Morgunblaðið - 14.04.1996, Blaðsíða 52
varða
víítæk
fjármálaþjónusta
Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL(a>CENTRUM.IS / AKUREYRl: HAFNARSTRÆTI 85
SUNNUDAGUR 14. APRÍL1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Benedikt Davíðsson forseti ASÍ tekur undir hugmyndir járniðnaðarmanna
Styður samninga til aldamóta
BENEDIKT Davíðsson, forseti ASÍ, segir að
sér lítist vel á hugmyndir Félags jámiðnaðar-
manna um að næstu kjarasamningar_ gildi til
aldamóta. Stefnumörkun fyrir þing ASÍ í vor sé
í þessum anda. Aðalatriði við gerð næstu kjara-
samninga sé að kaupmáttur vaxi á næstu árum.
í Félagi járniðnaðarmanna og fleiri félögum
innan Samiðnar er mikill stuðningur við að
næstu kjarasamningar gildi til aldamóta og að
í þeim verði sett upp áætlun um hækkun launa
hér á landi til samræmis við laun á hinum
Norðurlöndunum.
„Þessar hugmyndir eru í takt við þá vinnu
sem við höfum verið að vinna að undanfarin
misseri, að reyna fyrst og fremst að bæta kjör
með því að tryggja hækkandi kaupmátt. Það
þarf ekki alltaf að vera fylgni milli hækkunar
kauptaxta og kaupmáttar. Það þarf að gera
áætlun til lengri tíma um með hvaða hætti við
getum aukið kaupmátt. Það getur vel verið
að leiðin sé að hækka kauptaxtana, en það
þarf þá að tryggja að það skili sér í auknum
kaupmætti."
Benedikt sagði þessar hugmyndir járniðnað-
armanna og fleiri félaga innan Samiðnar vera
í ágætu samræmi við þá stefnumörkun sem
lögð yrði fyrir þing ASI í vor.
í takt við umræðu í starfshópum
„Mér sýnist að í þessum hugmyndum sé
tekið tillit til þeirra sveiflna sem áætla má að
verði á samningstímabilinu. Það er nauðsyn-
legt að hafa einhveija opnunarmöguleika ef
sveiflur verða til þess að markmið samningsins
fara úr böndum á annan hvorn veginn eða
einhver aðila sem að samningunum standa
stendur ekki við sinn hlut. Þetta er í takt við
þá umræðu sem verið hefur í starfshópunum,
sem vinna á vegum ASÍ. Ég held að menn
greini ekki mikið á um að þetta sé líklegasta
leiðin til þess að ná fram raunverulegum kjara-
bótum. Menn eru sammála um að hækkun
kaups, sem verður einungis til þess að valda
sveiflu og hækka verðlag eða kalla fram geng-
isfellingu, sé ekki aðferðin til að bæta kjörin.
Við þurfum því að tryggja alla enda, bæði
gagnvart vinnuveitendum og stjórnvöldum,"
sagði Benedikt.
Davíð Oddsson forsætisráðherra
um forsetakosningarnar
Ummæli fram-
bjóðenda grafa
undan embættinu
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
segir að forsetaframbjóðendur hafi
talað um forsetaembættið með þeim
hætti að það sé til þess fallið að
grafa undan því.
I viðtali við Morgunblaðið í dag
segir Davíð að einn frambjóðendanna
gefi til kynna að forsetinn eigi að
vera einskonar farandsendiherra sem
eigi að vera á faraldsfæti og koma
íslandi á kortið. „En ísland hefur
Iengi verið á kortinu og ég sé engan
þjóðhöfðingja fyrir mér sem farand-
sendiherra."
Framandi umræða
Hann segir einnig annan fram-
bjóðanda hafa sagt í útvarpsviðtali
nt—axi til greina kæmi að hafna lögum
frá Alþingi ef undirskriftasafnanir
bærust um það. „Það yrði um leið
hálfgerð stríðsyfirlýsing við þingið,
andstætt öllum hugmyndum um
þingræði í landinu og fjarri öllum
hugmyndum sem menn gerðu sér
um forsetaembættið í upphafi," segir
Davíð.
Hann bætir við að umræðan um
forsetaembættið og þær forsendur
sem umræddir frambjóðendur eru
að tala um séu mjög framandi.
