Morgunblaðið - 09.05.1996, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 9. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
1.461 gjaldþrotabeiðnir ríkissjóðs vegna einstaklinga
71% gjaldþrotabeiðna
einstaklinga frá ríkinu
Fjöldi gjaldþrotaúrskurða á hendur
einstaklingum árin 1993 til 1995
873
LSl
Á hverja 1000 íbúa í einstökum
dómaumdæmum árið 1995
Reykjavík
Reykjanes
wrnmu?
11,27
1.26
1.31
4,51
1,39
3,66
Vesturland
Vestfirðir
Norðurland vestra
Norðurland eystra
Austurland
2,30 Suðurland
1993 1994 1995
Aldursdreifing einstaklinga sem
úrskurðaðir voru gjaldþrota árið 1995
Aldur
15- 20- 25- 30- 35- 40- 45- 50- 55- 60- 65- 70- 75- 80- 85- 90- 95-
19 24 29 34 39 44 49 54 59 64 69 74 79 84 89 94 99
HÉRAÐDÓMSTÓLUNUM bárust
2.960 gjaldþrotaskiptabeiðnir í
fyrra. Af þeim var fjöldi gjald-
þrotaskiptabeiðna innheimtu-
manna ríkissjóðs á hendur ein-
staklingum 1.461 eða 71% af öll-
um beiðnum á hendur einstakling-
um. Alls voru 1.990 einstaklingar
eða 663 einstaklingar að meðal-
tali á ári úrskurðaðir gjaldþrota á
árabilinu 1993 til 1995. Flestir
verða gjaldþrota í Reykjavík. Með-
alaldur gjaldþrota einstaklinga var
37,3 ár á úrskurðardegi árið 1995.
Þessar upplýsingar komu fram í
svari dómsmálaráðherra við fyrir-
spurnum Einars K. Guðfínnssonar
og Ástu R. Jóhannesdóttur.
í svari við fyrirspurn Einars K.
Guðfinnssonar kom fram að hér-
aðsdómstólunum bárust 3.054
gjaldþrotaskiptabeiðnir árið 1994.
Af þeim var fjöldi gjaldþrota-
skiptabeiðna innheimtumanna rík-
issjóðs á hendur einstaklingum
1.084 eða 59% af öllum beiðnum
á hendur einstaklingum. Heildar-
fjöldi gjaldþrotaskiptabeiðna á
hendur einstaklingum var 1.852.
Hlutfall gjaldþrotaskiptabeiðna
innheimtumanna ríkissjóðs á
hendur einstaklingum af öllum
gjaldþrotaskiptabeiðnum var 35%.
í fyrra bárust 2.960 gjaldþrota-
skiptabeiðnir. Af þeim var fjöldi
gjaldþrotaskiptabeiðna innheimtu-
manna ríkissjóðs á hendur ein-
staklinga 1.461 eða 71% af öllum
beiðnum á hendur einstaklingum.
Heildarfjöldi beiðna á hendur ein-
staklingum var 2.063. Hlutfall
gjaldþrotaskiptabeiðna innheimtu-
manna ríkissjóðs á hendur ein-
staklingum af öllum beiðnum var
49%.
Fram kemur að af því að tölvu-
tæk gögn frá héraðsdómi Reykja-
víkur frá áriiiu 1993 eru ekki full-
nægjandi til að vinna upp úr þeim
upplýsingar um fjölda gjaldþrota-
skiptabeiðna innheimtumanna rík-
issjóðs og tollstjóra á hendur ein-
staklingum er ekki hægt að finna
samtölur fyrir fjölda slíkra beiðna
nema fyrir árin 1994 og 1995.
Flestir gjaldþrota
í Reykjavík
í svari við fyrirspum Ástu R.
