Morgunblaðið - 01.07.1995, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 1. JÚLÍ1995 21
ÚRVERINU
HAPPAFLEYTAN Knörrinn lætur úr höfn.
Morgunblaðið/Muggur
Eikarbáturinn Hrönn
í ferðir um Skjálfanda
BRÆÐURNIR Hörður og Árni Sig-
urbjarnarsynir á Húsavík eru stór-
huga menn. Þeir keyptu í júní í fyrra
eikarbátinn Hrönn frá Grenivík og
hafa nú breytt honum í glæsilegt
skemmtiskip og gefið því nafnið
Knörrinn. Hyggjast þeir bræður
bjóða fólki og ferðalöngum upp á
skemmtisiglingar um Skjálfandafló-
ann í sumar.
Að sögn Harðar hafa þeir unnið
linnulaust að breytingum á bátnum
frá því að þeir keyptu hann í fyrra.
Þeir hafi breytt fiskilestunum í vist-
arverur og káetur og þar væri meira
að segja skólastofa ef skólar hefðu
áhuga á að nýta sér þessa sérstæðu
þjónustu.
Bjóða fugla og
hvalaskoðunarferðir
Knörrinn er kominn með haffæris-
skírteini fyrir farþegaflutninga og
Hörður segir að þeim sé ekkert að
vanbúnaði að byija af fullum krafti.
„Við verðum með náttúruskoðunar-
ferðir, bæði fugla- og hvalaskoðun,
auk þess sem við bjóðum fólki að
reyna sjóstöngina. Við verðum aðal-
lega hérna í Skjálfandaflóanum en
hugmyndin er að fara stundum í
Eyjafjörðinn og inn á Akureyri."
Fiskibát úr
eik breytt í
skemmtiskip
Gömlu eikarbátarnir eru
miklar gersemar
Hörður segir að gríðarleg vinna
liggi að baki breytingunum. „Þetta
var mjög erfitt því að þessir gömlu
eikarbátar eru listasmíð og viðurinn
í skilrúmum í lestinni var mjög þykk-
ur. í Skandínavíu og Evrópu er al-
gengt að menn fari út í slíkar breyt-
ingar því flotarnir eru stórir og
margir fiskibátar alveg verkefna-
lausir og þurfa því að fá ný hlut-
verk. Það var norskur sérfræðingur
sem teiknaði fyrir okkur breyting-
arnar á bátnum en hann hefur breytt
mörgum svona bátum og hann var
alveg sérstaklega hrifinn af þessum
íslensku eikarbátum og sagði þá
vera mörgum klössum fyrir ofan
sambærilega útlenska báta og þeir
vönduðustu sem byggðir hafa verið.
Á árum áður voru skipasmíðastöðvar
út um allt land sem smíðuðu slíka
báta en það er alveg grátlegt hvern-
ig farið hefur verið með þá því þetta
eru alveg einstök verðmæti.
Knörrinn er mikið happaskip
Eg get nefnt sem dæmi að þessi
bátur er mikil happafleyta. Hann var
smíðaður á Akureyri 1963 og í apríl
það sama ár gekk mikið óveður yfir
landið þannig að íjöldi skipa fórst
og sextán manns með. Báturinn stóð
af sér veðrið og strax þá höfðu menn
á orði að þetta væri happaskip. Við
teljum til dæmis að aflaverðmæti
skipsins frá upphafi sé vel á annan
milljarð króna,“ sagði Hörður.
Þjóðleg skírskotun
Hörður segir að þeir bræður séu
bjartsýnir á árangurinn í ferðaþjón-
ustunni. „Það er lítið framboð af
svona þjónustu hér um slóðir. Það
hefur vantað afþreyingu og upplifun
en það er einmitt það sem við ætlum
að bjóða uppá með þjóðlegri skírskot-
un.“
Hörður og Ámi vinna nú að mark-
aðskynningu fyrir næsta sumar í
samstarfí við Ferðaskriftofu Húsa-
víkur, Flugleiðir, Safnahúsið á Húsa-
vík og fleiri aðila, en þessi fyrirtæki
munu standa saman að dagsferðum
til Húsavíkur í sumar.
