Morgunblaðið - 11.06.1996, Qupperneq 40

40 ÞRIÐJUDAGUR 11. JÚNÍ 1996
MINIMIIMGAR
MORGUNBLAÐIÐ
t
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir og afi,
KRiSTMUNDUR GÍSLASON
frá ísafirði,
Kirkjulundi 6,
Garðabæ,
andaðist á Grensásdeild laugardaginn
8. júní.
Friðgerður Sigurðardóttir,
Páll Kristmundsson, Sigurbjörg Þorsteinsdóttir,
Guðrún L. Kristmundsdóttir
og barnabörn.
t
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir
og amma,
RAGNHEIÐUR MAGNÚSDÓTTIR,
Kársnesbraut 79,
Kópavogi,
lést á heimili sínu þann 5, júní.
Elías Ragnar Gissurarson,
Þórdís Gissurardóttir,
Hákon Örn Gissurarson,
Hjördis Gissurardóttir,
Magnús Þórarinn Gissurarson,
Ásdis Gissurardóttir,
Vera Snæhólm,
Sverrir Þórólfsson,
Valdís Kristinsdóttir,
Geir Gunnar Geirsson,
Anna Ágústa Hauksdóttir,
Ragnar Thor Sigurðsson
og barnabörn.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
INGIMAR JÓN ÞORKELSSON,
Spónsgerði 1,
Akureyri,
verður jarðsunginn frá Akureyrarkirkju
fimmtudaginn 13. júní kl. 13.30.
Ósk Óskarsdóttir,
Þorkell Ingi Ingimarsson, Sigrún Inga Hansen,
Hafdi's Elva Ingimarsdóttir, Guðmundur Rúnar Guðmundsson,
Una Þóra Ingimarsdóttir, Þór Engiibertsson
og barnabörn.
V
t
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
FRIÐSTEINN G. HELGASON
verkstjóri,
Dalbraut 27,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Áskirkju fimmtu-
daginn 13. júní kl. 15.
Jón Þór Friðsteinsson, Sólrún Kristjánsdóttir
Helga Guðríður Friðsteinsdóttir, Kristján Halldórsson,
Ólafur Friðsteinsson, Svanhildur Hilmarsdóttir.
Hilmar S. Friðsteinsson,
María Erla Friðsteinsdóttir,
Hannes B. Friðsteinsson,
Hólmfríður Friðsteinsdóttir,
Ragnheiður Friðsteinsdóttir,
barnabörn og
Margrét Kristjánsdóttir,
Stefán Tyrfingsson,
Kristjana V. Árnadóttir,
Sveinn Gunnarsson,
Kjartan Leó Schmidt,
barnabarnabörn.
t
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
ERLENDUR ERLENDSSON
fyrrv. leigubifreiðastjóri,
Mávahiíð 20,
verður jarðsungínn frá Hallgrímskirkju
miðvikudaginn 12. júní kl. 13.30.
Sigriður Hannesdóttir,
Garðar Erlendsson, Ragnhildur Ágústsdóttir,
Ólafur Erlendsson,
Sævar Erlendsson,
Þuríður Erlendsdóttir,
Hannes Erlendsson,
Erlendur Erlendsson,
Guðjón Erlendsson,
Ragnheiður Erlendsdóttir,
Jóhanna Erlendsdóttir,
Sigurrós Erlendsdóttir,
Jón Eriendsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Guðjón Jónsson,
Ingibjörg Bjarnadóttir,
Anna Karlsdóttir,
Kristín Jónsdóttir,
Davíð Steinþórsson,
Jóhann Gylfi Gunnarsson,
Kristján Jóhannsson,
Ragnheiður Sigurðardóttir,
GUÐMUNDUR
THORODDSEN
+ Guðmundur Thoroddsen
var fæddur í Reykjavík 17.
september 1952. Hann lést á
Isafirði 25. maí síðastliðinn og
fór útförin fram frá Dómkirkj-
unni 4. júní.
