Morgunblaðið - 09.10.1996, Blaðsíða 16
16 MIÐVIKUDAGUR 9. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
110 milljarðar króna í
vaxtagreiðslur á 11 árum
VAXTAGREIÐSLUR ríkissjóðs
hafa numið samanlagt um 110
milljörðum króna á ellefu ára tíma-
bili frá árinu 1985 til 1990 og
gera má ráð fyrir að vaxtagreiðsl-
ur á næstu árum nemi 13-14 millj-
örðum króna árlega. Ef ekki þyrfti
að inna þessar greiðslur af hendi
mætti lækka tekjuskatt einstakl-
inga eða virðisaukaskatt um sjö
prósentustig.
Þetta kemur fram í upplýsinga-
bréfi sem ríkisijármálanefnd ríkis-
stjórnarinnar hefur gefið út, en í
henni eiga sæti Davíð Oddsson,
forsætisráðherra, Halldór Ás-
grímsson, utanríkisráðherra, Frið-
rik Sophusson, fjármálaráðherra,
og Guðmundur Bjarnason, um-
hverfis- og landbúnaðarráðherra.
í bréfinu eru færð rök fyrir því
hvers vegna æskilegt er að ná jafn-
vægi í ríkisbúskapnum. „Það er
ekki réttlætanlegt að ríkissjóður
haldi áfram að safna skuldum og
velta vandanum yfir á bömin okk-
ar þegar efnahagur fer batnandi.
Það væri óábyrgt af stjórnmála-
mönnum að nýta ekki efnahags-
batann til að grynnka á skuldum
ríkisins. Við megum ekki kaupa
vinsældir samferðamanna okkar
með kostnaðarsömum góðverkum,
en senda síðan reikninginn til kom-
andi kynslóða," segir fjármálaráð-
herra í formála bæklingsins.
í upplýsingabæklingnum kemur
fram að ríkissjóðshalli sé alþjóðlegt
vandamál og að mikill halli hafi
verið á rekstri hins opinbera í flest-
um aðildarríkjum OECD. Vegna
samdráttarskeiðsins sem hófst í
byrjun þessa áratugar hafi hallinn
á skömmum tíma farið úr 1-2% í
6-7% af landsframleiðslu. Þetta
hafi meðal annars leitt til hækkun-
ar vaxta og aukins atvinnuleysis.
Nú séu skilaboðin frá alþjóðaefna-
hagsstofnunum að nýta beri upp-
sveifluna í efnahagslífi heimsins
til þess að taka fjármál ríkis og
sveitarfélaga föstum tökum. Til
marks um samstöðuna í þessum
efnum sé að í sameiginlegri grein-
argerð atvinnurekenda og laun-
þega í Evrópusambandinu eru að-
gerðir til þess að ná tökum á halla-
rekstri hins opinbera taldar for-
senda þess að störfum fjölgi og
atvinnuleysi minnki.
Dregið úr ríkisútgjöldum
Þá segir að stefnan í ríkisfjár-
málum hér til aldamóta verði að
markast af eftirtöldum þáttum:
Að draga úr ríkisútgjöldum, að
auka ekki skattaálögur, að skila
ríkissjóði með tekjuafgangi og að
draga úr skuldasöfnun og minnka
skuldabyrði komandi kynslóða.
Spara þurfi á öllum sviðum til að
hafa taum á ríkisútgjöldunum. Nú
nemi skuldir ríkisins um 3,5 millj-
ónum króna á hveija fjögurra
manna íjölskyldu. Ef tekjuafgang-
ur á næstu árum verði notaður til
þess að greiða skuldir muni skuld-
in nema um 3 milljónum um alda-
mót en muni að öðrum kosti vaxa
í um 4 milljónir sé ekkert að gert.
Ráðinn til
McKinsey &
Company
• ÁSGEIR ÞÓRÐARSON, verk-
fræðingur og rekstrarhagfræðingur,
hefur verið ráðinn til starfa hjá
bandaríska ráð-
gj afarfyrirtækinu
McKinsey &
Company. Ásgeir
mun starfa við
rekstrarráðgjöf á
skrifstofu McKins-
ey í Kaupmanna-
höfn frá og með
20. október nk.