Stór sjávarútvegssýning í St.Pétursborg í ágúst
Islensk fyrirtæki hafa
lítinn áhuga á þátttöku
SJAVARUTVEGSSYNINGIN Inrybprom-95 verður haldin
í St. Pétursborg í Rússlandi dagana 15. til 20.júní. Sýning-
unni er ætlað að kynna vélar og tæki fyrir útgerð, físk-
vinnslu og fískafurðir og það nýjasta sem er í boði vegna
framleiðslu og pökkunar. Sýningin er haldin með stuðn-
ingi rússneska sjávarútvegsráðsins og ríkisstjómarinnar
og hefur formaður fiskveiðiráðsins, V.F. Korelskyi, viljað
vekja sérstaka athygli íslenskra fyrirtækja á sýningunni.
Islensk fyrirtæki virðast ekki sýna þessari sýningu mik-
inn áhuga að sögn Katrínar Bjömsdóttur, sýningarstjóra
hjá Utflutningsráði. Hún segir að ekki verði um sérstakan
þjóðarbás að ræða en líklega verði Póls með bás á eigin
vegum og einnig muni umboðsaðili Marels hf. í Rússlandi
verða með bás á sýningunni.
Um 150 rússnesk fyrirtæki hafa nú þegar tilkynnt þátt-
töku, bæði frá suður- og norðurhéruðum landsins. Um
100 fyrirtæki frá öllum helstu fískiðnaðarlöndum Evrópu
hafa einnig tilkynnt þátttöku, t.d frá Noregi, Danmörku,
Bretlandi, Frakklandi og Spáni, auk fyrirtækja frá Kína og
Japan.
Hægt að ná í góð sambönd
María Elínborg Ingvadóttir, viðskiptafulltrúi Útflutn-
ingsráðs í Moskvu, segir að Rússar leggi mikla áherslu á
að sýningin verði sem veglegust og fullvissa fólk um að
þetta verði aðalsýningin í heiminum í ár.
María segir að ekki sé hægt að segja til um það fyrr
en eftir á hversu viðamikil og mikilvæg sýningin verður,
en mótshaldararnir segi að þama verði gott tækifæri til
að hitta helstu útgerðarmenn Rússlands og einnig verði
þama staddir mikilvægustu kaupendur tækja fyrir sjávar-
útveg og vinnslu.
íslensk fyrirtæki áhugalaus
María segist hafa kynnt sýninguna lítillega fyrir íslensk-
um fyrirtækjum í fískvinnslu og framleiðslu véla og tækja
fyrir sjávarútveg en fengið lítil viðbrögð. „Það er mér
reyndar svoh'tið áhyggjuefni að ekki skuli fleiri fyrirtæki
sýna sýningunni áhuga. Ég veit að til dæmis Norðmenn
leggja mikla áherslu á sýninguna og við höfum nú hingað
til litið á þá sem keppinauta á þessum markaði. En það
er fyrirtækjanna að ákveða þetta og það er alltaf erfítt
að meta hvort það borgar sig og einnig getur þetta stang-
ast á við annað skipulag fyrirtækja," segir María.
Frestur íslenzkra fyrirtækja til að tilkynna þátttöku er
að renna út nú um mánaðamótin, en allar helstu upplýs-
ingar um kostnað og þess háttar gefur Katrín Bjömsdótt-
ir hjá Útflutningsráði.
FRETTIR: EVROPA
Deilur um Schengen-samkomulagið
Frakkland vill
lengri reynslutíma
París, Brussel. Reuter.
FRAKKLAND hefur tekið sér ein-
hliða rétt til að halda áfram landa-
mæraeftirliti, eftir að önnur aðildar-
ríki Schengen-samkomulagsins
höfnuðu tillögu Frakka um að fram-
lengja reynslutíma samkomulagsins
um hálft ár. Sex Schengen-ríki fella
því niður eftirlit á innri landamær-
um sínum að fullu og öllu í dag, en
Frakkar grípa til sérstakrar greinar
í Schengen-samningnum um „aðlög-
un að aðstæðurp".
