Morgunblaðið - 22.05.1996, Blaðsíða 11

Morgunblaðið - 22.05.1996, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. MAÍ 1996 11 ASÍ-ÞIIMG Miklar umræður á þingi Alþýðusambandsins um launamál og vinnnmarkað Tekistáum launastefnu ASI til aldamóta Fulltrúar Dagsbrúnar krefjast beinna hækkana kauptaxta þegar samningar renna út um áramót. Hagfræðingur VR sagði ótrúlega bjartsýni að ætla að ná sama kaupmætti hér og í nágrannalöndunum á fimm árum. Til þess þyrftu laun hér að hækka um 60%. Þessi sjónarmið komu fram á ASÍ-þingi í gær, ? ------------------------------ en Omar Friðriksson fylgdist með umræðum. GJÖRÓLÍKAR áherslur í kjaramálum komu fram við umræður um stefnu Alþýðusam- bandsins í launamálum á_ASÍ-þingi í gær. í tillögu miðstjórnar ASÍ um stefnu ASÍ í launamálum til aldamóta sem liggur fyrir þing- inu er gert ráð fyrir að launastefna næstu ára byggi á markvissri áætlun um að ná kaupmátt- arstigi nágrannaþjóðanna í áföngum á fimm árum. Fuiltrúar Dagsbrúnar á þinginu flytja breyt- ingartillögu við tillögur miðstjórnar. Halldór Björnsson, formaður Dagsbrúnar, gagnrýndi orðalag tillögu miðstjórnar og sagði Dagsbrún- armenn vilja gera áherslur mun skýrari í kjara- málum en þar kæmi fram. í breytingartillögu þeirra er höfuðkrafa gerð um beinar hækkan- ir kauptaxta í næstu samningum. Dagsbrúnar- menn vilja einnig að verkalýðshreyfingin hafi óbundnar hendur um samningstíma. Lands- sambönd og verkalýðsfélög annist kjarasamn- ingsgerð við samtök atvinnurekenda en sam- skiptin við stjórnvöld verði í höndum Alþýðu- sambandsins. Erna Gunnarsdóttir, Verkalýðs- og sjó- mannafélagi Keflavíkur, sagði að enn byggi verkafólk við launataxta sem væru undir 50 þús. kr. á mánuði og í næstu samningum þyrfti að ná lægstu laununum upp með góðu eða illu. Gylfi Páll Hersir Dagsbrún, gagn- rýndi orðalag tillögu miðstjórnar harðlega og sagði hana miðast við hagsmuni fyrirtækja. Sumir kaflar hennar gætu verið skrifaðir á skrifstofu Vinnuveitendasambandsins. Gylfi lagði til að verkalýðshreyfingin gerði kröfu um styttingu vinnuvikunnar um eina klst. á ári án þess að laun skertust, með það að markmiði að vinnuvikan verði 36 stundir að íjórum árum liðnum. Signý Jóhannesdóttir, Verkalýðsfélaginu Vöku á Siglufirði, sakaði forystu verkalýðs- hreyfingarinnar um að hafa tekið þátt í því með atvinnurekendum að koma hér á stétt- skiptu þjóðfélagi. „Dugleysi forystumanna okkar hefur orðið að vopni í höndum óvinar- ins,“ sagði Signý. Sagði hún að öll launþega- samtökin þyrftu að taka höndum saman um hækkun tímakaups í 500 kr. að lágmarki. Gunnar Páll Pálsson, hagfræðingur og fuli- trúi Verzlunarmannafélags Reykjavíkur, lagði fram útreikninga á launaþróun og kaupmætti með samanburði við önnur lönd. Hann lýsti ánægju með tillögu miðstjórnar en sagði þó ótrúlega bjartsýni að ætla að ná sama kaup- mætti hér á landi og í nágrannalöndunum á fimm árum. Ef íslendingar ætluðu að ná Dön- um í launum þyrftu raunlaun hér á landi að hækka um 60% á þessu tímabili. Hann spurði hvort menn tryðu því að það væri hægt án þess að þeim hækkunum yrði velt út í verðlag- ið. Gunnar Páll benti á að kaupmáttur tíma- kaups verkamanna á höfuðborgarsvæðinu hefði aukist um rúm 30% á seinustu 30 árum eða um 1% á ári. Hann sagði óraunhæft að halda því fram að unnt verði að auka kaup- máttinn um 60% á næstu fimm árum. Ástæða lágra launa á íslandi væri mjög lítil fram- leiðni. Framleiðni atvinnulífsins þyrfti að auk- ast um 30% til að ná framleiðni í