Morgunblaðið - 09.08.1995, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 9. ÁGÚST 1995 49
afa fyrir allar þær góðu stundir sem
við áttum með honum, og þær voru
allar góðar. Afi var alltaf svo ljúf-
ur, glettinn og kátur.
Síðustu tvö til þrjú árin á Hrafn-
istu voru afa erfiðust, þegar bæði
sjón og heyrn voru farin að gefa sig
og háði það honum talsvert í sam-
skiptum við fólk og þá sér í lagi að
geta ekki setið og spjallað við aðra
vistmenn, þar sem hann hafði ákaf-
lega gott minni og skýra hugsun,
þrátt fyrir háan aldur.
Afi átti þó góða að, þar sem börn-
in hans hugsuðu mjög vel um hann,
ásamt starfsfólki Hrafnistu.
Elsku afi, nú ertu aftur kominn
til ömmu eftir hér um bil 12 ára
aðskilnað og það er einmitt sú vissa
sem hjálpar langafabörnunum þín-
um, jafnt stórum sem smáum, að
komast yfir sorgina.
Við kveðjum þig með þessu erindi:
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir alit og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
Inga, Agnar, Margrét
og Dögg Kárabörn.
Okkur systurnar langar að minn-
ast elskulegs afa okkar sem okkur
var svo kær. Þegar litið er til baka,
þá stendur upp úr hversu ve! var
tekið á móti okkur á heimili afa og
ömmu í Skipasundi 25. Afi var ein-
staklega jákvæður, skemmtilegur,
og gefandi maður og hafði frá
mörgu að segja frá sinni löngu ævi,
frá því þegar hann lifði í sveit fyrir
vestan, frá verstöðvalífi rétt upp úr
aldamótum á Vestfjörðum og einnig
ýmsu öðru. Hann lenti í sjávarháska
ungur maður og var bjargað og
þykir mildi að ekki fór verr. eitt er
víst að hann lifði mjög viðburðaríku
lífi og hafði öðlast gott líf þegar
hann kvaddi.
Hans er sárt saknað í hjörtum
okkar og þökkum við Guði fyrir að
taka hann í sínar hendur eftir erfið
veikindi.
Elsku afi, megir þú hvíla í friði
að eilífu.
Nú legg ég aupn aftur
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vöm í nótt.
Æ, virst mig að þér taka
mér yfir láttu vaka,
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson)
Sólveig og Margrét
Þórisdætur.
dugnað. Auk þeirra kaflaskipta sem
ávallt verða við fráfali maka var það
eflaust ekki sársaukalaust að hætta
öllum búskap í Viðey. En þá stóðu
eins og ávallt henni við hlið hennar
góða dóttir og tengdasonur og aðstoð-
uðu hana á allan hátt. Hanna flutti
síðar í Hamraborgina í Kópavogi og
þar átti hún margar góðar stundir.
Meðal annars tók hún mikinn þátt í
félagsstarfi eldri borgara með henni
Ingu frænku, sem hafði flust hingað
suður frá ísafirði eftir að hún missti
mann sinn. Það var oft gaman að
heyra þær gantast með ýmislegt úr
ferðunum sem þær fóru saman. Þær
buðu mér einu sinni með i slíka ferð
til Vestmannaeyja og hafði ég mikið
gaman af, enda aldrei komið þangað
fyrr. Oft höfum við riflað upp þá
ferðasögu á góðum stundum.
Nú er þessi elskulega kona horfin
af sjónarsviðinu en hún lifir í minn-
ingunni ogtel égþað hafa verið hlekk
í mínum þroskaferli að hafa fengið
að kynnast henni. Hún lá á deild 14G
á Landspítalanum tvo síðustu mán-
uðina, þar hafði hún dvalið oft áður
vegna veikinda sinna. Það er ómetan-
legt hvað hún fékk þar góða hjúkrun
og hlýju. Guð blessi það fólk.
Elsku Jóna mín, Sigfús, Valberg,
Kalli og Hjalti sem vöktuð yfir vel-
ferð hennar til hinstu stundar. Guð
gefi ykkur styrk í ykkar mikla missi.
Sorgin þegar sækir að og sárin blæða
líttu upp til Ijóssins hæða,
ljúfi drottinn allt mun græða.
(Sigurm. Guðm.)
María Haraldsdóttir.
