret-
ar munu ekki biðja um framsal. Nú
mun ljóst að Elísabet II. Bretadrottning
tapar sem svarar rúmlega 50 milljónum
króna á hruni Baringsbanka. Hollensk
fjármálasamsteypa bauð í fyrradag
táknræna fjárhæð, eitt pund, í bankann
sem úrskurðaður hefur verið gjaldþrota
vegna um 60 milljarða taps á áhættu-
viðskiptum. Barings er elsti fjárfesting-
arbanki Lundúna. Gjaldþrotið olli miklu
uppnámi á fjármálamörkuðum.
Andreotti leiddur
fyrir rétt á Sikiley
DÓMARI á Sikiley hefur ákveðið að
► JOHN Major, forsætis-
ráðherra Bretlands, vann
nauman en mikilvægan sig-
ur í atkvæðagreiðslu um
Evrópustefnu stjórnarinn-
ar í neðri deildinni á mið-
vikudagskvöld. Leikar
fóru þannig, að 319
greiddu atkvæði með
stjórninni en 314 gegn.
► KÍNVERJAR og Banda-
ríkjamenn komu í veg fyrir
viðskiptastríð milli ríkj-
anna á sunnudag þegar
samningar náðust um að
uppræta brot á einka- og
höfundarrétti.
► LÖGREGLANí París
fann á miðvikudag vopna-
búr í eigu íslamskra bók-
stafstrúarmanna frá Alsír.
Lögreglan fann búnað til
að shjóta flugskeytum,
þijár vélbyssur, þrjár
haglabyssur, nokkrar
skammbyssur, 8.000 skot-
hylki, auk búnaðar til
sprengjugerðar. Vopnabúr
i eigu sömu aðila fannst í
Belgíu á fimmtudag.
► RÚSSNESK stjórnvöld
koma í veg fyrir, að aðstoð
og þjálpargögn berist til
Tsjetsjnyu og auka þannig
á hörmungar tug- eða
hundruða þúsunda manna,
sem flúið hafa heimili sin,
Giulio Andreotti, einn af þekktustu að sögn Alþjóða Rauða
stjómmálaleiðtogum kristilegra demó- krossins í Genf.
krata á Ítalíu um áratuga skeið, skuli
leiddur fyrir rétt vegna gruns um að ► ROKKÓPERA um raun-
hann hafí verið félagi í Sikileyjarmafí- ir þeirra Karls prins og
unni. Réttarhöldin hefjast í Palermo í Díönu verður sýnd í Lond-
september. on síðar á árinu.
ísland og Bandaríkin ganga frá nýjum loftferðasamningi
Hægt að fljúga hvert
sem er til Bandaríkjanna
ÍSLAND og Bandaríkin gengu á
föstudag frá nýjum loftferðasamn-
ingi um svoneftida „opna himna".
Formleg staðfesting samningsins
bíður þó þar til samsvarandi samn-
ingar hafa verið gerðir milli Banda-
ríkjanna og nokkurra annarra Evr-
ópuríkja. Samkvæmt samningnum
geta íslensk flugfélög flogið til hvaða
borgar sem er í Bandaríkjunum og
áfram þaðan til þriðja lands.
Hingað til hafa Flugleiðir og önn-
ur íslensk flugfélög þurft leyfi að
fljúga til ákveðinna borga í Banda-
ríkjunum en nú þarf ekki lengur slíkt
leyfí. Hins vegar geta íslensk flugfé-
lög ekki flutt farþega milli staða
innanlands í Bandaríkjunum. Sam-
svarandi ákvæði eru um bandarísk
félög hér á landi. Heimild til leigu-
flugs milli landanna verður nánast
ótakmörkuð, en sá loftferðasamn-
ingur sem verið hefur í gildi fjallar
fyrst og fremst um áætlunarflug.
Aukið svigrúm
„íslendingar hafa notið góðra
kjara og töluvert mikilla réttinda í
Bandaríkjunum varðandi flug. En
með þessum samningum falla nær
allar hömlur og markaðshindranir
niður og við teljum að svigrúm flug-
félaga til að fljúga til og frá Banda-
ríkjunum aukist verulega,“ sagði
Ragnhildur Hjaltadóttir skrifstofu-
Islensk flugfélög
geta þó ekki fiutt
farþega milli
bandarískra borga
stjóri í samgönguráðuneytinu.
Sigurður Helgason forstjóri Flug-
leiða sagði að samningurinn gerði
flugrekstur til Bandaríkjanna sveigj-
anlegri og yki möguleika á markaðs-
samvinnu flugfélaga. Flugleiðir hafa
nú leyfi til að fljúga til fímm borga
í Bandaríkjunum en Sigurður sagði
að engar ráðagerðir væru um að
breyta þeim áætlunum sem nú giltu.
Því myndi samningurinn ekki breyta
miklu fyrst í stað.
„En okkur fannst skynsamlegt að
gera samninginn og Flugleiðir áttu
þátt í því að íslandi var boðið að
vera með,“ sagði Sigurður.
Breytir ekki samkeppni
Leitt hefur verið líkum að því að
samningurinn myndi auka sam-
keppni við Flugleiðir vestur um haf,
og hafa þannig áhrif á flug og verð-
lagningu. Sigurður sagði að banda-
rískum flugfélögum hefði alltaf verið
fijálst að fljúga hingað til lands og
þaðan áfram til Evrópu. Smæð
markaðarins ylli því að þau hefðu
ekki sótt eftir áætlunarflugi hingað,
nema þá til fraktflutninga, og þessi
samningur myndi út af fyrir sig
ekki breyta því.
