Morgunblaðið - 10.07.1996, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ
■
4 IVÍIÐVIKUDAGUR 10. JÚLÍ 1996
FRETTIR
Alnetssamband við umheiminn hefur rofnað tíu sinnum átveimur mánuðum
Ekkert alnetssamband í gær
vegna bilunar í Skandinavíu
ALNETSNOTENDUR á Islandi
voru sambandslausir við umheim-
inn í allan gærdag, eða frá því
klukkan fímm mínútur yfir átta í
gærmorgun, er alnetssambandið
við útlönd rofnaði, og fram á kvöld.
Að sögn Þorvarðar Jónssonar,
framkvæmdastjóra tæknisviðs hjá
Pósti og síma, varð sambandsrofið
vegna bilunar einhvers staðar á
sæsímastrengnum Odin, sem liggur
á milli Danmerkur og Noregs, eða
á símastreng milli Noregs og Sví-
þjóðar. Að undanförnu hafa orðið
óvenjumargar truflanir á alnets-
sambandi við umheiminn vegna
bilana i CANTAT-3 sæstrengnum,
sem liggur frá íslandi til Danmerk-
ur, en að sögn Þorvarðar er ekki
um slíkt að ræða nú og bilunin
ekki á ábyrgðarsvæði Pósts og
síma.
„Það eru reglur um að þegar
Islend-
ingur í
geimferð
ÍSLENSKUR verkfræðingur
sem starfar á vegum kan-
adísku geimferðaáætlunarinn-
ar, Bjarni Valdimar Tryggva-
son, mun að öllum líkindum
verða fyrsti íslendingurinn til
að fara út í geiminn. Hann
hefur verið valinn til að taka
þátt í byggingu geimstöðvar i
eigu Kanada og Bandaríkj-
anna innan tveggja ára.
Að sögn Svavars Tryggva-
sonar, föður Bjama, var það
tilkynnt opinberlega í Kanada
nýlega að Bjarni hefði verið
valinn.
Bjarni verður fímmtugur á
þessu ári og hefur hann verið
búsettur í Kanada frá því árið
1953. Hann er sérfræðingur í
byggmgu mannvirkja á jarð-
skjálftasvæðum og hefur hann
m.a. starfað í Japan og einnig
veitti hann ráðgjöf við hönnun
World Trade Center-bygging-
anna í New York. Hann hefur
sl. 12 ár starfað á vegum
Rannsóknaráðs Kanada hjá
Kanadísku geimferðaáætlun-
inni.
svona bilun verður, eigi þegar í
stað að tengja varasamband. Við
höfum kvartað við símafyrirtækin
í Danmörku, Noregi og Svíþjóð, og
beðið þau um að flytja sambandið
eins fljótt og hægt er, en höfum
ekki fengið svör við því hvers vegna
það hefur dregizt svona lengi,“
sagði Þorvarður í samtali við
Morgunblaðið í gærkvöldi.
Hann segir að frá því 9. maí
síðastliðinn hafí tíu sinnum orðið
truflun á alnetssambandinu við út-
lönd að biluninni í gær meðtalinni,
þó aldrei svona lengi. Þorvarður
segir að sambandið truflist stund-
um tvisvar vegna sömu bilunar;
þegar sambandið sé flutt af CANT-
AT og yfir á varasambandið og svo
aftur þegar það sé flutt til baka.
„CANTAT-3 hefur verið okkur erf-
iður undanfarið,“ segir Þorvarður.
Hann segir að ein truflunin hafi
SANDKASSAR eru sko annað og
meira en nafnið eitt gefur til
kynna, sérstaklega ef maður á
alvöru gröfu, skóflu og bíla sem
hins vegar orðið vegna mistaka
starfsmanns Pósts og síma við
tengingu. „Yfir þeirri truflun er ég
leiðastur, því mannleg mistök mega
helzt ekki koma fyrir,“ segir Þor-
varður.
Kynningar um alnetið féllu
niður
Sigurður Jónsson, markaðsstjóri
Internets á íslandi hf., segir að
sambandsrof af þessu tagi sé eink-
ar bagalegt fyrir notendur alnets-
ins. „Allt samband til og frá útlönd-
um, tölvupósturinn, veraldarvefur-
inn og allt annað, liggur niðri,“
segir Sigurður. „Framboð íslend-
inga á vefþjónustu til útlanda rofn-
ar og þeim, sem stunda markaðs-
setningu erlendis í gegnum netið,
eru allar bjargir bannaðar."
