Morgunblaðið - 26.11.1995, Síða 2

i
2 SUNNUDAGUR 26. NÓVEMBER 1995_________________________
FRÉTTIR
Grænland
Ráðstöfun-
artekjur 31%
hærri en hér
ÞEGAR ráðstöfunartekjur
íbúa Grænlands og íslands
eru bomar saman án fram-
lags danska ríkisins til Graen-
iands kemur í Ijós að þær era
um 15% hærri á íslandL
Á hinn bógínn, ef framlagi
danska ríkisins er bætt við,
era ráðstöfunartekjur íbúa
Grænlands um 31% hærri en
íbúa íslands. Þetta kom fram
í erindi, sem Benedikte Thor-
steinsson, félags- og atvinnu-
málaráðherra Grænlands,
flutti í Norræna húsinu fyrir
skömmu.
Grænlendingar fengu
heimastjóm frá Dönum árið
1979 og síðan þá hafa kosn-
ingar til landsþings þar í landi
farið fram sex sinnum, sú
síðasta í aprfl sL
■ Kariaveldíð/Bö
Morgnnblaðid/Ingvar
EINN var handtekinn og færður í fangageymsiur eftir að Iög-
regian þnrftí að hafa afskipti af hópi ungiinga sem ónæði staf-
aði af í Kimahverfi í fyrrinótt.
FormadurBE
E£ um niðurstöður nefndar um samskiptareglur
Samningarétturimi
hirtur af félögunum
PALL HaKdórsson, formaður
Bandalags háskólamenntaðra
ríkisstarfsmanna, segir að ef fárið
verði að tillögum, sem koma fram
í áfangaskýrslu nefndar um sam-
skiptareglur á vinnumarkaði, sé í
raun búið að hirða samningaréttinn
af félögunum og BHMR muni ekki
geta fallist á slíkar tillögur.
Páll sagði að í þessari bráða-
birgðaskýrsíu nefndarinnar kæmi
hún sér í raun og veru ekki niður
á annað en ákveðið tímaplan fyrir
samningaviðræður, en í því fælist
að verið væri að binda allt samn-
ingaferlið og þar með kröfugerð-
ina. „Ef á að fara að gera það er
í raun og vera búið að hirða samn-
ingsréttmn af félögunum. Ef búið
er að setja niður markmið samn-
inganna og ef búið er að setja tíma-
plan fyrir þá fyrirfram þá hlýtur
að felast í því að það séu heildar-
samtökin sem útbúi kröfugerðina.
Þá er nú búið að taka samnings-
réttínn af, vegna þess að fyrsti
hluti samningsréttarins er auðvitað
BHMR getur ekki
fallist á sííkar
tilIögTir
að búa til kröfúr og sá næsti að
fylgja þeim eftir, þannig að þetta
er eitthvað sem við myndum ekki
fallast á,“ sagði PálL
Sjónarmið hefldar-
samtaka sterk
Aðspurður af hveiju BHMR
hefði ekki átt fúlltrúa í þessari
nefnd, þar sem áttu sæti fúlltrúar
ASÍ, VSÍ, BSRB og ^ármálaráðu-
neytisins, sagði Páll að effcir því
hefði verið óskað, en félagsmála-
ráðuneytið ekki orðið við þeirri
beiðni af hvaða ástæðum sem það
væri. Það væri hins vegar Ijóst að
sjónarmið heildarsamtaka endur-
spegluðust mjög sterkt í áfanga-
skýrslunni og þó BHMR væri heild-
arsamtök hefðu þeir litið á það sem
viðfangsefni sitt að styrkja einstök
stéttarfélög í samningavinnu sinnL
Páli sagði aðspurður að verði
tillögumar að veruleika muni þær
verða til þess að eínstökum stéttar-
félögum sé gert erfiðara fyrir að
rétta hlut félagsmanna sinna með
kjarasamningum. „Þetta mun
styrkja það sem hefur verið að
gerast hér, að hinir raunveralegu
kjarasamningar fara bara fram
einhvers staðar annars staðar. Þeir
munu fara fram á vinnustöðunum
og umsamin kjör munu Qariægast
ennþá meira raunveraleikann held-
ur en þau hafa gert núna. Það
held ég að hafi yfirieitt verið niður-
staða svona miðstýringar. Það
kémur alltaf léleg niðurstaða út
úr miðstýringunni og þá verða
menn bara að grípa tfl eigin ráða
á vinnustöðunum,“ sagði PálL
Hann sagði að BHMR gæti ekki
sætt sig við það að þrengt væri
að stéttarféJögunum. Þvert á móti
ætti að gera raunverulegt svigrúm
þeirra meira og það mjmdi síðan
Ieiða tfl þess að taxtamir endur-
spegiuðu raunveruleg laun.
