Morgunblaðið - 16.02.1996, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR16. FEBRÚAR1996 23
AÐSENDAR GREIIMAR
Samfélagsróstur í
Reykhólahreppi
ÉG BIÐ lesendur afsökunar ef
þeim finnst ruglingslegar greinar
mínar Róstur og Samfélagsróstur.
Ég skrifaði þær sem eina grein,
en reglur blaðsins um greinalengd
ollu skiptingunni.
I báðum greinum er vitnað í
fréttaflutning Helga Bjarnasonar í
Mbl. 5. janúar sl. og grein Magnús-
ar á Seljanesi, „Omakleg aðför“,
sem birtist í sama blaði fyrr.
Hreppur fæðist
Við stofnun hreppsins 1987 var
aðeins ár frá síðustu kosningum,
þ.e.a.s. hreppsnefndarmenn gömlu
hreppanna höfðu umboð kjósenda
til þriggja ára í viðbót. Þessir menn
unnu að því undir stjórn og leið-
sögu félagsmálaráðuneytis að
sameina alla hreppana í A-Barð. í
einn eftir nær einróma viljayfirlýs-
ingu íbúanna um að svo yrði.
Haldnir voru fundir og lögð í það
vinna að velja úr þessum hópi
framboð til einnar hreppsnefndar
og tekið tillit til atkvæðavægis,
bæði gömlu hreppanna og hvers
einstaklings ári fyrr. Mikils þótti
þeim vert, sem að unnu, að svo
vel tækist að sátt yrði um innan
þessarar dreifðu byggðar. Þó fór
svo að upp komu raddir um ein-
okun og ólýðræðisleg vinnubrögð.
Enda bauðst fram annar listi. Sá
kom einum manni að, Stefáni
Magnússyni. Strax á fyrsta fundi
þeirrar hreppsnefndar þegar Guð-
mundur Ólafsson hafði verið út-
nefndur oddviti, lagði hann (Guð-
mundur) það til að við ynnum öll
saman, þ.e. færum ekki að hafa
neina minni- og meirihluta. Á þetta
var fallist umræðulaust. Hrepps-
nefndarfólkið var sátt við orðinn
hlut úr því sem komið var og leit
víst enginn svo á, að ætlunin hafi
verið að stofna til einhvers inn-
byrðis fjandskapar þó kjósendum
væri gefinn breiðari kostur við að
moða úr mannvalinu. Ég sat nær
óslitið í hreppsnefnd frá 1966-
1994. Á síðustu 2 áratugum Flat-
eyjarhrepps var lítið um að velja í
kosningum og minna um getu en
ráð. Mér var það ný tilfinning í
fyrstu hreppsnefnd hins nýja
hrepps að vera í aðstöðu til að
gera eitthvert gagn. Vandaverk
sveitarstjóra, Reinhards Reynis-
sonar, var að safna saman í eitt
fjárreiðum gömlu hreppanna.
Sumar voru í sukki. Margra ára
listar voru yfir óinnheimt gjöld.
Gjaldendur margir í fullum rétti
með að hunsa innheimtubréf yfir
fyrndar skuldir. Áður en sýslu-
skrifstofur tóku við gjaldheimtu,
voru innheimtumenn misharðir við
hyskna gjaldendur. Að kjörtímabili
loknu virtist það ágreiningslaust
hér innan sveitar að sveitarstjóri
hefði staðið sig vel. Á þeim tíma-
punkti má segja að það hafi verið
farið að skýrast hvers hreppurinn
væri megnugur sem fyrirtæki.
Fjármálastjórn var í lagi og fram-
kvæmdastefna samkvæmt efnum.
í viðbót við það sem ég hef af verk-
efnum nefnt má t.d. nefna skipu-
lagsmál sem þá voru komin á veg
og talsvert kostnaðarsöm. Svo láta
menn sér sæma, svo enn sé vitnað
í áðumefndar greinar, að tala um
„fáheyrðan hrörnandi afkima“ og
„mikil hnignunareinkenni". Virð-
ingarverðir vitnisberar það.
Árið 1990 byrjaði ballið
Hinn 1. apríl (óheppilegt dag-
val) efndi áhugafólk til fundar, til
að vekja hreppsmálaumræðu, ekki
þó á þeim fundi, heldur var á hon-
um stofnað félag er hafa skyldi
þetta hlutverk og stefna að fram-
boði í komandi kosningum.
Fundurinn var vel sóttur, en
sveitungarnir bjugg-
ust víst við einhveiju
öðru en þar varð. Eitt
er víst að þarna brugð-
ust sumir ókvæða við
tilgangi fundarins og
að því er virtist vildu
helst kryija öll mál til
mergjar þá þegar.
Myndaðist þá strax
einhverskonar andóf
gegn boðendum þessa
fundar og félaginu
nýja, Framtíðinni.
Sjaldan hefi ég orðið
jafn steinhissa. Fram-
tíðin bauð fram F-list-
ann og hann bar fram
eða studdi meirihluti fráfarandi
hreppsnefndarmanna og sveitar-
stjórinn ásamt fleirum.
Það skal é'g játa, að ég leit á
það sem nokkuð sjálfsagðan hlut
að þetta lið réði í hreppsnefnd
áfram með tilliti til þess árangurs
sem kominn var og ekki heilt kjör-
tímabil að baki. Trúlega hafa fleiri
litið svo á og það valdið því að
málflutningur var með nokkurri
Miðstjórnarvald
hreppsskrifstofu var
ekki það sem vantaði,
segir Jóhannes Geir
Gíslason í þessari síðari
grein um ágreiningsmál
í Reykhólahreppi.
léttúð í upphafi þeirrar óvægnu og
persónulegu kosningabaráttu sem
varð.
