Morgunblaðið - 26.07.1996, Blaðsíða 10

10 FÖSTUDAGUR 26. JÚLÍ 1996
1
FRETTIR
Afkoma ríkissjóðs hefur batnað vegna meiri tekna
Hallinn 575 milljónir
á fyrri hluta ársins
RÍKISSJÓÐUR var rekinn með
um 575 milljóna króna halla á
fyrstu sex mánuðum ársins, en
áætlanir gerðu ráð fyrir að hallinn
yrði um 5 milljarðar á tímabilinu.
Skýringin á þessu er sú að tekjur
ríkissjóðs voru mun meiri en reikn-
að var með. Útgjöld voru hins
vegar í samræmi við áætlun. Frið-
rik Sophusson fjármálaráðherra
segir afar mikilvægt að nota efna-
hagsbatann til að bæta fjárhags-
stöðu ríkissjóðs.
Heildartekjur ríkissjóðs á fyrri
helmingi ársins voru 64,7 milljarð-
ar, sem er 4,5 milljörðum meira
en áætlað var. Heildarútgjöld
námu 65,2 milljörðum líkt og
reiknað var með í upphafi árs.
Niðurstaðan er því halli upp á 575
milljónir. A fyrstu sex mánuðum
síðasta árs var hallinn 5.318 millj-
ónir. Tekjur námu þá 56,3 millj-
örðum og gjöld 61,6 milljörðum.
Tekjuaukning ríkissjóðs milli ára
er 15%.
Tekjuskattur hækkar
um 2 milljarða
Aukin velta í þjóðfélaginu er
meginskýringin á auknum tekjum
ríkissjóðs. Almennur neysluvöru-
innflutningur hefur aukist um 15%
frá sama tíma í fyrra og þar af
jókst bifreiðainnflutningur um
40%. Tekjuskattur einstaklinga
skilaði ríkissjóði 13 milljörðum, en
það er tveimur milljörðum meira
en áætlað var. Tryggingargjald
skilaði um 360 milljónum meira
en reiknað var með og tekjur af
innflutnings- og vörugjöldum skil-
aði 719 milljónum meira en áætlun
sagði fyrir um. Þá voru tekjur
ÁTVR 705 milljónum hærri en
áætlun, en að hluta til er það
vegna þess að 430 milljónir af
tekjum síðasta árs skiluðu sér
ekki í ríkissjóð fyrr en á þessu ári.
Mennta- og heilbrigðis-
útgjöld umfram áætlun
Þrátt fyrir að heildarútgjöld
ríkissjóðs hafi verið í samræmi
við áætlun fjárlaga á fyrri helm-
ingi ársins eru frávik í báðar átt-
ir á ýmsum gjaldaliðum. Rekstr-
argjöld stofnana urðu 780 milljón-
ir umfram áætlun og þar munar
mestu um að útgjöld mennta-
málaráðuneytisins voru um 500
milljónum meiri en gert var ráð
fyrir í áætlun. Útgjöld mennta-
málaráðuneytisins eru 1,6 millj-
örðum hærri á fyrri helmingi
þessa árs en á sama tíma í fyrra.
Næst á eftir kemur heilbrigðis-
ráðuneytið með 163 milljóna um-
framútgjöld. Aukningin milli ára
er um 600 milljónir.
Rekstrartilfærslur, þ.e. trygg-
ingargreiðslur, niðurgreiðslur og
framlög fóru samtals 400 milljónir
fram úr áætlun. Stærstu liðimir
voru lífeyristryggingar og félags-
legar bætur (396 milljónir) og
sjúkratryggingar (728 milljónir).
Á móti kemur að útgjöld vegna
annarra tilfærslna voru 715 millj-
ónum minni en ráð var fyrir gert.
Þar munar mestu um að greiðslur
í Atvinnuleysistryggingasjóð voru
360 milljónum lægri en áætlun
vegna minna atvinnuleysis.
Ríkissjóður greiddi rúmlega 8
milljarða í vexti á fyrri helmingi
ársins. Það er aukning frá fyrra
ári, en 190 milljónum minna en
gert var ráð fyrir í áætlun. Lægri
fjármunir fóru í stofnkostnað en
ráð var fyrir gert. Munurinn er
768 milljónir, sem skýrist fyrst
og fremst af lægri greiðslum til
Vegagerðar og Byggingarsjóðs
verkamanna. Þá hafa 345 milljón-
ir sparast vegna lægri viðhalds-
kostnaðar, aðallega vegna minni
kostnaðar við snjómokstur. Þessi
liður er 91 milljón lægri en áætl-
un.
