Morgunblaðið - 16.02.1996, Síða 10
10 FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Frumvarp til nýrra náttúruverndarlaga
Ný ríkisstofnun tekur
við flestum verkefnum
Náttúruvemdarráðs
GUÐMUNDUR Bjarnason um-
hverfisráðherra hefur lagt fram í
ríkisstjórn frumvarp til nýrra laga
um náttúruvernd, sem miðar að
verulegum breytingum á stjórn
náttúruverndarmála.
í frétt frá umhverfisráðuneytinu
segir að lengi hafi verið talið brýnt
að endurskoða lög um náttúru-
vernd, en gildandi lög eru frá
1973. Umhverfisráðherra ákvað
að skipta endurskoðuninni í
tvennt, þ.e. að endurskoða annars
vegar stjórnskipulag náttúru-
verndarmála og hins vegar í síðari
áfanga lögin í heild sinni og þar
með efnisatriði þeirra. Hið nýja
frumvarp lýtur því einkum að
stjórnunarþættinum en þar sem
um mjög viðarmiklar breytingar
er að ræða var ákveðið að leggja
fram heildstætt frumvarp.
Náttúruvernd ríkisins
Meðal helstu nýmæla í frum-
varpinu er að ný ríkisstofnun,
Náttúruvernd ríkisins, mun taka
við flestum verkefnum Náttúru-
verndarráðs og daglegum rekstri,
en hlutverk Náttúruverndarráðs
yrði m.a. að vera umhverfisráð-
herra til ráðgjafar um náttúru-
verndarmál og gera tillögur til
hans um friðlýsingar og aðrar
verndunaraðgerðir.
Samkvæmt frumvarpinu mun
Náttúruvemd ríkisins starfa undir
yfirstjórn umhverfisráðherra.
Hann skipar stofnuninni fimm
manna stjórn, svo og forstjóra til
fimm ára í senn. í samræmi við
eðlilega stjórnsýslu verður heimild
til setningar reglugerða færð frá
Náttúruverndarráði til ráðherra,
svo og heimild til friðlýsingar.
Ráðherra boði til
náttúruverndarþings
Samkvæmt frumvarpinu skal
umhverfisráðherra boða til nátt-
úruverndarþings tvisvar á kjör-
tímabili, að loknum alþingiskosn-
ingum og aftur tveimur árum síð-
ar. Hlutverk slíks þings er að
fjalla um náttúruvernd og kjósa
fulltrúa í Náttúruverndarráð. A
náttúruverndarþingi skulu eiga
sæti, auk Náttúruverndarráðs,
fulltrúar þeirra sem vinna að nátt-
úruvernd og -rannsóknum: hags-
munaaðila, félagasamtaka, stofn-
ana, ráðuneyta og þingflokka.
Náttúruverndarráð verður skipað
níu mönnum, sex skipuðum af
ráðherra í upphafi hvers náttúru-
verndarþings, þar af fimm sam-
kvæmt tilnefningu fag- og hags-
munaaðila, og þremur kosnum á
náttúruverndarþingi.
Ábyrgð flutt
heim í hérað
í samræmi við stefnu um-
hverfisráðherra um að flytja
ábyrgð á náttúruverndarmálum í
auknum mæli heim í hérað er
m.a. í frumvarpinu kveðið á um
heimild til að fela náttúrustofum
og náttúruverndarnefndum sveit-
arfélaga almennt eftirlit með nátt-
úru landsins. Þá er ennfremur
heimilt að fela einstaklingum eða
lögaðilum umsjón og rekstur ann-
arra náttúruverndarsvæða en
þjóðgarða og sveitarfélögum eða
héraðsnefndum umsjón og rekstur
gestastofa.
Frumvarpið var samið af starfs-
hópi sem í áttu sæti Guðjón Ólafur
Jónsson, aðstoðarmaður umhverf-
isráðherra, formaður, Ingimar
Sigurðsson, skrifstofustjóri í um-
hverfisráðuneytinu, og alþingis-
mennirnir Árni M. Mathiesen og
Valgerður Sverrisdóttir. Við vinnu
sína studdist starfshópurinn m.a.
við fyrri frumvörp um sama efni
og athugasemdir sem við þau voru
gerð.
