Morgunblaðið - 19.11.1996, Síða 1

108 SÍÐUR B/C/D/E
265. TBL. 84. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 19. NÓVEMBER 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Emil Constantinescu kjörinn forseti Rúmeníu
Segir umbæturn-
ar krefjast fóma
Búkarest. Reuter.
Reuter
Flóð í
Feneyjum
FENEYJAR fóru undir vatn á flóði
í gær og gengu miklar rigningar
yfir norðurhluta Italíu. Þegar mest
var náði flóðhæðin 1,34 metrum
og þurfti fjöldi íbúa að vaða til
vinnu í gærmorgun. A Markúsar-
torgi var vatnið svo djúpt að fært
var gondólum eins og hér sést.
Mikið rok var þegar flæddi og
varð flóðhæð því meiri en ella.
EMIL Constantinescu, sem fór með
sigur af hólmi í forsetakosningunum
í Rúmeníu á sunnudag, hét í gær
skjótum efnahagsumbótum og laga-
breytingum til að stuðla að erlendum
fjárfestingum eftir sjö ára stöðnun-
arskeið undir stjórn flokks fyrrver-
andi kommúnista. Hagfræðingar
gerðu góðan róm að orðum Const-
antinescus en sögðu að hann gæti
þurft að svíkja ýmis loforð sem
myndu auka útgjöid ríkisins.
Samkvæmt könnunum við kjör-
staði fékk Constantinescu sjö pró-
sentustigum meira fylgi en Ion Ili-
escu, fráfarandi forseti og ieiðtogi
fyrrverandi kommúnista. „Tími að-
gerða er kominn. Við stefnum að
ströngum aðhaldsaðgerðum þar sem
kreppan er miklu verri en árið 1992,“
sagði Constantinescu, sem beið ósig-
ur fyrir Iliescu í forsetakosningunum
fyrir flórum árum.
Constantinescu lagði áherslu á að
Rúmenar yrðu að færa fórnir til að
rétta efnahaginn við og hagfræðing-
ar sögðu orð hans lofa góðu. Þeir
vöruðu þó við of mikilli bjartsýni og
sögðu að Constantinescu ætti enn
eftir að útskýra hvernig hann hygð-
ist efna kosningaloforðin.
„Eftir sigurgleðina þurfa sigur-
vegararnir að snúa sér strax að þeim
dapurlega veruleika sem blasir við,“
sagði hagfræðingurinn Teodor Nic-
olaescu. „Kjör Constantinescus er
örugglega merki um jákvæða þróun
en við bíðum og sjáum til hvernig
stjórn hans tekst á við vandamálin
áður en við hvetjum til mikilla fjár-
festinga útlendinga," sagði Mark
Holdsworth, talsmaður Barings-
banka í London.
Kosningaloforð Constantinescus
fólust í biöndu af umbótum - m.a.
sölu ríkisfyrirtækja, auknu fijáls-
ræði í gjaldeyrismálum og ströngu
aðhaldi í peningamálum - og fyrir-
heitum um hærri lífeyrisgreiðslur og
barnabætur, auk þess sem hann
boðaði skattalækkanir.
Hagfræðingar sögðu að stjórnin
gæti þurft að svíkja kosningaloforð,
sem fælu í sér aukin útgjöld. Const-
antinescu hefur sagt að hann segi
af sér takist honum ekki að lækka
skatta, bæta lífskjör og rétta efna-
haginn við á 200 dögum.
■ Lofar að hefja róttækar/20
Forsetinn
heimsækir
Danmörku
FJÖGURRA daga opinber heim-
sókn Ólafs Ragnars Grímssonar
forseta íslands til Danmerkur
hófst í gærmorgun og tóku Mar-
grét Þórhildur Danadrottning
og Hinrik prins á móti Ólafi
Ragnari og eiginkonu hans, Guð-
rúnu Katrínu Þorbergsdóttur, á
Kastrupflugvelli. í gær opnaði
Ólafur Ragnar m.a. jarðfræði-
sýningu í Hafnarháskóla og for-
setahjónin tóku á móti fulltrúum
erlendra ríkja í höll Kristjáns
7. Deginum Iauk með veislu
Margrétar Þórhildar til heiðurs
forsetahjónunum úti í Fredens-
borg. í dag munu forsetalyónin
m.a. skoða Stórabeltisbrúna og
heimsækja bæinn Koge. A mynd-
inni sjást Ólafur Ragnar og
Danadrottning kanna lífvörðinn
við komu forsetahjónanna til
Kaupmannahafnar.
■ Virðulegar/6
Framtíð Boutros-
Ghalis rædd í SÞ
Sameinuðu þjóðunum. Reuter.
ÖRYGGISRÁÐ Sameinuðu þjóð-
anna settist í gær á rökstóla um
það hvern eigi að tilnefna næsta
framkvæmdastjóra stofnunarinnar.
Madeleine Albright, sendiherra
Bandaríkjanna hjá Sameinuðu þjóð-
Deilt um
herlið í
Mið-Afríku
Ottawa. Reuter.
