Morgunblaðið - 13.07.1996, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 13. JÚLÍ1996 29
EINAR
GUÐLA UGSSON
+ Einar Guðlaugsson fæddist
í Vík í Mýrdal 9. maí 1927.
Hann lést á heimili sínu í Mos-
fellsbæ 16. júní síðastliðinn og
fór útförin fram frá Víkur-
kirkju í Vík í Mýrdal 22. júní.
Þær sorgarfréttir bárust okkur
hjónum, er við vorum á ferðalagi
erlendis, að vinur okkar Einar
Guðlaugsson hefði látist á heimili
sínu 16. júní. Hann var jarðsung-
inn frá Víkurkirkju þann 22. júní
sl. Þessar línur eru því nokkuð
síðbúnar.
Kannski vegna skyldleika við
Elínu ömmu mína var Einari kom-
ið til hjónanna á Loftsölum sex
eða sjö ára gömlum þar sem hann
var alinn upp. Minningar koma í
hugann eins og perlur á bandi,
hver af annarri sem ljósbrot í
tímans rás. Einar ungur maður á
Loftsölum, ég bara þínulítil stepla,
líka alin upp á Loftsölum, man
hann, háan, sterkan og glaðan og
þegar hann var á síðustu árum
að rifja upp þessa tíma, verða
þeir nú meira lifandi og skýrari í
minningunni. Einar þessi góði
drengur, hressilegur og djarfur,
tók ekki hart á prakkarastrikum
stelpukrílisins, þegar hún var að
gera honum grikk, til þess að vekja
athygli. Hún átti það skilið að fá
ráðningu. Nei, hann klappaði bara
á bakið á henni, hló og gerði gott
úr öllu. Ég man hann líka þegar
hann dró þungan snjósleðann, sem
ég réði varla við, margar ferðir
upp í Bjallann fyrir mig, þá gat
ég rennt mér langar leiðir austur
á tún.
Hann sagði mér oft frá ömmu,
dró upp skýra mynd hennar, af
þeim dugnaði og krafti sem hún
bjó yfir, þau áttu vel saman Einar
og amma, vöknuðu bæði eld-
snemma á morgnana, vegna þess
að þá var hugurinn kominn á flug,
þau voru börn morgunsins og
hækkandi sólar, fengust við eitt-
hvað sem hugurinn stóð til.
Kannski skrapp hann í ósinn að
vitja um net, eða var kominn út í
hagann með beisli í hendi og mér
fínnst að hann hafi oft komið því
í kring að farið var í drangana eða
Dyrhólaey eftir eggjum og fugli.
Smalaferðir á haustin voru sérstök
ævintýri, frásagnir hans af mönn-
um og dýrum úr þeim ferðum,
voru lifandi og skemmtilegar, þar
sem smalarnir unnu að lokum
sæta sigra yfír drottningum heið-
anna, oft eftir mikið erfiði.
En svo kom að því að hann fór
að heiman. „Og hleypti á burt
undir loftsins þök.“ (Einar Ben).
Já, Einar var alltaf með hestana
nálægt sér, úti í náttúrunni þar
sem grasið grær, blómin spretta
og fjöllin eru blá, á fallegum gæð-
ingi. Það var hans ríki. „Knapinn
á hestbaki er kóngur um stund“
(Einar Ben.) Unnandi alls sem lif-
ir og tilheyrir sveit.
En eins og margir ungir menn
af Suðurlandi fór hann fyrst til
Vestmannaeyja í vinnu við fisk,
en það gat ekki verið hans fram-
tíð. Sveitin og hestarnir áttu hug
hans. Að verða bóndi var mikið
nær og nú stefndu hann og Halla
kona hans, ásamt tveimur bræð-
rum hans og þeirra konum austur
þangað sem náttúran skartar sínu
fegursta að Skaftafelli og bjuggu
þar í nokkur ár. En þar hlaut hann
slæmt fótbrot og sjálfsagt var það
meðal annars orsökin fyrir því að
þau voru þar ekki lengur. Én oft
fannst mér á Einari eins og hann
sæi eftir að ekki gat orðið af lengri
búsetu þar. í Rangárþingi bjuggu
þau í nokkur ár á Múla í Lands-
sveit og á Hellu.
Mér finnst líklegt að það hafi
skapað svolítið rótleysi hjá Einari
þegar hann þurfti að fara frá for-
eldrum sínum, systkinum og öllu
því sem honum þótti vænt um, frá
uppruna sínum, til fólks sem hann
þekkti ekki. Á Loftsölum leið hon-
um samt vel og var alla tíð í miklu
uppáhaldi hjá systkinunum, var
eins og einn af þeim. Þau sögðu
alltaf Einar minn Guðlaugs þegar
um hann var rætt. Mér er óhætt
að segja að það hafí verið gagn-
kvæmt.
