Morgunblaðið - 08.03.1996, Blaðsíða 26

26 F'ÖSTUDAGUR 8. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 8. MARZ 1996 27

STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
Árvakur hf., Reykjavík.
Hallgrímur B. Geirsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
ISLAND OG RIKJA-
RÁÐSTEFNA ESB
AEVRÓPURÁÐSTEFNU Norðurlandaráðs, sem haldin var
í Kaupmannahöfn fyrr í vikunni, kom fram vilji af hálfu
norrænna aðildarríkja Evrópusambandsins að hafa samráð við
ísland og Noreg um málefni ríkjaráðstefnu Evrópusambandsins,
sem hefst síðar í mánuðinum, og taka tillit til hagsmuna þeirra.
í þessu sambandi hefur sú hugmynd komið fram að sendiherrar
íslands og Noregs í Brussel ræði málefni ríkjaráðstefnunnar við
fastafulltrúa norrænu ESB-ríkjanna þriggja hjá Evrópusamband-
inu, en þessir embættismenn hafa nú þegar mikið samband sín
á milli.
Þótt ríkjaráðstefna ESB verði ef til vill ekki sá vendipunktur
í samrunaþróuninni í Evrópu, sem sumir hafa haldið fram, er
ljóst að niðurstöður hennar geta skipt miklu máli fyrir íslenzka
hagsmuni. Dagskrá ráðstefnunnar er enn ekki fullmótuð, en
ýmis umfjöllunarefni hennar munu hafa áhrif á ísland. Þar ber
fyrst að nefna umræður um breytingar á skipan evrópskra varnar-
mála, einnig umræður um breytingar á samstarfi ESB-ríkjanna
í dóms-, lögreglu- og innanríkismálum, hugmyndir um breytt
lagakerfi ESB og um breytta ákvarðanatöku innan sambands-
ins, en niðurstaðan í tveimur síðarnefndu málunum getur haft
áhrif á framkvæmd EES-samningsins.
Fram að þessu hefur ekki verið fyrirhugað að ræða breytingar
á sjávarútvegsstefnu sambandsins á ríkjaráðstefnunni, en það
gæti breytzt ef brezk stjórnvöld gera alvöru úr þeirri fyrirætlan
sinni að taka upp hið svokallaða kvótahoppsmál á leiðtogafundin-
um í Tórínó í lok mánaðarins, þar sem ríkjaráðstefnan verður sett.
Það er þess vegna jákvætt að hin norrænu ríkin vilji hlusta
á sjónarmið íslands og koma þeim á framfæri innan Evrópusam-
bandsins. Það tækifæri er mikilvægt að nota sem bezt. Hins
vegar má spyrja hvort íslenzk stjórnvöld séu nægilega vel búin
undir slíkt samráð. Ríkjaráðstefnan hefst síðar í þessum mán-
uði, en ekki hefur enn komið fram opinberlega hvernig ríkisstjórn-
in skilgreini hagsmuni íslands í sambandi við ríkjaráðstefnuna.
Skýr stefnumótun í þessum málum er ekki sízt mikilvæg vegna
þess að áherzlumál Danmerkur, Svíþjóðar og Finnlands á ríkja-
ráðstefnunni fara ekki endilega saman við helztu hagsmunamál
íslands. Norrænu aðildarríkin munu því ekki gæta hagsmuna
okkar sjálfkrafa, heldur verða íslendingar að setja það skýrt
fram við þau hvað þeir telji skipta mestu fyrir íslenzka hagsmuni.
S ALMONELLU ÁF ALL
SALMONELLUSÝKINGIN á Landspítalanum er ekki einungis
áfall fyrir innra eftirlit spítalans heldur ekki síður íslenskan
matvælaiðnað.
íslenskur matvælaiðnaður státar sig af því að standa vel hvað
allar hreinlætis- og heilbrigðiskröfur varðar og yfirvöld hafa
ekki síst á þeim forsendum lagt stein í götu innflutnings á erlend-
um landbúnaðarafurðum, jafnvel frá Norðurlöndunum sem standa
sig hvað best í þessum efnum.
Tíðni salmonellutilfella virðist vera nokkuð jöfn milli ára en
reglulega berast nýjar fregnir af sýktum matvælum og má nefna
nýleg dæmi af kjúklingum og sviðahausum í því sambandi.
