Morgunblaðið - 07.11.1995, Blaðsíða 16
16 ÞRIÐJUDAGUR 7. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Samkeppnisráð telur ýmsa hnökra á aðskilnaði samkeppnisrekstrar hjá Pósti og síma
Dráttar-
Hraða þarf breytíngu
á rekstrarformi P&S
FJÁRHAGSLEGUR styrkur Pósts
og síma og umsvif stofnunarinnar í
sölu notendabúnaðar skapar sam-
keppnissviði hennar yfirburðastöðu á
markaði fyrir fjarskiptabúnað. Þetta
kemur fram í nýju áliti Samkeppnis-
ráðs sem sent hefur verið til sam-
gönguráðúneytisins. Er það mat
ráðsins að hraða þurfí breytingu á
rekstrarformi Pósts og síma í hluta-
félag svo samkeppnislegur jöfnuður
náist gagnvart öðrum fyrirtækjum í
sölu notendabúnaðar. Hins vegar
telur ráðið að þær skipulagsbreyting-
ar sem gerðar voru fyrr á árinu með
stofnun samkeppnissviðs séu sam-
rýmanlegar samkeppnislögum en
laga þurfi ýmsa hnökra.
Samkeppnisráð tók þetta mál til
meðferðar vegna erindis Samtaka
seljenda fjarskiptabúnaðar frá 5.
apríl sl. Þar var óskað eftir afstöðu
Samkeppnisstofnunar vegna þeirrar
verkaskiptingar sem ákveðin er í
reglugerð frá því fyrr á árinu um
Póst og síma, skipulag og verkefni,
m.t.t. aðskilnaðar einkaréttarstarf-
semi og samkeppnisstarfsemi.
Samtökin gerðu m.a. athugasemd
við útgáfu símaskrár sem heyrir
undir fjarskiptasvið. Það er niður-
staða Samkeppisráðs að ákvörðun
um að fjarskiptasvið Pósts og síma
annist útgáfu símaskrárinnar sé ekki
í samræmi við það sjónarmið sam-
gönguráðuneytisins að samkeppnis-
svið annist þá starfsemi sem ekki
er bundin lögum. „Ef útgáfa síma-
skrár er öllum fijáls, er með hliðsjón
af samkeppnislögum, æskilegt að
símaskráin verði felld undir sam-
keppnissvið Pósts og símamálastofn-
unar og þannig m.a. fjárhagslega
aðskilin einkaréttarstarfsemi stofn-
unarinnSr. Reyndar má efast um
skyldu stofnunarinnar tii útgáfu
símaskrár," segir í álitinu.
Hafa yfirlit yfir starfsemi
keppinautanna
I erindi samtakanna er því einnig
haldið fram að tengsl einkaréttar og
samkeppnisréttar stofnunarinnar á
tilteknum sviðum séu órofin. T.d.
hafí samkeppnissvið yfirlit yfir starf-
semi keppinauta í gegnum sölu á
símanúmerum og -kortum. Einnig
hafí samkeppnissvið aðgang að sölu
á póst- og símstöðvum um land allt
en þær heyri undir einkaréttarsvið.
Samkeppnisráð áréttar í áliti sínu
það sjónarmið að æskilegt sé að
stofnað verði sérstakt félág um sam-
keppnisrekstur Pósts og síma. Það
yrði sérstakur lögaðili sem greiddi
skatta og skyldur eins og keppinaut-
ar. „Meðan rekstrarformið er með
þeim hætti sem nú er munu einkarek-
in fyrirtæki ekki sitja við sama borð
og samkeppnissvið Póst- og síma-
málastofnunar. Með því að vinna að
frumvarpi til laga um breytt rekstr-
arform stofnunarinnar stefnir sam-
gönguráðuneytið að meiri jöfnuði á
umræddum markaði. Samkeppisráð
telur ekki ástæðu til að gera frekari
athugasemdir við það form sem er á
aðskilnaði einkaréttarstarfsemi og
samkeppnisstarfsemi Póst- og síma-
málastofnunar.
Hins vegar virðast vera atriði í
samskiptum einkaréttar- og sam-
keppnissviða stofnunarinnar sem
geta valdið samkeppnislegri mismun-
un á markaðnum. Felast þau einkum
í upplýsingamiðlun einkaréttarsviðs
til samkeppnissviðs og skorti á sam-
bærilegri miðlun til 'einkafyrirtækja
á sama markaði. Seljendur fjar-
skiptabúnaðar hafa t.d. kvartað und-
an því að samkeppnissvið viti af því
með löngum fyrirvara hvenær
stækkun á farsímakerfinu sé fyrir-
huguð og geti hagað markaðsstarfí
í samræmi við það. Verður að telja
það eðlilegt og sjálfsagt að öllum
farsímaseljendum séu tiltækar upp-
lýsingar um slíka hluti á sama tíma.
