Morgunblaðið - 08.12.1996, Side 6

Morgunblaðið - 08.12.1996, Side 6
6 B SUNNUDAGUR 8. DESEMBER 1996 MORGUNBLAÐIÐ Eg gat aldrei verið kyrr þegar ég var í skóla og talaði stans- laust,“ segir Margrét þegar við setjumst niður til að taka ósköp formlegt viðtal. Mig hafði svo sem grunað það því þegar ég sá hana fyrst, í Nemendaleikhúsi fyrir þremur árum, var allt þetta rauða hár á fleygiferð - meira að segja þegar hún stóð grafkyrr. Sem var hvorki oft né lengi. Aldr- ei nógu lengi til að hárið næði að stöðvast. Svo byijar hún að tala og allt lendir í einum graut. Æskan, nú- tíminn, unglingsárin, leiklistar- skólinn, fiðlan, ballettinn, þjóð- dansarnir, vinirnir, leikhúsið, for- eldrarnir.. . fram og til baka, til baka og fram. Guð, hún minnir mig á mömmu sem segir fimm sögur í einu og allar sögupersónumar heita „hann“ og „hún.“ En hvað um það, á meðan Mar- grét talar og hlær velti ég því fyr- ir mér hvort þessi fjörkálfur sé virkilega sama manneskjan og leikur Annabellu í „Leitt hún skyldi vera skækja," sem nú er verið að sýna í Þjóðleikhúsinu og kemur til með að leika aðalkvenhlutverkið í „Köttur á heitu blikkþaki," í sama húsi eftir áramótin. Augliti til aug- litis er ekkert dramatískt við hana - nema eitt: Hún talar með öllu tilfinninga- kerfinu. Það er allt í botni. Ein af þessum fágætu leikkon- um, sem geta leikið Línu langsokk og kynþokkakvendi í sömu andrá, festist ekki í barnahlutverkum þótt hana muni ekkert um að leika þau. Getur leikið gamanleiki, harmleiki og söngleiki. Leikur unglingsstelpu á útihátíð í Stone Free og Annabellu í Skækjunni þessa dagana. Annars frí. Ekkert að æfa. „Ég er í dekuraðstöðu núna,“ segir Margrét. „Ég er í krefjandi hlutverki og fæ að einbeita mér í botn.“ Hún hefur ekki átt frí frá því hún útskrifaðist úr Leiklistar- skóla Islands fyrir tveimur og hálfu ári. „Mér finnst þetta vera forrétt- indi, en í raun og veru ætti þetta að vera eðlileg staða,“ heldur hún áfram. „Ég fæ tíma til að vinna úr því sem ég hef verið að gera frá því að ég útskrifaðist, einbeita mér að hlutverki Annabellu og kynna mér næsta hlutverk, sem ég byija að æfa eftir áramótin. Það birtast svo spennandi fjöl- skylduátök í verkinu. Allt slétt og fellt á yfirborðinu, en undir niðri er hrikaleg spenna sem tekur stjórnina ...“ Og svo er talað um Köttinn á heita blikkþakinu í dá- góða stund, ljóst að Margrét er búin að skoða hvern krók og kima verksins, kann það utan að en ég ákveð að sleppa frásögninni í við- talinu og leyfa lesendum þess í stað að sjá það á sviði, því hver veit hvaða leiðir leikstjórinn, Hallmar Sigurðsson, ákveður að fara með það í uppsetningunni. Ástin er það eina sem er hreint og heilt Eitt dramatískasta hlutverk sem Margrét hefur tekist á við hingað til er hlutverk Annabellu. „Þetta finnst mér áhugaverð persóna og skemmtilegt verk til að takast á við,“ segir hún. „Það var ákaflega mikil undirvinna í þessu verki, sem var gefið út í fyrsta sinn árið 1633, en skrifað jafnvel enn fyrr. Það fjallar um sifjaspell. Höfundurinn, John Ford, gæti hafa virst vera með sifjaspell á heilanum vegna þess að hann skrifaði fimm verk um