Ég kynntist Gvendi árið 1972 í
París. Síðan hittumst við oft á lífs-
leiðinni og bundumst traustum
vinaböndum. Gvendur líktist af-
burðamönnum Endurreisnartímans
hvað það varðar að hann lét sér
ekki nægja að „sérhæfa" sig á
þröngu sviði eins og menn gera nú
á tímum. Þvert á móti aflaði hann
sér þekkingar um hin aðskiljanleg-
ustu málefni og kynnti sér hlutina
af eigin raun.
Þótt hann næði ekki hátindi í
öllu sem hann tók sér fyrir hendur,
var hann einstakur að því leyti að
hann var samtímis málari, sæfari,
bátasmiður, tónlistarmaður og ótal-
margt fleira. Hann náigaðist um-
heiminn með opnum huga, og því
virtist ekkert vaxa honum í augum.
Sprengisandur var honum eins
og sandkassi, úthafið eins og
vatnsbali. Húsið hans allur heimur-
inn. Því var það sama hvort hann
var við strönd Brasilíu, á Kongó-
fljóti, í íslenskri náttúru, í reykmett-
uðum djassklúbbum, að næturþeli
í Buenos Aires eða á reginhafi;
hann var alls staðar eins og heima
hjá sér. Hann var hrekklaus á þann
veg að hann gat ekki ímyndað sér
að fólk hefði til að bera hvatir sem
honum sjálfum voru framandi. I
hans heimi gegndu tortryggni og
árásargirni engu hlutverki. Hrein-
lynt fólk eins og hann, sem hvorki
skilur né meðtekur mannvonsku,
getur fetað hvaða refilstigu sem er
án þess að láta flekkast.
Hann bæði naut væntumþykju
og lét hana í ljós án orða, því að
það var ekki í eðli hans að bera
tilfinningar sínar á borð. Athöfnin
var orðræðunni mikilvægari, hann
skynjaði hlutina fremur en að út-
skýra þá. Þannig fylgdi hann mál-
verkum sínum ekki úr hlaði með
kenningasmíði eða herskárri fagur-
fræði, heldur lét þau sjálf um að
túlka hughrif sín og drauma um
loft og lög.
Hann lætur eftir sig fögur vatns-
litaverk, nokkra skúlptúra, bát í
smíðum. Og auk þess hafði hann
svo margt á pijónunum að ómögu-
legt hefði verið að ljúka því öllu á
langri ævi. En umfram allt lætur
hann eftir sig urmul minninga hjá
þeim lánsömu sem kynntust honum.
Hann verður okkur lengi minnis-
stæður. Við gleymum aldrei góð-
legu augnaráði hans. Við gleymum
aldrei lífsorku hans, og hvernig
hann gat gert venjulega kvöldstund
engri líka. Við gleymum aldrei stór-
fenglegum hláturrokum hans. Þær
voru hið fyrsta sem maður heyrði
þegar maður mætti í þijúhundruð
manna veislu. Þá hugsaði maður:
„Gvendur er á staðnum!“, og þá gat
veislan hafist.
Ég votta konu hans, Elísabetu,
og sonum hans, Jóni Kolbeini og
Einari Viðari, mína dýpstu samúð.
Olivier Manoury, París.
Guðmundur Thoroddsen er lát-
inn fyrir aldur fram. Sagt er að
þeir deyi ungir sem guðirnir elska.
Við sem eftir sitjum eigum ei ann-
hg W>............flfti, M , Jfci,,, Jwi,,li4K»i,,iJBii,., Jmi.,„J[ ^
M
M
Erfidrjkkjur:
P E R L A N
TI
Sími 562 0200
IIIIXIXX
ars völ en orna okkur við minning-
arnar um góðan dreng sem var
engum líkur.
Hann var ekki einasta glaðlynd-
ur lífskúnstner heldur sannkallað-
ur ævintýramaður. Þegar við
kynntumst hafði hann þegar lagt
að baki Afríku, norðan og sunnan
Sahara, fyrst á mótorhjóli og síðan
á eintijánungi. Nú var hann að
taka sín fyrstu spor sem skútu-
karl. Skömmu síðar var hann tek-
inn til við smíði eigin seglskútu og
átti hún þó ekki eftir að verða
hans síðasta. Farkostir Guðmundar
báru hagleik hans fagurt vitni enda
var þeim ekki ætlað minna en
krussa Atlantsála þvera og endi-
langa. Með tímanum urðu sjóferð-
irnar meginuppspretta myndlistar
hans eins og sjá mátti fyrir fáeinum
mánuðum á síðustu sýningu hans
í Nýlistasafninu.