Ragnhildur Hjaltadóttir sagði að
það yrði fróðlegt að sjá hvort banda-
rísk flugfélög myndu nýta sér í
auknum mæli millilendingar hér á
landi og flug áfram til annarra
áfangastaða. „Ég held að Banda-
ríkjamenn hafí almennt mikinn
áhuga á þessum loftferðasamning-
um og það hlýtur að vera til þess
að auka svigrúm flugfélaga þeirra,"
sagði Ragnhildur.
Island er þriðja Evrópulandið sem
gengur frá samningi um „opna
himna“ við Bandaríkin. Samnings-
drög voru send til stjómvalda í Aust-
urríki, Belgíu, Danmörku, Finnlandi,
Lúxemborg, Noregi, Svíþjóð og Sviss
auk íslands; og hafa Sviss og Belgía
gengið frá sínum. Bandaríkjamenn
vilja skrifa formlega undir alla
samningana í einu, en Evrópusam-
bandið hefur tekið þessa samninga-
gerð óstinnt upp.
Fulltrúar í framkvæmdastjóm
ESB hafa skorað á þau ESB-ríki sem
eftir eru, að skrifa ekki undir slíkan
samning því ESB sé að undirbua
sameiginlega tillögu um loftferða-
samning við Bandaríkin.
Morgunblaoið/bvernr
^ORSVARSMENN Samvinnuferða-Landsýnar kynntu gagna-
grunninn á íslandsgátt Internetsins í gær.
óskað eftir frekari upplýsingum
um þær ferðir sem þeim þykja
áhugaverðar. Við höfum þegar
fengið fjölda fyrirspurna, aðal-
Iega frá Bandaríkjunum."
Upplýsingar í gagnagrunninum
eru byggðar á kynningarbæklingi
Samvinnuferða-Landsýnar og er
þar bæði að finna texta og lit-
myndir. „Við sjáum fyrir okkur
að í framtíðinni getum við gefið
enn nákvæmari upplýsingar og
jafnvel gefið fólki kosti á að sjá
rútuna sem það ferðast með á
íslandi og fararsljórann sinn.“
Gunnar segir að á fyrstu fjórum
dögunum sem upplýsingasíður
S-L hafí verið á Veraldarvefnum,
hafi um 500 manns víðs vegar í
heiminum skoðað hann.
SLmeð
160 síður
Veraldar
vefí
FERÐASKRIFSTOFAN Sam-
vinnuferðir-Landsýn hefur nú
komið fyrir 160 blaðsíðna gagna-
grunni á íslandsgátt Veraldar-
vefsins, Internets. Er það stærsti
grunnur á íslandsgáttinni, en þar
eru 22 aðrir grunnar.
„Með þessu móti komum við
upplýsingum um ferðaskrifstof-
una og ferðir sem við skipuleggj-
um um landið til um 40 miljjóna
manna í 145 löndum," sagði Gunn-
ar Rafn Birgisson, deildarsljóri
innanlandsdeildar S-L, á föstudag
er grunnurinn var kynntur.
„Með þessari tegund markaðs-
setningar teljum við okkur ná
betur til menntaðs fólks, sem hef-
ur rúm fjárráð. Notendúr Verald-
arvefsins geta ekki pantað ferðir
beint í gegnum kerfið, en geta
Island fær arð af Norræna fjárfestingarbankanum
Arði bankans verður varið
til að laða að fjárfesta
RÍKISSTJÓRNIN samþykkti á
föstudag að verja 15 milljóna króna
arði, sem ísland fær á þessu ári frá
Norræna fjárfestingarbankanum,
NIB, til að laða erlenda fjárfestingu
hingað til lands.
Þetta er í fyrsta skipti sem greidd-
ur er út arður hjá NIB og var ekki
gert ráð fyrir þessari arðgreiðslu í
fjárlögum þessa árs. Sighvatur
Björgvinsson viðskiptaráðherra
lagði til í ríkisstjóminni að fénu yrði
varið til að starfrækja íjárfestingar-
skrifstofu í Utflutningsráði sem sæi
um markaðsstarf fyrir erlenda fjár-
festingu.
Verksamningur við Útflutnings-
ráð um undirbúning markaðsátaks
rann út 1. mars. í samþykkt ríkis-
stjómarinnar felst að veitt verður
úr ríkissjóði aukaframlag til fasts
grunnstarfs vegna markaðsátaks
um erlenda fjárfestingu, sem áætlað
er að kosti 14,1 milljón á þessu ári,
og var vísað í arðgreiðslu NIB í því
sambandi.
Brýnt að hefja kynningu
Sighvatur Björgvinsson lýsti því
jafnframt yfír, að hann myndi beita
sér fyrir því að Iðnþróunarsjóður
styrkti átaksverkefni á þessu sviði
og nefndi 16 milljónir í því sam-
bandi. Einnig að tryggð verði mót-
framlög opinberra og einkaaðila í
einstök átaksverkefni sem verði
jafnhá og framlög Iðnþróunarsjóðs.
I minnisblaði, sem Sighvatur lagði
fram á ríkisstjórnarfundi, kemur
fram, að fyrir utan framlög á sviði
orkufreks iðnaðar hafi íslensk
stjórnvöld ekki varið íjármagni í
skipulega kynningu á Islandi sem
kosti fyrir erlenda flárfesta.
Unnið hafí verið undirbúnings-
starf en brýnt sé að hefja hið eigin-
lega kynningarstarf. Af hálfu ríkis-
ins sé nauðsynlegt að leita Ieiða til
að fá aðra innlenda aðila til að leggja
fé í markaðsstarf, einkum sveitarfé-
lög, fyrirtæki og stofnanir.