sifjaspell. Og þú veist nú hvemig það er, þá halda allir að hann hafí orðið fyrir einhverju hroðalegu. Fólk heldur svo oft að höfundar hafi orðið fyr- ir því sem þeir skrifa um. En ég held að þetta sé af og frá. Ég held að hann hefði aldrei skrifað um sifjaspell ef hann hefði orðið fyrir þeim. Hann notar þau fremur til að varpa ljósi á annað í samfé- laginu, t.d. kirkjuvaldið sem var mjög sterkt. Hann notar þá aðferð að hneyksla til að ná til fólks; til Ég hef alltaf verið svo mikill púrít- ani. Það er blessunarlega að eldast af mér. Það þýðir ekkert fyrir leik- ara að vera púrítani. Ég varð að endurskoða málin þegar ég fór að æfa í Skækjunni. Ég hef aldrei áður leikið svona „sexúelt“ hlutverk. Ég hafði alltaf sloppið við það í skólanum þar sem ég lék alltaf púkana og villingana. Ég slapp alveg við að kyssa ein- hvern sem fór úr buxunum. En þetta var ekki eins erfitt og ég hélt að það myndi verða. Það hefur hjálpað mikið að ég er að vinna með fólki sem ég þekki mjög vel, Hilmi Snæ sem var með mér í bekk í leiklistarskólanum, og Baltasar hélt mjög fallega utan um þetta. En, samt... ég er svo lítil glenna. Nema svona í fötunum.“ En allsber karl í grasi Púrítani, masgefmn fjörkálfur, fiðluleikari, söngspíra og dansfrík. Hvar byijaði þetta allt? „í Reykjavík ..., nei, í Hafnar- firði. Ég bjó þar fyrstu fjögur ár ævinnar. Ég er því svolítill Gaflari og held ég komist kannski smám saman inn í Hafnarfjarðarleikhús- ið, Hermóð og Háðvöru. Svo átti ég ömmu og afa í Skeijafirðinum og var mjög mikið þar. Afi var með trillu og grá- sleppuhafarí í kringum sig - og amma var alltaf inni í eldhúsinu að baka og elda. Umhverfið var dásamlegt. Þarna hljóp maður villt- ur um í grasinu og fjörunni og einu sinni hljóp ég í gegnum gras- ið, sem var jafn hátt og ég og allt í einu hljóp ég frajn á mann sem Iá þarna allsber. Ég held að það hafi verið Þórbergur sem var alltaf að gera Mullers-æfingar í fjörunni. Ég stóð lengi og góndi á hann en hann lét eins og ég væri ekki þarna. Þetta var á meðan öðruvísi fólk fékk að vera til hér í Reykja- vík ... Ég veit eiginlega ekki hvað hefur orðið af því öllu,“ segir Mar- grét hugsi. „Þarna var til dæmis hann Ebbi skúravörður. Hann passaði alla skúrana fyrir grá- sleppukarlana. Og stundum tældi hann okkur krakkana inn í skúra sem voru fullir af moldar- og fisk- lykt og sýndi okkur kóngulær í krukkum. Hann var mjög hrifinn af kóngulóm. Og svo voru hænsni og gæsir í fjörunni." Dálítið seinþroska Fjölskyldan flutti úr Hafnarfirð- inu til Reykjavíkur, nánar tiltekið á Háteigsveginn. „Mamma og pabbi búa þar enn,“ segir Margrét, sem fór í ísaks- skóla og segir að þar hafi sér liðið vel. „Ég var með svo frábæran kennara. Henni fannst við svo skemmtileg. Hún hló að öllu sem við gerðum." Síðan lá leiðin í Æfingadeild Kennaraháskólans og þaðan í Menntaskólann við Hamra- hlíð. „Já, þar var ég nú meira í félags- lífínu en að sinna náminu. Kórinn tók heilmikinn tíma. Ég var í hon- um í fimm ár og það var ómetan- legur skóli að fá að vera við fót- skör Þorgerðar Ingólfsdóttur. Hún er einstök persóna, mikill húmo- risti og frábær tónlistarmaður. Það var