Salmonella veldur ekki einungis þeim sem verða fyrir henni
óþægindum heldur bíða matvælaframleiðendur einnig tjón henn-
ar vegna. Eftir salmonellufaraldur árið 1987 hrundi til dæmis
neysla á kjúklingakjöti úr 1.800 tonnum í átta hundruð tonn.
Sigurbjörn Sveinsson læknir er ritaði skýrslu fyrir salmonellu-
nefnd heilbrigðisráðuneytisins í kjölfar hópsýkingar í Búðardal
1987 sagði þar m.a.: „Nota verður þetta tækifæri til að benda
á það hirðuleysi sem víða tíðkast við meðferð á úrgangi frá slát-
urhúsum, vinnslustöðvum og fiskvinnslustöðvum. Er ljóst að
þetta ráðslag dregur meindýrin að þessum framleiðslustöðvum
og stóreykur hættu á smiti í fullunninni vöru.“
Haft er eftir Sigurbirni í Morgunblaðinu í gær að hann telji
að breytingar hafi ekki verið gerðar í matvælaiðnaði í kjölfar
hópsýkingarinnar í Búðardal. Áthugasemdir hafi mætt mikilli
andstöðu í kerfinu vegna ótta við kostnað í tengslum við innra
eftirlit.
Þess er einnig skemmst að minnast að í upphafi ársins kom
fram að fimmtíu fiskvinnslufyrirtæki uppfylltu ekki heilbrigðis-
kröfur Evrópusambandsins. Af hálfu Evrópusambandsins hafa
einnig verið gerðar athugasemdir við aðstæður í íslenskum slátur-
húsum og einungis örfá sláturhús uppfylla kröfur þær sem gerð-
ar eru vegna útflutnings á Evrópumarkað.
íslenskir matvælaframleiðendur hafa ekki efni á að slá slöku
við í þessum efnum. Það er ekki hægt að gera meiri kröfur til
innfluttra matvæla en innlendra. Það er ekki heldur réttlætan-
legt gagnvart íslenskum neytendum að minni kröfur séu gerðar
til þeirra sláturhúsa er framleiða fyrir innanlandsmarkað en
þeirra sem framleiða á erlenda markaði. Eigi Ísland að geta
viðhaldið ímynd hreinleika og hollustu verður að vinna heimavinn-
una fyrst.
lAðalfundur Eimskips var haldinn í gær •Arið 1995 var ár umtalsverðrar hagræðingar og undirbúningur hófst að miklum breytingum
Eímskíp hefur notið
virkrar samkeppni
ARIÐ 1995 var ár umtals-
verðrar hagræðingar í
rekstri Eimskips og
undirbúningur hófst að
miklum breytingum á ýmsum svið-
um hjá félaginu. Árangur þessa
starfs er nú að koma í ljós og á
þessu ári er verið að hrinda í fram-
kvæmd tveimur veigamiklum breyt-
ingum á siglingakerfi félagsins, að
því er fram kom í upphafsorðum
Indriða Pálssonar á aðalfundi Eim-
skips í gær.
Indriði rifjaði upp að fyrri áfanga
hefði verið hrint í framkvæmd í jan-
úar 1996 með tilkomu strandleiðar.
Á strandleið er siglt frá Reykjavík
vestur og norður um land með við-
komu á Isafirði, Akureyri og Eski-
firði á leið til Færeyja, Bretlands
og meginlands Evrópu. Strandleið
styttir flutningstíma frá þessum
höfnum til erlendra hafna úr sjö til
tíu dögum í fjóra til sex daga. „Með
þessari nýju siglingaleið er þjónusta
Eimskips við landsbyggðina aukin
verulega. Útflutningshafnir eru nú
í hverjum landsfjórðungi.
Sex vikna reynsla er nú komin á
strandleiðina og hefur þjónustan
fengið góðar viðtökur. Komið hefur
berlega í ljós hve þessi aukna þjón-
usta er mikilvæg. Sérstaklega var
þetta áberandi á nýliðinni loðnuvert-
íð þar sem félagið mun flytja nálægt
14.000 tonnum af frystri loðnu á
mjög stuttum tíma.“
Nýtt skip í
Evrópusiglingum
„Seinni áfangi nýja siglinga-
kerfisins mun koma til framkvæmda
um mitt ár 1996. Þá hefjast sigling-
ar á tveimur nýjum áætlanaleiðum,
svokallaðri Norðurleið og Suðurleið.