Sigurður nefnir sem dæmi að
OZ hf. hafí í gær ætlað að nota
komast alla hóla og hæðir. Þá er
sandkassinn heilt ævintýraland,
þar sem litlu fólki leiðist aldrei.
Aron Þórir dró skyggnið á húf-
alnetið til að kynna nýtt kerfi fyrir
fjölmennum hópi í Bandaríkjunum
og lent í verulegum erfiðleikum.
Annað fyrirtæki hafí verið búið að
boða fund nýrra kaupenda þjónustu
sinnar í Noregi, en hafi ekki getað
sýnt hana í gegnum alnetið.
Að sögn Sigurðar skapast auk
þessa vandræði í alnetssamskiptum
innanlands vegna þess að starfsemi
sumra netþjóna sé háð því að sam-
bandið til útlanda sé opið.
„Þetta er í tíunda sinn á tveimur
mánuðum, sem margra klukku-
stunda sambandsrof verður. Við
erum óhressir með það rekstrar-
öryggi, sem þjónusta okkar nýtur,“
segir Sigurður. „Sívaxandi fjöldi
einstaklinga og fyrirtækja verður
að geta treyst á stöðugt og gott
samband vegna sinna daglegu við-
skipta.“
unni sinni einbeittur niður á enn-
ið, svo sólin truflaði hann ekki á
meðan hann mældi út heppilegt
vegarstæði í kassanum.
Fornmáls-
orðabók
Arna-
nefndar
komin út
FYRSTA bindið af fommáls-
orðabók Ámanefndar í Kaup-
mannahöfn er komið út og ber
heitið Ordbog over det norrone
prosasprog / A Dictionary of
Old Norse Prose 1. a-bam. Alls
verða bindin ellefu talsins, en
orðabókin hefur að geyma
heildarúttekt á orðaforða ailra
íslenskra og norskra miðalda-
texta í lausu máli: fmmsömdum
og þýddum sögum, trúarritum,
alfræði, lögum og skjölum.
„Þeir sem hafa gaman af
fornbókmenntum geta haft
gagn af þessari bók,“ segir
Christopher Sanders einn rit-
stjóri bókarinnar. „Bókin er
ekki skrifuð fyrir þröngan hóp
fræðimanna heldur miðar út-
gáfa hennar að breiðari mark-
aði.“
Merkingarskýringar eru á
dönsku og ensku og þeim
fylgja valin notkunardæmi
bæði úr útgáfum og handrit-
um, auk tilvitnana í samsvar-
andi texta á latínu, frönsku,
þýsku, ensku og dönsku þar
sem það á við.
„í bókinni er t.a.m. tekið
með allt sem skrifað var á forn-
norsku fram til 1370,“ segir
Christopher ennfremur Rit-
stjórar orðabókarinnar auk
Christophers eru Helle Degn-
bol, Bent Chr. Jakokobsen, Eva
Rode og Þorbjörg Helgadóttir.
Orðabókin kostar 3500
krónur og hefst sala hennar í
bóksölu stúdenta í næstu viku.
Yfirlýsing
MORGUNBLAÐIÐNU hefur bprist
eftirfarandi yfirlýsing frá Olafi.
Ólafssyni, landlækni:
„Vegna greinar Auðar Guðjóns-
dóttur er birtist í blaði yðar þann
7. júlí 1996 skal eftirfarandi tekið
fram. Aðgerðir Landlæknisembsett-
isins í framangreindu máli byggjast
á áliti allra taugaskurðlækna lands-
ins og taugalækna. Embættið hefur
einnig leitað álits yfirmanns einnar
þekktustu stofnunar á Vesturlönd-
um er fæst við mænuskaða. Þessi
álit koma ekki heim og saman við
álit greinarhöfundar.
Þetta eru því miður, endurtek því
miður, staðreyndir málsins."
Morgunblaðið/Ásdís
Skipulagsstjóri sandkassans
Skiptar skoðanir lækna
á valfijálsu stýrikerfi
SKIPTAR skoðanir eru meðal
lækna á valfijálsa stýrikerfinu sem
heilbrigðisráðherra kynnti í fyrra-
dag. Sigurður Björnsson formaður
Sérfræðingafélags íslenskra lækna
tekur fram að hann hafí hvorki séð
samkomulagið né hafí verið haft
samráð við félagið við mótun þess.
„Ég get ekki mikið um þetta sagt
þar sem ég hef ekki komist til þess
að kynna mér þetta. Mér fínnst að
áður en farið er að gera breytingar
á núverandi kerfí þurfí að hafa sam-
ráð við alla og ná samstöðu," segir
Sigurður.
