Morgunblaðið - 16.02.1996, Qupperneq 41
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 1996 41
BRÉF TIL BLAÐSiNS
Hlegið
að geðsjúkum
Frá Herdísi Benediktsdóttur:
ÉG VAR stödd á árshátíð Stanga-
veiðifélags Reykjavíkur laugardags-
kvöldið 10. febrúar síðast liðinn. Þá
veislu hef ég sótt af og til seinni árin.
Ég gerði mér því vonir um góða
skemmtun, en það fór á annan veg.
Veislustjóri að_ þessu sinni var al-
þingismaðurinn Árni Johnsen. Hlut-
verk veislustjóra er að koma upp af
og til, kynna atriði og fara með gam-
anmál, sem þá oftar en ekki tengjast
stangaveiði, eða í samræmi við tilefn-
ið. Árni var á öðrum nótum og undar-
legum. Ég hirði ekki um að tíunda
einhveija fimmaurabrandara sem
hann ruddi upp úr sér, en hrökk hins
vegar illa við er hann í löngu máli
sagði brandara um fulla flugvél af
„Kleppurum" sem fóru í ferðalag til
Vestmannaeyja. Var inntak fyndn-
innar í fyrsta lagi óskiljanlegt ferða-
lag „Klepparanna" og í öðru !agi
„hnyttin" samtöl „Klepparanna".
Menn get ímyndað sér hvort að þau
samtöl hafi verið látin hljóma gáfu-
lega.
Árni hlýtur að vita, að það ríkja
gífurlegir fordómar í þjóðfélaginu í
garð fólks sem á við geðræn vanda-
mál að stríða. Fordómar stafa venju-
lega af fáfræði. Oft er hægt að af-
saka fáfræði, en það er erfitt þegar
lýðræðislega kjörinn alþingismaður á
í hlut. Og eitt er víst að miklu nær
væri fyrir háttvirtan þingmanninn
að nota fremur aðstöðu sína á lög-
gjafarsamkundu þjóðarinnar til að
bæta hag geðsjúkra og eyða fordóm-
um en að hafa vandamál þeirra í
flimtingum.
Og ef hann hefur ekki áhuga á
því þá mætti til vara hvetjá hann til
þess að halda sér frekar saman en
að gera grín að fólki sem á virkilega
bágt, getur ekki borið hönd fyrir
höfuð sér og rekst alls staðar á veggi
í þjóðfélaginu.
Éinhveijum kann að þykja ég vera
óþarflega viðkvæm og gott sé að
geta brosað að vandamálum. Ekki
get ég séð að það eigi við í þessu
tilviki. Ég þekki frá fyrstu hendi líð-
an þeirra sem eiga við geðræn vanda-
mál að stríða og þeir eiga það ekki
skilið að alþingismaður standi prúð-
búinn í glæsilegum þéttskipuðum
veislusal og geri grín að þeim. Og
þeir eiga það heldur ekki skilið að
hálfur salurinn taki undir sem við-
hlæjendur grínistans.
Grín alþingismannsins hafði þau
áhrif á mig að ég missti alla löngun
til að skemmta mér undir sama þaki
og hann og hvarf á braut nokkru síð-
■ ar. Sýnist mér að Stangaveiðifélaginu
hafi förlast illa að velja til veislustjóm-
ar mann sem þekktari er fyrir að
„heilsa að sjómannasið" í deilumálum
og klípa og sparka í kollega sína á
þingi, heldur en nokkuð annað. Von-
andi tekst betur til næst.
Virðingarfyllst
HERDÍS BENEDIKTSDÓTTIR
nemi og læknaritari,
Þingholtsstræti 35.
Á að reisa timburvirki
við Dettifoss?
Frá Birnu G. Bjarnleifsdóttur:
SÍÐASTLIÐIÐ sumar var ég á ferð
með fjölskyldunni við Dettifoss. Þá
hafði erlend ferðakona nýlega dott-
ið og fótbrotnað á gangstígnum
niður að fossinum og annað svipað
slys varð þar svo skömmu síðar. Á
bílaplaninu ofan við fossinn hitti ég
svissneska ferðakonu og við tókum
tal saman. Hún dásamaði Island
með sterkum lýsingarorðum og tók
fram að það sem sér fyndist svo
sérstakt væri að landið væri svo
ósnortið og ferðamannastaðirnir
lausir við yfirskipulögð mannvirki.
