Morgunblaðið - 02.12.1995, Blaðsíða 50

50 LAUGARDAGUR 2. DESEMBER 1995
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Guðmunda
Svanborg Jóns-
dóttir var fædd að
Þæfusteini, Nes-
hreppi ytri, í Snæ-
fellsnessýslu 26.
september 1926.
Hún var dóttir hjón-
anna Jóns Bjama-
sonar, f. 1889 á
Kirkjuhóli, d. 1946,
og Lilju Guðmunds-
dóttur, f. 1901 að
Litla-Kambi, d.
1968.
Svanborg giftist
eftirlifandi eigin-
manni sinum, Helga Elías Aðal-
geirssyni, fv. skipsljóra og út-
gerðarmanni, í mars 1945.
Hann er fæddur 23. október
1925. Þau hjónin eignuðust
fímm böm; Guðgeir Svein-
björn, f. 13. nóvember 1946,
giftur Þóreyju Gunnþórsdóttur
og eiga þau þijár dætur; Hilm-
ar Eyberg, f. 22. september
1949, giftur Rögnu Valdemars-
dóttur og eiga þau fímm börn;
Kristín Rut, f. 30. nóvember
1957, gift Þorsteini Jónassyni
og eiga þau þijá syni; Hafdís,
f. 4. júli 1959, ógift, á einn son.
Lilja Björk, f. 8. nóvember
1967, gjft Almari Þór Sveins-
syni og eiga þau eina dóttur.
Ætt Svanborgar: Jón Bjarna-
son var fæddur á Kirkjuhóli í
Staðarsveit, elstur tíu systkina.
Lilja Guðmundsdóttir var fædd
Hver minning dýrmæt perla
að liðnum lífsins degi.
Hin Ijúfu og góðu kynni
af alhug þakka hér.
Þinn kærleikur í verki
var gjöf, sem gleymist eigi.
Og gæfa var það öllum
er fengu að kynnast þér.
(Ingibjörg Sigurðardóttir)
að Litla-Kambi í
Breiðuvíkurhreppi.
Foreldrar Jóns
vom Bjami Bjarna-
son og Valgerður
Benónýsdóttir, en
foreldrar Lilju vom
Guðmundur
Magnússon og
Svanborg Guð-
mundsdóttir. Sam-
búð Lilju og Jóns
hófst með þeim
hætti að Lilja réðst
til hans sem ráðs-
kona að Þæfusteini
en Jón hafði þá
misst fyrri konu sína, Valgerði,
af bamsfömm. Attu þau einn
son, Bjama f. 1918, d. 1980.
Jóni og Lilju varð ellefu
bama auðið. Stefán, d. 1983,
Sigurbjöm, d. 1994, Svanborg,
d. 1995, Friðrik, d. 1946, Krist-
ín Rut dó tveggja ára, Hall-
grímur, d. 1976. Á lífí era:
Valgerður, Lýður, Hreinn, Sæ-
bjöm og Jón sem fæddur er
1946, nokkrum dögum eftir að
Jón faðir þeirra dó.
Lilja og Jón bjuggu lengst
af á Þæfusteini og ólst Svan-
borg þar upp i stómm systkina-
hópi. Þæfusteinn var hjáleiga
frá Ingjaldshóli, sem var og er
enn kirkjustaður Hellis-
sandsbúa.
Utför Svanborgar verður gerð
frá Grindavíkurkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Hún Svanborg tengdamóðir mín
er látin eftir langvarandi og erfið
veikindi, og vil ég reyna að kveðja
hana með örfáum orðum. Fyrstu
kynni mín af Svönu, eins og hún
var oftast kölluð, voru árið 1972
þegar hún og tengdafaðir minn
komu í heimsókn á Hraunbraut 42
í Kópavogi, þar sem ég og sonur
þeirra, Hilmar, höfðum stofnað
heimili ásamt Qögurra ára dóttur
minni, Guðbjörgu Önnu, sem ég
átti fyrir.
Ég kveið fyrir að hitta þau en
sá kvíði reyndist ástæðulaus, því
þau tóku mér eins og þau hefðu
þekkt mig alla tíð. Ylur og hlýja
streymdi frá þeim eins og ætíð síð-
an, litlu dóttur minni tóku þau sem
sínu bamabami enda fór hún fljót-
lega að kalla þau afa og ömmu og
hefur gert síðan.