Sigurður segir að ekki megi
gleyma því að heilbrigðisráðuneytið
sé undir miklum þrýstingi þar sem
um 120 heilsugæslulæknar hafi
hótað að leggja niður vinnu 1. ág-
úst næstkomandi. En líta beri til
þess að það séu einungis 15% fé-
lagsmanna í Læknafélagi íslands
sem séu að semja um vinnufyrir-
komulag og kjör annarra í félaginu.
Hann kveðst ekki sjá betur en
að um dulbúið tilvísanakerfi sé að
ræða. „En ég vona að heilbrigðis-
læknastéttarinnar getur ekki samið
um aðstöðu og kjör allrar stéttar-
innar,“ segir Sigurður.
Ekkert samráð
Ólafur F. Magnússon formaður
Félags sjálfstætt starfandi heimilis-
lækna segir að ekkert samráð hafí
verið haft við félagsmenn. Hann
viti ekki meira um stöðu málsins
en fram hefur komið í fjölmiðlum.
„Ráðuneytið hefur komist að þess-
ari niðurstöðu einungis í samráði
við heilsugæslulækna og sjálfstætt
starfandi heimilislæknar voru ekki
með í ráðum enda þótt þeir séu
augljóslegur hluti heilsugæslunnar,
sérstaklega á höfuðborgarsvæðinu.
Ég tel mig verða að afla mér upplýs-
Gestur Þorgeirsson, formaður
Læknafélags Reykjavíkur, segist
ekki enn hafa fengið fulla kynningu
á stýrikerfinu.
„Við höfum ekki átt kost á að sitja
fund með ráðherranum eða þeim
aðilum sem vonandi hafa reiknað
þetta dæmi til enda,“ segir Þorgeir.
„Ég sá þetta á síðustu stigum
málsins, en það sem ég hef mestar
áhyggjur af er það hvernig fram-
kvæmdin verður á þessum hug-
myndum. Eins og þetta hefur verið
kynnt þá heyrist mér á sérfræðing-
um almennt að þeir séu lítt hrifnir
af þessu kerfí. Líklega má kalla
þetta nokkurs konar tilvísanakerfi.
Ég bendi á að forsenda samninga
sérfræðinga við Tryggingastofnun
ríkisins um sérfræðilæknishjálp er
sú að ekki verði sett á tilvísana-
kerfi,“ segir Þorgeir.
Katrín Fjeldsted, formaður Fé-
lags íslenskra heimilislækna, segir
að gætt hafi misskilnings í umræð-
unni um þetta mál. Til dæmis hafi
ekki verið ákveðið neitt um greiðsl-
ur sem fylgi þessu vali, né hvað það
muni kosta almenning.
„Heimilislæknar hafa fjallað efn-
islega um þetta mál og þeir eru á
þvi að þetta geti verið til bóta, en
það ríkir viss tortryggni um þetta
varðandi efndirnar. Ráðuneytið hef-
ur gert þetta að sinni stefnu og við
lýsum ánægju okkar með hana og
treystum því að henni verði fylgt,“
segir Katrín.
Eyjólfur Þ. Haraldsson, heimilis-
læknir hjá Heilsugæslustöð Kópa-
vogs, segir að stýrikerfið sé góð
„Ég lít svo á að stefna ráðu-
neytisins komi öllum að gagni,
bæði sjúklingum og starfsfólki. Þeir
sem velja að vera í hinu nýja kerfi
hafa verulegan hag af því, en þeir
sem vilja það ekki búa við óbreyttar
aðstæður. Sérfræðingar fá viðbót-
argreiðslur ef þeir kjósa að vera
innan þess. En þetta kerfi er ekki
enn fullmótað,“ segir Eyjólfur.
Hlynntur kerfinu
Valþór Stefánsson, heimilislækn-
ir á heilsugæslustöð Akureyrar,
segist vera mjög hlynntur stýrikerf-
inu. „Það væri ákveðið misrétti að
þessi tilraun afmarkaðist við eitt
svæði, ef hún yrði einungis í
Reykjavík. Þetta er stefnuyfírlýsing
og eftir er að sjá útfærsluna í smá-
atriðum. Miðað er við að heilsugæsl-
an verði fijáls og þannig verði
sparnaður í heildina. Eg tel að fólk
verði fljótlega ánægt með þetta
kerfi vegna valfrelsisins. Til þess
að þetta takist þarf almenningur
að sækja í þessa lausn,“ segir Val-
þór.
ráðuneytið muni hafa gott samstarf
við alla sem máli skiptir. Hluti
inga um málið áður en ég tjai mig
um það.“
lausn.
Valfrjálst/26