Morgunblaðið - 16.07.1995, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 16. JÚLÍ 1995 25
MINNINGAR
ASTA OLAFSDOTTIR
+ Ásta Ólafsdóttir
var fædd í
Holtahólum á Mýr-
um í Hornafirði 30.
maí 1921. Hún lést
í Borgarspítalanum
9. júli 1995. For-
eldrar hennar voru
hjónin í Holtahól-
um, Anna Pálsdótt-
ir, f. 16.3. 1888, d.
14.11. 1974 ogÓlaf-
ur Einarsson, f.
26.2. 1885, d . 25.3.
1952 . Systkini Ástu
voru sjö: Vilborg, f.
24.3. 1911; Páll, f.
22.3. 1912, d. 1982; Guðrún, f.
8.1. 1914, Einar, f. 17.1. 1915,
d. 1952; Rósa, f. 31.3. 1917;
Anna, f. 29.3. 1925, d. 1989;
Sigríður, f. 13.12.1928. Eftirlif-
andi eiginmaður Ástu er Ólafur
Jónsson, fæddur að Hörgsdal á
Síðu 6. mars 1919. Foreldrar
hans voru Anna Kristófersdótt-
ir, f. 15.4. 1891, d. 27.1. 1967
og Jón Bjarnason, f. 14.4. 1887,
d. 10.12. 1977. Ólafur og Ásta
settust að í Kópavogi haustið
1944 og bjuggu lengi á Hlíðar-
vegi 19 en síðan 1964 í Grænu-
tungu 7. Þau eignuðust fjögur
börn, en eitt þeirra, drengur,
f. 10.9. 1955, dó fáum dögum
eftir fæðingu. Þau sem lifa eru
Bjarni, f. 15.2.1943, maki Krist-
ín Indriðadóttir; Anna, f. 8.6.
1948, maki Björn R. Jónsson;
Hafdís, f. 26.9. 1959, maki Guð-
mundur Einarsson. Barnabörn
Ástu og Ólafs eru níu og eitt
barnabarnabarn.
Útför Ástu fer fram frá
Kópavogskirkju mánudaginn
17. júlí kl. 15:00.
VIÐ kveðjum þær hveija af annarri
konurnar sem voru fæddar í sveit-
um landsins í kringum 1920, fóru
í vist til vandalausra börn að aldri
og héldu svo á unglingsárunum
suður að freista gæfunnar. Leið
fæstra þeirra lá til mennta heldur
unnu þær öðrum af þeirri samvisku-
semi og vandvirkni sem þeim hafði
verið innrætt af foreldrum sínum
við öll algeng sveitastörf innan húss
og utan. Trúmennska, nægjusemi
og nýtni voru þeirra heimanfylgja.
Á sínum eigin búskaparárum urðu
margar þeirra kjölfesta heimilislífs
í hinu nýja borgarsamfélagi. Þær
byijuðu á því að gæta ungra systk-
ina, voru sendar á aðra bæi til snún-
inga þegar húsfreyjur urðu léttari,
ólu upp eigin bamahóp og komu
honum til mennta og opnuðu svo
heimili sín fyrir ömmubörnunum.
Allt sitt líf helguðu þær farsæld
annarra, oft án þess að kreíjast
neins fyrir sig.
Ásta Ólafsdóttir, tengdamóðir
mín, ólst upp í Hornafirðinum, feg-
urstu sveit allra sveita, og átti það-
an ljúfar minningar úr barnæsku.
Eftirlifandi manni sínum, Ólafi
Jónssyni, kynntist hún á Kirkjubæj-
arklaustri á Síðu þegar hún var þar
í vinnumennsku og þau hófu búskap
í Kópavogi haustið 1944 og voru
því meðal fmmbýlinga í því unga
bæjarfélagi. Heimili þeirra varð
fljótlega miðstöð stórra fjölskyldna
þeirra beggja auk vina og vanda-
minnisgóð. Þrátt fyrir
skamma skólagöngu
var hún fróð um fjölda-
margt sem hún hafði
heyrt eða séð og naut
þá síns góða minnis.
Hún var mikill nátt-
úruunnandi og kunni
vel að njóta þess að
ganga um í fallegu
landslagi og gaf þá
ekki síður gaum hinu
smáa; fugli, blómi eða
steini. Sínar allra
ánægjulegustu stundir
átti hún þó líklega á
baki homfirskum gæð-
ingum.