Og var það ekki líka rótleysi
manns eins og_ Einars að flytja til
Reykjavíkur. Ýmis störf tóku þá
við, lengst vann hann í álverinu í
Straumsvík. En Einar var alltaf
með annan fótinn einhversstaðar
austur í sveit, í nálægð við hestana
sína, á ferð með þeim í byggð eða
óbyggðum, einn eða með fleira
fólki.
Skammt sunnan við Kirkjubæ-
jarklaustur þar sem stutt er í fæð-
ingarstað Höllu og miðja vegu frá
fæðingarstað Einars til þess
draumastaðar sem hann byrjaði
bóndi í íslenskri fjallakyrrð, og
mikilleik skaftfellskra fjalla,
byggðu þau sér myndarlegan sum-
arbústað í hlýlegri laut með litlu
vatni í, þar sem hann sleppti í
nokkrum silungaseiðum. Svo var
litla fólkinu og öðrum sem komu
í heimsókn, boðið að veiða á stöng,
ekki til að borða, heldur til þess
að gefa öðrum hlutdeild í því sem
náttúran bauð og silungarnir héldu
áfram að synda í tjörninni. Þau
plöntuðu trjám og ýmsum gróðri
þar í kring af eljusemi og natni,
hlúðu að því eins og öðru lífi. Þar
JÓN ÁRNASON
+ Jón Árnason fæddist á
Vestur-Sámsstöðum í
Fljótshlíð 16. júní 1899. Hann
lést á heimili sínu 28. júní síð-
astliðinn og fór útför hans
fram frá Breiðabólstaðar-
kirkju 6. júlí.
Um þessar mundir hvarflar
hugurinn til löngu liðinna daga.
Þá var sumar, árið 1937. Ég réð
mig sem eins konar kaupakonu
að Sámsstöðum í Fljótshlíð, en hef
nú varla staðið undir nafni.
Á Sámsstöðum bjuggu hjónin
Guðrún Árnadóttir frá Hlíðarenda-
koti og Jón Árnason ásamt þremur
ungum börnum sínum, Árna, Þór-
unni og Guðríði.
Margar á ég minningarnar frá
þessu sumri í fagurri sveit.
„Sá ég ei fyrr svo fagran jarðar-
gróða ...“ lætur Jónas Hallgríms-
son Gunnar á Hlíðarenda segja,
er hann horfir hlíðar-brekku móti.
Á bænum voru auk mín tveir
aðrir unglingar og öllum leið vel
og hjónin kunnu þá list að bæði
hvetja og leiðbeina. Ég tel að það
hafi verið mér lán að kynnast
þessu góða fólki og eignast vin-
áttu þess.
Um helgar fengum við umráð
yfir hestum og þá var nú glatt á
hjalla. Einn hesturinn, Stígandi,
er mér enn ofarlega í minni, þar
sem hann, þýður og viljugur, þaut
með unga stúlku á baki um græn-
ar grundir sveitarinnar og „allt
logar af dýrð, svo vítt sem er
séð ...“ (E. Ben.)
Eftirfarandi hendingar eru úr
minningarljóði um tengdaföður
Jóns, Árna Ólafsson frá Hlíðar-
endakoti, en hann lést 1943. Ljóð-
ið orti Hallgrímur Jónsson:
var þeirra sælureitur. Margir hafa
komið, þangað til þeirra, þegið
höfðinglegar móttökur og fróðleik
um ættir og sögu fólksins á þess-
um slójlum. Húsbóndinn alltaf til-
búinn að skreppá með gesti um
nágrennið lengri og skemmri leið-
ir, og þá lýsti hann landinu, fólk-
inu og ýmsum atburðum og
tveggja ferða minnist ég sérstak-
lega með honum að Skaftafelli.
Þvílík nautn það var fyrir hann
að komast um landið gangandi,
þá fyrir stuttu kominn úr aðgerð
þar sem skipt var um lið í mjöðm.