Ég sagði henni frá slysinu sem
nýlega hafði orðið þarna á gang-
stígnum og spurði hana hvað henni
fyndist að ætti að gera til að tryggja
öryggi ferðamannanna. „Sem allra,
allra minnst," sagði hún. „Alls ekki
að gera stiga eða rammgerðar
göngubrautir. Það er einmitt þessi
einfaldleiki og þetta náttúrulega
sem heillar mig og sennilega alla
aðra útlendinga sem koma hingað.
Þetta virðist allt svo upprunalegt
og eðlilegt. Nei, þið megið alls ekki
fara að reisa hér einhver mannvirki
mitt í þessu tröllslega umhverfi. Það
myndi skemma alla stemmningu.
Veistu að það eru ekki mörg ferða-
mannalönd í heiminum sem eiga
svona náttúrulega staði. Annars
staðar er allt orðið svo þaulskipu-
lagt og óraunverulegt. Viltu gera
það fyrir mig að koma þessu áleið-
is til þeirra sem ráða ferðamálunum
í þessu landi.“
Tilmælunum komið á framfæri
Og hér með kem ég þessum til-
mælum svissnesku ferðakonunnar
á framfæri. Ástæðan er sú að ein-
mitt um þessar mundir sitja lands-
lagsarkitektar með reglustikuna á
lofti og skipuleggja gangstíg niður
að Dettifossi. Þeir eru líka að skipu-
leggja gangstíga við Geysi, Dynj-
anda/Fjallfoss, Hraunfossa og
Krísuvík. Önnur erlend ferðakona
lét sömu skoðun í ljósi í sjónvarps-
viðtali sem Ómar Ragnarsson,
fréttamaður, tók sl. sumar. í sama
stréng taka flestir þeir erlendu
ferðamenn sem íslenskir leiðsögu-
menn fylgja um landið. í mörg ár
tóku íslenskir leiðsögumenn saman
skýrslu um ástand ferðamanna-
staða hér á landi og bentu á ýmis-
legt sem betur mætti fara. í skýrslu
frá 1990 segir svo um Dettifoss:
„Aðkoman (gönguleiðin) að fossin-
um er afar erfið rosknu fólki, eins
og margir okkar erlendu gesta eru.
Vinnuhópurinn leggur mikla
áherslu á að lagfærð verði fyrir
næsta sumar versta torfæran þar
sem klettarnir eru í brekkunni, helst
með sams konar gijóti sem þá yrði
notað til að gera þrep. Hreinlætis-
aðstaða er í ólagi.“
Þegar svissneska ferðakonan
nefndi að ísland væri ósnortið komu
ósjálfrátt í huga minn viðbrögð
Þorleifs Einarssonar, jarðfræðings,
sem oft brást hinn versti við þegar
slíkt var borið á borð í hans eyru.
En í augum útlendinga, sem ekki
gera sér grein fyrir þeim upp-
blæstri sem landið hefur mátt þola,
er ísland það land þar sem ferða-
mannastaðir hafa ekki verið út-
reiknaðir með reglustiku, íssjoppa
þar, hamborgarar þar og minjagrip-
irnir frá Taiwan þar.
Knappur fjárhagur
Ferðamálaráð íslands hefur und-
anfarna tvo áratugi ekki talið sig
geta séð af fjármagni til að lagfæra
ferðamannastaði. I knöppum fjár-
hag hefur landkynning setið í fyrir-
rúmi. í Morgunblaðinu 4. febrúar
sl. kemur fram að nú hafi Ferða-
málaráð 16 milljónir króna til að
LÖGFRÆÐISTOFA
Nýlega opnaði ég lögfræðistofu í
Hátúni 2b, Reykjavík. Helstu
starfssvið eru samkeppnismál,
stofnun hlutafélaga og löggjöf um
hlutafélög, sjávarútvegsmál, mann-
réttindi, skattamál og löggjöf um
fjöleignarhús. Þá sinni ég auk þess
öllum almennum lögfræðistörfum,
svo sem skaðabótamálum vegna
líkamstjóns, innheimtum o.fl.
Ég býð nýja viðskiptavini velkomna.