Á Norðurleið verður siglt frá Reykja-
vík til Hamborgar og Norðurland-
anna með viðkomu í Færeyjum, en
á Suðurleið verður siglt frá Reykja-
vík og Straumsvík til Vestmanna-
.eyja, Bretlands og meginlands Evr-
ópu.
M.a. vegna þessara breytinga á
siglingakerfi Eimskips var í septem-
ber á síðasta ári gengið frá samn-
ingi um kaup á 12.500 burðartonna
gámaskipi, sem nú er í smíðum í
Póllandi. Kaupverð skipsins er um
1,6 milljarðar króna. Áætlað er að
skipið verði afhent félaginu í júní
næstkomandi. Hið nýja skip sem
getur flutt liðlega 1.000 gámaein-
ingar hefir meiri burðargetu en
nokkurt annað skip sem félagið hef-
ur áður átt. Þetta skip og annað
sambærilegt sem tekið verður á
tímaleigu munu sigla á Norðurleið,"
sagði Indriði.
Þá rifjaði hann upp að félagið
hefði á árinu 1995 byggt nýja þjón-
ustumiðstöð fyrir frystivöru sem
fékk nafnið Sundafrost.
Ennfremur hefði verið
undirbúin opnun vöru-
dreifingarmiðstöðvar í
Sundahöfn þar sem boðin
yrði ráðgjöf og ný þjón-
usta á sviði vörugeymslu
og vörudreifingar. Undanfarna mán-
uði hefði verið unnið að því að inn-
rétta hluta af Sundaskála 2 í þessum
tilgangi. Þessi aðstaða opnaði nýja
möguleika fyrir innflytjendur til að
auka hagkvæmni og lækka kostnað.
Ennfremur hefur uppbygging staðið
yfir á landsbyggðinni, einkum á
Akureyri, ísafirði og Eskifirði.
Tekjur erlendis jukust um 13%
Áframhaldandi vöxtur varð í
starfsemi félagsins erlendis á árinu
1995. Eimskip rekur nú 20 starfs-
stöðvar í 11 löndum bæði austan
hafs og vestan. Starfsmenn erlendis
Eimskipafélafflð hefur í raun notið þess
að virk samkeppni hefur ríkt á flutninga-
markaðnum, ríkisafskipti verið nánast engin
og frelsi ríkt á flestum sviðum. Meðal annars
þess vegna hafa orðið stórstígar framfarir í
flutningamálum landsmanna og framleiðni
aukist þar meira en í mörgum öðrum starfs-
greinum. Þetta kom fram í ræðu Indríða
Pálssonar, stjómarformanns Eimskips, á
aðalfundi félagsins í gær.
Morgunblaðið/Kristinn
FRÁ aðalfundi Eimskips. Á myndinni er Indriði Pálsson, sljórnar-
formaður í ræðustól en við borðið sjást m.a. þeir Hörður Sigur-
gestsson, forstjóri og Kristinn Björnsson, stjórnarmaður.
Mest fjár-
fest í sjávar
útvegi
voru um 250 í árslok sem er liðlega
fjórðungur af heildarstarfsmanna-
fjölda. „Tekjur Eimskips og dótt-
urfélaga þess af erlendri starfsemi
námu liðlega 1,7 milljörðum króna
árið 1995 sem er 13% meira
en árið áður og nema þess-
ar tekjur nú um 18% af
heildartekjum Eimskips.
Meðal þess markverðasta í
starfsemi félagsins erlendis
á síðasta ári voru kaup
dótturfyrirtækis Eimskips í Rotter-
dam, Eimskip Transport BV, á
meirihluta í hollenska flutningsmiðl-
unarfyrirtækinu Gelders spetra
Shipping BV í Rotterdam. MGH
Ltd., dótturfyrirtæki Eimskips í
Bretlandi, hefur eflt starfsemi sína
í Eystrasaltslöndunum og í Rúss-
landi. Fyrirtækið opnaði á sl. ári
skrifstofur í St. Pétursborg og
Moskvu. Á árinu stofnaði MGH jafn-
framt landflutningafyrirtækið East
Transportation Ltd. í Bretlandi.