Hann kleif eins og fjallageit niður
I bæjargilið að Hundafossi og upp
aftur ásamt undirritaðri, sem ekki
hafði við honum. 'Þar var allt svo
kunnugt frá búskaparárunum. Og
svo nokkrum mánuðum seinna
átti ég þess kost að ganga með
honum alla leið í Bæjarstaðaskóg,
þar sem haustlitir skógarins skört-
uðu í eins fögru veðri og getur
orðið. Ég held að þessi ferð hafi
verið honum mikils virði, ljómandi
ánægjan skeið úr svipnum þegar
hann var að rifja upp og segja
mér frá smalaferðum, heyskap á
heiðinni og ýmsum atburðum, og
hvað þau hétu þessi tignarlegu
skaftfellsku fjöll. Svo þegar komið
var á brekkubrún og vel sást til
hafsins, þá voru líka ótal minning-
ar frá fjöruferðum og selveiðum,
sem allar urðu góðar að minnast,
þó að það hafi verið svaðilfarir
yfir vötn og sanda. Reynið að sjá
í huganum, þegar hann bjó í
Skaftafelli og hesturinn hans
strauk. Hesturinn ætlaði heim í
Rangárvallasýslu en varð strand á
jöklinum. Einar varð að ganga
undir framhlutanum á honum nið-
ur jökulinn, brattinn var svo mik-
ill, eftirá var þetta eitt af ævintýr-
unum í minningum hans frá
Skaftafelli.
Einar er nú laus úr viðjum sjúk-
dómsins sem hann barðist við af
hörku og dug. Það var ekki í anda
hans að sökkva sér ofaní deyfð
og depurð þó að hann vissi að
hveiju stefndi. Heldur var hans
eðli að lyfta okkur hinum upp
þegar á móti blés. Og þess vegna
lyftum við nú huganum á flug
yfir erfiðleika og kvöl, trúum að
enn hafi lífið sigrað dauðann og
Einar sé nú með vinum sínum,
mönnum og dýrum á æðra tilveru-
stigi.
Ef inni er þröngt, tak hnakk þinn og hest
og hleyptu á burt undir loftsins þök.
Hýstu aldrei þinn harm. Það er best.
Að heiman, út, ef þú berst í vök.
Það finnst ekki mein, sem ei breytist og bætist,
ei böl sem ei þaggast, ei lund, sem ei kætist
við fjörgammsins stoltu og sterku tök.
Lát hann stökkva, svo draumar þíns hjarta
rætist.
(Einar Ben.)
Ég sendi fjölskyldu hans innileg-
ar samúðarkveðjur.
Hrafnhildur Stella Stephens.
Svipmikið hérað, sólríkt fagurleitt
og svása Hlíð,
kveður nú sá, er árbyggð unni heitt
frá æskutíð.
Þessar hendingar eiga ekki síð-
ur við Jón á Sámsstöðum, -
Hlíðarsveininn í 97 ár.
Áður en Jón kvaddi hlotnaðist
honum sú hamingja að búa með
og kynnast ungum niðjum sínum
bæði á Sámsstöðum og í Hlíðar-
endakoti og upplifa það að enn í
dag leika krakkar saman og það
er - hlegið hátt og hent að mörgu
gaman - á þessum slóðum.
Fjölmenni var við útför Jóns
sem gerð var frá Breiðabólsstaðar-
kirkju hinn 6. júlí. Prestur var
séra Sváfnir Sveinbjarnarson,
sveitungi Jóns og góðvinur.
Við Sophus óskum börnum Jóns
og fjölskyldum þeirra allra heilla
í framtíðinni.
Áslaug Friðriksdóttir.
SIG URBJÖRG
MAGNÚSDÓTTIR
+ Sigurbjörg
Magnúsdóttir
fæddist á Hryggj-
um í Mýrdal 30.
ágúst 1905. Hún
iést á Sjúkrahúsi
Suðurlands 25. júní
siðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Sigríður Sigurðar-
dóttir, f. 28.10.
1876, d. 24.3. 1951,
og Magnús Björns-
son, f.
d. 29.12.
Systkini hennar
voru Ragnhildur
Jónía, Ingibjörg og Haraldur,
sem öll eru látin.
Hinn 17. desember 1932 gift-
ist Sigurbjörg eiginmanni sín-
um, Sæmundi Jónssyni, f. 27.4.
1902, d. 12.10. 1943. Þau eign-
uðust tvö börn. Þau eru: 1)
Magnúsína Sigríður, f. 5.8.
1934. Hennar maður er Friðrik
Friðriksson og eiga
þau þrjár dætur,
Sigurbjörgu, Rósu
Fanneyju og Ernu.
2) Sæmundur Sigur-
björn, f. 11.6. 1943.
Fyrri kona hans var
Fríður Alfreðsdótt-
ir, f. 16.8. 1942, d.