MINNINGAR
ÞÓRA
* >
OLAFSDOTTIR
+ Þóra Ólafsdóttir
fæddist á Hvít-
árvöllum í Borgar-
firði 20. desember
1905. Hún lést á
Landspítalanum 29.
júlí síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru María Sæ-
mundsdóttir og
Ólafur Davíðsson.
Þóra var sjötta í röð-
inni af níu systkin-
um.
17. febrúar 1933
giftist Þóra Sig-
mundi Sæmunds-
syni frá Stærra-Arskógi, f. 30.
ágúst 1899, d. 9. febrúar 1936.
Börn þeirar eru María, f. 3.
des. 1933, og Sæmundur, f. 14.
janúar 1935.
Utför Þóru fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
MARGAR góðar minningar eru
tengdar kynnum mínum af Þóru
Ólafsdóttur frá Hvítárvöllum. Það
var fyrir tuttugu og átta árum, er
ég kom með son minn og sonarson
hennar nýfæddan inn á heimili henn-
ar á Eiríksgötunni, að kynni okkar
hófust. Hún varð mikill vinur minn
og við gátum rætt saman um allt
milli himins og jarðar. Áhugi hennar
á mér og minni fjölskyidu var mjög
sérstakur og mér mikils virði. Hún
hafði mjög ákveðnar skoðanir á líf-
inu og tilverunni og fram á síðasta
dag fylgdist hún vel með því sem
gerðist í þjóðfélaginu. Pólitík var
henni áhugamál. Trygglyndi hennar,
glaðværð og færni til að hvetja sína
nánustu áfram í lífinu kom mér oft
að góðum notum, bæði í námi og
starfi. Hún var þessi ekta amma, líf
hennar snerist um að hitta afkom-
endur sína og hún hafði mikinn
metnað fyrir þeirra hönd.
Þóra gekk glöð til allra verka og
var afkastakona í hannyrðum og
hafa bamabörn hennar og
langömmubörn notið góðs af því í
gegnum árin. Sigmundur sonur minn
hélt mikið upp á ömmu sína og þau
áttu margar góðar stundir saman.
Hún hélt á syni hans Sæmundi und-
ir skírn og það varð til að tengja
þau enn nánari böndum.
Ég vil að lokum þakka Þóru fyrir
samferðina og tryggð hennar við
mig alla tíð. Guð geymi hana.
Ég byija reisu mín,
Jesús, í nafni þín,
höndin þín helg mig leiði
frá hættu allri greiði.
Jesús mér fyigi í friði
með fögru engla liði.
í voða, vanda og þraut
vel ég þig förunaut
yfir mér virstu vaka
og vara á mér taka.
Jesús mér fylgi í friði
með fögru engla liði.
(H.P.)
Klara Njálsdóttir.
Tengdamóðir min, Þóra Ólafsdótt-
ir frá Hvítárvöllum, er látin eftir
aðeins 12 daga sjúkralegu.
Fundum okkar Þóru bar fyrst
saman 1952 þegar við María kynnt-
umst, og fyrstu 11 ár hjúskapar
okkar bjuggum við á heimili hennar.
Þóra missti mann sinn frá tveimur
ungum börnum sínum eftir aðeins
þriggja ára sambúð. Það var mikið
átak ungrar ekkju í byrjun heims-
kreppunnar að koma tveimur börn-
um til manns. Með dugnaði, ráðdeild
og reglusemi skilaði hún börnunum
sínum til nýs tíma, sem þau hafa
tekist á við með mikilli prýði.
Þóra vann lengst af í kennaraeld-
húsi Gagnfræðaskóla Austurbæjar,
en á sumrin var hún alltaf á Hvítár-
völlum, fyrst hjá móður sinni og síð-
an hjá Dadda bróður, en einstakt
samband var milli þeirra systkina.
Davíð lifir nú einn eftir af níu syst-
kinum og býr á Hvítár-
völlum.
Þóra var einstaklega
traust kona og sam-
viskusöm. Hafði hún
mikla ánægju af að
vera meðal góðra vina
og var þá oft skipst á
skoðunum um menn og
málefni. Þóra var fylg-
in sér og einlægur tals-
maður . sjálfstæðis-
stefnunnar, fór í nær
allar vorferðir Varðar,
þá síðustu háifum
mánuði fyrir andlátið.
