Morgunblaðið - 08.10.1995, Blaðsíða 48

48 SUNNUDAGUR 8. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Þær hafa allar notið vinsælda „Die
Hard“ myndirnar á íslandi en
engin eins og þriðja myndin í
flokknum, „Die Hard 3: With a
Vengeance". Þegar þetta er skrifað hafa
langt á fimmta tug þúsunda séð myndina
en „aðeins“ í kringum 30.000 manns sáu
hinar myndirnar tvær. Astæðurnar fyrir
velgengni þriðju myndarinnar geta verið
margar; hún er afbragðs sumarafþreying,
Bruce Willis og Jeremy Irons leika andstæð-
ingana og hasarinn er oft yfirgengilegur
enda samkeppnin á spennumyndamarkaðn-
um hörð. Enn ein ástæðan, og ekki sú sísta,
er örugglega leikarinn Samuel L. Jackson.
Senuþjófur í Reyfara
Hann er sá sem heldur áhorfandanum á
jörðinni þegar myndin fer á flug. Og ekki
í fyrsta skipti. Samuel vakti fyrst verulega
athygli í mynd Spike Lees, „Jungle Fever“,
þar sem hann lék langþjáða eiturlyfjaneyt-
andann Gator af slíku raunsæi og bölmóði
að keppnishaldarar á Canneshátíðinni
bjuggu til sérstakan verðlaunaflokk fyrir
Samuel í viðurkenningaskyni. En það var
í Reyfara Quentins Tarantinos sem leik-
hæfileikar hans komu best í ljós í hlutverki
leigumorðingjans Jules Winnfield, félaga
John Travolta í myndinni. Samuel pakkaði
þeirri einstöku glæpaorgíu saman í lokin
með którkostlegri einræðu sem hann flutti
af biblíulegum innblæstri og gerði úr slíka
eldmessu að hún söng enn í hausnum á
manni á leiðinni út. Þar stimplaði Samuel
L. (stendur fyrir Leroy) Jackson sig inn sem
einn af bestu og athyglisverðustu kvik-
myndaleikurum Bandaríkjanna og tryggði
sér ævarandi aðdáendur um allan heim /
og kannski sérstaklega hér á íslandi
þar sem Reyfari hlaut reyfarakennda
aðsókn. g
Því er óhætt að segja að Samuel
''eigi talsvert í vinsældum „Die Hard
3“ hér heima. Frá því hann lék Gator
hefur hann verið í stærri og minni hlutverk-
um í fjölda mynda allt frá Júragarðinum
til „Patriot Games“ en hingað til í aukahlut-
verkum. Næstu tvær myndir hans eru
„A Time to Kill“, sem byggir á
bók eftir John Grisham (Samuel
leikur föðurinn sem ákærður er
fyrir morð), og „The Great White
Hype“, er segir af umboðsmanni
í leit að hvítum hnefaleikakappa
sem getur eitthvað. Hann er
spurður að því í nýlegu tímariti
af hveiju hann hefði ekki enn
útskrifast í aðalhlutverkin og
hann svarar: „Vegna þess að þeir
sem eru í aðalhlutverkunum eiga
að trekkja að áhorfendur. Ég
er aftur ráðinn til að gefa mynd-
inni ákveðinn gæðastimpil og
sjá til þess að í henni sé vottur
af leikhæfileikum.“ Hann er ekki
að bera fyrir sig neina hógværð
og fannst sárt að hreppa ekki
Óskarinn í ár. Hann var útnefnd-
ur til verðlaunanna í flokki bestu
aukaleikara fyrir hlutverk Jules, en
Martin Landau hreppti styttuna.
ELDHESSA
SIMÍELS
Þríðja myndin í „Die Hard“ myndaflokknum hefur
reynst vinsælust þeirra allra hér á landi og er Samuel
L. Jackson örugglega ein ástæða þess, að sögn Amald-
ar Indriðasonar. Hann skoðar feril þessa einstaka
leikara sem á síðustu árum hefur orðið einna fremstur
blökkuleikara í Hollywood
EINN af bestu leikurum
kvikmyndanna í dag;
i Samuel L. Jackson.
FEITASTA hlutverkið; Jackson
^ með Travolta og Harvey Keitel
í Reyfara.
Verðlaun búin
til fyrir Samuel
Jackson ólst upp í Chattano-
oga í Tennessee og kynntist
vel aðskilnaðarstefnu Suður-
ríkjanna. „Ég man þegar ég
var fjögurra eða fimm ára
og sat úti á palli heima
og blístraði á hvíta
stúlku. Amma og
. frænka og
mamma og allir
saman þustu út úr
húsinu og lömdu
í mig vegna þess
að ég hefði getað
verið drepinn fyrir
það. Það var margt sem
ég mátti ekki gera, margir staðir
sem ég mátti ekki sækja“. Hann
lærði leiklist í Atlanta og flutti til
New York um miðjan áttunda ára-
tuginn og vann með tveimur öðrum
svörtum leikurum sem voru nokkuð
á undan honum að komast í fremstu
röð kvikmyndaleikara, Morgan
Freeman og Denzel Washington.
Samuel segist ekki hafa haft löngun
til að vinna í Hollywood heldur lagt
áherslu á að starfa sem sviðsleikari en
þess var þó ekki langt að bíða að hann
sæist á hvíta tjaldinu. Fyrsta myndin
var „Ragtime" eftir Milos Forman og svo
sást tií hans af og til í myndum eins og
BARNALEIKUR; Jackson í hinni vin-
sælu hasarmynd „Die Hard 3“.