Svana var hljóðlát, dul og tilfinn-
ingarík kona, en átti til skemmti-
legan húmor, gaman var að tala
við hana og gott að vera í návist
hennar, gott að eiga hana að vini
og hún var elskuleg tengdamóðir.
Er maður kom í heimsókn var tek-
ið fagnandi á móti manni, alltaf
sama hlýjan og viðmótið.
Við Hilmar eignuðumst dreng
sem skírður var Helgi í höfuðið á
afa sínum og gladdi það hana mjög
mikið því það var fyrsta bamabarn-
ið sem var drengur, síðar eignuð-
umst við soninn Valdemar og dæt-
umar Svanborgu og Guðrúnu Sif.
Svönu þótti mjög vænt um
bamabömin sín, en eins og gefur
að skilja gat hún minna samband
haft við þau eftir að heilsan var
orðin léleg og hún mikið á sjúkra-
húsi.
Bömin skilja ekki af hveiju guð
tekur ömmu frá þeim, skilja ekki
að guð sem er svo góður geri slíka
hluti. Við sem eldri erum skiljum
ekkert heldur, verðum bara að
sætta okkur við það sem okkur
finnst ótímabær vinamissir.
Ég kveð elskulega tengdamóður,
þakka henni samfylgdina, hlýjuna
og velvildina sem hún sýndi mér.
Votta tengdaföður mínum, bömum
hans og öðmm ættingjum dýpstu
samúð. Megi guð græða sorgar
sárin.
Ragna Valdemarsdóttir.
Mig langar til að kveðja hana
ömmu mína og nöfnu með nokkr-
um fátæklegum orðum. Hana
ömmu mína sem alltaf var til stað-
ar, sama á hveiju gekk. í vitlausu
veðri fóm hún og afí inn í Kefla-
vík svo að hún gæti verið viðstödd
fæðingu mína. Hún var sú fyrsta
sem sá þennan rauða koll, fyrstu
tönnina og heyrði fyrstu setning-
una.
Eftir að ég flutti í sveitina kom
hún oft í heimsókn. Stoltur sýndi
ég henni fyrsta hestinn minn og
fyrstu lömbin, en af þeim hafði hún
mjög gaman. Amma hafði alltaf
gaman af því að koma í íjárhúsin.
Þar undi hún sér vel við hin ýmsu
verk bæði á vorin og á haustin
enda var hún sjálf uppalin í sveit
og kunni því vel til verka.
Elsku afi. Það verður tómlegt
hjá okkur núna þegar hún amma
er farin, en við reynum að fylla
tómarúmið með öllum fallegu
minningunum sem við eigum. Eg
bið góðan guð að styrkja okkur á
þessari sorgarstundu.
Leiddir þú forðum
lítinn dreng.
Titrar við ómur
af tregastreng.
Safnast í vestri
svipþung ský.
Veturinn nálgast
með veðurgný.
Berst fyrir laufsegli
ljóð til þín:
Kemst yfir hafið
kveðjan mín.
(Ólafur Jóhann Sigurðsson)
Elsku amma. Takk fyrir allt.
Guðmundur Helgi.
Crfisdrykkjur
racMH-mn
Slmi 555-4477 |
+ Þóra á Fjalli,
eins og hún var
oftast nefnd, fædd-
ist á Miðgmnd í
Blönduhlíð í Skaga-
firði 17. apríl árið
1918. Hún lést á
Sjúkrahúsi Skag-
fírðinga 21. nóvem-
ber siðastliðinn.
Foreldrar hennar,
Una Gunnlaugs-
dóttir og Þorkell
Jónsson, hófu bú-
skap sinn á Mið-
gmnd, en fluttust
skömmu síðar að
Miðsitju í sömu sveit og þar
ólst Þóra upp. Systkini Þóm
era Nikólína, f. 1920, búsett á
Akureyri, gift Rögnvaldi Árna-
syni; Helga, f. 1922, býr í
Reykjavík, hún var 'gift Sigurði
Sigfússyni; Ingimar, f. 1930,
búsettur á Akureyri, kona hans
er Ósk Óskarsdóttir. Þóra var
um skeið í unglingaskólanum á
Sauðárkróki en veturinn
1937-38 var hún á Héraðsskól-
anum á Reykjum í Hrútafirði.