Hæstíréttur fjallar um mál Sophiu Hansen
Úrskurður á þriðjudag
Með blaðinu í dag fyigir átta
síðna augiýsingablað frá Lýsi
hf„ „Lýsi handa heillí þjóð“.
Við prentím blaðsins notar
Morgnnblaðið í fyrsta skiptí
nýja aðferð i vinnsin mynda,
svokaUaöa slembíröstíin, en
með henni er unnt að nota mun
stærri punkta í myndir en fram
að þessu hefnr verið mögulegt.
HÆSTIRÉTTUR Tyrklands mun
kveða upp dóm í máli Sophiu
Hansen nk. þriðjudag. Sophia seg-
ist telja mestar líkur á að dómur-
inn vísi málinu aftur tfl undirréttar
með fyrírskipun um að dæma í
því innan tveggja mánaða. Ekki
sé þó útflokað að Hæstiréttur kveði
upp efnislegan úrskurð.
„Ég veit ekki á hverju ég á
von. Það er hugsanlegt að kveðinn
verði upp endaniegur dómur í
málinu, en eins gæti þetta orðið
áfangi. Hæstiréttur gæti gefið
dómaranum í undirrétti fynrirmæli
um að taka á þessu samkvæmt
íslenskum lögum og gefið honum
þar með tækifæri til að leiðrétta
sín mistök. Svo er hugsanlegt að
Hæstiréttur taki á þessu núna.
Ég geri mér þó ekki miklar vonir
um það. Ég býst frekar við því
að þetta verði sent til undirréttar
aftur, en þá á hann ekki að fá
nema tvo mánuði til þess að ganga
frá málinu.“
Sophia sagði að Hasip Kaplan,
Iögmaður hennar, hefði sagt að
hún skyldi búa sig undir að loka-
sóknin í málinu væri hafin. Hún
sagðíst vera bjartsýn á að hún
kæmi til með að vinna máiið laga-
Iega.
Mikið álag hefur verið á Sophiu
að undanfömu. Móðir hennar hef-
ur átt við alvarieg veikindi að
striða og þurfti hún að yfirgefa
hana meðvitundariansa á gjör-
gæslu til að fara tfl Tyrklands.
Fjárhagsstaða Sophiu er einnig
afar siæm og hefúr hún t.d. ekki
getað staðið í skilum með greiðslur
tfl lögmannsins í TyrklandL
Þeir sem vflja styrkja Sophiu
íjárhagslega geta lagt inn á reikn-
ing hennar í Búnaðarbankanum í
Kringlunni, sem er númer 9000.
Róstur í
Rimahverfi
LÖGREGLAN þurftí að faafa af-
skipti af ungiingahópi sem hafðí
uppi róstur og hávaða í Rima-
hverfi í fyrrinótt og slasaðist einn
lögreglumaður lítilsháttar £ átök-
um við ungkngana.
Samkvæmt upplýsingum iög-
reglunnar var hún kvödd að
Langarima laust eftir miðnætti
vegna ónæðis sem stafaði af fjölda
unglinga sem þar hafðí safnast
saman. Rúða var brotín i lögreglu-
bfl sem kom á vettvang og voru
fleiri bílar kallaðir til aðstoðar.
Einn unglinganna var handtekinn
og færður á lögregiustöðina, en
við handtökuna datt lögreghnnað-
ur ogmeiddist lítiLsháttar.
Rólegt var í Rimahverfinu þar
tfl klnkkan rúmlega þrjú um nótt-
ina, en þá var lögregla aftnr köll-
uð á vettvang vegna óspekta í
ungiingunnm. Að sögn lögregl-
unnar hefurþað færst í vöxt upp
á síðkastið að ungimgahðpar
safnist saman í úthverfunum eftir
að reynt hefur verið að koma í
veg fyrir að þeir hópist í miðbæ-
um um helgar.
Slökkvðidið
í Reykjavík
Á sjöundatug
sjúkraflutn-
inga á einum
sólarhring
SLÖKKVTLJÐIÐ í Reykjavík fór í
61 sjúkraflutning frá því kí. 7.30
á föstudagsmorguninn þar til kl.
7.30 í gærmorgun. Er þetta senni-
Iega mesti fiöldi sjúkraflutninga
sem farinn hefar verið á einum
sóiarhring hjá slökkviliðinu. Á dag-
vaktinni var farið í 48 sjúkraflutn-
inga og 13 á næturvaktinni, en
þess má geta að nóttina áður var
aðeins farið í tvo flutninga.