Þegar svo mótframboðið L-list-
inn stóð uppi sem sigurvegari taldi
það fólk sér ekki hagstætt að end-
urráða sveitarstjórann, sem ekki
studdi það í kosningum.
Frumkvæði að umsókn Bjarna
P. (sem þá hafði beðið lægri hlut
í pólitískum átökum fyrir sunnan)
um sveitarstjórastarfið kom héðan
að heiman, sagði hann sjálfur.
Hreppsnefndin tók til starfa og
strax fór ekki milli mála, að flokks-
dyggðin réði ef í odda skarst. Jafn-
vel til að gera að litlu stefnu, sem
áður var komin á veg ef hún var
ekki réttum einstaklingum hag-
stæð. Þó svo hinir sömu hefðu
áður hunsað samráð um málið.
Listakosningar hafa þann kost
að með þeim bjóðast til starfa þeir
sem það vilja. Munur er hinsvegar
á hvort félagsleg ábyrgðartilfinn-
ing ræður þeim vilja eða glýja
upphefðar og eiginhagsmunapot.
Hart er þegar kunningjar verða
að andstæðingum af því að bjóða
sig fram hvor á sínum lista, sem
þó hafa engan málefna- eða
stefnulegan mun.
í grein Helga sem ég nefndi í
upphafi er kynning á L- og N-list-
um frá 1994 eftir landsmálastefnu
fólks. Þarna kem ég af fjöllum og
efa réttmæti þessarar
skilgreiningar. Þetta
sýnir hugsunarhátt
manna sem alltaf eru
með dilkadrátt til að
mynda sér andstæð-
inga. Þá er haft eftir
Bjarna að þegar hann
kom til starfa hafi
vantað „miðstjórnar-
vald hreppsskrifstofu"
og að „kaupfélags-
valdið“ hafi öllu ráðið.
Víst kom það fyrir
á fundum að saman-
burður á rekstri
hrepps og kaupfélags
varð að hitamáli. Eg
var svo einfaldur að halda, að þetta
stafaði af virðingu fyrir hinu vel
rekna kaupfélagi, sem læra mætti
af. Hafi það verið „miðstjórnarvald
hreppsskrifstofu" sem við höfum
búið við síðustu árin, þykja mér
atburðir síðustu vikna sanna, að
það var ekki þetta sem okkur vant-
aði.
Eftir kosningarnar 1994 var
sagt við mig að blessunarlega hafi
kosningabaráttan verið heiðarleg
að þessu sinni.
Mitt mat er það, að engin kosn-
ingabarátta hafi verið. Sveitar-
stjóri og oddviti sendu út áskoran-
ir til kjósenda um að duga þeim
til að halda fram sinni djörfu um-
bótastefnu. Þeir fengu sitt tæki-
færi. Þeir unnu sinn varnarsigur.
Mótframboðið mætti áróðri þeirre
með tómlæti.
Kjósendur höfðu sitt val.
Ábyrgð og viðbrögð
Við sem skipuðum minnihluta
hreppsnefndar 1990-1994 stóðum
linlega á bremsunni og verðum að
bera ábyrgðina eða maklegt ámæli
af því, sem og því að vinna ekki
traust meirihluta kjósenda 1990.
Gott var að harðara fólk bauðst
fram 1994.
Vafasöm þykja mér viðbrögð
minna ágætu sveitunga við brott-
hvarfi sveitarstjóra úr starfi.
Blaðaskrif með villandi upplýsing-
um, vildarvinaupphlaup og undir-
skrift fjölda manna lít ég á sem
stuðningsyfirlýsingu við hressileg-
an félagsskap án þekkingar á hin-
um raunverulegu sakarefnum.
Þetta gerði málið meira áberandi
og þar með sárara fyrir þolend-
urna. Þetta verkar á mig eins og
kvikindishrekkur við þá sem ætlun-
in var að verja.
Flest það sem hér hefur verið
drepið á hefur lengi verið mér
umhugsunarefni. Svo vildi ég að
yrði með fleiri án öfga og sárinda.
Sárindalaust eða óumdeilanlegt
verður ekkert sem gert er. Síst
það, sem núverandi hreppsnefnd-
armeirihluti er að gera til bjargar.
En víst er, að það er ekki allra
kosta völ og engar óara-lausnir
sem duga.
Sveitungum mínum óska ég
gengis, ekki veitir nú af.
Höfundur er bóndi og fyrrv.
hreppsnefndarmaður.
Trefjagifsplötur til notkunar á veggi, loft og gólf
.. í:\
/ „V f *
'i L_ i
b J
# ELDTRAUSTAR
* HLJÓÐEINANGRANDI
* MJÖG GOn SKRÚFUHALD
# UMHVEFISVÆNAR PLÖTUR
VIÐURKENNDAR AF
BRUNAMÁLASTOFNUN RÍKISINS
Þ. ÞORGRÍMSSON &CO
ÁRMÚLA 29 • PÓSTHÓLF 8360 • 120 REYKJAVÍK
SÍMI 553 8640/568 6100
Jóhannes Geir
Gíslason
í tilefni svefnherbergisdaga
fengum við Andreu Gylfadóttur
til að hanna draumasvefnherbergið
sitt í verslun okkar.
Komdu og sjáðu árangurinn.
o
o
....
ÁMnttwra-