Morgunblaðið - 09.10.1996, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 9. OKTÓBER 1996 17
VIÐSKIPTI
Skýrsla ráðstefnu SÞ um viðskipti og þróun
Aukin alþjóða-
væðing í viðskiptum
London. Reuter.
Notendur GSM-síma
nálgast 20 þúsund
ALÞJÓÐAVÆÐING í viðskiptum
eykst hröðum skrefum og beinar
erlendar fjárfestingar fjölþjóðafyr-
irtækja stórjukust 1995 sam-
kvæmt síðustu skýrslu Ráðstefnu
SÞ um viðskipti og þróun,
UNCTAD.
Beinar erlendar fjárfestingar
(FDI) í þróuðum löndum og þróun-
arlöndum jukust um 40% 1995 í
315 milljarða dollara. Þar af fóru
100 milljarðar dollara tii þróunar-
landa, sem er 15% aukning frá
1994.
Síðan 1992 hafa erlendar fjár-
festingar verið meiri í Kína en í
nokkru öðru þróunarlandi og
námu þær rúmlega 38 milljörðum
dollara 1995.
Það sem einkum hefur stuðlað
að því að erlendar fjárfestingar
hafa aldrei verið meiri eru sam-
keppnisþrýstingur, ný tækni,
einkavæðing og stefna ríkis-
stjórna. Efnahagssamtök í ein-
stökum heimshlutum örva einnig
alþjóðavæðingu samkvæmt
skýrslunni.
19 japönsk fjölþjóðafyrirtæki
Bandarísk fjölþjóðafyrirtæki
voru helztu erlendu fjárfestarnir
og engin ríkisstjórn stóð fyrir eins
miklum erlendum fjárfestingum
og Bandaríkjastjórn, en nú eru 19
japönsk fjölþjóðafyrirtæki meðal
100 helztu og hefur þeim fjölgað
úr 11 síðan 1990.
Fyrir erlendum fjárfestingum
standa um 39 þúsund fjölþjóðafyr-
irtæki ásamt um 270 þúsund er-
lendum eignartengdum fyrirtækj-
um og nemur hlutabréfaeign
þeirra til samans 42,7 billjónum
dollara. Hundrað stærstu fjárfest-
arnir standa að um þriðjungi fjár-
magnsstreymisins og hafa þeir
allir höfuðstöðvar í þróuðum lönd-
um.
Dreifmg beinna erlendra fjár-
festinga er ójöfn samkvæmt
skýrslunni. Mörg vanþróuð ríki fái
mjög lítið af beinni erlendri fjár-
festingu og ijölþjóðafyrirtæki taki
ekki enn sem komið er verulegt
tillit til þeirra í áætlunum um vöxt
fyrirtækjanna í heiminum og ein-
stökum heimshlutum. Þau eiga að
hættu að verða sett til hliðar að
sögn UNCTAD.
Helztu áhrif hins nýja umhverf-
is eru þau að fyrirtæki hafa meira
svigrúm til að velja hvernig þau
geti þjónað erlendum mörkuðum,
með því að framleiða heima eða
með útflutningi, með því að fram-
leiða í öðru landi til að selja þar
eða framleiða þar til útflutnings.
Erlendar fjárfestingar í 100
minnstu löndunum þar sem fjár-
fest var voru aðeins 1% af heild-
arfjárfestingunni. Fjárfestingar í
þeim 10 löndum þar sem mest var
fjárfest námu 68% af heildarupp-
hæðinni.
Fyrirtæki í Bandaríkjunum,
Þýzkalandi Bretlandi, Japan og
Frakklandi ráða lögum og lofum
á þessu sviði.
Royal Dutch Shell stærst
UNCTAD segir að stærsta fjöl-
þjóðafyrirtækið í þróuðum ríkjum
sé brezk-hollenzka fyrirtækið Roy-
al Dutch Shell og námu erlendar
eignir þess 63,7 milljörðum dollara
en eigið fé þess var 102 milljarðar
dollara 1994.
Annað í röðinni er Ford í Banda-
ríkjunum með erlendar eignir upp
á 60,6 milljarða dollara og eigið
fé upp á 219,4 milljarða dollara.
Síðan kemur Exxon með 56,2
milljarða dollara (eigið fé 87,9
milljarðar dollara).
Mikilvægi fjölþjóðafyrirtækja í
þróunarlöndum er að aukast. Af
100 helztu eru 50 með aðalstöðvar
í Asíu eða Rómönsku Ameríku.
Fremst í flokki er Daewoo í Kóreu,
Hutchinson Whampoa í Hong
Kong og Cemex í Mexíkó.
GSM-FARSÍMAKERFIÐ sem tek-
ið var í notkun árið 1994 hefur
hlotið afar góðar viðtökur hérlend-
is og nálgast notendafjöldi nú 20
þúsund.
Þó enn sé fyrst og fremst hægt
að ná sambandi við GSM-kerfið á
þéttbýlisstöðum nær það nú þegar
til 90% þjóðarinnar. Samtals eru
nú 42 þúsund farsímar í GSM- og
NMT-kerfunum hér á landi.
Þetta kom fram í erindi Ólafs
Tómassonar, póst- og símamála-
stjóra á ráðstefnu stofnunarinnar
um fjarskiptaþróun á mánudag.
Ólafur greindi frá því að 16 far-
símar eru nú á hveija 100 íbúa
hér á landi og geta einungis hin
Norðurlöndin státað af meiri far-
símaeign en íslendingar.
ER BÓKHALDSKERFIÐ OF HJEGVIRKT?
Þú færð betri svörun ó
CONCORDE
með
d i g i t a
AlphaServer
Digital á Islandi
Vatnagaröar 14-104 Reykjavík
Sími 533-5050 - Fax 533-5060
STORKOSTLEGUR SPARNAÐUR
Notaðir bíialeigubílar
af árgerð 1996 til sölu á
frábæru verði
Bílarnir eru allir í fyrsta flokks
ástandi og þeim hefur aðeins
verið ekið u.þ.b. 20.000 km.
Þeir hafa fengið 15.000 km
þjónustuskoðun hjá B&L og
eiga eftir rúmlega tvö ár í
verksmiðjuábyrgð. Kaupendum
bjóðast lánskjör til allt að 5 ára.
Verð miðað við beina sölu:
Hyundai Accent Ll 4 dyra
820^00 krL
Hyundai Accent LSI 5 dyra, vökvastýri
880.000 kr_
Renault 19 RN 4 dyra, vökvastýri
980^)00 kr^
Renault Twingo 3 dyra
730.000 kr.
JIÍMLr
ÓKEYPIS VETRARDEKK
NOTAÐIR BÍLAR
SUÐURLANDSBRAUT 12, SlMI: 568 1200 beint 581 4060
K A U P B Æ T I