Jóhannesdóttur kemur fram að
alls hafí 1.990 einstaklingar eða
663 einstaklingar að meðaltali á
ári verið úrskurðaðir gjaldþrota á
árabilinu 1993 til 1995. Flestireða
1.102 voru úrskurðaðir gjaldþrota
í Reykjavík. Næst á eftir kemur
Reykjanes með 501 gjaldþrotaúr-
skurð, svo Suðurland með 122 og
því næst Norðurland eystra með
94. Fjöldi gjaldþrotaskipta á
hveija 1.000 íbúa er 4,51 í Reykja-
vík, 3,66 á Reykjanesi og 2,30 á
Suðurlandi.
Gjaldþrotum fjölgar úr 209 í
509 í Reykjavík á árabilinu 1993
til 1995. Á Reykjanesi fjölgar
gjaldþrotum úr 100 í 217, á Suður-
landi úr 37 í 48 og á Norðurlandi
eystra úr 27 í 35 svo eitthvað sé
nefnt. Samtals fjölgar gjaldþrota-
úrskurðum á hendur einstakling-
um úr 411 árið 1993 í 873 árið
1995 eða um u.þ.b. 112%.
Meðalaldur
rúm 37 ár
í fyrra voru flestir einstaklingar
sem úrskurðaðir voru gjaldþrota í
aldurshópnum 35 til 39 ára.
Meðalaldur þeirra sem úrskurðaðir
voru gjaldþrota var 37,3 ár á úr-
skurðardegi.
Lcy&bcr Bowic’/S
Bra>4/4 Fanba/Sj
Miðasalan opin
Bankastræti 2
sími: 552 8588
Morgunblaðið/Ásdís
Dyttað að gluggnm
MARGIR hafa hagnýtt sér góð-
viðrið að undanförnu til al-
menns viðhalds á eignum sínum
eða til að undirbúa átak í garð-
inum. Ljósmyndari Morgublaðs-
ins átti leið um Lækjargötu í
gær þegar gluggapóstar í húsa-
röðinni þar fengu rækilega and-
litslyftingu til að skarta sínu
fegursta á því sumri sem enginn
getur neitað að virðist vera á
næsta leiti.
IMýtt líf færist í Torfusamtökin
Tími fræðslu
runninn upp
Páll V. Bjarnason
TIL stendur að
hleypa nýju lífi í
starfsemi Torfu-
samtakanna en hún hefur
legið í láginni um nokk-
urra ára skeið. Á aðal-
fundi samtakanna um
miðjan apríl var Páll V.
Bjarnason arkitekt kjör-
inn nýr formaður þeirra.
„Það hefur verið frekar
rólegt hjá Torfusamtök-
unum eftir að frumbarátt-
unni lauk en hún bar mik-
inn árangur á áttunda
áratugnum. Samtökin
ruddu í raun brautina fyr-
ir húsverndun í landinu
ásamt frumkvöðlum á
borð við Hörð Ágústsson,
Guðrúnu Jónsdóttur, Þor-
stein Gunnarsson 0 g fleiri,
sem flestir störfuðu með
samtökunum. Viðbrögð
hjá almenningi og stjómvöldum
urðu mjög jákvæð upp úr þessu
og menn héldu að sigurinn væri
unninn, en svo reyndist ekki
vera. Það var einungis fyrsta
orrustan í stríðinu. Þá hægði á
starfsemi samtakanna en þau
hafa þó alltaf verið til.
Nú er tími baráttu og andófs
liðinn og tekinn við tími fræðslu
og upplýsingar á sviði húsvernd-
unar. Hvernig menn geti lagt
henni lið, ekki síst þeir sem eru
að endurbyggja gömul hús.“
- Og hvað hyggist þið gera?
„Við höfum hugsað okkur að
heíja útgáfu- og fræðslustarf-
' semi í einhverri mynd en hún
er ekki enn fullmótuð. Eins eru
Torfusamtökin opin fyrir sam-
vinnu við aðra aðila, t.d. ríki eða
borg. Meðal þess sem er á döf-
inni er útgáfa leiðbeiningabækl-
inga, t.d. um það hvernig eigi
að endurbyggja hús og end-
urnýja einstaka byggingahluta.