Eftir það vann hún einn vetur
á saumastofu i Reykjavík hjá
Dýrleifu Ármann. Árið 1941
giftist hún Halldóri Benedikts-
ÞÓRA á Fjalli er nú látin eftir lang-
varandi veikindi. Fyrir tæpum 40
árum kom ég að Fjalli til sumardval-
ar hjá Þóru og Halldóri frænda
mínum. Margrét dóttir þeirra var
þá tíu ára, litlu eldri en ég, og
Grétar frændi Halldórs 14 ára.
Hann hafði komið nýfæddur að
Fjalli til ömmu sinnar, Sigurlaugar,
eftir að móðir hans lést. Sigurlaug
var enn á heimilinu þegar hér var
komið, en Halldór og Þóra löngu
tekin við búrekstri. Á sumrin var
jafnan nokkur fjöldi barna á Fjalli
sem „send höfðu verið í sveitina“.
Ef ég man rétt voru stundum hjá
Þóru aðkomubörn að vetrinum
einnig. Hún átti erfitt með að neita
kunningjum um greiða og mun
jafnvel hafa boðist til að létta und-
ir með fólki ef hún vissi að erfiðleik-
ar voru fyrir og börnin þurftu að
fá örugga vist um skeið.
Sumrin hjá Halldóri og Þóru áttu
eftir að verða fleiri, og þama
kynntist ég skagfirsku sveitalífí
eins og það gerðist upp úr miðri
þessari öld. Gamii tíminn var ennþá
nálægur. Kýrnar voru handmjólk-
aðar enda rafmagnið ekki komið,
og dáðist ég að því hvað Þóra var
fljót að mjólka og hve vel freyddi
í fötunni hjá henni. Hrífan var enn-
þá mikilvægt verkfæri í heyskapn-
um og minnisstætt er mér hve rösk-
lega Þóra beitti henni. Hún var
dugnaðarforkur utanhúss sem inn-
an og þoldi enga leti og lognmollu
í kringum sig. Oft verður mér hugs-
að til uppeldisaðferða hennar. Hún
átti það til að spyija, þegar kúas-
malinn kom inn í bæ, hvað hann
hefði nú verið að gera. Ef vel hafði
verið unnið og jafnvel hugkvæmni
beitt gat maður verið viss um að
fá hrósyrði. Það stóð t.d. ekki á
lofí þegar kúasmali sagðist eitt sinn
hafa endumýjað halaböndin í fjós-
inu. Aftur á móti fannst Þóru
minna til þess koma þegar við Grét-
ar lágum undir bæjarvegg á sólrík-
um degi og tefldum. „Það er aldeil-
is vita voðalegt hvemig þú spillir
drengnum," sagði hún og beindi
orðum sínum til Grétars. Þó hún
gæti verið hvöss í orðum í amstri
dagsins var stutt í gamansemina
og hún gat gert góðlátlegt grín að
sjálfri sér og öðrum. Reyndar var
hún afar næm á hagi annarra.
Berdreymin virtist hún vera, og
mér fannst stundum sem hún sæi
gegnum holt og hæðir. Hitt er víst
að húnfylgdist vel með öllum hrær-
ingum sem í sjónmáli voru. Þannig
var vissara að bera sig vel í göngu-
lagi þó maður væri staddur langt
suður á túni.
syni á Fjalli í Sæ-
mundarhlíð i
Skagafirði. Þau
bjuggu Qögur ár í
Varmahlíð og störf-
uðu á vegum
Varmahlíðarfélags-
ins en settust síðan
að á Fjalli og
bjuggu þar í hálfan
fjórða áratug. Þau
tóku að sér kjör-
dótturina Margréti
Sigurbjörgu (f.
1946; d. 1992). Mar-
grét var gift Ólafi
Þ. Ólafssyni vél-
stjóra og eignuðust þau þijú
böm, Þóm Halldóru, Bryndisi
og Jakob Benedikt. Á Fjalli ólst
einnig upp systursonur Hall-
dórs, Grétar Benediktsson (f.
1942) sem búsettur er á Akur-
eyri. Kona hans er Eraa
Bjamadóttir, og eiga þau tvö
börn, Benedikt og Sigurlaugu.
Árið 1980 bmgðu Þóra og Hall-
dór búi og fluttu í Varmahlíð.
Halldór lést árið 1990. Siðasta
áratuginn dvaldi Þóra á Sjúkra-
húsi Skagfirðinga.