Ljóst má vera að sala símstöðva
á notendabúnaði fyrir samkeppnis-
svið getur skekkt samkeppnisstöð-
una á þeim markaði. Þetta fyrir-
komulag veitir samkeppnissviði P&S
ákveðið forskot gagnvart samkeppn-
isaðilum, m.a. vegna þess að nýir
símnotendur þurfa einatt að sækja
þjónustu til símstöðva."
Brotið gegn jafnræðisreglu
Loks var í erindi Samtakanna gerð
athugasemd við rekstur farsímarás-
anna tveggja og boðkerfis undir hatti
samkeppnisstarfsemi. Samkeppnis-
ráð vekur athygli á að samgönguráð-
herra geti heimilað aðilum á Evr-
ópska efnahagssvæðinu að reka slík
stofnkerfi að uppfylltum skilyrðum.
Ljóst sé að samkeppni geti orðið í
rekstri stofnkerfa fyrir farsímarásir
o.þ.h. Hins vegar hafi ekki ennþá
verið birt hvaða skilyrði þurfi að
uppfylla til að fá leyfi til að reka
umrædd kerfi þótt liðin séu tvö og
hálft ár frá setningu fjarskiptalaga
og nokkur tími sé liðinn síðan ráðu-
neytinu barst umsókn um rekstur
GSM-farsímakerfís.
„Póst og símamálastofnun rekur
farsímakerfí hér á landi án þess að
ljóst sé hvaða skilyrði þarf að upp-
fylla til slíks rekstur. Með því að
ekki liggja fyrir almenn hlutlæg skii-
yrði og vegna þess dráttar sem orðið
hefur við afgreiðslu umsóknar um
GSM-farsímakerfi verður að telja að
farið sé gegn markmiði samkeppni-
slaga. Jafnframt verður ekki betur
séð en að þessi skipan mála fari
gegn þeirri grunnreglu íslensks rétt-
ar um jafnræði aðila.“
vextir verði
gefnir
frjálsir
LAGT er til að dráttarvextir verði
gefnir fijálsir í frumvarpi til nýrra
vaxtalaga sem nú er til athugunar
hjá viðskiptaráðuneytinu. Gert er
ráð fyrir að dráttarvextir verði
samningsatriði en horfið verði frá
því fyrirkomulagi að Seðlabankinn
ákveði alla dráttarvexti í landinu.
Hins vegar muni Seðlabankinn
áfram birta dráttarvexti sem hægt
verði að vísa til í lánasamningum,
skv. upplýsingum Morgunblaðsins.
Frumvarpið var samið af sér-
stakri nefnd viðskiptaráðherra sem
skipuð var í kjölfar aðgerða ríkis-
stjómarínnar og Seðlabankans á
fjármagnsmarkaði til að lækka vexti
fyrir tveimur árum.
Þar er einnig gert ráð fyrir breyt-
ingum á útreikningi svonefndra
meðalvaxta Seðlabankans sem al-
gengt er að sé stuðst við í Iánasamn-
ingum manna á meðal. Þessi viðmið-
un þykir vera orðin meingölluð eftir
tilkomu kjörvaxtakerfísins því erfítt
hefur reynst að finna vogir í útreikn-
ingum. Það þykir þó ennþá alvar-
legra að enginn greinarmunur hefur
verið gerður á lántakendum með
þessu fyrirkomulagi. Ljóst þykir að
þessir vextir geta verið óeðlilega
háir fyrir trausta lántakendur en
of lágir fyrir þá lakari. í frumvarp-
inu er því lagt til að Seðlabankinn
birti meðalvexti sem ætlaðir yrðu
fyrir mjög trausta skuldara, en síðan
gætu menn samið sín í milli um
mismunandi álag í samræmi við
tryggingar.
Námskeið fyrir bifreiðasala
Prófnefnd bifreiðasala og Fæðslumiðstöð bílgreina auglýsa námskeið fyrir bifreiðasala
20. nóvember - 4. desember nk. Námskeiðið sem er 24 kennslustundir, fer fram
síðdegis og á kvöldin í 7 skipti samtals og varir í tvær vikur.
Athugið: Einnig verður farið með námskeiðið út á land þar sem næg þátttaka fæst.