Aukning varð einnig mikil á starf-
semi félagsins í Færeyjum og á
Nýfundnalandi. Eimskip hefur náð
góðri fótfestu á báðum þessum stöð-
um. Eimskip skilgreinir Nýfundna-
land, Grænland, ísland, Færeyjar
og vestur- og norðurströnd Noregs
sem sinn heimamarkað. Þessir
markaðir eru í mörgu líkir okkar
íslenska flutningamarkaði. Þeir
byggjast mikið á flutningum á sjáv-
arafurðum. Á þessu svæði á félagið
því að geta nýtt þekldngu sína og
starfsgetu sjálfu sér og öðrum til
hagsbóta,“ sagði Indriði.
Hörð samkeppni á
flutningamarkaðnum
Indriði vék sérstaklega að sam-
keppnisaðstæðum í flutningum á
aðalfundinum og sagði m.a.: „Sam-
keppni hefur verið hörð á flutninga-
markaðnum eins og undanfarin ár,
en félagið hefur haldið þar sínum
hlut. Samkeppni er ekki eingöngu í
siglingum heldur einnig í flutnings-
miðlun, landflutningum, vöru-
geymsluþjónustu og margvíslegri
annarri starfsemi sem tengist flutn-
ingum.
Að okkar mati er samkeppni
nauðsynleg og tryggir að stjórnend-
ur leiti ávallt nýrra leiða til að auka
hagkvæmni og bæta þjónustu. Þessi
samkeppni var að nokkru leyti hvat-
inn að þeim breytingum sem orðið
hafa hjá félaginu undanfarin ár.
Eimskipafélagið hefur í raun notið
þess að virk samkeppni hefur ríkt á
flutningamarkaðnum, ríkisafskipti
verið nánast engin og frelsi ríkt á
flestum sviðum. Meðal annars þess
vegna hafa orðið stórstígar framfar-
ir í flutningamálum landsmanna og
framleiðni aukist þar meira en í
mörgum öðrum starfsgreinum.
Það er hins vegar athyglisvert að
samkeppnin hefur verið að færast
út fyrir hin venjubundnu svið eins
og tíðkast yfírleitt á samkeppnis-
mörkuðum. Eimskip hefur óhjá-
kvæmilega dregist inn í slík átök,
enda viðskiptahagsmunir félagsins
miklir. Ýmsir atburðir síðustu vikna
og mánaða eru dæmigerðir fyrir þau
skörpu skil sem eru að myndast
milli fyrirtækja. Það er umdeilanlegt
hvort þessi þróun sé æskileg til
lengri tíma litið.“
Fjárfest í sjávar-
útvegi á sl. ári
Burðarás hf., eignarhaldsfélag
um hlutabréfaeign Eimskips í öðrum
félögum, fjárfesti í hlutabréfum fyr-
ir 471 milljón króna á sl. ári. og
seldi bréf fyrir 59 milljónir. Viðbót-
arfjárfesting nam því liðlega 400
milljónum króna.
Fram kom í máli Indriða að yfir
90% af eign Burðaráss eru bundin
í félögum sem skráð eru á hluta-
bréfamarkaði. Bókfært verð hluta-
bréfaeignar Burðaráss, sem er bund-
ið í félögum sem skráð eru á hiuta-
bréfamarkaði, nemur 1.827 miiljón-
um. Markaðsverð þessara sömu
bréfa um sl. áramót nam um 3.017
milljónum. Gengi hlutabréfa sem
voru í eigu félagsins hækkaði frá
ársbyijun 1995 til ársloka um 789
milljónir. Hækkunin er ekki færð til
tekna í ársreikningi heldur eingöngu
arðstekjur og söluhagnaður hluta-
bréfa sem nam 90 milljónum.
„Á síðasta ári var fjárfest mest í
hlutabréfum í sjávarútvegsfyrir-
tækjum. í árslok 1995 voru 20% af
eignum Burðaráss í slíkum félögum.