Þá var Guðmundur hvers manns
hugljúfi. Hann geislaði bókstaflega
af gæsku og fjöri. Hlátur hans var
svo innilegur og smitandi að hann
umturnaði hæglega döprustu sál-
um. Svo uppörvandi var hann til
orðs og æðis að menn hættu sam-
stundis að ljúga sig dauða í návist
hans en fylltust þess í stað ein-
hverri barnslegri eftirvæntingu
eins og ekkert væri lengur ómögu-
legt.
Framkvæmdagetu Guðmundar
virtust heldur engin takmörk sett.
Það sem við hin létum okkur
dreyma um varð honum að veru-
leika. Ekkert fannst honum sjálf-
sagðara en það að láta óskirnar
rætast. Þó fylgdi þeirri einurð
hvorki steigurlæti né hamagangur.
Guðmundi var meinilla við að aug-
lýsa afrek sín. Þau voru einfaldlega
of náinn hluti af manninum sjálf-
um.
Aðeins i einni framkvæmd brást
honum bogalistin. Það var að sigr-
ast á dauðanum. Og þó - er það
ekki viss sigur yfir ljánum þegar
maðurinn heldur áfram að standa
okkur fyrir hugskotssjónum með
öllu sínu lífi, fjöri og hlátri eins
og hann vilji reka af okkur slenið
og kjarkleysið?
Megi minningin um hann verða
fjölskyldu hans sá styrkur sem lífs-
vilji hans var öllum þeim sem til
hans þekktu.
Margrét og Halldór Björn.
Ævintýramaður, húmoristi,
sveitamaður, heimsborgari, sjóari,
skútusmiður, myndlistarmaður,
mússíkant, sögumaður, náttúru-
barn og fagurkeri, kappsmaður en
jafnframt þolinmóð barnagæla . . .
komist eitthvert eitt orð nálægt
því að lýsa Guðmundi vini okkar
Thoroddsen væri það helst „Iífs-
listamaður".
Það er sjaldan að jafn fjölþættar
gáfur og áhúgamál koma saman í
einum manni, og fágætt að úr verði
eins heilsteyptur, næmur og sterk-
ur persónuleiki og Gvendur Thor.
Það er heldur ekki auðgert að veita
svo margvíslegum hæfileikum í
einn virkjanlegan farveg. Gvendur
var langt kominn með að skapa
sér umgjörð sem rúmaði þijá
höfuðþætti í lífsmynd hans; ferða-
þrá, listsköpun, og hamingjusamt
fjölskyldulíf; þrjár sterkar kallanir
sem í raun togast á hver við aðra:
Yndisieg, skilningsrík kona og
tveir ungir synir til alls vísir síðar-
meir, stór stálskúta í smíðum eftir
eigin hugarsýn um siglingar á
hornströndum fjær og nær, ný
braut fundin í myndlist með
ótæmda möguleika í efniviðnum
og útrás fyrir áhrif frá stórborgar-
kúltúr EvrópUj frumbyggjum Afr-
íku, náttúru Islands og svo ótal
mörgu öðru sem fyrir hann hafði
borið. Af óskiljanlegri ósanngirni
hefur nú voðaskot tilviljananna
hitt þann sem síst skyldi. Það virt-
ist alltaf sjálfgefið að við Gvendur
yrðum eldgamlir kallar, myndum
sitja saman hæruskotnir og rifja
upp hvernig koparstytta hvarf
óvænt af stalli sínum, hvernig
enskir línu-lordar urðu að gefast
upp i karpi um kaup við tvo gutta
í drullugöllum, eða hvernig Klaus
hinn þýski gleypti eðluna I Angóla,
rétt áður en ofurstarnir buðu okkur
út að borða grillaðan kolkrabba.