Fyrir þá ferð hafði hún
fundið fyrir lasleika en
vildi ekki fara til læknis fyrr en að
Varðarferðinni lokinni. Er því ljóst
að hún hefur ekki borið veikindi sín,
sem reyndust ólæknandi, á torg.
Þóra átti átta ömmubörn, níu
langömmubörn og eitt langa-
langömmubarn. Öllum þessum niðj-
um sínum unni hún heitt og reynd-
ist þeim eins vel og hún mátti og
gladdist yfir þroska þeirra og vel-
gengni.
Við María, börn okkar, tengda-
börn, barnabörn og barnabarnabarn
þökkum nú að leiðarlokum elsku-
legri konu fyrir það fordæmi sem
hún gaf okkur með lífi sínu. Við
þökkum forsjóninni fyrir að hafa
fengið að njóta hennar svo lengi.
Nú hafa orðið fagnaðarfundir á
æðri vegum við endurfundi genginna
ættingja og vina. Guð blessi minn-
ingu tengdamóður minnar.
Ásgeir J. Guðmundsson.
Nú þegar sumri hallar og daginn
er farið að stytta kveður amma mín,
Þóra Ólafsdóttir frá Hvítárvöllum,
þennan heim.
Amma fæddist í byijun aldarinnar
og var góður fulltrúi aldamótakyn-
slóðarinnar. Þetta er kynslóð þess
fólks sem við sem yngri erum gætum
lært svo margt gott af ef við hefðum
tíma til að hlusta. Hún amma mín
hafði alltaf allan þann tíma sem ég
þurfti, hvort sem það var til að lesa,
segja sögur, erinda eitthvað eða
seinna meir til að líta eftir dætrum
mínum. Hennar tími var alltaf nóg-
ur. Nægjusemi var henni töm og
ekki þurfti mikið til að gleðja hana,
eitt símtal eða heimsókn var nóg.
Hún var sterk kona enda hafði hún
ekki látið bugast þótt ýmislegt gengi
á. Hún missti mann sinn eftir ein-
ungis þriggja ára sambúð og syrgði
hann til æviloka. Hún sinnti hinum
ýmsu verkakonustörfum, en lengst
af vann hún í kennaraeldhúsinu í
Gagnfræðaskóla Austurbæjar, og
hvert sumar fór hún til heimahag-
anna, að Hvítárvöllum, þar sem hún
stjórnaði heimilishaldinu. Hún var
einstaklega dugleg og fylgin sér,
fylgdist með þjóðmálunum fram á
síðasta dag og var í daglegu sam-
bandi við okkur barnabörnin. Hún
var ein af þessum hvunndagshetjum
sem vann verk sín hljóð og ætlaðist
ekki til að hrópað væri um afrek
hennar.
Ég veit í raun ekki hvar ég á að
bera niður í þeim hafsjó minninga
sem ég á um ömmu mína, enda stóð
heimili hennar mér ávallt opið og
var á stundum mitt annað heimili.
Minningarnar hrannast upp og allar
svo góðar. Á mínum yngri árum fór
ég um hveija helgi og gisti hjá
ömmu. Þá fékk ég að fara með í
vinnuna á laugardagsmorgun, en þá
var enn kennt á laugardögum. Þetta
fannst mér mikið ævintýri. Á sunnu-
dagsmorgun fórum við svo í messu
í Hallgrímskirkju og fengum Jesú-
myndir. Amma hafði mjög gaman
af tónlist og Ríó tríó var í miklu
uppáhaldi hjá henni. Og oftar en
ekki hlustuðum við á plöturnar henn-
ar og dönsuðum, „eins og ég dans-
aði í gamla daga“. Við höfðum alltaf
nóg að sýsla. Amma var mikil handa-
vinnukona og fljótlega kenndi hún
mér að pijóna og sauma, og oftar
en ekki sátum við saman við handa-
vinnu og spjölluðum um heima og
geima. Amma sagði mér frá lífinu
í sveitinni. Á sumrin fór ég í sveitina
með ömmu. Þar steiktum við saman
kleinur, gáfum hænsnunum, tókum
þátt í heyskapnum og rúðum. Oftar
en ekki hef ég eflaust gert meira
ógagn en gagn, en aldrei hraut
styggðaryrði af vörum ömmu, þvert
á móti þakkaði hún mér fyrir hjálp-
ina.