• • / / / / / / /
SONGHATIÐI HASK0LABI0I
laugardaginn 17. febrúar kl. 16:00
FRAM KOMA
Karlakór Reykjavíkur, Karlakórinn Fóstbræður
Kvennakór Reykjavíkur
Sieglinde Kahmann, Sigurður Björnsson,
Ásgeir Eiríksson
Signý Sæmundsdóttir, Björk Jónsdóttir,
Sigrún Hjálmtýsdóttir
Drengjakór Laugarneskirkju
Miðasala í Háskólabíói, Pennanum og Eymundsson
Bamaleikhúshátíðin
hefst á morgun
FRÉTTIR
Á MORGUN, laugardag, hefst
barnaleikhúshátíðin, sem
Barna- og brúðuleikhússam-
tökin á íslandi efna til í því
skyni að styðja starf eina
barnaleikhússins, sem enn
starfar í Sarajevo í Bosníu-
Hersegóvínu.
Hátíðin stendur yfir á
morgun og sunnudag. Á
morgun sýnir Möguleikhúsið
við Hlemm Ævintýrabókina
kl. 16.00 en í Leikbrúðuland,
Fríkirkjuvegi 11, sýnir Brúðu-
bílinn Af hverju? og Trúða og
töframenn kl. 15.00.
Á sunnudag verður dag-
skráin, sem hér segir: Furðu-
leikhúsið sýnir Hlina Kóngs-
son í Möguleikhúsinu við
Hlemm kl. 14.00. Þjóðleikhús-
ið sýnir Lofthrædda örninn
kl. 16.00. í Leikbrúðulandi,
Fríkirkjuvegi 11, sýna 10 fing-
ur Englaspil kl. 14.00 og Sög-
usvuntan sýnir Smjörbitasögu
kl. 16.00.
Loks sýnir íslenzka brúðu-
leikhúsið við Flyðrugranda
Kabarett kl. 15.00 á sunnudag.
Verð aðgöngumiða á allar
sýningar er 500 krónur.
Samgönguráðherra
um Canada 3000
Reglulegt
leiguflug
ígildi áætl-
unarflugs
„SAMKVÆMT evrópskum reglum
er ekki lengur munur á áætlunar-
flugi og leiguflugi. Flug Canada
3000 er reglulegt leiguflug og því
ígildi áætlunarflugs. Við íslending-
ar erum reiðubúnir að auka tíðni
reglulegra ferða milli Kanada og
íslands, en við hljótum að byggja
á að sá réttur sé gagnkvæmur,"
sagði Halldór Blöndal, samgöngu-
ráðherra, í samtali við Morgunblað-
ið.
Canada 3000 hefur heimild ís-
lenskra yfirvalda til að lenda hér á
landi tvisvar í viku og er þá miðað
við að Flugleiðir mega fljúga jafn
oft vikulega til Kanada. í Morgun-
blaðinu í gær var haft eftir tals-
manni kanadíska samgönguráðu-
neytisins að íslendingum væri í
sjálfsvald sett hvort leigufélag, eins
og Canada 3000, fengi að lenda
oftar, þar sem aðrar reglur giltu
um það en áætlunarfélög.
„Áuðvitað er okkur þetta í sjálfs-
vald sett,“ sagði Halldór. „íslensk
stjórnvöld hafa stefnt að frelsi í
samgöngumálum, en við viljum að
það haldist í hendur, þau réttindi
sem íslendingar veita og þau sem
þeir fá annars staðar.“
Lögfræðiálit um réttarstöðu strætis vagnabílstj óra
Ákvæði kjara-
samninga brotin
á vagnstjórum
ÁKVÆÐI kjarasamninga vagn-
stjóra hjá Strætisvögnum Reykja-
víkur eru brotin, samkvæmt lög-
fræðiáliti Arnmundar Backman,
sem unnið hefur álitsgerð um rétt-
arstöðu strætisvagnabílstjóra að
beiðni Unnar Eggertsdóttur, vagn-
stjóra og trúnaðarmanns 9. deildar
Starfsmannafélags Reykjavíkur-
borgar sem vagnstjórar m.a. til-
heyra.
í greinargerð Arnmundar segir
að ljóst sé að kjarasamningar eigi
að njóta verndar um lágmarkskjör
og væri einstaklingum og öðrum
óheimilt að semja um lakari kjör en
í aðalkjarasamningi greinir. Að auki
væru í gildi landslög, sem vörðuðu
frítíma og hvíldartíma, sem þriggja
vikna vaktaskrá vagnstjóra virtist
bíjóta einnig. Arnmundur er þeirrar
skoðunar að samningsbrot varði öll
þessi atriði.