Rekstur margra sjávarútvegsfyrir-
tækja hefur farið batnandi á undan-
förnum árum og arðsemi þeirra á
að geta aukist enn frekar í framtíð-
inni í kjölfar tæknivæðingar, sam-
starfs og sameiningar fyrirtækja og
vaxandi sjávarafla. Þrátt fyrir frem-
ur erfitt ár í bolfiskvinnslu eru mörg
öflugustu sjávarútvegsfyrirtæki
landsins að skila góðri eða þokka-
legri afkomu. Hlutabréfamarkaður-
inn hefur átt sinn þátt í að styrkja
stöðu fjölmargra fyrirtækja og opn-
að þeim möguleika á að
afla eigin fjár. Það er
áhugavert fyrir Eimskip
að vera þátttakandi í þess-
ari þróun og auka tengsl
sín við þessa mikilvæg-
ustu atvinnugrein þjóðar-
innar og njóta á sama tíma góðrar
arðsemi af fjárfestingum sínum.“
Umræða um afkomu
jákvæðari
í ræðu sinni á aðalfundinum sagði
Indriði athyglisvert hve umræða um
rekstur, stjórnun og afkomu fyrir-
tækja hefði breyst mikið og orðið
jákvæðari. „Aukinn skilningur er á
mikilvægi hagnaðar og umfjöllun
fjölmiðla er orðin ábyrgari og fag-
legri. Hlutafjáreign fyrirtækja í öðr-
um fyrirtækjum er talin eðlileg og
oft hefur slíkt leitt til aukinnar hag-
kvæmni og samstarfs fyrirtækja auk
HLUTHAFAR Eimskips fylltu Súlnasal Hótels Sögu. Á myndinni
má m.a. sjá þá Einar Sigurðsson og Sigurð Helgason hjá Flugleiðum.
10 stærstu hluthafar Eimskips
Eignarhl.,
Hluthafi -t- Eignarhlutur, %
Sjóvá-Almennar hf. 202,1
Háskólasjóður Eimskips 88,6
Lífeyrissj. verslunarmanna 66,6
Db. Halldórs H. Jónssonar 42,8
Sameinaðir verktakar hf. 34,9
Indriði Pálsson 29,4
Hlutabréfasjóðurinn hf. 27,9
Lífeyrissj. Eimskipafél. ísl. 25,3
Margrét Garðarsdóttir 23,1
Ingvar Vilhjálmsson sf. 21,4
1 1996 12,37 |
tSSÖ SSBfSIS'v:A 12,35
5,42%
5,39%
BMnwii 4,08
IllSÍSi 4,23
Bfevtaa 2.62
2,62
Hjg 2,13
2,13
1,80
1,80
BH 1,71
1,37
1,55
1S|1,41
1,41
H|1.31
1,35 S
Heildarhlutafé
er að nafnverði
kr. 1.633.824.698
þar af eiga
10stærstu
hiuthafar
34,4%
Eignarhlutur MMMIM í öðrum fyrirtækjum
Félög á hlutabréfamarkaði ‘ Eignar- hlutur Bókfært verð milljónir kr.
Flugleiðir hf. 34,0% 842,2
(siandsbanki hf. 5,8% 216,3
Skeljungur hf. 11,7% 169,6
Sjóvá-Almennar tryggingar hf. 9,6% 153,3
Haraldur Böðvarsson hf. 10,5% 109,8
Marel hf. 40,4% 98,8
Tollvörugeymslan hf. 42,4% 72,1
Síldarvinnslan hf. 6,5% 56,4
Skagstrendingur hf. 13,2% 56,3
Útgerðarfélag Akureyringa hf. 2,3% 49,1
Grandi hf. 1,6% 43,7
Árnes hf. 9,6% 25,3
5 önnur fyrirtæki á hlutabréfamarkaði* 85,2
m QAMTAI Q- 1.978,1
Félög utan hlutabréfamarkaðar ® oAIVIIALo.

Ferðaskrifstofan Úrval-Útsýn hf. 18,5% 40,8
Slippstöðin Oddi hf. 20,5% 16,8
Vöruflutningamiðstöðin hf. 29,8% 12,0 .
Tækniþróun hf. 29,0% 6,1
Skyggnir hf. 50,0% 5,1
Tollvörugeymsla Austurlands hf. 28,3% 1,4
Disacco GSS NV, Beigíu 25,0% 1.6
Disacco GSS Airfreight NV, Belgíu 25,2% 1.0
26 önnur fyrirtæki utan hlutabréfamarkaðar* 113,0
QAMTAI Q- 197,8
/ * Nánarí upplýsinaar ekki fáanleaar oAIVI lALo.
