Morgunblaðið - 08.10.1995, Blaðsíða 22
22 SUNNUDAGUR 8. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Skandia
TRYGGINGA
MIÐSTÖÐIN HF.
BÓTÍ
SJÓÐI
Útreikningar Vátryggíngaeftirlitsins benda til þess að verulegt
hreint öryggisálag sé í bótasjóðum bflatrygginganna. Fjárhæðin
er ekki gefín upp en Helgi Bjamason metur það svo að um sé
að ræða nokkra milljarða króna. Starfsmenn Vátryggingaeftirlitsins
og tryggingafélaganna eru sammála um að þörf sé á því fé sem er
í bótasjóðum og öryggisálagi til að greiða bætur til fólks sem þeg-
ar hefur lent í slysum og til að mæta áhættu í framtíðinni. Ekki
sé skynsamlegt að nota þetta fé til að lækka iðgjöldin.
FORSTÖÐUMAÐUR Vá-
tryggingaeftirlitsins, Er-
lendur Lárusson, segir að
útreikningar sem unnið er
að á stöðu bótasjóða bílatrygginga-
félaganna bendi til þess að í lok síð-
asta árs hafi verið verulegt hreint
öryggisálag í sjóðunum. Hann er þó
ekki reiðubúinn að veita upplýsingar
um tölur í þessu sambandi, ekki
fyrr en útreikningum er að fullu
lokið og gefíst hefur tóm til að kynna
þá fyrir tryggingafélögunum.
Hann segir að sama staða hafi
verið uppi fyrir áratug en þá hafí
álagið brunnið upp á stuttum tíma
þegar tryggingafélögin urðu fyrir
óvæntum búsiljum af völdum ytri
aðstæðna. Það hafí kannski kennt
mönnum þá lexíu að tryggingafé-
lögin þurfi á slíku álagi að halda.
Vátryggingaeftirlitið lítur einnig
svo á að nauðsynlegt sé fyrir trygg-
ingafélögin að hafa gott öryggis-
álag- á bótasjóði vegna þess hvað
eigið fé þeirra er hlutfallslega lítið,
þannig að álagið bæti upp eiginfjár-
stöðuna. Starfsmenn eftirlitsins
lýsa jafnframt þeirri skoðun sinni
að þörfín fyrir öryggisálag sé ekki
minni nú en fyrir tíu árum í ljósi
markaðsaðstæðna, vegna sam-
keppni innanlands og að utan, því
nú geti félögin síður velt óvæntum
sveiflum yfír á bíleigendur með
hækkun iðgjalda.
Erlendur Lárusson á ekki von á
því að Vátryggingaeftirlitið muni
gera athugasemdir við ríflega bóta-
sjóði af framangreindum ástæðum.
Er litið svo á að samkeppnin á
markaðnum muni stilla þeim i hóf.
Bent á bótasjóðina
Umræðan um ástæður hærra ið-
gjalds bílatrygginga hér en í ná-
grannalöndunum hefur mikið til
stöðvast við bótasjóði tryggingafé-
laganna. Forsvarsmenn FIB nefndu
það þegar þeir kynntu könnun sína
á iðgjöldum, að sjóðasöfnun trygg-
ingafélaganna benti til þess að ið-
gjöld hér væru mun hærri en þörf
væri á. Þeir bentu síðar á að bóta-
sjóðimir hefðu margfaldast á nokkr-
um árum, án sýnilegs samhengis við
raunveruleg tjón. Forráðamenn FÍB
gáfu í skyn að munurinn væri mik-
ill, eins og sést á þessum orðum
Áma Sigfússonar í Morgunblaðinu
10. ágúst: „Ef þessi áætlun [framlag
í bótasjóð] er alltof há ætti að vera
svigrúm til þess að lækka iðgjöld.