Ég á henni líka leiklistaráhuga
minn að þakka. Á hveijum vetri fór-
um við í okkar fínasta púss og fórum
á barnaleikrit Þjóðleikhússins. Þegar
hún hætti að fara með mig, tók
Geiri bróðir við, síðan Tinna, dóttir
mín, og þá fórum við þijár saman í
leikhús.
Seinna meir eftir að ég eignaðist
fjölskyldu kom hún oft í heimsókn
en fram á síðasta dag var henni
mjög umhugað um dætur mínar.
Einkum voru hún og Tinna nánar
og hún kenndi Tinnu margt af því
sem hún hafði áður kennt mér, og
saman áttu þær dýrmætar stundir.
Við amma vorum ekki sammála þeg-
ar kom að stjórnmálum og hlutverk-
um kynjanna. Það eina sem hún
hafði áhyggjur af var að ég sinnti
manninum mínum ekki nógu vel,
eins og hún orðaði það, en henni
fannst að ég ætti að dekra við hann
í hvívetna. Hún sagði mér oft sögur
af því hvernig þær systur unnu við
hlið bræðra sinna við heyskap og
þegar löngum vinnudegi útivið lauk
og þeir fóru heim að hvíla sig, þá
áttu þær systur eftir innivinnu við
þvotta, þrif og saumaskap. Þegar
ég spurði hana hvort henni þætti
þetta ekki hafa verið ósanngjart
sagði hún bara: „Svona var þetta
og mundu að sinna manninum þínum
vel.“ Við ræddum oft um stjómmál
og þar var hún með sína menn á
hreinu. Hún var alla tíð flokksbund-
in sjálfstæðiskona, og hálfum mán-
uði áður en hún dó fór hún í Varðar-
ferð með eldri borgurum. Hún kvart-
aði oft yfir því hversu illa henni
hefði tekist að ala okkur barnabörn-
in upp í sjálfstæðismennskunni, og
sagðist ekki skilja hvernig gætu
komið kommúnistar út af sér. I
hennar huga var fólk sjálfstæðisfólk,
framsóknarfólk eða kommúnistar.
Það var því oft mikill hávaði þegar
fjölskyldan kom saman, og þar gaf
amma sína skoðun ekki eftir.
Amma var alla tíð ákaflega heilsu-
hraust. Síðasta árið dvaldi hún í íbúð
eldri borgara við Lönguhlíð. Þar leið
henni einstaklega vel. Sérstaklega
líkaði henni vel að vera í nábýli við
Laugu vinkonu sína. Það var unun
að fýlgjast með þeim og fleiri vinkon-
um sem hún eignaðist í Lönguhlíð.
Þær skemmtu sér svo vel saman.
Eitt kvöld hringdi ég í hana og þá
sagði hún mér að þær væru að koma
úr skemmtiferð. Þær höfðu þá klætt
sig uppá og farið hring með strætis-
vagni um bæinn. Svo sátu þær sam-
an og fengu sér sérrítár. Samtali
okkar lauk með því að hún bað mig
blessaða að vera ekki að segja nein-
um frá því að þær væru að sötra
sérrí, vinkonurnar.
Fyrir mér var amma mín yndisleg-
asta manneskja sem ég hef kynnst
um ævina og ég mun ætíð sakna
hennar sárt um ókomin ár. Það er
þó huggun harmi gegn að eiga allar
þær minningar sem ég og fjöiskylda
mín geymum í huga okkar. Sagt er
að sorgin, sem hjarta okkar er fullt
af nú, sé gríma gleðinnar, og víst
að við erum heppin að hafa verið
samferðafólk ömmu Þóru. Auk þess
eru það í mínum huga sérstök for-
réttindi að fá að bera nafn hennar.
Þóra Ásgeirs.
Elsku amma Þóra er látin og á
ég eftir að sakna hennar mikið.
Hún var góð kona og á ég margar
góðar minningar frá mínum yngri
árum með henni, en við fjölskyldan
bjuggum hjá henni fyrstu átta árin
mín á Eiríksgötunni þar til við flutt-
um í Kópavoginn. Á þeim árum vann
hún í gagnfræðaskólanum við að
gefa kaffí og fórum við oft þangað
til að fá að drekka.