EIMSKIP- m

Bókfært verð hlutabréfa sem skráð eru á hlutabréfamarkaði nam 1.978 milljónum króna í árslok 1995. Miðað við upplýsingar frá Verðbréfaþingi íslands og Opna tilboðsmarkaðnum má ætla að markaðsverð hlutabréfanna sé um 3.239 millj. kr. í árslok 1995. í ársbyrjun var markaðsverðið talið 1.994 millj. kr. Á árinu voru keypt hlutabréf fyrir 393 millj. kr. í félögum á hlutabréfamarkaði.
Hörð sam-
keppni í
flutningum
þeirrar arðsemi sem felst í hlutafjár-
eign í traustum félögum. Umtals-
verður hluti hlutafjáreignar lands-
manna er í höndum einstaklinga og
mikilvægt er að stjórnvöld stuðli
áfram að aukinni hlutabréfaeign al-
mennings. Ég er þeirrar skoðunar
að bein þátttaka almennings með
hlutabréfaeign í fyrirtækjum sé
mjög æskileg og þurfi að aukast.
Það eykur áhuga alls almennings
fyrir viðgangi, vexti og jákvæðri
þróun íslensks atvinnulífs."
Vaxtarmöguleikar utan
hefðbundinna Islandsflutninga
Undir lok ræðu sinnar vék Indriði
Pálsson að framtíðarverkefnum
Eimskips og sagði gert ráð fyrir
svipuðu flutningsmagni til og frá
landinu á yfirstandandi ári og árið
á undan. „Unnið verður áfram að
því takmarki að efla alhliða flutn-
ingaþjónustu. Vaxtarmöguleikarnir
liggja aftur á móti utan hefðbund-
inna sjóflutninga milli íslands og
annarra landa. í markmiðsáætlun
félagsins til næstu ára er lögð
áhersla á fjölmörg stefnumarkandi
viðfangsefni. Þróun fyrirtækisins í
átt að alhliða flutningaþjónustufyr-
irtæki gengur eins og rauður þráður
í gegnum alla starfsemi félagsins.“
Sljórn heimilað að kaupa bréf
í félaginu sjálfu
Á fundinum var samþykkt að
greiða 10% arð og auka
hlutaféð um 20% með út-
gáfu jöfnunarhlutabréfa.
Jafnframt var samþykkt
að heimila stjóm á næstu
__ 18 mánuðum að kaupa
hlutabréf í félaginu sjálfu
allt að 98 milljónum króna að nafn-
verði. Má kaupverð bréfanna eigi
vera hærra en 10% yfír meðalsölu-
verði, skráðu hjá Verðbréfaþingi ís-
lands á síðasta tveggja vikna ti'ma-
bili áður en kaupin eru gerð. í þessu
skyni er félagsstjórn heimilt að ráð-
stafa allt að 700 milijónum króna
til slíkra hlutabréfakaupa.
Stjórn Eimskips var endurkjörin
en í henni sitja þeir Gunnar Ragn-
ars, Kristinn Björnsson, Jón Ingv-
arsson, Jón H. Bergs, Indriði Páls-
son, Garðar Halldórsson, Hjalti Geir
Kristjánsson, Benedikt Sveinsson og
Baldur Guðlaugsson.
Góð afkoma varð af
rekstri á síðasta ári
A'
FKOMA Eimskips var góð
á árinu 1995 sem skapar
félaginu skilyrði til fjár-
festinga og aukinnar
þjónustu. Unnið hefur verið að
mörgum nýjum verkefnum og
munu sjást umtalsverðar breyting-
ar í starfsemi Eimskips á næstu
misserum þar sem þjónustan verður
aukin og nýir þjónustuþættir í
flutningatengdri starfsemi bætast
við. Þetta kom fram í ræðu Harðar
Sigurgestssonar, forstjóra félags-
ins, á aðalfundinum í gær.
Rekstrartekjur Eimskips námu
alis liðlega 9,5 milljörðum króna á
síðasta ári og stóðu nánast í stað
frá árinu áður. Þegar einungis er
litið á beinar tekjur af flutningum
kemur í ljós að þær lækkuðu um
260 milljónir króna milli áranna
1994 og 1995 eða um 3%.
„Þessi lækkun skýrist af lækk-
andi flutningsgjöldum, en jafnframt
af minni útflutningi á sjávarafurð-
um á árinu 1995,“ sagði Hörður í
ræðu sinni. „Minni útflutningur
skýrist af minni afla úr Barentshaf-
inu sem fluttur var til landsins og
út aftur og jafnframt af verkfalli
sjónianna um þriggja vikna skeið,
sem þýddi minni afla af Reykjanes-
hrygg, en ella hefði verið. Tekjur
af annarri starfsemi hækka aftur á
móti um 214 milljónir á milli ár-
anna sem er 19% aukning. Stærsti
hluti þessarar aukningar kemur af
starfsemi dótturfélaga Eimskips
erlendis."