Ásgeir lauk prófi í
vélaverkfræði frá
Háskóla íslands
1987 og MBA-prófi frá University
of San Francisco árið 1989. Þá um
haustið hóf hann störf hjá Verð-
bréfamarkaði íslandsbanka, VIB.
Ásgeir starfaði fyrst sem ráðgjafi,
síðan sem markaðsstjóri og frá árinu
1993 hefur hann verið forstöðumað-
ur miðlunar og fyrirtækjaþjónustu
VÍB.
Ásgeir
Þórðarson
Morgunblaðið/Ásdís
Americana’96 byrjar í dag
AMERÍSKIR dagar, Americ-
ana’96 hefjast í dag. Skemmti-
dagskrá verður í Kringlunni
dagana 9.-13. október. Þar verð-
ur fjöldi fyrirtækja með kynn-
ingu á ýmsum vörum, auk þess
sem boðið verður upp á ýmis
skemmtiatriði, s.s. bandariska
sveitadansa, tískusýningar og
tónlist.
í fréttatilkynningu frá
Bandaríska sendiráðinu kemur
fram að Americana’96 standi til
20. október og á tímabilinu
verði tilboð og kynningar á
matvörum í Fjarðarkaupum í
Hafnarfirði, KÁ og Kjarvali á
Selfossi og KEA á Akureyri.
Þetta er fimmta árið sem
Amerískir dagar eru haldnir,
en sniðið á þessari hátíð hefur
verið með ýmsu móti. Flest sem
á rætur sínar að rekja til Banda-
ríkjanna heyrir undir Americ-
ana’96, þar á meðal menning og
saga Bandaríkjanna, auk vöru
og þjónustu. Um fjörutíu fyrir-
tæki taka þátt í Americana’96
og hafa þau aldrei verið fleiri,
segir í fréttatilkynningunni.
Útboð vegna farsímakerfis
Innlendir aðilar
skoða þátttöku
í útboðinu
AÐ minnsta kosti tvö íslensk fyrir-
tæki hafa í hyggju að athuga
möguleika á að taka þátt í útboði
vegna starfsleyfís til reksturs ann-
ars farsímakerfís til viðbótar kerfí
Pósts og síma. Að auki hafa bor-
ist fyrirspurnir til samgönguráðu-
neytisins erlendis frá um símakerf-
ið hér á landi á undanförnum
mánuðum.
Halldór Blöndal, samgönguráð-
herra, sagði á ráðstefnu Pósts og
síma um ljarskiptaþróun í fyrra-
dag, að vilji hans stæði til þess
að útboð á starfsleyfi vegna ann-
ars farsímakerfis gæti farið fram
fyrir áramót og nýtt kerfi taki til
starfa eigi síðar en 1. júlí á næsta
ári.
Hafa beðið
eftir tækifæri
Yngvi Harðarson, hagfræðing-
ur, sagði að Fjarskiptafélagið ehf.
myndi taka þátt í þessu útboði
þegar að því kæmi. Þeir hefðu
lengi beðið eftir tækifæri eins og
þessu og væri ekkert að vanbún-
aði í sjálfu sér, en ættu auðvitað
eftir að sjá útboðslýsinguna. Það
væri ekki fyrr en hún lægi fyrir
sem menn vissu hvort það væri
eitthvað fleira sem þyrfti skoðunar
við en þegar hefði komið fram.
Sigurður G. Guðjónsson, lög-
maður, sagði að útboðsskilmálar
þyrftu að liggja fyrir áður en
ákvörðun yrði tekin um hvort
Nýja íslenska símafélagið tæki
þátt í útboðinu. „Þegar við höfum
séð þá á ég alveg eins von á því
að við munum taka þátt í svona
útboði,“ sagði Sigurður. Hann
sagði að þeir væri búnir að vera
að undirbúa þetta í tvö ár og hefðu
verið að bíða eftir því að eitthvað
gerðist á íslandi að þessu leyti.
Þátttaka í útboðinu væri að öðru
leyti háð því hvað fælist í þessum
útboðsskilmálum.
Olíurisar ræða
um samruna
London. Reuter.
TVEIR vestrænir olíurisar, Texaco
og Shell Oil, segjast eiga í viðræð-
um um möguleika á að sameina
olíuhreinsun og markaðssetningu
fyrirtækjanna í Bandaríkjunum.