Danmörku. Ef litið væri lengra fram í tímann þyrfti kaup- máttur afgreiðslufólks á íslandi að aukast um 90% til að ná sambærilegum kaupmætti og í Danmörku fram til ársins 2025 og laun þyrftu að hækka enn meira eða um 120-150% ef þau ættu að verða sambærileg við laun í löndum á borð við Þýskaland, Kanada og Bandaríkin. „Aðal kjaramálið er að auka framleiðni og auka þjóðarframleiðslu og það þýðir ekkert hálfkák í þessum málum, við verðum að ganga hreint til verks,“ sagði hann. Grétar Þorsteinsson, formaður Samiðnar gerði grein fyrir kjaramálastefnu samtakanna, og því markmiði að tryggður verði sambæri- legur kaupmáttur hér á landi og í nágranna- löndunum um aldamót. „Þetta er mjög kröpp kröfugerð," sagði Grétar og dró í efa að verka- lýðshreyfingin hefði áður hreyft sambærileg- um kröfum. Sagði hann áherslur Samiðnar í flestum atriðum svipaðar tillögugerð mið- stjórnar. Grétar sagði að félagsmenn Samiðn- ar þyrtu að vinna 14 mánuði til að ná svipuð- um kaupmætti og danskir iðnaðarmenn hefðu á ári fyrir dagvinnu. Til að ná fram þessum markmiðum um kaupmáttaraukningu þyrfti m.a. að draga úr yfírvinnu án þess að minnka afköst og hækka laun í dagvinnu sem því næmi. Jóhannes Sigursveinsson og Árni H. Krist- jánsson fulltrúar Dagsbrúnar gagnrýndu slæ- lega framgöngu verkalýðsforystunnar við gerð kjarasamninga. Jóhannes lagði til að sam- þykkt yrði að efla vinnudeilusjóði hreyfmgar- innar. Guðni Gunnarsson, Verkalýðsfélagi Vestmannaeyja, sagði að verkafólk þyrfti að geta lifað af dagvinnulaunum. Leggja yrði sérstaka áherslu á hækkun taxtakaups. Síðari umræða um launamál og afgreiðsla launamálastefnu ASI fer fram á föstudag, á seinasta degi ASÍ-þingsins. Morgunblaðið/Kristinn Við Austurvöll „ÉG vildi gjarnan að þið væruð meira sammála þingi, sem hópuðust saman við Alþingishúsið til mér heldur en þið eruð,“ sagði Páll Pétursson að mótmæla frumvarpinu um stéttarfélög og félagsmálaráðherra við þingfulltrúa af ASI- vinnudeilur. Tillaga lögð fram um aðildarumsókn að ESB HRAFNKELL Jónsson, formaður Verkalýðsfélagsins Árvakurs á Eskifirði lagði fram tillögu á þingi ASÍ í gær um að þingið skoraði á ríkisstjórnina að undirbúa aðildar- umsókn Islands að Evrópusam- bandinu þannig að hægt verði að leggja hana fram á þessu ári. Tillag- an gerir ráð fyrir að niðurstaða í viðræðunum um aðiid verði lögð undir þjóðaratkvæði til samþykktar eða synjunar. í greinargerð með tillögunni segir að nú þegar samtök launþega þurfi að verjast skipulagðri aðför samtaka atvinnurekenda og ríkisvalds að rétt- indamálum sínum beri verkalýðs- hreyfingunni að leita skjóls og sam- stöðu með launþegasamtökum í Evr- ópu. ASÍ beri skylda til að stuðla að því að veita íslenskum launþegum aðgang að réttindamálum sem Evr- ópusambandið hafi lögleitt. Verka- lýðshreyfingunni beri skylda til að veita unga fólkinu aðild að þeim möguleikum sem felist í mennta- og menningarsamskiptum í sameinaðri Evrópu. Auk Hrafnkels standa Sigurbjörg Ásgeirsdóttir og Kristján Gunnars- son að tillögunni. Henni hefur verið vísað til nefndar. Hrafnkell flutti einnig tillögu um að þing ASÍ krefðist þess að kosn- ingaréttur til Alþingis yrði jafnaður fullkomlega þannig að hver kosn- ingabær þegn hefði sama rétt þegar fulltrúar eru valdir á löggjafarþing þjóðarinnar. Fram kom tillaga um að vísa tillögunni frá og var hún naumlega samþykkt. Eiríkur Stefánsson, formaður Verkalýðsfélags Fáskrúðsfjarðar, lagði fram tillögu á þinginu um að ASI setti útflutningsbann á