Hjörtur Bragi Sverrisson, hdl.,
Hátúni 2b - 105 Reykjavík,
sími 561 4444, bréfsími 552 3020.
Netfang: hbs@centrum.is
lagfæra ferðamannastaði á þessu
ári. í sama blaði er gárugrein eftir
Elínu Pálmadóttur, blaðamann:
Flumbrað í ferðamálum. Þar ræðir
hún einmitt skipulag ferðamanna-
staða og vitnar m.a. í þær hug-
myndir að reisa stórhýsi á Hvera-
völlum í stað þess að koma upp
aðstöðu í jaðri hálendisins eins og
margir hafa rætt sl. tvo áratugi,
en leyfa hálendisstöðunum að halda
sínu upprunalega formi eins og
framast er unnt.
I áratugi hefur ferðamálafólk
rætt skipulag ferðaþjónustunnar og
þar með hvernig skipuleggja á
umferð um hálendið. Þeir sem tóku
þátt í fyrstu umræðunum sjá að enn
er verið að ræða sömu atriðin og
málið er á upphafspunkti. Engin
endanleg ákvörðun hefur verið tek-
in. Það sem mér hefur fundist svo-
lítið merkilegt er hvað sjónarmið
ferðaskrifstofueigenda hafa lítið
komið upp á yfirborðið. Hvaða hug-
myndir hafa þeir um framtíð há-
lendisins? Engin svör hafa fengist
við þeirri spurningu hveijir beri
ábyrgð á hálendinu eða hveijir hafi
þar húsbóndarétt. Eru það sveitar-
félögin? Ferðafélögin? Náttúru-
verndarráð? Ferðamálaráð sem
auglýsir þessa staði? Ferðaskrif-
stofufólk sem sendir þangað ferða-
menn? Hvað þá með hinn almenna
íslenska ferðamann sem ferðast á
eigin vegum? Ekki hefur einu sinni
fengist svar við spurningunni: Hvar
eru mörk hálendisins? Á að leyfa
fjársterkum fyrirtækjum að reisa
auglýsingaspjöld sem skyggja á það
sem verið er að skoða? Er það sú
óspillta náttúra sem útlendingar eru
að sækjast eftir og við sjálf viljum
skoða? Er ekki tími til kominn að
niðurstaða fáist svo að hægt sé að
varðveita gulleggið, einstæða og
tiltölulega óspillta náttúru? Ef
mannshöndin á að fá að ráða með
ofurskipulagi, hvort sem um er að
ræða steinkumbalda eða timbur-
virki, þá er íslensk ferðaþjónusta í
hættu.
Að rifja upp
hneykslið
Frá Guðmundi Guðbjarnasyni:
í UMRÆÐUM um formbreytingu
ríkisbankanna í hlutafélög hafa
réttindamál bankastarfsmanna
eðlilega komið upp á yfirborðið. í
þeirri umræðu hefur komið fram
að þeir eiga rétt á greiðslu launa
í allt að 12 mánuði, þrátt fyrir það
að þeim bjóðist áframhaldandi
starf við sama banka. Þetta er
þeirra réttur samkvæmt lögum og
talið að ekki verði af þeim tekinn
nema bætur komi fyrir þrátt fyrir
að tjón verði ekkert. Hafa menn
gleymt hneykslun þjóðarsálarinn-
ar, sem fjölmiðlar þyrluðu upp,
þegar það uppgötvaðist að fyrrver-
andi þingmaður og ráðherra og nú
bankastjóri fékk greitt, og komst
upp með það, þingfarakaup skv.
ákvæðum laga þar að lútandi, þrátt
fyrir að hafa tekið við hærra laun-
aðri stöðu eða muna menn eftir
fyrrverandi bæjarstjóra sem tók
við lægra launuðu ráðherraemb-
ætti og ætlaði að nota rétt sinn til
biðlauna samkvæmt kjarasamningi
sem hafði verið gerður við hann
sem og aðra bæjarstjóra. Hneyksl-
un almennings sem fjölmiðlar bás-
únuðu út var svo mikil að hann
neyddist til að hafna og falla frá
rétti sínum til að fá starfsfrið. Enn
fremur er vert að rifja upp að fyrr-
verandi borgarstjóri og nú forsæt-
isráðherra féll frá þessum rétti sín-
um til greiðslu biðlauna svo og
fyrrverandi þingmaður og ráðherra
sem tók við bankastjórastarfi hér-
lendis og síðar erlendis. Hvar eru
nú fjölmiðlarnir með samvisku
þjóðarinnar á herðum sér þegar
um er að ræða fjölmenna starfs-
stétt bankastarfsmanna sem krefst
tvöfaldra launa í allt að 12 mánuði
og ijórföld desemberlaun?