1.5. 1974. Sonur
þeirra er Haraldur.
Seinni kona hans er
Anna Margrét Sig-
urðardóttir, f. 10.7.
1957. Dætur þeirra
eru Guðrún Maria
og Fríður.
Síðastliðin tvö ár dvaldi Sig-
urbjörg á dvalarheimilinu Sól-
völlum á Eyrarbakka. Kveðju-
athöfn um Sigurbjörgu hefur
farið fram frá Selfosskirkju og
mun útför hennar fara fram frá
Landakirkju í Vestmannaeyjum
í dag og hefst athöfnin klukkan
11.
Mig langar til að minnast ömmu
minnar í örfáum orðum. Við amma
horfðum á staðreyndir lífsins og
fyrir 12 árum lfaði ég henni að ég
skyldi skrifa örlitla grein um hana
að henni látinni og tókum einnig
þessa mynda af henni í því tilefni.
Svona gátum við amma oft rætt
saman þótt við hentum oft gaman
að. Amma var ekki gefin fyrir
óþarfa lofræður en allir hafa eitt-
hvað gott í sér sem lofa skal og
það á einnig við um ömmu. Ég var
svo heppin að fá að njóta mikillar
samveru við ömmu i uppvexti og
þykir mér ákaflega vænt um hana
og sakna hennar sárt, en amma
hafði þráð nokkuð lengi að fara á
fund ástvina sinna hinum megin og
veit ég að þar hafa orðið miklir
fagnaðarfundir en þau afi hittust
eftir rúmlega 50 ára aðskilnað.
Núna veit ég að henni líður vel og
fylgist með mér og leiðbeinir mér
eins og hún fær.
Amma mín, lífið fór ekki alltaf
ljúfum höndum um þig eins og þeg-
ar afi lést og þú stóðst ein eftir
með tvö lítil börn, níu ára og fjög-
urra mánaða. Þetta hefur verið
hræðileg lífsreynsla. Það veit ég þar
sem ég reyndi slíkt hið sama rúmum
40 árum seinna. Þess vegna skildir
þú mig svo vel og gott var að geta
talað við þig um þetta enda fór
ekkert lengra sem við spjölluðum
um sem var nú æði margt.
Ótal minningabrot koma í huga
mér. Við að spila á gamla gráa
sófanum í Oddhól og Karri malandi
í skinnstólnum þínum. Ég að skríða
upp í holuna þína því sængin þín
var svo hlý og mjúk.
Sunnudagsstemmningin sem
alltaf fylgdi þar sem þú varst er
þú hlustaðir á messuna. Ég gæti
talið upp endalaust.
Amma mín, ég bið Guð að gæta
þín. Þú sagðir mér að máttur bæn-
arinnar væri mikill og ætla ég það
hafa það að leiðarljósi í mínu lífi.
Ég sakna þín og leyfi mér að gráta
þig því það er gott að geta grátið
og ég vona það svo sannarlega það
þú getir það líka í nýjum heimkynn-
um. Við sjáumst þegar minn tími
kemur og ég bið þig um að vaka
yfir mér þangað til. Mig langar til
að þakka starfsfólki á Sjúkrahúsi
Suðurlands og á dvalarheimilinu
Sólvöllum á Eyrarbakka sem voru
ömmu minni góðir.
Bless amma mín, ég gleymi þér
aldrei.
Blessuð sé minning þín sem verð-
ur ljós i lífi mínu.
Þín dótturdóttir,
Erna.
Elsku langamma mín.
Mér hefur alltaf þótt mjög vænt
um þig. Takk fyrir allar stundirnar
sem við höfum átt saman. Guð mun
passa þig vel og lengi.
Kveðja frá Freydísi Jónu og Sig-
urvini Dúa.
Saknaðarkveðjur.
Ó, Jesús bróðir besti
og barnavinur mesti,
æ, breið þú blessun þína
á barnæskuna mína
(P. Jónsson)
Sofðu rótt, langamma.
Þín
Birgitta Maggý.
Sérfræðingar
■ blóniaskroylinguni
við öll tækifæri
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 19090
Formáli
minningar-
greina
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upplýs-
ingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka, og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer
fram. Ætlast er til að þessar
upplýsingar komi aðeins fram
í formálanum, sem er feitletr-
aður, en ekki í greinunum sjálf-
um.
BORGAR
APÓTEK
Álftamýri 1-5
GRAFARVOGS
APÓTEK
Hverafold 1-5
eru opin til kl. 22
“A-
Næturafgreiðslu
eftir kl. 22 annast
Borgar Apótek