4 milljarða halli á árinu
Fjárlög voru samþykkt með um
4 milljarða halla á þessu ári. Frið-
rik Sophusson segir útlit fyrir að
áætlunin standist. Horfur séu á
að tekjuaukinn verði nokkuð minni
á seinni helmingi ársins en á þeim
fyrri. Breytingar á vörugjaldi, sem
tóku gildi 1. júlí, leiði til þess að
tekjur af því komi seinna inn í
bókhald ríkissjóðs en áður og m.a.
þess vegna verði tekjutap ríkis-
sjóðs vegna breytingarinnar um
einn milljarður á árinu. Að hluta
til skýrist afkomubati ríkissjóðs á
fyrri helmingi ársins af tilfærslum
milli mánaða.
Friðrik segir að eins og oft
áður séu mestir erfiðleikar í heil-
brigðis- og tryggingaráðuneyt-
inu. Verði ekki gripið til neinna
aðgerða séu horfur á að útgjöld
verði 1,2 milljörðum umfram
heimildir, þar af nemi útgjöld
vegna sjúkratrygginga 900 millj-
ónum, sem að stærstum hluta
skýrist af hærri kostnaði af rann-
sóknum, læknisþjónustu og lyfj-
um. Hann segir að unnið sé að
því að leysa fjárhagsvanda
sjúkrahúsanna og til skoðunar séu
leiðir til að taka á lyfjakostnaði.
Friðrik segir að umframkeyrsla
menntamálaráðuneytisins á fyrri
hluta ársins stafi að hluta til af
tilfærslum milli mánaða og vegna
meiri kostnaðar við rekstur
grunnskólans. Ekki hafi verið far-
ið út í allar þær aðhaldsaðgerðir
vegna grunnskólans sem reiknað
hafi verið með í forsendum fjár-
laga. Hann segir að fjármálaráðu-
neytið reikni með að útgjöld
menntamálaráðuneytisins á þessu
ári verði 200-300 milljónir um-
fram fjárlög.
Sumarhátíð hjá Vinnuskólanum
NEMENDUR Vinnuskóla
Reykjavíkur slepptu takinu á
hrífum, sláttutækjum og
málningarpenslum í gærmorg-
un án þess að fá skammir og
hámuðu í sig grillpylsur og
stunduðu íþróttir.
Sumarhátíð Vinnuskóla
Reykjavíkur hefur eflaust verið
kærkomin tilbreyting frá sólar-
lausum vinnudögum. Radíus-
bræður skemmtu, Reggae on Ice
sá um tónlist. Leikin voru atriði
úr söngleiknum Sumar á Sýr-
landi, götuleikhúsið kom fram
og efnilegir nemendur Vinnu-
skólans sýndu listir sínar. Keppt
var í knattspyrnu, brennibolta,
blaki, körfubolta, handbolta og
fleiri íþróttum.
MORGUNBLAÐIÐ
AKUREYRI
----------------
Mikill áhugi fyrir fjölskylduhátíðinni (
Halló Akureyri
Reiknað með um
10 þúsund gest-
um til bæjarins
HIN árlega fjölskylduhátíð Halló
Akureyri verður haldin um versl-
unarmannahelgina. Þetta er í þriðja
sinn sem hagsmunaaðilar í ferða-
þjónustu á Akureyri standa fyrir
hátíðinni. Boðið verður upp á vand-
aða dagskrá fyrir fólk á öllum aldri
frá fímmtudeginum 1. ágúst og fram
á mánudagsmorgun þann 5. ágúst.
Magnús Már Þorvaldsson fram-
kvæmdastjóri hátíðarinnar segist
reikna með allt að 10 þúsund manns
til bæjarins um verslunarmanna-
helgina. Hann segir að á síðasta ári
hafi um 6-7 þúsund gestir sótt Akur-
eyri heim þessa helgi og hafði fjölg-
að um 2 þúsund manns frá árinu
áður.
Fyrst og fremst
fjölskylduhátíð
„Við fínnum fyrir gífurlegum
áhuga um allt land fyrir hátíðinni.
Hér er fyrst og fremst um að ræða
hátíð fyrir alla fjölskylduna og mið-
ast samsetning dagskráratriða ein-
mitt við það. Við verðum með tvö
sérmerkt fjölskyldutjaldstæði, ann-
ars vegar í Kjarnaskógi og hins veg-
ar á félagssvæði íþróttafélagsins
Þórs við Hamar. Akureyri er stór
bær - hér er allt til alls og við eigum
því að vera í stakk búnir til að taka
við miklum fjölda gesta. Það verður
mikið lagt upp úr gæslu í bænum
og einnig verðum við með öfluga
heilsugæslu, svo og góða hreinlætis-
aðstöðu."