Hógværð var rík í fari Ástu, eins
og títt er um Skaftfellinga, og kom
meðal annars fram í því að hún
sagði sjaldan af eða á um málefni,
ekki afdráttarlaust já eða nei. Þess
í stað sagði hún gjarnan „það var
nú heldur“ og „það var nú síður“.
Hún var hlédræg og lítið gefin fyr-
ir fjölmenni en í fámenni var hún
bráðskemmtileg, orðheppin og
fundvís á spaugileg atvik til frá-
sagnar. Tillitssöm og nærgætin var
hún við samferðafólk og sannur
vinur vina sinna.
Þótt þau virtust í fljótu bragði
eðlisólík Ásta og Ólafur áttu þau
sameiginlegan áhuga á tvennu,
greiðasemi við aðra og gróðurrækt.
Eftir að þau fluttu í Grænutunguna
tóku þau inn á heimilið mörg ung
skyldmenni utan af landi sem
stunduðu nám í Reykjavík. Önnur
bjuggu í lqallaranum um lengri eða
skemmri tíma. Páll bróðir Ástu
dvaldi oft hjá þeim sín síðustu ár
pg bamaböm vom þar tíðir gestir.
í garðinum þeirra sá Ólafur um
stórvirkin og bylti með reglulegu
millibili vænum hraunhellum í
stæðileg beð og kanta sem Ásta
fyllti litskrúðugum lággróðri með
sínum grænu fingram. Það var
yndi hennar að eyða sem flestum
stundum á sumrin í garðinum og
fékkst hún varla að heiman á með-
an hann var í mestum blóma. Á
seinni áram fékk Ólafur óbilandi
skógræktaráhuga og fóra þau
margar ferðir austur að Mosum á
Síðu, þar sem er sumarhús fjöl-
skyldu Ólafs, til þess að setja niður
plöntur. Þá fóru þau einnig f minnis-
stæða skógræktarferð til Noregs
fyrir nokkram áram. Þótt Ásta
hefði gaman af að ferðast var hún
því alltaf fegin að koma heim aftur
til þess að geta forðað því að garð-
urinn lenti í órækt.
Öll störf sín rækti Ásta af alúð
og vandvirkni enda bar heimilið
vitni einstakrar umgengni og þrifn-
aðar. Auk þess að vera húsmóðir
vann hún í 14 ár á Kópavogshæli,
fyrst í eldhúsi og síðar við umönnun
vistmanna. Hóf hún þá venjulega
störf eldsnemma á morgnana. Til
þess var tekið hvað hún var sam-
viskusöm og stundvís. Reglusemin
var slík að einhvern tímann var
farið að leita að henni þegar hún
mætti ekki á sama tíma og hún var
vön.
Ég er þakklát fyrir að hafæ-
kynnst þessari mætu og góðu kohu.
Það er skarð fyrir skildi þegar Ásta
er ekki lengur í Grænutungunni en
gróðurinn hennar stendur þar
áþreifanlegur og lifnar á hveiju
vori. Þá mun minningin um hana
verða sterkust.
Kristín Indriðadóttir.
Kveðja frá venslafólki
Þegar Ásta Ólafsdóttir, húsfreyja
í Grænutungu 7 í Kópavogi, hverfur
frá okkur sem vorum henni nákom-
in minnumst við hennar með kæru
þakklæti og hlýjum hug. Um ára-
tugi hefur heimili hennar og eig-
inmanns hennar, Ólafs Jónssonar
bróður okkar, verið opið okkur
systkinunum og fjölskyldum-okkar.
Ásta var Austur-Skaftfellingur
en dvaldi um skeið á Kirkjubæjar-
klaustri þegar hún var ung stúlka.
Þar kynntist hún manni sínum Ól-
afi og eftir stuttan búskap eystra
ákváðu þau að setjast að í Kópa-
vogi. Það var fyrir hálfri öld og
þau því meðal frumbyggja Kópa-
vogs. Öll almenn þjónusta var þá
á frumstigi svo að áhugi þeirra á
bæjarmálum vaknaði fljótt. Ólafur
er kunnur fyrir félagsmálastörf
sín, var bæjarfulltrúi um árabil og
sinnti margvíslegum opinberum
störfum.
Allmörg systkini Ólafs freistuðu
þess smám saman að taka sér ból-
festu í þessu nýja bæjarfélagi. Þau
telja sig eiga Ástu heitinni og Ólafí
að þakka ómetanlega hjálp og vin-
semd í byijun búskapar þeirra og
raunar alla tíð. Sum okkar voru
viðloðandi heimili þeirra hjóna frá
því að við komum ung austan úr
Skaftafellssýslu til náms eða starfa
í höfuðstaðnum. Hlýleiki og hjálp-
semi Ástu var okkur mikils virði.