vörur frá landinu ef vinnumarkaðsfrum- vörp ríkisstjórnarinnar yrðu sam- þykkt á Alþingi. Eiríkur sagði að það væri lífs- nauðsynlegt fyrir verkalýðshreyf- inguna að fylgja kröfum sínum um að frumvörpin yrðu dregin til baka fast eftir. Ef það yrði ekki gert væri verkalýðshreyfingin að gefa þau skilaboð út í þjóðfélagið að hún sætti sig við frumvörpin. Hann sagði að með yfirlýsingum um að baráttan gegn lögum ríkisstjórnarinnar yrði tekin upp við gerð nýrra kjarasamn- inga næsta vetur væri verkalýðs- hreyfingin að bjóða upp á að versla með þetta mál og það yrði ekki gert nema á kostnað launanna. Fulltrúar á ASÍ-þingi fóru að Alþingi og mótmæltu stéttarfélagsfrumvarpinu Skoruðu á þingmenn að stöðva málið ALLIR þingfulltrúar á þingi ASÍ, hátt í 500 manns, söfnuðust saman fyrir framan Alþingishúsið kl. 13.30 í gær til að mótmæla frumvarpi rík- isstjórnarinnar um breytingar á vinnulöggjöfinni. Þingið samþykkti sérstaka ályktun sem var afhent Olafi G. Einarssyni, forseta Alþing- is, þar sem skorað er á alþingismenn „að stöðva framgang frumvarpa rík- isstjórnarinnaí svo ráðrúm gefist til þess að fullreyna hvort samkomulag náist milli aðila vinnumarkaðarins um samskiptareglur sín á milli,“ eins og segir í ályktuninni. Gert var hlé á þinghaldi ASÍ eftir hádegi í gær þegar þingfulltrúar höfðu samþykkt einróma ályktun gegn frumvarpi ríkistjórnarinnar og fóru þingfulltrúar í hópferðabílum niður að Alþingishúsinu til að af- henda mótmælin. Þá voru að hefjast umræður á Alþingi um frumvarpið. Samskipti í uppnámi í ályktuninni segir m.a.: „Ef rík- isstjórnarflokkarnir beita meirihluta sínum á Alþingi með þeim hætti, sem nú er fyrirhugað, og hundsa sjónar- mið verkalýðshreyfingarinnar en styðja sjónarmið atvinnurekenda er ljóst að þeir valda miklu uppnámi í öllum samskiptum aðila á vinnu- markaði. Verkalýðshreyfingin telur að með samþykkt frumvarpanna muni ríkisstjórnin koma í veg fyrir að efnahagsbatinn nýtist til að efla atvinnulífið, bæta kjörin og tryggja stöðugleika." Móðgun við þjóðina ef ekki er tekið mark á áskoruninni Ólafur G. Einarsson og Páll Pét- ursson félagsmálaráðherra komu út úr þinghúsinu til að hlýða á tals- menn Alþýðusambandsins. Benedikt Davíðsson, forseti ASÍ, og Jón Karls- son, þingforseti á þingi ASÍ, afhentu forseta Alþingis ályktun ASÍ. Benedikt sagði að tilefni þess að þingfulltrúar söfnuðust saman við þinghúsið væri svo ærið að menn hefðu talið rétt að bijóta upp 80 ára gamla hefð til að koma einróma skoðun hreyfingarinnar á framfæri. Hann sagðist vænta þess að Alþingi tæki mark á samþykktum þings ASI, „og það væri meiri háttar móðgun við þjóðina í heild ef Al- þingi tæki ekki mark á slíku,“ sagði hann. Jón Karlsson sagði að allur þing- heimur stæði að ályktuninni og á bak við þann hóp væru 60 þúsund félagar í Alþýðusambandinu, sem væru algerlega einhuga í afstöðu sinni. Auk ályktunarinnar afhentu þeir forseta Alþingis persónuleg bréf ASÍ-þingsins til hvers og eins alþing- ismanns. „Þá verður bara að hafa það“ Ólafur G. Einarsson sagðist myndu kynna efni ályktunarinnar á Alþingi. Páll Pétursson tók einnig til máls og sagðist vænta góðs sam- starfs við verkalýðssamtökin í fram- tíðinni. „Ég vildi gjarnan að þið væruð meira sammála mér heldur en þið eruð, en úr því svo er ekki, þá verður bara að hafa það,“ sagði Páll. Fundarmönnum fannst gi-einilega lítið til svara ráðherrans koma og var tvívegis púað meðan hann svaraði.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.