heldur ekki verra að kórinn fór mikið í ferðalög til Evrópu og um allar trissur. Menntaskólaárin voru yndisleg. Þau tóku að vísu sinn tíma en það er allt í lagi. ég hef alltaf verið dálítið seinþroska. Það kemur margt seinna hjá mér en öðrum. Ég man til dæmis eftir því hvað ég varð miður mín þegar mér varð hugsað til þess að ég yrði orðin kerling þegar ég útskrifað- ist. En svo fannst mér það bara allt í lagi því það var svo gaman í félagslífinu." Fórstu beint í leiklistarskólann eftir stúdentspróf? „Nei. Ég var lengi að átta mig á því hvert ég stefndi. Mig langaði svo margt og það var of erfitt að velja. Ég var búin að vera í öllu frá því ég var krakki; ballett, jass- ballett, fimleikum, fiðlu, Þjóðdans- aféjaginu. Ég var alin þannig upp að mað- Morgunblaðið/Arni Sæberg Margrét Vilhjálmsdóttir útskrifaðist frá Leiklist- arskóla Islands fyrir tveimur og hálfu ári. En nú þegar hefur hún skilið eftir sig eftirminnileg spor á leiksviðinu, nú síðast í hlutverki Anna- bellu í „Leitt hún skyldi vera skækja,“ sem sýnt er í Þjóðleikhúsinu. Súsanna Svavarsdótt- ir ræddi við Margréti um leikhúsið, æskuna, unglingsárin og krókaleiðir lífsins. minningasiuk að sprengja kýli. Þetta verk sló í gegn á sínum tíma og hann náði til fólksins. John Ford kom beint í kjölfarið á Shakespeare og áhrifa hans gætir enn. Það eru því skemmtilega skarpir orðaleikir í verkinu; það er í aðra röndina gá- skafullt. En sagan höfðaði strax mjög mikið til mín ... Þessi ást. Þessi endalausa, óeigingjarna ást. Giovanni og Annabella eru til- búin að deyja fyrir hana. Ástin er það eina sem er heilt og hreint í þessu verki, annað er spillt; kirkj- an, prestarnir. Það er deilt á allt. Systkinin eiga föður sem hefur ekkert skipt sér af þeim. Þau eru aðallega alin upp af fóstrum sem eru mjög ólíkar fóstrunum sem við sjáum í leikritum Shakespeares þar sem þær eru mjúkar og ljúfar. Ástin milli systkinanna er því ákaf- lega sterk. Þetta verk hefur verið sett upp mjög víða og yfirleitt á þann hátt að Annabella er tæld af bróður sínum. Það er hins vegar ekki í sýningunni hjá okkur og ég var mjög ánægð með það. Ég veit ekki hvort ég hefði verið hrifín af þeirri túlkun að hún væri sakleysingi samkvæmt hefðinni „konan er ekki svona ljót inni í sér,“ vegna þess að Annabella er enginn vitleysing- ur. Reyndar eru konurnar hjá John Ford öðruvísi en konur voru skrif- aðar í leikverkum á þessum tíma. Þær hafa vilja og dramatískan kraft. Fóstran er hræðileg í kjaftin- um og mjög sterk. Hippúta, sem Edda Arnljóts leikur, mjög sterk, mikill kvenskörungur. Sú hefur drepið manninn sinn og er útskúf- uð úr samfélaginu. En þessar kon- ur hafa allar slagkraft, hafa allar eitthvað að segja - en hljóta þau örlög að karlmennimir rústa þær...“ Slapp við að kyssa einhvern sem fór úr buxunum „Það var mjög gaman að skoða þennan höfund og sjá hvað hann hafði að segja á þessum tíma. Til- finningalega fannst mér ég vera að vinna með grískan harmleik. Það eru svo stórar tilfinningar í þessu verki. Það var erfítt til að byija með. I i I I > [ > ! » l í fc » ( í » I » i

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.