Á sumrin fórum við alltaf til henn-
ar upp í Borgarfjörð og vorum hjá
henni og Davíð bróður hennar á
Hvítárvöllum, en hjá þeim var gott
að vera.
Ilún amma mín var dugleg kona
og þegar maður hugsar til baka til
sumranna í sveitinni, getur maður
ekki annað en minnst þess þegar hún
var að raka eða dugnaðarins í henni
þegar hún var að taka af kindunum
og það eru ekki nema nokkur ár síð-
an hún gerði það síðast. Á þessum
árum var maður mikið með henni
uppi í sveit á sumrin og hún kenndi
manni mikið en á veturna kom hún
mikið til okkar og man ég að ég gisti
oft hjá henni þegar ég var að fara á
íþróttaæfíngar á sunnudagsmorgn-
um niður á Hlíðarenda.
Amma var alltaf glöð og skemmti-
leg og spiluðum við systkinin oft við
hana en í sveitinni var sagt að það
mætti ekki spila á spil nema þegar
R væri í nafni mánaðarins.
Það var alltaf gott að koma til
ömmu. Hún vildi allt fyrir mann gera
og er þá ekki annað hægt en að
minnast á þær góðu gjafír sem hún
gaf okkur í gegnum tíðina og er
skemmst að minnast flugvélanna sem
hún gaf okkur bræðrunum í jólagjöf
og svona er allt þegar maður hugsar
til baka um alla þá gleði sem hún
gaf okkur.
Hún amma mín var dugleg og
yndisleg kona og ég á eftir að sakna
hennar mikið og það er svo margt
sem maður getur minnst á svona
stundu eins og þegar ég var í Iðnskó-
lanum, en þá var hún flutt á Berg-
þórugötuna, þá kom ég alltaf til henn-
ar í hádegismat, veisla á hveijum
degi, en á Bergþórugötu bjó hún á
þriðju hæð. Hana munaði ekki um
að hlaupa upp og niður stiga alia
daga, enda fór hún um allt upp og
niður Laugaveg. Já, hún var létt á
fæti hún amma.
Ég ætla líka að minnast á hvað
hún var handlagin því að fyrir rúmum
mánuði kom hún heim til mín og
spurði son minn hvort hann vantaði
ekki lopasokka og hann jánkaði því,
en hún hefur pijónað mikið bæði á
mig sem og aðra í Qölskyldunni.
Daginn sem hún fór á spítalann kom
ég til h'ennar í Lönguhlíðina og þá
rétti hún mér lopasokkana og sagði
við mig að nú liði henni mjög illa og
þetta væru líklegast síðustu sokkarn-
ir sem við fengjum hjá henni. Það
þótti mér ólíklegt og sagði að hún
yrði fljótt hress aftur og ætti eftir
að fara upp í sveit bráðlega, en svona
er lífíð, elsku amma. Guð blessi þig.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og ailt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
Guðmundur Ásgeirsson.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem)
I dag vil ég kveðja þig, elsku Þóra
mín. Okkar kynni voru allt of stutt,
en frá þeim degi er ég kom inn í fjöl-
skyldu þína tókstu mér opnum örm-
um og reyndist mér sönn vinkona
og góður leiðbeinandi. Þú varst svo
fómfús og ósérhlífin og alltaf tilbúin
til að hjálpa ef einhver þurfti þess
með, og það var nú æði oft. Börnin
tókstu fram yfír allt annað og þeirra
missir er mikill og mikið erfitt að
skilja að langamma er dáin og við
sjáum hana aldrei meir. Það eina sem
við, bæði böm og fullorðin, eigum
og það er minningin um þig og allar
þær ánægjustundir sem við áttum
með þér. Það er nokkuð sem enginn
tekur frá okkur.
Elsku kæra vina mín, ég kveð þig
með trega en þó fógnuði yfir því að
hafa verið þér við hlið frá upphafi
sjúkrahúslegunnar og allt til enda.
Þakka þér fyrir allt og allt. Hvíl þú
í friði.
í minning vorri munt þú lifa,
við munum þina blíðu lund.
Nú lítum landamærin yfir
og ljúft við söknum þín um stund,
en fyrr en varir finnumst við
á friðarstundu við lífsins hlið.
(Bergþóra Pálsdóttir)
Kristín Ottesen.