Guðmundur Thoroddsen kunni
manna best kúnstina að vera til
og var óspar á að deila henni með
öðrum. Þó að hlátur hans smitaði
heila bíósali var hann í hina rönd-
ina djúpt þenkjandi og alvörugef-
inn maður, eins og reyndar allir
sannir húmoristar. Þrátt fyrir
ótímabært fráfall sitt hafði hann
upplifað fleira og notið meiri lífs-
fyllingar heldur en mörgum hlotn-
ast á tvöfalt lengri ævi. Við Unnur
kveðjum Gvend með söknuði og
þökkum honum ómetanlegar minn-
ingar, sem þegar frá líður eiga
áreiðanlega eftir að gleðja okkur á
ný-
Þorbjörn Magnússon
og Unnur Jökulsdóttir.
Haft er eftir Ernest Hemingway
að „hver sem í æsku átti því láni
að fagna að ílendast í París um
skeið, hann mun sanna að hvar sem
leiðir liggja síðan er París í för
með honum einsog veisla í farangr-
inum“. Þessi orð rifjuðust upp þeg-
ar barst mér að vinur minn, Guð-
mundur Thoroddsen, væri látinn,
því við bundumst vináttuböndum í
París árin 1976 til 1978, þar sem
báðir áttu vetursetu. Líkt og hin
glaða stórborg hefur Guðmundur
síðan verið i för með mér einsog
veisla í farangrinum, enda var
hann í fámennum hópi útvaldra
sem verða samferðamönnum sín-
um til sífelldrar gleði og ánægju.
Guðmundur hlaut ríkulega hæfi-
leika í vöggugjöf. Hann var bæði
snjall tónlistarmaður og myndlist-
armaður, jafnframt bar hann gott
skyn á skáldskap og átti létt með
að yrkja. En það sem fyrst og
fremst laðaði þó alla að honum
voru einstaklega fijó kímnigáfa og
létt lund. Illt er að slíkir menn séu
burt kallaðir í blóma lífsins. Ég
horfi með sting í hjarta á eftir
góðum vini yfir móðuna miklu en
er þess þó alviss að handan hennar
er orðið léttara yfir lífinu.
Við í Blönduhlíð sendum Elísa-
betu, Jóni Kolbeini og Einari Við-
ari innilegustu samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Guðmundar
Thoroddsen.
Jón Ingólfur Magnússon.
Fijóar hugmyndir voru aðal
Guðmundar Thoroddsen, ásamt
dirfskunni sem útheimtist til að
framkvæma þær. Hann var ævin-
týramaður - sóttist eftir ævintýrum
og brá ljóma hins óvænta á allt
sitt umhverfi. Djarfur ferðalangur
og skútukarl á heimsins höfum sem
kunni að snúa allri óheppni sér í
hag; hann lærði að elda saltfisk á
portúgalska vísu af hermönnum
sem handtóku hann í Angóla. Gáf-
ur hans voru margvíslegar, en
myndlistin varð ofan á. Sjórinn og
landið séð af sjó var lengi það sem
einkenndi verk hans, þó öðru
brygði fyrir. í janúar sl. sýndi hann
í Nýlistasafninu ný verk sem sam-
einuðu í eitt það besta úr hans
fyrra starfi, tær og djúp.
Fyrir tæpu ári kenndi hann þess
meins^ sem nú hefur lagt hann að
velli. í janúar voru allir vongóðir
og glitti í gamalkunnan kraft; sýn-
ing, skútusmíðar og fleira á döf-
inni. Hann var kominn með skýra
hugmynd um nýja lífshætti, nú
værí ekki lengur hægt að gleypa
allt, heldur yrði að njóta þess í
smærri skömmtum, njóta ilmsins
af rauðvíninu og lofa bragðinu að
fylla munninn. Lifsnautnamaður-
inn var ekki horfinn, aðeins orðinn
fágaðri. En sjúkdómurinn tók sig
upp aftur og um páskana átti hann
erfiðar stundir. Þó tók hann til við
bakstur og hljóp út í bakarí eftir
rjóma þegar ég kom í heimsókn.
Hann var nefnilega höfðingi ofan
á allt' annað. Það er þyngra en
tárum taki að þessi góði drengur