Jákvæð umskipti á
fjármagnslidum
Hörður skýrði ársreikning fé-
lagsins fyrir hluthöfum á fundinum
og benti á að rekstrarhagnaður án
fjármunatekna og fjármagnsgjalda
hefði orðið 873 milljónir árið 1995
Markaðsvirði
hlutabréfa í öðrum
fyrirtækjum komið
yfir 3 milljarða
króna
en var 985 milljónir árið áður.
Hagnaður af meginstarfsemi Eim-
skips hefði því lækkað um 112
milljónir á milli áranna 1994 og
1995, en sé 213 milljónum króna
hærri en árið 1993.
Verulega jákvæð umskipti urðu
hins vegar á liðnum fjármunatekjur
og fjármagnsgjöld, en hann var 164
milljónum jákvæðari á árinu 1995
en árið áður. Þessi umskipti skýr-
ast einkum af hærri tekjum af
hlutabréfaeign félagsins bæði
auknum arðgreiðslum og söluhagn-
aði hlutabréfa.
Lokaniðurstaða rekstrarreikn-
ingsins er hagnaður að fjárhæð 602
milljónir sem samsvarar 6,3% af
heildarrekstrartekjum. Árið 1994
var sambærilegur hagnaður 557
milljónir sem var 5,8% af rekstrar-
tekjum.
Árðsemi eiginfjár Eimskips á
árinu 1995 eftir reiknaða skatta
var 12% sem er sama arðsemi og
árið áður. „Er þessi niðurstaða í
samræmi við markmið Eimskips um
að reksturinn skili a.m.k. sambæri-
legri arðsemi og almennt er gerð
krafa um í fyrirtækjarekstri í ná-
lægum löndum."
I efnahagsreikningi kemur fram
að eignarhlutir í félögum sem skráð
eru á hlutabréfamarkaði era bók-
færðir á 1.978 milljónir en aðrir
eignarhlutir á 157 milljónir. Mark-
aðsverð fyrrgreindra hlutabréfa
sem skráð voru á verðbréfamarkaði
var áætlað 3.239 milljónir í árslok
1995. Er þetta hækkun á áætluðu
markaðsvirði þeirra um rúmar
1.200 milljónir frá árinu áður. Þar
af eru um 800 milljónir tilkomnar
vegna hækkunar á gengi hluta-
bréfa.
Helstu fjárfestingar Eimskips í
varanlegum rekstrarfjármunum á
árinu 1995 voru framkvæmdir í
Sundahöfn, fjárfestingar í gámum
og kaup á nýjum hafnarkrana sem
kostar rúmlega 200 milljónir króna
uppkominn. Framkvæmdir við
Sundafrost og Sundaklett ásamt
öðrum framkvæmdum á Sunda-
hafnarsvæðinu námu um 450 millj-
ónum á árinu 1995.
Hörður skýrði einnig út niður-
stöðu sjóðsstreymisyfirlits en þar
kemur fram að veltufé frá rekstri
nam samtals 1.836 milljónum á
árinu 1995. „Þessi tala, veltufé frá
rekstri, er einn þýðingarmesti mæli-
kvarðinn á árangur af rekstri fé-
lagsins. Það er félaginu mikilvægt
að þessi fjárhæð sé hverju sinni sem
hæst. Viðunandi veltufé frá rekstri
skapar það svigrúm sem Eimskip
hefur haft til fjárfestinga og ann-
ars uppbyggingarstarfs á síðustu
árum.“
Æðstu stjórnendur með 50
milljóna laun
Loks kom fram að laun stjórnar,
forstjóra og fjögurra framkvæmda-
stjóra Eimskips vegna starfa fyrir
félög innan samstæðunnar námu
alls 49 milljónum króna á árinu.
Að stærstum hluta eru það laun
forstjóra og framkvæmdastjóra fé-
lagsins en um 9 milljónir eri
greiðslur fyrir stjórnarsetur í Eim-
skip, Burðarási og dótturfélögum ,
Bretlandi og Hollandi.
H-