Ef 50-60 prósent væri greitt út og
hitt væri ofáætlað hlyti maður að
geta gert kröfu um að iðgjöldin
lækkuðu sem því nemur.“
Forstjórar tryggingafélaganna
sögðu aftur á móti fráleitt að full-
yrða að hægt væri að lækka iðgjöld
á þeim forsendum að fjármunir
hlæðust upp í bótasjóðum trygg-
ingafélaganna. Fjármunir í bóta-
sjóðum væra f raun „eign“ tjónþola
og skuld tryggingafélaganna. Þau
legðu fjármuni til hliðar og ávöxt-
uðu þá til að mæta óuppgerðum
skuldbindingum.
Tveir milljarðar á
ári í bótasjóð
Það er eðlilegt að sjónum sé
beint að framlögum í bótasjóði í
umræðu um iðgjöld þar sem fram-
lögin hafa verið nokkuð stór hluti
af kostnaði tryggingafélaganna við
bílatryggingar undanfarin ár. Á
árunum 1991-93 var nettó framlag
í bótasjóð liðlega 2 milljarðar á ári
og færist það sem tjónakostnaður
til viðbótar bókfærðum tjónum árs-
ins sem aðeins voru 3,2 til 3,7
milljarðar kr. Með bókfærðum tjón-
um er átt við gjaldfallin og greidd
tjón, bæði vegna viðkomandi árs
og ekki síður fyrri ára þar sem
minnihluti tjónanna er greiddur á
því ári sem slysið verður. Á árinu
1993 voru þessi hlutföll þannig að
þrír fimmtu hlutar tjóna ársins
voru greidd tjón og tveir fimmtu
voru viðbót í bótasjóð vegna óupp-
gerðra tjóna. Á síðasta ári var
framlag í bótasjóð einnig verulegur
kostnaðarliður þó hlutföllin væru
önnur, bókfærð tjón voru í hærri
kantinum en framlag í bótasjóð
hafði lækkað.
Bifreiðatryggingafélögin eiga að
leggja til hliðar fjármuni til að
mæta óuppgerðum tjónum og færa
sem skuld á efnahagsreikningi.
Hefur þessi sjóður eða skuld verið
nefnd bótasjóður og stundum tjóna-
skuld en heitir vátryggingaskuld í
nýjum lögum um vátryggingastarf-
semi. í lögunum segir. að vátrygg-
ingaskuldin skuli metin þannig að
hún samsvari óuppgerðum heildar-
skuldbindingum vátryggingafélags
vegna gerðra vátryggingasamnnga.
Það er hins vegar þrautin þyngri
að meta það hvort mat tryggingafé-
laganna á óuppgerðum slysatjónum
sé sanngjamt og hvort þau álög sem
bætt er ofaná í öryggisskyni séu
eðlileg.
Tjón áætlað út frá
meðaltalstölum
Framkvæmdin er í grófum drátt-
um þannig að þegar tryggingafé-
lagi berst tilkynning um tjón er
opnuð ný tjónamappa og í hana
safnað öllum gögnum varðandi
tjónið, eftir því sem þau berast.
i
\
i
I
i
,
Bótasjóður
Lögregan
kölluð til.
Gerð skýrsla
og síðar tekin jj
skýrsla af
hinum
slösuðu
Dráttarbíll
flytur
ökutækið í
geymslu
Fyrirtækið sem
geymir bílinn
lætur trygginga-
félagið vita
Lögreglan sendir
tryggingafélögunum
skýrslu sína
<£0
<Ol
So
Það félag sem bertjónið
opnar möppur um það, áætlar
tjónið skv. meðaltali, og færir
í bótasjóð á móti:
Fólkið flutt
á slysadeild
með sjúkrabíl
Munatjón
120.000 kr.
Tjónið á bílnum
metið í skoðunarstöð.
Viðgerðarkostnaður
áætlaður 500.000 kr.
Er þá bætt í bótasjóð
380.000 kr.
Meiðsii ökumanns
Farþeginn
fer heim
eftir skoðun
Tryggingafélögin
ræða sarr.an um
hvor bíllinn
séísök