„Coming to America“ og „GoodFellas"
áður en Spike Lee, sem sett hafði hann
í allar sínar myndir, bauð honum hlut-
verkið í „Jungle Fever“. Hann hreppti
verðlaun á kvikmyndahátíðinni í Cannes
fyrir bestan leik í aukahlutverki þótt sá
verðlaunaflokkur hefði aldrei verið til á
þessari frægu hátíð. Hann var búinn til
fyrir Samuel. Honum sinnaðist við Lee þeg-
ar hann vildi ekki mæta í prufutöku fyrir
„Malcolm X“ og óvíst er hvort þeir vinni
saman meira. „Það gæti gerst og þó ekki.
Ég veit það ekki,“ er haft eftir Samuel.
Prufa hjá
Tarantino
Litlu munaði að hann fengi ekki hlutverk
Jules í Reyfara. Hann hafði farið í prufu-
töku til Tarantinos þegar leikstjórinn leitaði
að leikurum í „Reservoir Dogs“ en hún tókst
ekki sem skildi. „Tveimur árum seinna,
þegar hann var að ráða í Reyfara, hafði
Quentin samband við mig og fór að tala
um þetta nýja handrit og þessa persónu sem
hann hafði skapað með mig í huga. Ég
fékk sent handrit frá Danny DeVito (fyrir-
tæki hans, Jersey Films, er framleiðandi
myndarinnar) með orðsendingu sem hljóð-
aði svo: Ef þú sýnir þetta einhveijum munu
þrír menn frá Jersey Films, koma og drepa
þig. Handritið drap mig. Ég meina, ég varð
frá mér numinn.“
Hann hélt að hlutverkið væri sitt eftir
prufutöku en svo var þó ekki, annar leikari
kom mjög til greina, og Samuel mætti í enn
einá prufuna. Þar heillaði hann Quentin og
DeVito uppúr skónum. „Og svo komum við
að síðustu ræðunni í myndinni. Þessari á
veitingastaðnum. Ég hafði unnið með hana,
þrælað með hana en sem ég sat þarna með
þeim gerðist eitthvað sem fékk mig til að
breyta öllu sem ég hafði áður æft. Og svo
flutti ég hana eins og ég gerði í myndinni.
Þegar ég lauk þeirri ræðu mátti heyra
saumnál detta. Seinna fékk ég að heyra
að þeir hefðu ekki haft hugmynd um hvem-
ig þeir áttu að enda myndina fyrr en ég
flutti þessa ræðu. Og þar með fékk ég hlut-
verkið."
Það vakti talsverða athygli á sínum tíma
þegar hann var útnefndur til Óskarsins sem
besti leikari í aukahlutverki en John Tra-
volta var útnefndur sem besti leikari í aðal-
hlutverki þótt hlutverk Samuels - með fullri
virðingu fyrir frábærum leik Travolta -
hafí verið mun þýðingarmeira og hann hafi
fengið fleiri setningar. Miramax, kvik-
myndafyrirtækið sem dreifir myndinni, réði
þessari skiptingu en hvað olli henni? „Ég
veit það ekki,“ er haft eftir Samuel. „Ég
er ekki að reyna að vera diplómatískur, ég
bara hreinlega veit það ekki. Ég hreppti
verðlaun sem besti leikari í aðahlutverki
hjá gagnrýnendum í Texas t.d. og í Los
Angeles, skilst mér þar til þeir breyttu því
með annarri atkvæðagreiðslu. Svo ég veit
ekki meir. Allir hringdu í mig og vildu að
ég sætti mig við þá staðreynd að ég ætti
heima með aukaleikurunum. Það var lagt
þannig upp fyrir mig að ef ég leyfði þeim
að stilla mér upp sem aukaleikara væri
tryggt að ég hlyti útnefningu en ef mér
yrði stillt upp sem aðalleikara væri það
ekki svo öruggt.“ Hann segir að Miramax
hafi að líkindum klúðrað málinu en bætir
við að fólk geti „sjálft dæmt um frammi-
stöðu mína í myndinni."
Byssuleikir
í „Die Hard 3“ leikur Jackson búðareig-
anda í Harlem sem kemur Bruce Willis til
aðstoðar í eltingarleik við hryðjuverkamann
sem Jeremy Irons leikur. Jackson hafði allt-
af langað til að leika í ekta hasarmynd. „Ég
ólst upp við þannig myndir og svo fórum
við krakkarnir í byssuleiki, lékum kúreka
og indjána, ræningja og löggur, fórum í
stríðsleiki og skutum á hvert annað með
leikfangabyssum og nú þegar ég er orðinn
fullorðinn get ég leikið mér á nákvæmlega
sama hátt og fæ það borgað. Það gerist
ekki betra, þetta er barnaleikur.“ Og seinna
segir hann: „Ég er ósköp venjulegur maður
í alveg einstöku starfi.“
En hvað verður um Jules þegar hann
labbar sig út af veitingastaðnum eftir ræðu-
höldin í Reyfara? „Hann leggst í ferðalög
og fer um landið og út í heim og lendir í
ævintýrum og kynnist fólki. Það þýðir ekki
endilega að hann sé hættur að drepa fólk.
Hann getur enn tekið upp fyrri iðju þar sem
hann fer um heiminn og reynir að finna
svarið við því af hveiju lífi hans var þyrmt.
En hvatinn þarf ekki að vera sá sami.“
Ljóst er að ef einhverntíman verður gert
framhald af Reyfara munu Samuel og Jules
mætast á ný og fyrir áhorfendur verða það
fagnaðarfundir.