Þeir sem hafa áhuga á því, eru beðnir að hafa samband við FMB (símanr. hér að neðan)
Námsþættir:
Kauparéttur
Samningaréttur
Veðréttur lausafjármuna, þinglýsingar
og viðskiptabréfareglur
Mat á ástandi og verðmæti ökutækja,
ráðgjöf við kaupendur
Reglur um skráningu ökutækja, skoðun o.fl.
Fjármálaleg ráðgjöf við kaupendur
Opinber gjöld af ökutækjum
Vátryggingar ökutækja
Reglur um virðisaukaskattsbíla
Sölu- og samningatækni
Hagnýt frágangsatriði við sölu
Indriði Þorkelsson, lögmaður hdl.
Andri Árnason, lögmaður hrl.
Bjarni H. Diego, lögmaður hdl.
Finnbogi Eyjólfsson, blaðafulltrúi Heklu hf.
Gunnar Svavarsson, verkfræðingur.
Björn Jónsson, viðskiptafræðingur.
Bergþór Magnússon, fjármálaráðuneytið.
Einar Þorláksson, Tryggingamiðstöðin hf.
Bjarnfreður Ólafsson, embætti Ríkisskattsj.
Sigþór Karlsson, viðskiptafræðingur.
Haraldur Stefánsson, Toyota.
Námskeiðið sem er eitt af skilyrðum þess að hljóta leyfi til rekstrar á bílasölu, er haldið samkvæmt lögum um
sölu notaðra ökutækja nr. 69/1994 og Reglugerð um námskeið og próf til að öðlast leyfi til sölu notaðra
ökutækja nr. 407/1994.
Námskeiðsgjald
kr. 35.000
Suðurlandsbraut 30, 108 Reykjavík
Upplýsingar og skráning:
Sími 581-3011
Fax 581-3208
íslenski dansflokkurinn Þjóðleikhúsið
Raunt. 1994 Frumv. 1996 Raunt. 1994 Frumv. 1996
Heildartölur fyrir stofnun Heildartölur fyrir stofnun
Rekstrakostnaður (m.kr.) 46,1 46,4 Rekstrakostnaður (m.kr.) 481,2 450,0
Sértekjur (m.kr.) 3,6 3,6 Sértekjur (m.kr.) 145,0 142,0
Mismunur 42,6 42,8 Mismunur 336,2 308,0
Ársverk 17,0 15,0 Ársverk - -j
Þjónustuvisar Þjónustuvísar
Fjöldi uppsettra verkefna 3 2 Fjöldi uppsettra verkefna 272 275
Fjöldi sýningargesta 2.994 1.900 Fjöldi sýningargesta 78.914 76.000
Fjöldi sýninga 15 8 Fjöldi sýninga 17 14
Niðurgreiðslur fyrir Niðurgreiðslur fyrir
hvern synmgargest (kr.) 14.228 22.526 hvern sýningargest (kr.) 4.260 4.053
Verkefnavísar til aukins
aðhalds í ríkisrekstri
FJÁRMÁLARÁÐUNEYTIÐ hefur
nú gefíð út verkefnavísa í fyrsta sinn
og er ætlunin með þessarí útgáfu
að gefa betra yfirlit yfir hagkvæmni
og skilvirkni í rekstri opinberra stofn-
anna. í bókinni er að finna ýmsar
tölur úr rekstri ríkisstofnana sem
skipt hefur verið niður á einstök
verkefni. Útgáfan er hluti af mótun
nýrrar stefnu í rekstri ríkisins, sem
nefnd hefur verið „Nýskipan í ríkis-
rekstrí", að því er fram kemur í for-
mála Friðriks Sophussonar, fjár-
málaráðherra að fyrstu útgáfu Verk-
efnavísa.
Þær upplýsingar sem gefnar eru
upp í bókinni, eru rauntölur í rekstri
viðkomandi stofnunar fyrir árið
1994, ásamt framlagi af fjárlögum
ársins 1995 og því sem reiknað er
með í fjárlagafrumvarpinu 1996.
f meðfylgjandi töflu má sjá dæmi
um hvernig upplýgingar um rekstur
stofnana eru settar fram. Bornar eru
saman rekstrarupplýsingar um Þjóð-
leikhúsið og íslenska dansflokkinn.
Það skal þó tekið fram að síðasti lið-
urinn í samanburðinum, þ.e. kostnað-
ur á hvem sýningargest umfram
tekjur, er ekki tilgreindur í Verkefna-
vísum.
NAGLARNIR