Þau hjón áttu sameiginlega
áhuga á trjárækt og gróðurrækt
almennt. Um það bar vitni einhver
fegursti garður í Kópavogi við
heimili þeirra og staðfastur áhugi
þeirra um tijárækt og umhyggja
um sumarhús okkar systkina að
Mosum í landi Geirlands á Síðu.
Þar nutum við enn félagsskapar og
samvinnu við þau hjónin.
Fyrir margs konar hjálp og ævi-
langa vináttu viljum við systkinin
færa Ástu heitinni og heimili henn-
ar einlæga þökk. Að lokum era
Ólafi og bömum þeirra og öðram
aðstandendum færðar innilegar
samúðarkveðjur.
Fyrir hönd okkar systkinanna,
Hermann G. Jónsson.
Mig Iangar með þessum fátæk-
legu orðum að minnast yndislegrar
konu, hennar Ástu tengdamóður
minnar. Klökkur lít ég til baka, og
riQa upp mín góðu kynni af þeim
hjónum Ástu og Óla. Fólk túlkar
tilgang þessa jarðlífs á ýmsan veg,
þegar ég lít yfir lífsferil Ástu, er
þar svo margt lærdómsríkt. Heiðar-
leiki, kærleiki, agi og dugnaður.
Þetta vora hennar einkunnarorð,
og betur væri, ef fleiri manneskjur
eins og Ásta auðguðu mannlífið.
í þau tæp 20 ár sem ég þekkti
Ástu heyrði ég hana aldrei hall-
mæla nokkurri manneskju, hún
reyndi ætíð að sjá það góða í fólki.
Yrði hún vitni að einhverri mann-
vonsku, átti hún virkilega bágt. Hún
manna sem áttu erindi í höfuðstað-
inn til að leita sér húsnæðis, vinnu
eða lækninga. Þótt húsakynni
þeirra væru ekki alltaf stór dugði
hjartarýmið til að hýsa langt að
komna gesti jafnvel svo vikum
skipti. Slíkar móttökur mæddu án
efa mest á húsmóðurinni. Á vorin
hélt Ásta venjulega austur í heima-
hagana með börnin og var á fyrri
árum oft sumarlangt í Holtahólum
á Mýrum hjá fólkinu sínu við hey-
skap. Hún var forkur dugleg og
hafði mikið yndi af sveitaverunni
enda hélt hún tiyggð við Horna-
íjörðinn allt sitt líf og fannst hún
ekki hafa farið í neitt sumarfrí
kæmist hún ekki austur á hveiju
sumri.
Ásta var góðum gáfum gædd,
eftirtektarsöm og með afbrigðum
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
INGVI JÚLÍUSSON,
Ránargötu 27,
Akureyri,
verður jarðsunginn frá Akureyrarkirkju
mánudaginn 17. júlí kl. 10.30.
Guðrún Jónsdóttir,
Maria E. ingvadóttir,
Herdfs Ingvadóttir,
ión Grétar Ingvason, Hjördis Arnardóttir,
Bjarni Rafn Ingvason, Rósa Þorsteinsdóttir,
Áslaug Nanna Ingvadóttir, Oddur Sigurðsson,
Ingvi Júlíus Ingvason, Unnur Björnsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
átti skap, sem aldrei var illskeytt,
heldur beytti hún því á þeim sem
hún taldi gera á hlut þeirra minni-
máttar. Þau örfáu skipti, sem hún
þurfti að hnippa í mig, var það af
því ég átti það skilið, og það fyrir-
gefíð strax.
Það er freistandi að greina hér
frá ýmsum atvikum, sem lýstu hví-
lík manngersemi Ásta var. í raun
gerist þess ekki þörf, því allir sem
Ásta umgekkst, féllu aldrei í skugg-
ann af þeim ljóma sem af henni
lýsti.
Síðustu dagarnir sem Ásta var
hér á meðal okkar, voru afar erfíð-
ir þeim aðstandendum sem fylgdust
með því helstríði sem hún háði. Þó
hún hafi ekki gengið heil til skógar
eftir heilablóðfall sl. haust, komu
þessi veikindi okkur í opna skjöldu.
Daginn áður en hún veiktist 1.
júlí sl. vorum við ljölskyldan á leið
í útilegu, þegar við kvöddum hana
í yndislegu sólarveðri. Síðustu skila-
boðin til okkar voru að við færum
ekki langt.