Magnús Már segir að í bænum
leggist allir á eitt um að framkvæmd
hátíðarinnar takist sem allra best.
Hann segir það jafnframt ganga sí-
fellt betur að fjármagna hátíðina,
þótt alltaf séu einhveijir sem ekki
vilji vera með. „Dagskráin hefst með
opnunarhátíð á fimmtudeginum í
boði Sjóvá-Almennra. Einnig má
nefna karnivalskrúðgöngu úr mið-
bænum á sunnudagskvöldinu, sem
endar við Hagkaup, þar sem fram
fer glæsileg flugeldasýning um mið-
nættið. Að öðru leyti verður stútfull
dagskrá alla dagana."
Margir af vinsælustu
tónlistarmönnum landsins á
Akureyri
Magnús Már segir að öll helstu
veitingahús bæjarins taki þátt í há-
tíðinni og bjóði upp á dansleiki alla
hátíðisdagana með helstu stórstirn-
um á íslenska dansleikjamarkaðn-
um. Meðal þeirra sem koma fram
eru: Geirmundur Valtýsson, Bogom-
il Font og Milljónamæringarnir,
Stjórnin, Sálin hans Jóns míns, Vin-
ir vors og blóma, Sixties, Eyjólfur
Kristjánsson, Fantasía og Rjúpan. I
Dynheimum verða dansleikir þijú
kvöld fyrir 16 ára og yngri og í
Skemmunni verða einnig dansleikir
þijú kvöld fyrir ungmenni á aldrinum
16-18 ára. Þá verður stanslaust fjör
í miðbænum alla dagana. Skemmti-
staðir fullorðinna verða opnir til kl.
5 og skemmtistaðir unglinganna til
kl. 3.
Menntasmiðja kvenna á Akureyri
Fjórar umsóknir um
starf verkefnisfreyju
FJÓRAR umsóknir bárust um starf
verkefnisfreyju hjá Menntasmiðju
kvenna á Ákureyri en umsóknar-
frestur rann út í vikunni. Umsækj-
endur eru Hulda Biering, Reykjavík,
Ingibjörg Stefánsdóttir, Akureyri,
Sigríður S. Gunnarsdóttir, Akureyri
og Svava Theódórsdóttir, Reykjavík.
Menntasmiðja kvenna er dagskóli
fyrir konur án atvinnu, með fyrir-
mynd í norrænum dagsháskólum og
námskeiðum sem þróuð hafa verið
fyrir konur hér á landi. Mennta-
smiðjan er þróunarverkefni sem unn-
ið hefur verið að síðan um mitt ár
1994 á vegum jafnréttisnefndar.
Hlutverk verkefnisfreyju er að hafa
yfirumsjón með því þróunarstarfi
sem fram fer hjá Menntasmiðjunni,
auk þess að sinna kennslu.
Einnig var auglýst eftir leiðbein-
endum, kennurum, ráðgjöfum og
skrifstofustjóra og bárust alls sex
umsóknir um þau störf. Starfsmenn
Menntasmiðjunnar verða fjórir í
tveimur og hálfri stöðu, auk stunda-
kennara og er ráðningartími 1 ár,
frá 1. ágúst nk.
-----♦ ♦ ♦-----
Málverkasýning
á Hótel Hjalteyri
LAUFEY Margrét Pálsdóttir, mynd-
listarkona opnar málverkasýningu í
kaffíhúsinu á Hótel Hjalteyri nk.
sunnudag. Sýndar verða litlar olíu-
myndir unnar á bólstraðan striga
og sérstaklega hannaðar fyrir kaffi-
húsið á Hótel Hjalteyri.
Laufey Margrét er fædd á Akur-
eyri árið 1965 og útskrifuð frá Mynd-
lista- og handíðaskóla íslands 1989.
Hún hefur haldið nokkrar einkasýn-
ingar og tekið þátt í samsýningum
á Akureyri, í Reykjavík og Hafnar-
fírði. Sýningin er opin á afgreiðslu-
tíma kaffihússins, frá kl. 14-22.
ýúlí&teácvutan. &uc áamtuvi!
Bækur mánaðarins saman í pakka á kr. 2120,-
Ath. Saga mánaðarins ekki innifalin
útdeyu*ia‘
Glerárgötu 28 - Akureyri
Áskriftarsími 462 4966