„Ég tel að ef menn verða kosnir
í þetta embætti á þessum forsendum
og reki það á þessum forsendum, þá
muni ekki líða á löngu áður en for-
setaembættið hverfi úr okkar stjórn-
skipun í þeirri mynd sem það er nú.
Þá eru menn komnir á slíkar villigöt-
ur að það nær ekki nokkurri átt,“
segir Davíð.
Um það hvort þessi ummæli bendi
til þess að enn sé ekki kominn fram
frambjóðandi sem sem hann geti
stutt segir Davíð, að hann taki enga
afstöðu til þess fyrr en framboðs-
frestur er úti.
■ Forsetaembættið/10-12
Morgunblaðið/Sverrir
Morgunblaðið/Arnór
A einka-
vegi
MERGÐ álfta er á Lóni í Austur-
Skaftafellssýslu, ekki síst á þess-
um árstíma, þegar þær koma í
flokkum frá vetrarstöðvum sín-
um á Bretlandseyjum. Þessi
álftahópur virðist vera búinn að
koma sér upp einkavegi í Lóns-
sveit, eða hvað á maður að halda?
Hitatölur
á vegskilti
VEGAGERÐ ríkisins hefur sett
upp nýtt skilti við Reykjanes-
braut þar sem fram koma upplýs-
m úigar um hitastig í lofti og við
jörð. Með þessu er vonast eftir
að hægt verði að auka umferðar-
öryggi á veginum. Algengt er að
umferðarslys hafi orðið á þessum
tjölfarna vegi vegna þess að öku-
menn hafa ekki gert sér grein
fyrir hálku á honum. Betri upp-
lýsingar auðvelda ökumönnum
að haga akstri í samræmi við
aðstæður.
Ríkisendurskoðun um vöxt lífeyrisgreiðslna
••
Ororkugreiðslur hækk-
uðu um 780 millj. á 4 árum
Á SÍÐUSTU fjórum árum hafa út-
gjöld ríkisins vegna lífeyrisgreiðslna
í almannatryggingakerfinu vaxið um
645 millj. króna eða um 6,5%. Fjölg-
un ellilífeyrisþega skýrir þessa hækk-
un að hiuta en í skýrslu um fram-
kvæmd fjárlaga 1995 telur Ríkisend-
urskoðun að skýra þurfi vöxt örorku-
greiðslna sem hækkuðu um 780 millj.
króna á þessu tímabili eða um 24%.
Ástæður hafa ekki
verið skýrðar
„Engar þær breytingar hafa orðið
á reglum um örorkulífeyri né hefur
flárhæð bóta vaxið sem skýrt getur
þessa aukningu. Þess í stað má rekja
hana til mikillar fjölgunar bótaþega
á undanförnum árum. Örorkulífeyr-
isþegum fjölgaði um tæp 42% frá
1990 til 1994 (til samanburðar má
geta þess að lífeyrisþegum fjölgaði
á sama tíma um 0,8%). Ástæður
þessarar fjölgunar hafa ekki verið
skýrðar en málið er í athugun hjá
Tryggingastofnun ríkisins. Versn-
andi atvinnuástand kann þó að skýra
þessa aukningu að hluta,“ segir í
skýrslu Ríkisendurskoðunar.
Rýming-
arsala
hjá ÁTVR
VERSLANIR ÁTVR munu
frá og með næsta mánudegi
selja ýmsar tegundir áfengis
á sérstöku afsláttarverði með-
an birgðir endast. Um er að
ræða vín sem tekið hefur ver-
ið úr almennri sölu og sér-
pantað áfengi sem ekki hefur
verið sótt.
Höskuldur Jónsson, for-
stjóri ÁTVR, sagði að ÁTVR
hefði tvisvar áður verið með
rýmingarsölu á áfengi, síðast
1989.
Höskuldur sagði að vínið
yrði selt á umtalsvert lægra
verði, en vildi ekki upplýsa
hvað afslátturinn væri mikill.
Um væri að ræða nokkur
þúsund flöskur, bæði léttvín
og sterkt áfengi, í ýmsum
verðflokkum. Hann sagði að
það færi eftir viðtökum við-
skiptavina hvað rýmingarsal-
an stæði lengi.