Þó hún hafi átt erfítt um mál
vegna fyrri veikinda, var oft auð-
velt að skilja hana, því hún tjáði
sig svo vel með augunum og hönd-
unum. Það gerði hún svo fallega á
stéttinni í Grænutungu 7, þegar hún
veifaði til okkar þegar við ókum
úr hlaði. Það var í síðasta skipti sem
við sáum fallega brosið hennar.
Öll eigum við okkar minningar
og þykir misvænt um. Ég á til ótal
minningar um Ástu og allar svo
góðar, að ég hef hugsað mér að
eiga þær, þar til ég hitti Ástu aftur
á okkar endastöð, þegar minn tími
kemur.
Litla dóttir okkar, Ólöf Anna, er
í dag of iítil til þess að skilja að
amma er farin í sína síðustu ferð.
Hún spyr mig hvenær amma komi
aftur frá Guði.
Það setur mig hljóðan, en geri
henni grein fyrir að þar líði ömmu
vel.
Megi þau máttarvöld, sem við
þekkjum svo lítið, styrkja Óla og
alla þá sem erfítt eiga núna vegnan^
fráfalls Ástu, svo þeir finni huggun
í þeirri sorg sem nú knýr dyra.
Guðmundur Einarsson.
Margt er það og margt er það
sem minningamar vekur,
þær era það eina
sem enginn frá mér tekur.
(Davíð Stef.)
Það eru alveg sérstaklega hlýjar
og skemmtilegar minningar tengd-
ar henni Ástu hans Óla, en þannig
töluðum við alltaf um hana. Sem,|f*
börn og unglingar voram við systk-
inin hálfgerðir heimagangar á
heimili hennar, þar sem alltaf var
tekið hlýlega á móti okkur. Gaman
var líka að koma til Ástu þegar
eitthvað var um að vera, afmæli,
þorrablót eða um áramót en þá
þótti alltaf tilheyra að líta til Ástu
og Óla. Við eigum líka minningar
frá Mosunum og frá Ameríkuferð
1987; þarna var Ásta oftar en ekki
hrókur alis fagnaðar.
Ásta var alltaf alveg sérstaklega
jákvæð og hjálpleg þegar til hennar
var leitað. Við tókum eftir því hve
mömmu þótti oft gott að leita ráða
hjá henni. í seinni tíð leituðu sum —
okkar til hennar varðandi blóma-
rækt, en hún og Óli hafa ræktað
afburða fallegan garð í Grænutung-
unni; þangað er gaman að koma
og skoða blómin hennar Ástu.
Við þökkum þá umhyggju og
hjálpsemi sem Ásta ávallt sýndi
okkur og vottum Óla, Bjama, Önnu,
Hafdísi og fjölskyldum þeirra okkar
dýpstu samúð.
Jón Hrólfur, Hörður, Anna
Rósa, Helga og Heiðar.
t
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
frú VALGERÐUR SKARPHÉÐINSDÓTTIR
frá Kirkjufelli í Grundarfirði
verður jarðsungin frá Grundarfjarðarkirkju þriðjudaginn 18. júlí
kl. 14.00.
Gísli G. Magnússon,
Haraldur E. Magnússon,
Alfreð R. Magnússon,
Aðalheiður Magnúsdóttir,
Stella Magnúsdóttir,
Gunnar S. Magnússon,
Þóra M. Hreiðarsdóttir,
Björn J. Lárusson,
Kristfn Frjðfinnsdóttir,
Magnús Álfsson,
Þórir Þórðarson,
Friðsemd Ólafsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Elskulegur sambýlismaður minn, sonur,
faðir, bróðir og mágur,
SIGURPÁLL EIRÍKUR
GARÐARSSON,
verður jarðsunginn frá Fossvogskapellu
þriðjudaginn 18 júlí kl. 15.00.
María Haukdal.
Guðrún Sigurbjörnsdóttir, Margrét Helga Sigurpálsdóttir,
Hafsteinn Garðarson, Hildur Pálsdóttir,
Grétar Garðarsson, Kristin Hulda Eyfeld.
t
Alúðar þakkir fyrir hluttekningu og vin-
semd, vegna andláts eiginkonu minnar,
móður okkar og ömmu,
GUÐRÚNAR SIGURÐARDÓTTUR.
Jón Óskar Eiríksson
og börnin.
Vaníaðir le.gstúnar
Varaníeg minning
TEINN
Brautarholti 3. 105 Reykjavík
Sími: 562 1393
Úrval Ijóskera,
krossa og fylgihluta.