Með slíkum samruna yrði komið á
fót stærsta olíusölufyrirtæki
heims.
Samruninn gæti tryggt 15%
markaðshlutdeild í Bandaríkjunum
og sameiginlegt fyrirtæki ætti
eignir að verðmæti 10 milljarðar
dollara. Fyrirtækið yrði samstarfs-
aðili Saudi-Arabíu og fengi því
stöðugar birgðir frá mesta olíu-
! framleiðanda heims.
Fyrirtækin birtu yfírlýsingar
} vegna fréttar í Wa.ll Street Jour-
; nal, sem sagði að samruninn mundi
ná til Texaco, Shell, Bandaríkja-
| deildar Royal Dutch/Shell Group,
og Star Enterprise, sameignar-
fyrirtækis Texaco og Saudi Ar-
amco, ríkisolíufélags Saudi-Arab-
íu.
Shell Oil sagði í yfirlýsingu að
þótt fyrirtækin könnuðu ýmsa
möguleika hefðu engar ákvarðanir
verið teknar.
Texaco staðfesti einnig viðræð-
ur um hugsanlegt bandalag. Sagt
var að tilgangur viðræðnanna
væri að gera reksturinn hag-
kvæmari, bæta samkeppnishæfni
og auka sem mest styrkleika fyrir-
tækjanna.
Olíusérfræðingar segja að með
fyrirhuguðum samruna verði dreg-
ið úr kostnaði af olíuhreinsun og
markaðssetningu og harðri sam-
keppni mætt á þessum sviðum, en
þeir velta því fyrir sér hve mikill
sparnaður verði. Sérfræðingar
telja að hugsanlegur spamaður
kunni að verða minni en fyrirtækin
geri sér vonir um.
Skipulagsbreytingar hjá íslandsbanka
Verðbréfamiðlun færð
undir viðskiptastofu
ÁKVEÐIÐ hefur verið að færa
sölu og kaup á verðbréfum frá
Verðbréfamarkaði Islandsbanka til
viðskiptastofu íslandsbanka. Verð-
bréfamarkaðurinn mun hér eftir
einbeita sér að eignastýringu í enn
ríkari mæli en til þessa. Með þess-
ari formbreytingu eru skilin milli
eignavörslu annars vegar og sölu
og kaupa á verðbréfum hins vegar
gerð skarpari, jafnframt því sem
fyrirhugað er að efla þá fyrirtækja-
þjónustu sem Islandsbanki býður
upp á, að sögn Tryggva Pálssonar,
framkvæmdastjóra hjá fslands-
banka. Stefnt er að því að þessar
breytingar taki gildi fyrir áramót,
en um helgina auglýsti íslands-
banki eftir forstöðumönnum mark-
aðsviðskipta annars vegar og fyrir-
tækjaviðskipta hins vegar. Tryggvi
Pálsson, sagði að enn væri verið
að útfæra þessar tillögur í einstök-
um atriðum. Almennt væri hins
vegar stefnt að því með breytingun-
um að draga skýrari mörk milli
eignavörslu og verðbréfakaupa.
Verðbréfamarkaðurinn myndi í
enn ríkari mæli en hingað til ein-
beita sér að stjórnun eigna og við-
skiptastofan myndi taka yfír verð-
bréfakaup og -sölu, en reynslan af
viðskiptastofunni, sem hefði fram
að þessu haft með höndum gjald-
eyris- og peningamarkaðsviðskipti,
hefði verið mjög góð.
„Við erum að stíga næstu skref
í þessum markaðsviðskiptum með
því að tengja verðbréfaviðskipti við
gjaldeyris- og peningamarkaðsvið-
skipti. Einnig ætlum við að þróa
enn frekar þjónustu við stórfyrir-
tæki, sjóði og stofnanir,“ sagði
Tryggvi ennfremur.
Hann benti á að í eina tíð hefðu
gjaldeyrisviðskipti verið út af fyrir
sig og sama hefði gilt um peninga-
markaðsviðskiptin. Þetta hefði síð-
an verið sameinað í viðskiptastof-
unni, sem nú tæki einnig yfír verð-
bréfaviðskiptin.
)
t
>
►
i
\
í
í
i
i
I
I
I
l
I
í
í
I
.