Löng hefð og
langvarandi tómlæti
„Líta ber til þess, þegar meta
skal frávik frá kjarasamningi,
hvernig það virkar á heildina. Með
þessu er ég að segja að ef fyrir-
komulagið hefur að jafnaði ekki í
sér fólgna kjaraskerðingu þegar lit-
ið er til allrar stéttarinnar, líta dóm-
stólar til þess. Ef hinsvegar hægt
er að sýna fram á það reikningslega
að í öllum tilfellum sé um skerðingu
að ræða frá lágmarksákvæðum kja-
rasamningsins, tel ég þessi launa-
kjör ólögleg. Það þýðir að hægt
yrði að fá þau dæmd ógild fyrir
hvern þann einstakling sem vildi
láta á þau reyna og það er einnig
hugsanlegt að leita með málið til
Félagsdóms með þá spurningu
hvort kjarasamningur hafi verið
brotinn fyrir heildina. Það sem hins-
vegar skyggir á réttarstöðu vagn-
stjóra í þessu máli, er löng hefð á
þetta fyrirkomulag og langvarandi
tómlæti. Til þess líta dómstólar
einnig. Það er þó ljóst að af og til
hafa aðilar kjarasamningsins og
launamálanefnd sérstaklega lýst
því yfir að hún muni beita sér fyrir
því að taka upp nýtt vaktafyrir-
komulag og ég gef mér að það sé
vegna óánægju með þessi frávik frá
kjarasamningi og jafnvel eitthvað
annað. Þetta er hægt að leiða í ljós
með gögnum úr sögu málsins, en
að öllu samanlögðu er ég þeirrar
skoðunar að hér sé samningsbrot á
ferðinni. Krafa hvers og einstakl-
ings yrði því að byggjast á útreikn-
ingi á mismuni aftur í tímann, en
þó ekki lengur en fjögur ár til baka
vegna reglna um fyrningu launa,“
segir í lögfræðiálitinu.
Fjögurra ára
þrautagöngu lokið
„Fjögurra ára þrautagöngu er
nú lokið og styður þetta lögfræðiá-
lit grunsemd mína um að sérkjara-
samningur vagnstjóra sé mun lak-
ari en aðalkjarasamningurinn,"
segir Unnur. „Eg er búin að biðja
mitt stéttarfélag, Starfsmannafélag
Reykjavíkurborgar, í mörg ár um
að reikna það út fyrir mig hvort
sérkjarasamningurinn skerði mín
réttindi miðað við aðalkjarasamn-
inginn eða ekki. Það hefur ekki
fengist gert svo að ég þurfti að
iokum að snúa mér til lögfræðings
úti í bæ.“
Aðspurð um framhald málsins
segir Unnur að ljóst sé að afgreiða
þurfi það á einn eða annan hátt og
að hennar mati skipti sú upphæð,
Morgunblaðið/Þorkell
UNNUR Eggertsdóttir, vagn-
stjóri og trúnaðarmaður, með
álitsgerð um réttarstöðu
strætisvagnabílstjóra sem
Arnmundur Backman vann
að hennar beiðni.
sem vagnstjórar hafa verið hlunn-
farnir um, milljónum króna. „Vegna
þess að stéttarfélagið hefur brugð-
ast þeim trúnaði, sem því ber gagn-
vart félagsmönnum sínum, er mjög
líklegt að ég fari fram á það við
BSRB að það taki málið að sér þar
sem að augljóslega er um brot á
aðalkjarasamningi að ræða. Eg er
búin að reyna í mörg ár að fá Sjöfn
Ingólfsdóttur, formann Starfs-
mannafélags Reykjavíkurborgar, til
þess að sýna mér það svart á hvítu
hvort að þetta sé lakari eða betri
kjarasamningur heldur en gildandi
aðalkjarasamningur. Hún hefur
hingað til hafnað því og þar af leið-
andi er hún búin að bregðast trún-
• aði mínum.“
Unnur leggur áherslu á að hún
hafi aldrei óskað eftir breyttu
vaktafyrirkomulagi, heldur aðeins
verið að ganga úr skugga um hvort
hún fái greitt í samræmi við vinnu-
framlag sitt og hvort þær greiðslur
stæðust kjarasamninga.