Útför Þóm fer fram frá Víði-
mýrarkirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
En glettni Þóru og hvassar gáfur
gerðu það að verkum að margir
vildu sækja hana og þau hjónin
heim, enda Halldór öðlingsmaður
og ljúfmenni; gestrisni þeirra var
einstök. Þóra hafði sérstakt lag á
að tala við fólk og fínna umræðu-
efni við hæfí. Oft komu gestir langt
að og virtist þeim líða vel í litlu
vistarverunum á Fjalli þó þeir ættu
að venjast stórum söium. Þar má
nefna Vestur-íslendinginn og
frænda Þóru, Soffanías Þorkelsson
og enska stangveiðimanninn Fort-
esque, en hann kom á hveiju sumri
í Sæmundarhlíðina og fékk m.a.
að steikja sveppina sína á kokselda-
vélinni hennar Þóru. Best virtist
Þóra njóta sín þegar eklhúsið var
orðið fullt af gestum sem eins og
fyrir tilviljun hafði borið að garði:
sr. Gunnar í Glaumbæ á bláa
Landróvemum sínum, Benni á
Vatnsskarði á Skjóna, Pála í
Skarðsá á Rauð og Dúddi á Skörð-
ugili á þeim leirljósa. Þá þraut nú
ekki umræðuefnið. Mér hefur kom-
ið í hiig að Þóru hefði fallið vel að
vera nær þjóðbrautinni en raunin
varð á. Ekkert hefði hún heldur
haft á móti því að ferðast meira.
Víst er a.m.k. að hún skemmti sér
vel þegar hún fór í bændaferð til
Kanada árið 1975 og heimsótti
m.a. gamla kúarektorinn sinn í
Winnipeg. Hann hafði víst ekki
dreymt um það í sveitinni í gamla
daga að sá dagur kæmi að hann
færi með Þóm á Fjalli í dýragarð
í Ameríku og drykki með henni á
eftir krús af öli á gamalli indíán-
akrá.
„Það er nógur tími að sofa í
gröfínni," sagði Þóra eitt sinn þeg-
ar henni þótti illa ganga að vekja
fjósamann. Það er eins og mig
minni að þessi athugasemd hafí
hrifið fljótt og vel og satt að segja
hefur hún oftsinnis síðan drýgt
morgunverkin þegar freistandi
hefði verið að snúa sér upp að vegg
og tialda áfram að sofa.
Ég er þakklátur fyrir að hafa
kynnst Þóm og öllu því fólki sem
var á Fjalli. Þar minnist ég meðal
annarra móður Þóra, merkiskon-
unnar Unu Gunnlaugsdóttur, sem
kom á hveiju sumri til dóttur sinn-
ar og dvaldi hjá henni um skeið.
Erfið voru síðustu árin hjá Þóru
og sárt var að þurfa skömmu eftir
lát Halldórs að sjá einnig á bak
dótturinni Margréti sem hafði
reynst henni og þeim hjónunum svo
vek
Ég votta ættingjum og vensla-
fólki Þóm á Fjalli samúð mina.
Baldur Hafstað.
t
Ástkær eiginmaður minn,
WALTER GILLIES BREMNER,
lóst í Norwich, Englandi, þann 30. nóv-
ember.
Kristm Kjaran Bremner.
t
Elskuleg 'móðir mín, tengdamóðir,
amma og langamma,
JÚLÍANA EGILSDÓTTIR,
áðurtil heimilis
á Skúlagötu 78,
verður jarðsungin frá Fossvogskapellu
mánudaginn 4. desember kl. 13.30
Guðfinna S.H. Þorgeirsdóttir, Kristinn Ágústsson,
Guðný J. Kristinsdóttir, Sóley D. Kristinsdóttir,
Einar M. Kristinsson, Hlynur F. Jónsson,
Kristján H. Þorgeirsson, Styrmir H. Þorgeirsson,
Friðþjófur H. Þorgeirsson, Jón H. Þorgeirsson.
t
Innilegustu þakkir til aflra þeirra, sem
sýndu okkur hlýhug og samúð vegna
fráfalls elskulegrar móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
DANHEIÐAR ÞÓRU
DANlELSDÓTTUR,
Bjarmalandi,
Grindavik,
sfðast til heimilis
á Hrafnistu, Hafnarfirði.
Sólveig Guðbjartsdóttir, Agnar Guðmundsson,
Ólafur Guðbjartsson, Anna Kjartansdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
GUÐMUNDA SVAN-
BORG JÓNSDÓTTIR
GUÐRÚNÞÓRA
ÞORKELSDÓTTIR