GUÐMUNDUR GUÐBJARNASON,
Dalseli 5, Reykjavík.
BIRNA G. BJARNLEIFSDÓTTIR,
áhugamanneskja um ferðamál.
Þráhyggja (Midwest Obsession). Cheryl Davis
vill eignast fjölskyldu og gerir allt til þess
aö láta drauminn rætast. í kvöld kl. 23:15
Bílamarkaöurinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut.
Kopavogi, simi
567-1800 ^
Löggild bflasala
Opið laugard. kl. 10-17
sunnudaga kl. 13-18
Mazda 121 '92, 5 dyra, rauöur, 5 g.p ek.
40 þ. km. Fallegur bíll. V. 750 þús.
Willys Koranda 2.3 diesil (langur) '88, 5
g., ek. aðeins 30 þ. km. V. 980 þús.
Mazda 323 F GLX ’90, rauður, 5 dyra,
sjálfsk., ek,. 87 þ. km., rafm. í rúðum,
spoiler o.fl. Góður bíll. V. 790 þús.
BMW 520i ’88, ek. 140 þ. km., sllúga,
leðurinnr., álfelgur, bíltölva, ABS, rafm. í
rúðum. V. 1.350 þús.
Cherokee Laredo 4.0L '92, ek. 46 þ.
km., grænn, rafm. í rúðum, samlæsingar,
flöskugrænn o.fl. Sem nýr. V. 2.280 þús.
V
Toyota Corolla Hatsback XLi '94, grás-
ans., 5 g., ek. 47 þ. km. V. 1.030 þús.
MMC L-300 Minibus 4x4 '88, grásans.,
5 g., ek. 120 þ.km., vél yfirfarin (tímareim
o.fl. Nótur fylgja). V. 990 þús. Mjög góð
lónakjör.
Grand Cherokee Limited V-8 '94, ek. 15
þ. km., grænsans., einn með öllu, gullfal-
legur bíll. V. 3.950 þús.
Snjósleðapakki: Ski Formula '91, ek.
3.300 km., 70 hö, hvítur. Fallegur sleði.
V. 380 þús.
Ski Doo Safari '90, ek. 5 þ. km., 60 hö,
rauður. Feröasleði. Loran C. V. 420 þús.
Mazda 626 GTi Coupé '88, rauður, 5 g.,
ek. 118 þ. km., sóllúga, spoiler o.fl. V. 790
þús. Tilboð 590 þús.
Nissan Micra 1.3 LX '94, 5 dyra, 5 g.,
ek. 30 þ. km. V. 820 þús.
Nissan Sunny Sedan 1.4 LX '95, 5 g.,
ek. 18 þ. km. V. 1.130 þús.
Toyota 4Runner V-6 ’91, sjálfsk., ek. að-
eins 43 þ. km. V. 2.150 þús.
Toyota Corotla XLi Hatsback 5 dyra ’96,
grænsans., 5 g., ek. 4 þ. km. V. 1.250 þús.
MMC Lancer GLXi 4x4 station ’92, blár,
5 g., ek. aðeins 28 þ. km., dráttarkúla,
samlæsingar o.fl. V. 1.170 þús.
Toyota Corolla Touring XL 4x4 station
'91, rauður, 5 g., ek. aðeins 67 þ. km.
V. 1.050 þús.
Toyota Landcruiser VX T. diesel '93,
steingrár, 5 dyra, sjólfsk., ek. 77 þ. km.,
sóllúga, rafm. í öllu, þjófav. o.fl. V. 4.450
þús.
Suzuki Sidekick JLX '90, 3ja dyra, hvítur,
5 g., ek. 83 þ. km. V. 980 þús.
Honda Civic DX '89, 3ja dyra, rauður, 5
g., ek. 87 þ. km. Góður bíll. V. 580 þús.
Tilboð: 490 þús. stgr.