Einnig að útbúa fræðslu fyrir
skólana, það vantar alla fræðslu
um byggingalist og húsverndun
inn í skólakerfið. Þjóðina verður
að uppfræða, því það er nú einu
sinni svo að flestir leggja aleig-
una í að byggja sér þak yfir
höfuðið og verulegu máli skiptir
í hvað þeir peningar fara, hvort
sem um ný eða gömul hús er
að ræða.“
- Hversu gömul þurfa húsin
að vera til að menn telji ástæðu
til að vernda þau?
„Slíkt er skilgreint í húsfrið-
unarlögum. Það sem snýr að
okkur er að standa vörð um
húsverndun almennt. Á ákveðnu
tímabili í ævi húss er það gamal-
dags en ekki nógu gamalt til að
teljast antík. Á þessu
tímabili er mest hætt-
an á skemmdum."
- Af mannavöld-
um?
„Já, að húsum sé
breytt og bætt við þau. Nú eru
það hús sem byggð voru á árun-
um 1930-1960 sem eru í mestri
hættu. Við munum sinna þeim
eins og öðrum húsum. En við
munum byija á elstu húsunum
til að bjarga þeim, svo koma
þessi í kjölfarið. Það er afar
brýnt að fólk sem vinnur að
endurbótum á mjög gömlum
húsum geti nálgast fræðslu um
hvemig beri að standa að þeim.“
- Hvernig hefur þróunin í
húsverndunarmálum verið
undanfarin ár?
► Páll V. Bjarnason er fædd-
ur í Keflavík árið 1946. Hann
varð stúdent frá Menntaskól-
anum að Laugarvatni árið
1966 og hélt þá til náms í
Bretlandi. Lauk hann prófi í
arkitektúr frá Polytechnic of
North-London árið 1974. Að
námi loknu starfaði Páll í eitt
ár í London en fluttist síðan
heim og hefur starfað sjálf-
stætt frá árinu 1977. Hann var
einn af stofnendum Byggða-
verndar í Hafnarfirði árið
1979 og var kjörinn formaður
Torfusamtakanna í síðasta
mánuði.
Páll er kvæntur Sigríði
Harðardóttur og eiga þau
þrjár dætur.
„Þróunin framávið hefur verið
mjög hæg á síðustu árum eftir
vakninguna sem varð á áttunda
áratugnum hjá almenningi og
stjómvöldum. Þróunin hefur ekki
verið nógu hröð til að spoma við
eyðilegginu sem hefur því miður
orðið á þessum tíma. Hún er
meiri en ég bjóst við.“
- Getur þú nefnt dæmi um
það?
„Nærtækt dæmi er viðbygg-
ingin við Iðnó sem er stórslys.
Annað dæmi er hugmyndir sem
nú eru uppi um nýbyggingu við
Alþingishúsið og glerbrú sem
tengi húsin. Alþingi er eitt helg-
asta vé íslenskrar byggingalistar
og ég álít að þar megi engu
breyta.“
- Hversu margir félagar eru í
Torfusamtökun um?
„Þeir eru tæplega 100, það
hefur ekkert verið gert til að
afla nýrra félaga undanfarin ár.
En í samtökunum er
einvalalið. Sjálfur hef
ég aðeins verið í þeim
í nokkur ár, var bú-
settur í Hafnarfirði
og einn af stofnend-
um svipaðra samtaka þar,
Byggðaverndar, árið 1979.“
- Er ástæða til að hafa tvö
félög sem vinna að húsvernd á
höfuðborgarsvæðinu, væri ekki
nær að þau störfuðu saman?
„Á upphafsárum samtak-
anna, þegar verið var að beijast
fyrir ákveðnum málum, var
ástæða til þess. Nú þegar starf-
semin er að breytast kann að
vera ástæða fyrir þessi samtök
að sameinast um ákveðin verk-
efni, t.d. á sviði fræðslu um
húsvernd.“
Vantar alla
fræðslu um
byggingalist