Ráðherrar Schengen-ríkjanna sjö
komu saman á fundi í Bmssel á
fímmtudag til að ákveða hvort sátt-
málinn, sem tók gildi til reynslu í
marz síðastliðnum, ætti nú að ganga
í gildi án fyrirvara af hálfu ein-
stakra ríkja. Eingöngu Frakkar
lögðust gegn því.
Michel Barnier, Evrópumálaráð-
herra Frakklands, sagði frönsk
stjómvöld áfram trú Schengen-sam-
komulaginu, en það yrði að virka
sem skyldi.
Gallar á samkomulaginu
Barnier lagði fram á fundinum
ýtarlega skýrslu um galla á sam-
komulaginu. Þar er meðal annars
bent á að hið tölvuvædda upplýs-
ingakerfi aðildarríkjanna dugi ekki
sem skyldi, rakin dæmi um ólöglega
innflytjendur, eiturlyfjasmygl frá
Hollandi til Frakklands og neitun
annarra aðildarríkja að taka við
flóttamönnum, sem hafi komizt
ólöglega til Frakklands.
Jacques Toubon, innanríkisráð-
herra Frakka, sagði hins vegar í
París að héðan í frá myndi Frakk-
land ekki hindra lögreglu annarra
aðildarríkja í að elta glæpamenn
yfir frönsku landamærin. Slíkt
dæmi kom upp gagnvart Belgíu í
vor. Toubon sagði að belgískir,
spænskir og þýzkir lögreglumenn
yrðu hins vegar að fá leyfi fyrir
slíkri eftirför og mættu ekki nota
skotvopn nema í sjálfsvörn. Þá
mættu þeir heldur ekki framkvæma
handtöku án tilstyrks franskra lög-
reglumanna.
Önnur aðildarríki Schengen vildu
sem minnst gera úr óþægð Frakka
og lögðu áherzlu á að samkomulag-
ið væri nú í fullu gildi.
Reuter
Brundtland í Brussel
GRO Harlem Brundtland, forsæt-
isráðherra Noregs, og Jacques
Santer, forseti framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins,
brostu breitt fyrir myndavélarnar
er Brundtland kom í höfuðstöðv-
ar framkvæmdastjórnarinnar í
Brussel í gær. Hún var þar í eins
dags opinberri heimsókn, en rík-
isstjórn hennar leggur mikla
áherzlu á sem nánust tengsl við
ESB, þótt meirihluti kjósenda
hafi hafnað aðild að sambandinu
í nóvember síðastliðnum.
ESB hefur viðskipta-
viðræður við S-Afríku
Brussel. Reuter.
EVRÓPUSAMBANDIÐ hóf form-
lega viðræður um langtíma við-
skiptasamninga við suður-afrísk
stjórnvöld í gær. ESB býður Suður-
Afríku annars vegar fríverzlunar-
samning og hins vegar aðild að sum-
um þáttum Lomé-samkomulagsins,
sem er áætlun ESB-ríkja til stuðn-
ings þróunarríkjum í Afríku, Karab-
íska hafinu og Kyrrahafinu.
Með því að bjóða S-Afríku þessa
tvíþættu samningaleið vill ESB
bregðast við þeim klofningi sem ein-
kennir efnahag landsins, þar sem
gífurlegt ójafnræði er ríkjandi í tekj-
um fólks og námuvinnsla hefur yfir-
gnæfandi þýðingu, en meira en
helmingur allra útflutningstekna
koma enn þaðan.
S-Afríka hefur fyrst og fremst
áhuga á að fá auðveldaðan aðgang
að Evrópumarkaðnum en jafnframt
að fá að njóta sem mestra hlunninda
af Lomé-samkomulaginu, stærstu
viðskipta- og hjálparáætlun sinnar
tegundar í heiminum, sem ESB og
70 afrísk, karabísk og Kyrrahafsríki
(ACP-ríkin) eiga aðild að.
ESB mikilvægasti
viðskiptaaðilinn
ESB er mikilvægasti viðskiptaað-
ili S-Afríku, meira en helmingur
allra viðskipta landsins er við ESB-
ríkin. En s-afrískar vörur eru aðeins
um 1% af innflutningi ESB-ríkjanna.
Stefnt er að því viðræðunum ljúki
snemma á næsta ári og að sam-
komulagið geti tekið gildi í janúar
1997.