Að sögn Bergsveins Alfonssonar
aðalvarðstjóra fer slökkviliðið að
jafnaði um 12.000 sjúkraflutninga
á hveiju ári, og oft væra því fam-
ir á bilinu 35 tfl 40 sjúkrafiutning-
ar á hverjum sólarhring.
Ekki sagðist Bergsveinn geta
sagt fyrir um hver væri skýringin
á ijöldanum nú en nefndi að hugs-
anlegt væri að flensufaraldur hefði
haft etnhver áhrif. Hann sagðist
ekki muna eftir að fjöldi sjúkra-
flutninga hefði farið upp fyrir 60
á einum sólarhring.
Akureyri
Stakkaf
eftir
árekstur
LÖGREGLAN á Akureyri leit-
aði um hádegisbilið í gær öku-
raanns sem stungið hafði af
eftir að hann haSi ekið á bfl
við Glerárgötu í gærmorgun.
Að sögn lögreglunnar virð-
ist ökumaðurinn hafa komið
akandi suður eftir Glerárgötu
og misst þar vald á bfl sínum
í hálku. Bfllinn fór yfir um-
ferðareyju og hafnaði inni í
húsagarði þar sem hann lenti
á kyrrstæðum bfl og steypt um
girðingarstaur.
Okumaðurinn ók þá sem
leið lá í gegnum næsta húsa-
garð og hvarf af vettvangi.
Engin vitni urðu að atburðin-
um.
MORGUNBLAÐIÐ
fiarskiptum
►Víða um heim hafe fiarskipta-
mál þróast mjög f frjálsræðisátt.
Hér hefet gremaflokkur þar sem
fjallaðerum áhrrf þessarar þróun-
arogsamkeppni í fjarskiptum. /10
Bosniu skipt milli
Króata og Serfaa
►Samningamir um frið í Bosníu
sýna svo ekki verður um villst, að
það er aðeins til eitt stórveldi sem
sfcendurundirna&L Bandaríkin.
/14
Vamarhættir manns-
►Tveir prófessorar við Harvard-
háskóla voru hér tfl að kynna hug-
myndir sínar og aðferðir til lækn-
inga á sálrænum vandamálum, svo
og by ítingarkemidar niðurstöður í
rannsókn á alkóhólísma. /16
Tlmamót í iífi Elierts
► Kkki alls fyrir Iöngu urðu tíma-
mót hjá EHert B. Sehram þegar
hann hætti skyndiiega sem rit-
stjóri DV eftir 15 ára starf. /20
Góður í sturtu
► í Viðskiptum/Atvmnnlífi á
sunnudegi er rætt við Júlíus Vífil
Ingvarsson, einn þriggja firam-
kvæmdastjóra Ingvars Helgasonar
hf. /24
B
►l-36
Þú getur meira
enþúheldur
►Magnea Guðmundsdóttir oddviti
kom fram sem sterkur og yfirveg-
aður foringi Flatey ringa eftir
hörmungarnar sem dundu jrfir
þorpið fyrir réttum mánuði. /1-4
►Benedikte Thorsteinsson er ráð-
herra atvinnu- og féiagsmála í
grænlensku landstjóminni, gift ís-
ienskum manni og fjögurra barna
móðir./6
Holiywood í næstu
framtíð
►Hollywood ætlar sér stóra hluti
með úrvali jóiamynda eftir frekar
slakt haust./10
Fiskað á Fjöllum
► „Látið fera “ æpir kariinn á
Ottó B. Þorlákssyni. Ðrengimir á
vakt hraða sér á dekk, hver á sinn
stað. Árni Sæberg slóst f hópinn
ogsegirfrá í máU ogmyndum. /18
►Prófenir standa yfir með nýja
tegund varanlegs slitlags. /2
Reynsiuakstur
►Rúmgóður Skoda Felicia lang-
bakur meðgóðum sætum. /4
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/6/bak Skáic 44
Leiðari 28 Fólkífréttam 46
Helgispjaii 28 Bíó/dans 48
Keykjavíkurbréf 28 Iþróttir 52
Minningar 34 Útvarp/hjónvarp 53
Myndasögor 42 Dagbók/veðar 55
Brff til bíatfeins 42 Gámr 12b
ídag 44 Mannlífsstr. 12b
Brirfs 44 Kv&myiiáir 14b
Stjömaspí 44 Dægurtónfet 16b
INNLENDAR FRÉTTIR:
2-4-8-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR;
1-6

»