ÝMIS ríki virðast nú telja að
þörfin á að senda herlið til Za-
ire hafi minnkað eftir að flótta-
menn þar tóku föggur sínar og
héldu til Rúanda, en talsmenn
hjálparstofnana sögðu í gær að
neyðarástandið stæði enn og því
yrði fagnað ef vopnað lið yrði
sent til að aðstoða við hjálpar-
starf.
Sameinuðu þjóðirnar hvöttu
þjóðir heims til að leggja fram
260 milljónir dollara (um 17
milljarða íslenskra króna) til að
fjármagna neyðaraðgerðir í
austurhluta Zaire og Rúanda. í
ákalli frá mannúðardeild Sam-
einuðu þjóðanna sagði að neyðin
væri mikil og þyrfti að bregðast
tafarlaust við flóttamanna-
straumnum, en mjög hefur nú
dregið úr honum.
Svisslendingar neituðu í gær
að veita Mobutu Sese Seko, leið-
toga Zaire, vegabréfsáritun.
Mobutu er staddur á frönsku
Rívíerunni og hugðist fara í
læknisskoðun til Sviss áður en
hann héldi til Zaire. Hann fékk
í haust tveggja mánaða meðferð
við ristilkrabbameini í Sviss.
unum, hafði meðferðis fyrirskipanir
um að koma í veg fyrir að Boutros
Boutros-Ghali, núverandi fram-
kvæmdastjóri, gegndi starfinu önn-
ur fimm ár.
Nabil Elaraby, sendiherra
Egyptalands hjá SÞ, kvaðst búast
við að ályktun til stuðnings Bout-
ros-Ghali yrði lögð fyrir öryggisráð-
ið og allar þjóðir, sem þar eiga
sæti, mundu samþykkja hana utan
Bandaríkjamenn. Egyptar, Botsw-
anar og Gínea-Bissaumenn eru höf-
undar að ályktuninni. Tilgangurinn
með henni er að sýna að Boutros-
Ghali njóti ótvíræðs stuðnings og
einangra Bandaríkjamenn.
Beiti Bandaríkjamenn neitunar-
valdi er talið sennilegt að málum
verði miðlað þannig að eftirmaður
Egyptans Boutros-Ghalis verði
einnig frá Afríku. Búist er við að
ályktunin verði afgreidd í dag.
Morgunblaðið/Nordfoto
Spenna í Hvíta-Rússlandi vegna alræðistilburða Lúkashenkos forseta
Ráðleggur óvinum að flvia
Gomel, París. Reuter.
ALEXANDER Lúkashenko, forseti Hvíta-Rúss-
lands, ráðlagði í gær þeim andstæðingum sínum,
sem saka hann um að ætla að stjórna sem einræð-
isherra, að flýja land ef hann sigraði í þjóðar-
atkvæðagreiðslu, sem lýkur 24. þ.m. Þjóðþing á
Vesturlöndum lýstu í gær yfir stuðningi við hvít-
rússneska þingið og tilraunir þess til að koma í
veg fyrir, að Lúkashenko takist að breyta stjórn-
arskránni og koma á forsetaræði. Lúkashenko
sagði í gærkvöldi að hann hefði fallist á afsögn
Mikhails Chigirs forsætisráðherra.
Chigir studdi Lúkashenko, en á fundi með
þingmönnum kvaðst hann segja af sér ef forset-
inn aflýsti ekki þjóðaratkvæðagreiðslunni.
„Frá og með 25. nóvember mun ríkja ný skikk-
an og þá verða allir að vinna. Þeir, sem ekki eru
sammála mér um það, skulu finna sér annað
föðurland. Ég er ekki að reyna að hræða neinn
en svona er staðan," sagði Lúkashenko á fundi
í borginni Gomel með 5.000 stuðningsmönnum,
sem veifuðu fánum.
Forsetavöidin aukin
Lúkashenko, sem var kosinn forseti 1994 vegna
fyrirheita um að tengjast Rússum nánari böndum
og beijast gegn spillingu, hefur síðan átt í miklum
útistöðum við andstæðinga sína á þingi og náðu
átökin hámarki þegar hann ákvað að efna til þjóð-
aratkvæðagreiðslu um nýja stjórnarskrá. í henni
er kveðið á um stóraukin völd honum til handa.
Þjóðaratkvæðagreiðslan hófst 5. nóvember
þótt þingið, forsætisráðherrann, forseti stjórnar-
skrárréttarins og yfirkjörstjórn hefðu lýst hana
ógilda. Lúkashenko gerði það lýðum ljóst í gær,
að hvemig sem þjóðaratkvæðagreiðslan færi
myndi hann ekki láta af völdum.
„Vitfirringslegt" framferði
Norður-Atlantshafsþingið, sem þingmenn í
40 Evrópu- og Norður-Ameríkuríkjum eiga að-
ild að, lýsti í gær yfir stuðningi við hvítrúss-
neska þingið og sagði forseti hins fyrrnefnda,
Þjóðvetjinn Karsten Voigt, að framferði Lúkas-
henkos væri „ólöglegt, ólýðræðislegt og stund-
um vitfirringslegt".